James Bradley: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 33: Regel 33:
 
Bij het waarnemen van sterren vanaf de aarde met een telescoop, lijkt het of die sterren niet altijd op dezelfde positie staan aan de hemelboog. Na lang onderzoek en vele waarnemingen op twee sterren zou blijken dat het met de lichtsnelheid en de ellips (ovaal) die de aarde maakt in plaats van een cirkel rond de zon wat altijd verondersteld werd.
 
Bij het waarnemen van sterren vanaf de aarde met een telescoop, lijkt het of die sterren niet altijd op dezelfde positie staan aan de hemelboog. Na lang onderzoek en vele waarnemingen op twee sterren zou blijken dat het met de lichtsnelheid en de ellips (ovaal) die de aarde maakt in plaats van een cirkel rond de zon wat altijd verondersteld werd.
  
Ook ontdekten ze dat er iets moest zijn bij het draaien van de aarde om zijn as. Uiteindelijk trokken ze de conclussie dat de draaing rond de [[aardas]] iets wiebelig verloopt in de tijd. Dit fenomeen noemde Bradley [[nutatie]].
+
Ook ontdekten ze dat er iets moest zijn bij het draaien van de aarde om zijn as. Uiteindelijk trokken ze de conclussie dat de draaing rond de [[aardas]] iets wiebelig verloopt in de tijd. Dit fenomeen noemde Bradley [[nutatie]]. Je ziet het ook als je een [[tol]] laat ronddraaien (spinnen).
  
 
Op grond van zijn metingen kon hij een eerste schatting maken van de lichtsnelheid. Hij stelde het op 295.000.000 m per seconde. Deze staat tegenwoordig vast op 299.792.458 m/s.
 
Op grond van zijn metingen kon hij een eerste schatting maken van de lichtsnelheid. Hij stelde het op 295.000.000 m per seconde. Deze staat tegenwoordig vast op 299.792.458 m/s.

Versie van 17 aug 2022 16:09

Under construction icon-red.svg Werk in uitvoering!
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Under construction icon-red.svg
Dit artikel is nog niet af.
Wetenschapper
James Bradley by Thomas Hudson.jpg
Portret van Bradley door Thomas Hudson , ca. 1744
Persoonlijke info
Volledige naam James Bradley
Bijnaam
Pseudoniem
Geboren september 1692
Geboorteplaats Sherborne, Gloucestershire
Geboorteland Groot-Brittannië Verenigd Koninkrijk
Overleden 13 juli 1762
Overleden te Chalford, Gloucestershire
Gehuwd met /
relatie
Ja
Bekend van
Vakgebied Astronomie, Priester
Actief ca. 1718-1762
Bekend van Aberratie van licht, nutatie van de Aardas en Astronoom Royal (Koninklijk Astronoom)
Portaal Portal.svg Wetenschap


James Bradley werd geboren in september 1692 in Sherborne (Gloucestershire). Hij overleed op 13 juli 1762 in Chalford. Hij was een Engelse astronoom en priester die vanaf 1742 de derde koninklijke astronoom was. Hij is vooral bekend om twee fundamentele ontdekkingen in de astronomie, de zogeheten aberratie van licht (1725–1728) en de nutatie van de Aardas (1728-1748).

Deze twee ontdekkingen werden "de meest briljante en nuttige van de eeuw" genoemd in de astronomische wetenschap.

Levensloop en werk

Bradley was de zoon van William Bradley en Jane Pound. Zijn neef John was ook een astronoom. Na het volgen van lessen op Westwood's Grammar School in Northleach in Gloucestershire,  ging hij op 15 maart 1711 naar Balliol College in Oxford en behaalde hij de diploma's van Bachelor of Arts (1714,) en Master of Arts (1717). Zijn vroege waarnemingen werden gedaan in de pastorie van Wanstead in Essex, onder toeziend oog van James Pound, zijn oom was priester en een ervaren astronoom. Bradley werd op 6 november 1718 verkozen tot fellow van de Royal Society. Hij ging eerst als diaken en priester werken. Die functies gaf hij op toen hij in 1721 John Keill opvolgde als hoogleraar astronomie aan de Universiteit van Oxford.

Muur-kwadrant, gemaakt door John Bird in 1773

In 1742 werd Bradley aangesteld om Edmond Halley op te volgen als Koninklijk Astronoom.

Vanwege zijn goede reputatie kon hij een duur meetinstrument (kwadrant) aanschaffen om zijn verdere metingen te doen. De metingen die Bradley in tien jaar tijd in Greenwich verzamelde zouden van onschatbare waarde blijken.

Daarna ging zijn gezondheid snel achteruit en stierf hij in Skiveralls House op 13 juli 1762.

Ontdekkingen

Bij het waarnemen van sterren vanaf de aarde met een telescoop, lijkt het of die sterren niet altijd op dezelfde positie staan aan de hemelboog. Na lang onderzoek en vele waarnemingen op twee sterren zou blijken dat het met de lichtsnelheid en de ellips (ovaal) die de aarde maakt in plaats van een cirkel rond de zon wat altijd verondersteld werd.

Ook ontdekten ze dat er iets moest zijn bij het draaien van de aarde om zijn as. Uiteindelijk trokken ze de conclussie dat de draaing rond de aardas iets wiebelig verloopt in de tijd. Dit fenomeen noemde Bradley nutatie. Je ziet het ook als je een tol laat ronddraaien (spinnen).

Op grond van zijn metingen kon hij een eerste schatting maken van de lichtsnelheid. Hij stelde het op 295.000.000 m per seconde. Deze staat tegenwoordig vast op 299.792.458 m/s.

Gemiddeld doet het licht van de zon er 8 minuten en 12 seconden over om bij de aarde te komen. Maar omdat we niet in een cirkel maar in een ellips (ovaal) ronddraaien, zal die tijd de ene keer er iets langer over doen (grotere afstand) dan de andere keer als de aarde dichter bij de zon staat. Dit fenomeen noemde hij aberratie.

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=James_Bradley&oldid=725688"