Classificatie
Classificatie is het sorteren (of beter gezegd classificeren) van zaken in categorieën. Het is een indeling, een rangschikking in klassen of groepen. Vaak heeft het iets te maken met goed-beter-best, of groot-groter-grootst. Dit laatste is aan te vechten.
Enkele voorbeelden
- Bij sporten als wielrennen heb je een klassement, waarbij de tot dan toe beste renner op nummer 1 staat.
- Bij het voetballen heb je amateurs en professionals. Die spelen in verschillende divisies.
- In een school heb je ook groepen (vroeger klassen genoemd). Hoe meer je leert (en ouder wordt), hoe hoger je in de groepen komt. Hele slimme kinderen slaan wel eens een groep over.
- Ook het dieren- en plantenrijk wordt geclassificeerd (in groepen ingedeeld). De groepen van heel breed tot heel specifiek worden aangeduid als stam - klasse - orde - familie - genus (geslacht) - Species (soort).
- Bij het weer wordt de windkracht ook geclassificeerd (schaal van Beaufort).
- Bij aardbevingen heb je de schaal van Richter die de bevingskracht aangeeft.
- Niet al het goud is hetzelfde. Hou puurder het goud, hoe hoger karaats het is.
- De zuinigheid van een apparaat staat op het energielabel met letters aangegeven: heel zuinig A+++, tot heel energieslurpend E.
Het classificeren is best lastig en kan tot veel discussie leiden. Je kunt namelijk op verschillende gronden iets indelen. De meest gebruikelijke manier is op grond van het uiterlijk. Dat leer je al op de kleuterschool (groep 1 en 2), waarbij je bijvoorbeeld blokjes moet sorteren op kleur en vorm. Technisch gesproken ben je op dat moment ook aan het discrimineren. Dat wil zeggen dat als iets niet aan de gevraagde criteria voldoet, het er niet bij hoort. Bijvoorbeeld je hebt een groen rondje in je hand, dan hoort het of bij de kleur groen, of bij de rondjes en niet bij blauw of een vierkantje om maar wat te noemen. Discrimineren is hierbij ook uitsluiten, maar dan in de zin dat het niet overeenkomt.
In magazijnen, supermarkten enzovoorts moeten producten in rekken worden geplaatst en liefst zodanig dat ze snel terug te vinden zijn, zeker voor diegenen die er werken. Maar ook bij het boodschappen doen is het wel handig als je ongeveer weet waar een en ander ligt. Je zult vast wel eens hebben gehad dat als je gewend bent aan de indeling van je 'eigen' supermarkt, het toch lastiger zoeken is in een andere supermarkt waar je voor het eerst komt. De producten in de supermarkt liggen in verschillende afdelingen, gangen en rekken. Elke afdeling, gang en/of rek heeft een eigen productgroep. Groente bij de groente, zuivelproducten bij elkaar, wasmiddelen, brood enzovoorts. Deze laatste woorden norm je containerbegrippen. Brood is een verzamelnaam voor verschillende soorten brood. Bij de indeling van de producten in de supermarkt wordt op meerdere gronden gekeken naar de producten. Neem bijvoorbeeld het product sojamelk. Is het dan een drank, een zuivelproduct of een hoort het bij de reformartikelen thuis?
Datzelfde probleem ondervond men vroeger ook al. Carl Linnaeus was een van de eerste die geprobeerd heeft een gestandaardiseerde indeling van de planten en dieren te maken. Op grond van wat hij waarnam gaf hij de planten- en diersoorten een Latijnse naam (meestal bestaande uit zeg maar een 'achternaam' of familienaam en een 'voornaam' die de eigenschap aangeeft). Zo heb je bijvoorbeeld de zwarte populier. Een boomsoort die ook in Nederland voorkomt. In het Latijn de Populus nigra. Populus is hier de familienaam en nigra het feit (de eigenschap) dat de bladeren heel donker (bijna zwart) zijn. Daarnaast heb je ook de witte abeel ofwel de Populus alba. Alba wijst hier op de wit-viltige bladeren van deze populierensoort. Beide boomsoorten zijn familie van elkaar, maar verschillen toch (in kleur). Het systeem van Linnaeus wordt nog steeds gebruikt door plantkundigen en zoölogen. Dit noemen we taxonomie en dit is een wetenschap.
Ook de mens heeft hij zo willen beschrijven op uiterlijke kenmerken. Het woord neger is uiteraard afgeleid van nigra. Nu is dat een heel beladen woord. We kunnen allemaal zien dát er verschillen in uiterlijk zijn tussen mensen, maar kun je dan spreken van goed-beter-best? De kleurverschillen zijn een feit, het goed-beter-best idee is een waardeoordeel, een waardering uitdrukkend oordeel; een mening of iets goed of slecht is. Als je daarop iemand gaat indelen (zoals dat vandaag de dag nog steeds gebeurt) dan noemen we dat ook discrimineren, maar dat is een ander discrimineren dan eerder aangegeven. Dat maakt het echter wel verwarrend.