Bolkoeler
Een bolkoeler, condensatieglas of allihn-koeler is een stuk laboratoriumglaswerk dat gebruikt wordt voor het uitvoeren van onderzoeken naar organische verbindingen, die koolstof bevatten. Hierbij kun je denken aan aardolieproducten. De lichtere stoffen als benzine die in aardolie zitten, zullen hoger in de kolom ontstaan dan de zwaardere producten als stookolie (zie aardolieraffinage). Dat werkt als volgt:
De bolkoeler bestaat uit een kolom of stapel van glazen bollen die met elkaar in verbinding staan (ca. 40 cm hoog). Deze kolom is geplaatst in een glazen buis waar een koelvloeistof (meestal water) doorheen stroomt van onder naar boven.
De koeler wordt op een rondbodemkolf geplaatst (het kookvat dat niet in de tekening zichtbaar is). Hierin bevindt zich een zogeheten reactiemengsel (bijvoorbeeld aardolie) dat aan de kook is gebracht. De damp van het kokende oplosmiddel stijgt op in de koeler. Door de koeling condenseert de damp weer (wordt weer vloeistof) en stroomt terug in de kolf. In het voorbeeld met de aardolie ontstaan op de verschillende niveaus (bollen) verschillende stoffen, omdat die een verschillend verdampingspunt hebben. Benzine is veel vluchtiger zoals dat heet en verdampt veel makkelijker en zal hoger komen dan stookolie dat stroperiger is en hooguit tot de eerste bol komt. In principe gaat het in een olieraffinaderij hetzelfde, alleen is het dan in het groot en is de bollenbuis en koeler niet van glas, maar van metaal.
