Palliatieve zorg

Palliatieve zorg, ook wel bekend als zorg in de laatste levensfase, is een vorm van zorg die niet is bedoeld om iemand te genezen. Deze vorm van zorg wordt toegepast op het moment dat iemand niet meer genezen kan worden. Om ervoor te zorgen dat die persoon dan zo min mogelijk pijn lijdt, wordt deze zorg verleend zodat die persoon zich alsnog zo comfortabel mogelijk voelt. Het tegenovergestelde van palliatieve zorg is 'curatieve zorg': zorg die bedoeld is om iemand te genezen. Palliatieve zorg kan meerdere maanden tot jaren duren en is dus wat anders dan 'terminale zorg': een vorm van zorg die in de allerlaatste – maximaal 3 – maanden voor het sterven wordt verleend. Door palliatieve zorg blijft iemands kwaliteit van leven zo hoog mogelijk. Op die manier kan iemand met een beperking zo lang mogelijk blijven leven, omdat de klachten minder erg of vertraagd worden.

Ontstaan

De palliatieve zorg is voor een groot deel vormgegeven door de artsen Cicely Saunders en Elisabeth Kübler-Ross. Zij hebben voor hun werk een heleboel onderscheidingen gekregen. Cicely Saunders omschreef de palliatieve zorg als volgt:

Palliatieve zorg is leven toevoegen aan de dagen, niet dagen aan het leven. — Cicely Saunders

Hiermee bedoelt Saunders dat palliatieve zorg niet probeert om het leven van mensen aan te tasten, maar juist om de laatste dagen van iemands leven fijner te maken. Palliatieve zorg heeft dan ook meerdere voordelen. Patiënten die goede palliatieve zorg krijgen:

• zijn vaak minder somber en angstig;
• hebben minder klachten en problemen;
• ervaren dat hun kwaliteit van leven beter is;
• hoeven minder vaak (plotseling) naar het ziekenhuis.

'' De geneeskunde is soms genezen, vaak verlichten, maar altijd troost bieden ''

is een uitspraak van 16e eeuwen arts Ambroise pare Hij bedoelt er mee te zeggen dat je niet altijd alleen naar ziekte moet kijken maar ook naar persoon want ook al kan je hem niet meer genezen je kan heb wel bijstaan en helpen met accepteren dat die niet meer beter wordt en dat een fijn laatste tijd hebt.

Fasen

Het moment waarop de palliatieve zorgverlening start is – anders dan bij terminale zorg – lastig te duiden. Meestal start palliatieve zorg op het moment dat iemand al weet dat genezing niet meer mogelijk is. Hieruit volgt dat het per persoon kan verschillen hoelang en op welke manier de zorg verleend wordt.

Ondanks de verschillen per persoon, kan palliatieve zorg opgedeeld worden in meerdere fasen:

• Fase 1: de ziektegerichte fase. Hierbij wordt er gericht behandeld op de ziekte, zonder dat er wordt genezen. Een voorbeeld hiervan is de chemotherapie die ervoor zorgt dat mensen met kanker langer kunnen leven.
• Fase 2: de symptomengerichte fase. Hierbij wordt er gericht gekeken naar het milder maken van de symptomen die iemand heeft, zodat de kwaliteit van leven van die persoon wordt bevorderd. De symptomen worden vaak bestreden met medicatie. In deze fase worden dikwijls ook afspraken gemaakt over de reanimatie.
• Fase 3: de stervensfase. Hierbij wordt er meer aandacht besteed aan de kwaliteit van leven of sterven, vaak vóór het overlijden.
• Fase 4: de nazorg: In deze fase is de persoon er niet meer, maar wordt er aandacht besteed aan de nabestaanden. De familie wordt geholpen met de verwerking van het verlies, met als doel het verlichten van de emotionele pijn.

Media

• Website over palliatieve zorg (Overpalliatievezorg.nl)
• Wat is palliatieve zorg? (Coöperatie Palliatieve Zorg Nederland/PZNL)
• Kennisclip palliatieve zorg (Palliatieve zorg in medisch onderwijs/Pasemeco)
• https://youtu.be/Q4aTMSwYVBw Sander Hosson is longarts die uitlegt waarom zo belangrijk is