Bipolaire stoornis: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Informatie toegevoegd)
(Dubbelop; wat is toegevoegd staat er al)
Label: Ongedaan maken
Regel 2: Regel 2:
 
[[Bestand:Bipolar changing moods.jpeg|thumb|Iemand met een bipolaire stoornis heeft last van stemmingswisselingen]]
 
[[Bestand:Bipolar changing moods.jpeg|thumb|Iemand met een bipolaire stoornis heeft last van stemmingswisselingen]]
 
Een '''bipolaire stoornis''' (vroeger '''manisch-depressieve stoornis''' genoemd) is een psychiatrische aandoening waarbij iemand manische en depressieve periodes beleeft. Het is een aandoening die verantwoordelijk is voor heel wat psychisch [[leed]]. De stoornis veroorzaakt extreme stemmingswisselingen met emotionele [[piek]]en en [[dal]]en. Als je in een piek zit, zit je in een hypomanie of manie, en als je in een dal zit, zit je in een depressie.
 
Een '''bipolaire stoornis''' (vroeger '''manisch-depressieve stoornis''' genoemd) is een psychiatrische aandoening waarbij iemand manische en depressieve periodes beleeft. Het is een aandoening die verantwoordelijk is voor heel wat psychisch [[leed]]. De stoornis veroorzaakt extreme stemmingswisselingen met emotionele [[piek]]en en [[dal]]en. Als je in een piek zit, zit je in een hypomanie of manie, en als je in een dal zit, zit je in een depressie.
−
 
−
== Wat is het ==
 
−
manische depressie, dat heet ook wel de bipolaire stoornis. Deze mensen hebben in hun leven, niet één keer maar vaker, periodes van een veel te grote drang om van alles te doen, daarbij totaal onverantwoord en verward beslissingen te nemen en grenzen over te gaan. Dat heet een manische periode; en daarna komen er periodes van diepe depressie. En dat patroon herhaalt zich; dat maakt van alles kapot,
 
−
 
−
vaak onherstelbaar Een manie kan weken lang steeds erger worden. Een opname (gedwongen of niet) is vaak nodig om weer wat beter te worden.
 
−
 
−
== symptomen ==
 
−
De symptomen die je kunt tegenkomen zijn :
 
−
* ontremming van het denken en het gedrag
 
−
 
−
* verhoogde stemming ('eufoor'), expansieve ('wie doet mij wat') of prikkelbare stemming (snel geïrriteerd, nors, 'dysfoor', vijandigheid)
 
−
 
−
* toegenomen spraak: hoeveelheid, snelheid en volume
 
−
 
−
* verhoogde activiteit, dadendrang
 
−
 
−
* verminderde slaapbehoefte
 
−
 
−
* versneld (gejaagd) denken - de gedachten razen door het hoofd; het is niet persé allemaal onzinnig wat iemand denkt, maar het is niet in de hand te houden en leidt tot weinig positiefs; dus niet op de eerste plaats de inhoud, maar de vorm is gestoord.
 
−
 
−
* toegenomen libido
 
−
 
−
* een gevoel van urgentie: het moet en het moet nu!
 
−
 
−
* in ernstigere gevallen versneld afgeleid zijn, toegenomen hoeveelheid associaties met chaos als gevolg; en expansief denken.Patiënten hebben meestal weinig of geen ziektebesef: ‘het gaat beter met me dan ooit tevoren’; vaak is er een psychose, met bijvoorbeeld (grootheids)wanen en hallucinaties. Artsen zeggen officieel dat het minstens vijf dagen moet duren voordat de diagnose wordt gesteld, maar als de symptomen duidelijk zijn, dan grijpt men eerder in.
 
  
 
== Hypomanie ==
 
== Hypomanie ==
Regel 43: Regel 18:
 
Tijdens een manie kun je ook dingen zien, horen of denken die niet kloppen met de [[werkelijkheid]]. Als je [[wanen]] en [[hallucinaties]] hebt, zit je in een [[psychose]].
 
Tijdens een manie kun je ook dingen zien, horen of denken die niet kloppen met de [[werkelijkheid]]. Als je [[wanen]] en [[hallucinaties]] hebt, zit je in een [[psychose]].
  
−
== Depressie verloop  ==
+
== Depressie ==
 
[[Bestand:Depressed (4649749639).jpg|thumb|Een depressieve jongen]]
 
[[Bestand:Depressed (4649749639).jpg|thumb|Een depressieve jongen]]
−
De depressie die erop volgt, is ernstig en duurt langer dan de manie. Er is een groot risico op suïcide. De oorzaak van de ziekte zelf zit heel erg in de aanleg. Het is een sterkerfelijke aandoening. De manie kan wel worden uitgelokt door stress en verwarrende gebeurtenissen. De behandeling met medicijnen moet vrijwel zeker een leven lang.
+
Een depressie is een periode van somberheid en gebrek aan energie.
−
 
 
−
Lithium wordt vaak gebruikt, het is het meest effectieve middel om nieuwe periodes te
 
