Aandachtstekortstoornis
 |
Gezondheidsklachten?
Ga naar een dokter of huisarts! Volg geen adviezen over gezondheidsklachten van het internet op. |
Een aandachtstekortstoornis of attention deficit disorder (ADD) of ADHD-PI is een aandoening die met aandacht te maken heeft. ADD is een soort ADHD. Mensen met ADD hebben hun hoofd vol zitten en zijn druk in hun hoofd. Mensen met ADD hebben te maken met snel afgeleid zijn of concentratieproblemen.
Wat is ADD?
ADD is een aandachtstoornis waarbij iemand moeite heeft om zicht te concentreren, snel afgeleid is en vaak dromerig of afwezig overkomt. Het valt onder de bredere diagnose ADHD, maar zonder Hyperactief of impulse kenmerken. Mensen met ADD hebben vaak veel gedachten tegelijk, waardoor het lastig kan zijn om taken af te maken of overzicht te houden. Hoewel het van buiten lijkt alsof ze niet opletten, gebeurt er van binnen juist heel veel. Dit kan problemen geven op school, werk of in sociale situaties, maar met de juiste ondersteuning kunnen mensen met ADD hun kwaliteiten goed benutten.
ADD per levensfase
Peuter en kleutertijd
Bij jonge kinderen met ADD vallen vaak dromerigheid en teruggetrokkenheid op. Ze zijn meestal niet druk, maar eerder stil, rustige en afwezig. Ze kunnen lang in hun eigen wereldje spelen en reageren soms traag op instructies. Hun aandacht verslapt snel en vergeten makkelijker wat er net is gezegd. Motorische en sociaal ontwikkelen ze zich doorgaans normaal, maar hun passieve of stille houding kan er voor zorgen dat problemen pas later worden ontdekt.
onderbouw basisschool
Op school wordt duidelijk dat het kind moeite heeft om aandacht bij groepsactiviteiten of instructies te houden. Hij lijkt vaak te dromen of niet te luisteren, maar in werkelijkheid lukt dat niet om aandacht vast te houden. Het onthouden van opdrachten gaat moeizaam en taken worden niet afgemaakt. Deze kinderen vallen minder op dan drukke klasgenoten met ADHD, waardoor hun problemen onopgemerkt blijft
Middenbouw basisschool
Wanneer leren intensieve wordt komen de uitdaging sterker naar voren. Lezen, schrijven en rekenen verlopen trager niet door gebrek aan kennis, maar door concentratieproblemen. Kinderen vergeten instructies en maken veel slordigheid fouten. Ze hebben moeite met het plannen van taken en blijven achter in hun tempo van de klas. Hun rustiger en wat afwezige houding kan leiden tot onderschatting of het label lui of ongeïnteresseerd.
Bovenbouw basisschool
De kloof met leeftijdgenoten wordt groter. Kinderen met ADD hebben vaak een zwak werkgeheugen en moeite met organiseren van schooltaken. Lange opdrachten of teksten zijn moeilijk vol te houden. In gesprekken kunnen ze traag reageren of hun aandacht verliezen wat soms sociale problemen levert. Ze ontwikkelen vaak creatief manieren om zich te compenseren, maar blijven onzeker omdat hun prestaties wisselvallig zijn.
Voortgezet onderwijs
Op de middelbare school neemt de druk toe. Leerlingen met ADD hebben moeite met het zelfstandig plannen van huiswerk en toetsen. Ze starten laat, raken snel afgeleid en vergeten belangrijker stappen. Tijdens lessen dwalen ze vaak af, waardoor hun informatie niet lang blijft hangen. Hun prestaties zijn wisselend soms hoog als de stof hun interesse werkt soms laag als hun motivatie mist. Ze kunnen sociaal teruggetrokken zijn juist of onbegrepen omdat hun stille aard wordt verward met desinteresse.
