Bugel
De bugel is een van de eenvoudigste koperblazers, normaal gesproken zonder ventielen of andere toonhoogte-veranderende onderdelen. Alle tonen, kort en lang, worden gemaakt door de lipbewegingen van de speler. Hierdoor heeft is de bugel beperkt tot zogeheten natuurlijke noten binnen de harmonische reeks. Zie bugeloproep voor scores voor standaard bugeloproepen, die allemaal uit slechts vijf noten bestaan. Deze noten staan bekend als de bugelschaal.
De bugel of de klaroen is ontstaan uit vroege muziek- of sein-instrumenten gemaakt van hoorns van dieren, waarbij het woord "bugel" zelf afkomstig is van "buculus", wat Latijn is voor os (een gecastreerde stier). De vroegste bugels hadden de vorm van een winding - vergelijkbaar met de moderne hoorn en werden gebruikt om signalen te geven tijdens jachtpartijen en als waarschuwingstoeter voor postkoetsen (te vergelijken met de huidige auto toeter). Voorgangers en familieleden van de bugel waren de posthoorn, de Pless-hoorn (ook wel de "Prince Pless-hoorn" genoemd) en de bugelhoorn. Het oude Romeinse leger gebruikte de buccina. Modernere bugels hebben vaak wél ventielen, zodat alle noten van de toonladder gespeeld kunnen worden.
Het eerste nog na te gaan gebruik van een koperen bugel als militair seinapparaat was de Halbmondbläser, of halvemaan-vormige bugel, die in 1758 in Hannover werd gebruikt. Hij was U-vormig (vandaar de naam) en werd comfortabel gedragen door een schouderriem die aan het mondstuk en de bel (verbreding aan het einde van de pijp) vast zat. Het verspreidde zich voor het eerst naar Engeland in 1764, waar het geleidelijk algemeen werd geaccepteerd in voetregimenten van het leger. De 18e-eeuwse cavalerie (ruiters) gebruikte normaal geen standaard bugel, maar eerder een vroege trompet die tegenwoordig voor een bugel kan worden aangezien, omdat hij geen toetsen of ventielen had, maar een meer geleidelijke tapsheid en een kleinere bel had, waardoor een geluid werd gemaakt dat gemakkelijker hoorbaar was op korte afstand, maar met minder draagkracht had over een langere afstand. De bugel werd voornamelijk gebruikt in het leger en bij de padvinderij (tegenwoordig scouting), waar de bugeloproep werd gebruikt om de dagelijkse bezigheden van het kamp aan te geven. Historisch gezien werd de bugel gebruikt in de cavalerie om instructies van officieren aan soldaten door te geven tijdens de strijd. Ze werden gebruikt om de leiders bijeen te brengen en om marsorders te geven aan de kampen. Bekende oproepen zijn de "taptoe" en de "Last post", het laatste vooral gebruikt als de hoornroep die het einde van de dagelijkse activiteiten aangeeft. Dit signaal wordt ook gebruikt bij militaire herdenkingen en begrafenissen. De "taptoe" (oorspronkelijk "sluit de biertap") wordt traditiegetrouw voorafgegaan aan de twee minuten stilte bij de Nationale Dodenherdenking op 4 mei.
De basuitvoering wordt een Fiscorn genoemd.
Links
- SchoolTV - Hoe een bugel wordt gemaakt
- YouTube - Bugel, 'Taptoe' Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam
- Muziekweb - Bugel