−
 
 
−
voorkómen. Maar het heeft veel bijwerkingen en het kan bij vergiftiging de nieren
 
−
 
 
−
kapotmaken, het hart laten stilstaan en ook de hersenen beschadigen. Veel voorkomende
 
−
 
 
−
bijwerkingen zijn trillende handen, en na verloop van tijd een toegenomen urineproductie, waardoor iemand steeds moet drinken. Dat moet je de cliënt altijd, altijd
 
−
 
 
−
toestaan, want anders ontstaat er een vergiftiging door een te hoge bloedspiegel. Als de cliënt een negatieve vochtbalans krijgt, bijvoorbeeld bij diarree, maar ook hartje zomer, moet de dosering beslist door de arts verlaagd worden. Ook dan dreigt een vergiftiging. Hetzelfde geldt, als de cliënt diuretica voorgeschreven krijgt. Bij een vergiftigin gaat de cliënt gaat wazig zien en krijgt problemen met de coördinatie en wordt suf. Dat is een spoedgeval.
 
−
 
 
−
Er zijn minder giftige middelen, zoals natriumvalproaat en andere middelen tegen
 
−
 
 
−
epilepsie, maar het is niet zeker of die even goed werken als lithium.Behalve medicatie zijn er beslist andere dingen nodig: een signaleringsplan, om de
 
−
 
 
−
vroege verschijnselen van een manie zo snel mogelijk te herkennen en er iets aan te doen. Minder slapen en denken dat je alles aankunt, zijn voorbeelden daarvan. Ook begeleiding zoals een 'sociaal ritme therapie'. .Een depressie is een periode van somberheid en gebrek aan energie.
 
  
 
Kenmerken van een depressie kunnen zijn:
 
Kenmerken van een depressie kunnen zijn:
Regel 72: Regel 31:
 
* Moeilijk kunnen concentreren
 
* Moeilijk kunnen concentreren
 
* Denken aan dood en [[zelfmoord]]
 
* Denken aan dood en [[zelfmoord]]
−
 
−
== Ouderen ==
 
−
Bij ouderen kan een manische episode ook door een lichamelijk ziekte ontstaan, of als bijwerking van sommige medicatie. Dat is een hele lijst met ziektes, vooral hersenziektes, zoals NAH, de ziekte van Parkinson, hersentumor; verder schildklierziektes. Medicijnen die iemand manisch kunnen maken zijn bijnierschorshormonen, antiparkinson-medicatie, benzodiazepinen (ook onttrekking), schildklierhormoon en middelen tegen depressie. Dat geldt voor iedereen. Ook stimulerende drugs, zoals
 
−
 
−
cocaïne en amfetamine maken iemand manisch
 
  
 
== Bronnen ==
 
== Bronnen ==

Versie van 26 apr 2023 19:53

Esculaap.svg
Gezondheidsklachten?

Ga naar een dokter of huisarts! Volg geen adviezen over gezondheidsklachten van het internet op.

Iemand met een bipolaire stoornis heeft last van stemmingswisselingen

Een bipolaire stoornis (vroeger manisch-depressieve stoornis genoemd) is een psychiatrische aandoening waarbij iemand manische en depressieve periodes beleeft. Het is een aandoening die verantwoordelijk is voor heel wat psychisch leed. De stoornis veroorzaakt extreme stemmingswisselingen met emotionele pieken en dalen. Als je in een piek zit, zit je in een hypomanie of manie, en als je in een dal zit, zit je in een depressie.

Hypomanie

Een hypomanie is een periode van tenminste vier dagen achter elkaar die lijkt op een manie, maar minder ernstig is en waarbij iemand niet hoeft worden opgenomen op een psychiatrische afdeling. Bij een hypomanie kun je dezelfde kenmerken hebben als bij een manie, maar deze zijn per definitie nooit zo heftig dat je erdoor in de problemen komt.

Manie

Een manie is een periode van overdreven opgewektheid, waarbij men de realiteit uit het oog verliest.

Kenmerken van een manie kunnen zijn:

  • Opgewekter zijn
  • Meer zelfvertrouwen hebben
  • Meer praten dan normaal
  • Veel en drukke gedachten ervaren
  • Sneller afgeleid zijn
  • Impulsieve besluiten nemen

Tijdens een manie kun je ook dingen zien, horen of denken die niet kloppen met de werkelijkheid. Als je wanen en hallucinaties hebt, zit je in een psychose.

Depressie

Een depressieve jongen

Een depressie is een periode van somberheid en gebrek aan energie.

Kenmerken van een depressie kunnen zijn:

  • Sombere gevoelens
  • Moe zijn
  • Geen energie hebben
  • Denken dat je niks waard bent
  • Onzeker zijn
  • Geen belangstelling hebben voor dingen
  • Moeilijk kunnen concentreren
  • Denken aan dood en zelfmoord

Bronnen

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Bipolaire_stoornis&oldid=782702"