Hanso Idzerda
| Hanso Idzerda | |
| |
| Hans Henricus Schotanus à Steringa Idzerda | |
| Naam voluit | Hans Henricus Schotanus à Steringa Idzerda |
| Geboren | 26 september 1885 |
| Geboren te | Weidum |
| Overleden | 3 november 1944 |
| Overleden te | Wassenaar |
| Nationaliteit |  Nederland
|
| Beroep | Radiopionier, radiopresentator |
| Werk | |
| Jaren actief | 1913 - 1944 |
| Bekend van | Eerste radiouitzending |
Portaal  Media
| |
|---|---|
Hans Henricus Schotanus à Steringa Idzerda (Weidum, 26 september 1885 - Den Haag, 3 november 1944), kortweg Hanso Idzerda en had de bijnaam Idz, IDZ of I.D.Z. Hij was een Nederlandse elektrotechnisch ingenieur (titel: ir.) en radio-omroeppionier. Vanaf 6 november 1919 de allereerste geregelde radio-uitzendingen in Nederland voor algemeen publiek.
.jpg)
Hij bouwde zelf een radiozender en een radio-ontvanger (kortweg radio), die voorzien was van een speciale elektronenbuis. Dit deed hij vanuit zijn eigen bedrijf Technisch Bureau Wireless. Hij bouwde ook apperatuur voor de Nederlandse defensie. De elektronenbuis was een verbeterde triodebuis uit Amerika, die al in 1906 door Lee De Forest was uitgevonden. De verbeterde triodebuis werd vanaf 1918 geproduceerd door Philips (PH-IDZ of Philips Ideezet). In 1919 was een nog weer verbeterde zendtriodebuis in staat om ook muziek en spraak te verzenden. De eerste demonstratie ermee in Utrecht had een bereik van 1200 meter en was voor die tijd spectaculair. Op 6 november 1919 was het dan zover. Vanuit een studio in het bedrijfsgebouw Beukstraat 8 in Den Haag verzorgde hij tussen 8 en 10 uur 's avonds de eerste publieke Nederlandse radio-uitzending. De dag ervoor had hij in de Nieuwe Rotterdamsche Courant (NRC) zijn uitzending aangekondigd als Radio Soireé-Musicale (inclusief zetfout). Het was niet de allereerste radiouitzending ter wereld. De Canadees Reginald Fessenden was op kerstavond 1906 waarschijnlijk de eerste, en de Belgische ingenieur Robert Goldschmidt verzorgde van maart tot juli 1914 uitzendingen vanuit vanuit het Park van Laken. Maar het was wel de eerste geprogrammeerde live-uitzending zoals we vandaag de dag nog kennen.
Hoewel zijn bedrijf uitgroeide tot de eerste omroep, ging het bedrijf failliet en moest hij zijn zendvergunning inleveren. Met steun van Philips, die twee zendmasten bij Huizen beschikbaar stelde, nam de Hilversumse Nederlandsche Seintoestellen Fabriek (NSF) de publieke omroeptaak over. Dit werd de bakermat voor de Nederlandse omroep.
Hanso Idzerda is in de Tweede Wereldoorlog omgebracht door de Duitsers. Hij had uit nieuwschierigheid de elektronica bekeken van een neergestorte V2. Dat kwam hem dus duur te staan.
Eerbetoon
In 2019 was er al een speciale uitzending aan Hanso Idzerda gewijd vanwege 100 jaar radio in Nederland. In 2024 wijde Diederik Jekel een aflevering aan hem in zijn programma Jekels Jacht.