MBO, HBO en universiteit
In vervolgopleidingen wordt het gebrek aan overzicht en planning nog duidelijker. Studenten met ADD hebben moeite met deadlines te halen. Lange teksten te studeren en examens goed voor te bereiden. Ze kunnen zeer gemotiveerd zijn maar raken snel overweldigend door de hoeveelheid en de complexiteit van taken. Creativiteit, originaliteit en out en box denken zijn sterke kanten maar zonder goede structuur raken ze snel de draad kwijt. Extra begeleiding coaching en hulpmiddelen zoals agenda apps en studiewijzers zijn noodzakelijk.
Volwassen leven
Bij volwassen blijft ADD merkbaar in werk en dagelijks leven. Taken worden vaak uitgesteld of niet afgerond, administratie en financiële raken snel in de war en plannen is een grote uitdaging. Ze hebben moeite met tijdsbesef en raken snel overweldigend door drukte of prikkels. Tegelijkertijd zijn ze vaak creatief, empathisch, gevoelig en goed in out in de box denken. Met de juiste omgeving en ondersteuning kunnen volwassenen met ADD hun sterke kanten benutten succesvol zijn, al blijft aandacht en concentratie een uitdaging door het hele leven heen.
Geschiedenis
ADD werd vroeger niet als aparte diagnose gezien. Pas in de 20e eeuw begonnen artsen aandachtstekort bij kinderen te bestuderen. In de jaren 1980 werd de naam ADD officiële herkend om mensen beschrijven met aandachtsproblemen zonder Hyperactief. Later werd ADD samengevoegd bij ADHD met drie type Hyperactief, zonder Hyperactief ADD en een gemengde type. Vandaag de dag wordt ADD tot subtype van ADHD gezien.
Kenmerken
ADD kun je herkennen aan de volgende dingen:
- Hyperactief en impulsiviteit ontbreken.
- Diagnose wordt meestal later gesteld.
- Goed in maskeren van concentratiegebrek.
- Vaak sprake van onderpresteren.
- Vaak rustig en verlegen
- Bedachtzame, dromerige mensen
- Soms ook een lage verwerkingssnelheid
- Het overzicht verliezen in situaties
- Moeite met aandacht bij iets houden
- Concentratieproblemen
- Moeite met het nemen van beslissingen
- Het verwerken van prikkels kost een persoon met ADD erg veel energie.
Ervaren hoe het is om ADD te hebben
Om beetje te kunnen begrijpen hoe het is om ADD te hebben kun je volgende opdracht proberen uit te voeren. Lees een pagina uit een boek terwijl je zacht muziek speelt, je telefoon trilt en iemand steeds je naam noemt. Zo kan ADD voelen je probeert je te concentreren maar alles trekt je aandacht.
Autorijden en ADD
Mensen met ADD hebben vaak moeite om hun aandacht goed te verdelen, maar meestal minder last van Hyperactief dan mensen met ADHD. Dit kan invloed hebben op het leren autorijden Zo kan het lastiger zijn om voortdurend op het verkeer te letten, verkeersborden op tijd te lezen of de route te volgen. Omdat iemand met ADD soms langzaam afgeleid raakt of moeite heeft met concentreren, kan leren autorijden wat meer oefening en geduld vragen. Schakelen kan ook lastig zijn, vooral als er veel tegelijkertijd moet worden gedaan. Autorijden vraagt dat je meerdere dingen tegelijk kunt doen, zoals sturen, gas geven, remmen en op het verkeer letten, en dat kan voor iemand met ADD soms meer tijd en concentratie vragen voor dat het een automatische handeling wordt. Rijden met een automatische versnellingsbak kan een goede optie zijn. Je hoeft dan niet te schakelen, waardoor je beter kunt concentreren op het verkeer, de route en verkeersregels. Dit maakt autorijden vaak rustiger en overzichtelijke voor mensen met ADD. Over het algemeen kunnen mensen mer ADD leren autorijden. Het kan wat extra oefening en geduld en duidelijker instructies vragen, maar met goede begeleiding en eventueel een automatische auto is goed mogelijk om een veilige en vaardige bestuurder te worden.
Voordelen
Mensen met ADD zijn:
- vaak creatief.
- heel gevoelig en betrokken.
- inventief voor oplossingen.