J.C. Bloem

J.C. Bloem (1887-1966), zoals hij in zijn werk meestal wordt aangeduid, was een bekende Nederlandse dichter. Voluit heette hij Jakobus Cornelis, maar zijn intimi (vrienden en bekenden) mochten hem Jacques noemen. Hij studeerde rechten, was werkzaam bij de rechterlijke macht, maar wijdde zich sinds 1946 volledig aan de dichtkunst. Zijn werk heeft vaak een melancholieke ondertoon. Soms klinkt er ook een zekere ironie in door.

Bekend, beroemd

Misschien vraag je je af, waarom hij eigenlijk zo bekend, ja zelfs beroemd was. Want niet iedere dichter is beroemd. Dat wordt anders, wanneer veel mensen zich een dichtregel van een dichter herinneren. Of zelfs een heel gedicht van zo iemand kunnen reciteren (uit het hoofd kennen). En dat is bij Bloem het geval. Er zijn straten en pleinen naar hem genoemd, alhoewel hij dat laatste eigenlijk liever niet had. "Ik laat niet over me lopen", zo verklaarde hij eens. Ook zijn er dichtregels van hem vereeuwigd in het oorlogsmonument op de Grebbeberg bij Rhenen, waar in de meidagen van 1940 zo vreselijk werd gevochten. Ze luiden:

Vijf dagen, en de vrijheid ging verloren. vijf jaren, en eerst toen werd zij herboren. Zo moeizaam triomfeert gerechtigheid. aan dit besef zij deze grond gewijd.

De Dapperstraat

Een ander, heel bekend gedicht van Bloem heet "De Dapperstraat" (uit "Quiet though sad", 1946):

Natuur is voor tevredenen of legen. En dan: wat is natuur nog in dit land? Een stukje bos, ter grootte van een krant, Een heuvel met wat villaatjes ertegen. Geef mij de grauwe, stedelijke wegen, De in kaden vastgeklonken waterkant, De wolken, nooit zo schoon dan als ze, omrand Door zolderramen, langs de lucht bewegen. Alles is veel voor wie niet veel verwacht. Het leven houdt zijn wonderen verborgen Tot het ze, opeens, toont in hun hogen staat. Dit heb ik bij mijzelven overdacht, Verregend, op een miezerigen morgen, Domweg gelukkig, in de Dapperstraat.

Grafschrift

Een van de favorieten van voormalig premier Dries van Agt (hij mocht het graag citeren) is minder vrolijk. "Grafschrift" heet het (uit de bundel "Media vita", 1931):

Een naamlooze in den drom der nameloozen, Aan de gelijken schijnbaar zeer gelijk, Door geen vervoering stralend uitverkozen Tot heerschen in een onaantastbaar rijk - Wie van die hem vergaten of verdroegen Ontwaarden uit hun veilige bestek De schaduw van twee vleugels, die hem joegen, Den fellen klauw in zijn gebogen nek? En nu, na het begeerde, het ontbeerde, Na de onrust en het levenslang geduld: Een steen, door 't groen gebarsten, en verweerde Letters en cijfers, die de regen vult.

Bloem publiceerde 19 titels, meest dichtbundels. Zijn "Verzamelde gedichten" verschenen in 1965.