London Underground: verschil tussen versies
Regel 310: | Regel 310: | ||
Afbeelding:Londen_metro_002.JPG|Het Underground logo |
Afbeelding:Londen_metro_002.JPG|Het Underground logo |
||
Afbeelding:Londen_metro_003.JPG|Station Covent Garden |
Afbeelding:Londen_metro_003.JPG|Station Covent Garden |
||
− | Afbeelding:Londen_metro_005.JPG| |
+ | Afbeelding:Londen_metro_005.JPG|Op de muur staat: Naar de treinen |
Afbeelding:Londen_metro_004.JPG|Bord: Piccadilly Line |
Afbeelding:Londen_metro_004.JPG|Bord: Piccadilly Line |
||
Afbeelding:Londen_metro_006.JPG|Kaart: Piccadilly Line |
Afbeelding:Londen_metro_006.JPG|Kaart: Piccadilly Line |
||
Regel 317: | Regel 317: | ||
Afbeelding:Londen_metro_011.JPG|Een close-up |
Afbeelding:Londen_metro_011.JPG|Een close-up |
||
Afbeelding:Londen_metro_012.JPG|Een roltrap met aan de zijkanten schilderijen |
Afbeelding:Londen_metro_012.JPG|Een roltrap met aan de zijkanten schilderijen |
||
− | Afbeelding:Londen_metro_001.JPG|Deze trap heeft 193 treden, |
+ | Afbeelding:Londen_metro_001.JPG|Deze trap heeft 193 treden,deze moet je enkel gebruiken voor noodgevallen |
</gallery> |
</gallery> |
||
Versie van 18 aug 2009 17:39
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
Dit artikel is nog niet af. |
Sjabloon:Londen underground De Underground (ook wel de Tube, dat buis betekent, of gewoon Subway, dat metro in het Engels betekent) is het metronetwerk in Londen. Het bestaat uit 11 lijnen en heeft 275 stations. De Underground heeft eigenlijk nog een verbinding, namelijk de automatische Docklands Light Railway, maar die behoort niet tot de Underground. deze is minder belangrijk als Londen underground. Het netwerk is wereldwijd wel het bekendste metrosysteem, vanwege meerdere kenmerken:
- het bordje met het ronde logo en een blauw balkje erin met de tekst Underground (zie afbeelding rechts)
- de uitspraak Mind the gap (between the train and the platform)/Vermijd het gat (tussen de trein en het perron) op sommige stations
- dat het de grootste metro ter wereld is, het is namelijk 408 km lang.
- bekende stations als King's Cross, Piccadilly Circus, Oxford Street
- dat het de eerste metro ter wereld is
- de kenmerkende tunnels
Geschiedenis en bouw
Ontstaan
De allereerste metro reed in Londen in 1863. Doordat Londen steeds groter werd, kwamen er vaak files en slibte het wegennet snel dicht. Een spoorlijn was te langzaam want die moest langs de stad, als het dwars door de stad heen zou rijden zou het te gevaarlijk en ongezond zijn (vanwege de stoom van de stoomtreinen). De enige ruimte was ondergronds en daar begon de Metropolitan Line als eerste metro ter wereld met stoomlocomotief tussen Paddington en Farringdon. De Metropolitan rijdt nu nog steeds, maar dan met een veel langere lijn.
Deze metro was van de Metropolitan Railway Company, daaraan hebben we ook de naam metro te danken. Dit wordt werd gebruikt door de Fransen en Overgenomen in andere talen waaronder Nederlands.
Uitbreiding
In 1868 kwam de Metropolitan District Railway (nu District Line), die verbond nog meer stukken van de stad met elkaar. In 1870 werd er voor het eerst een diep gelegen metro gemaakt, dit was nodig om onder de Theems (de rivier die door londen stroomt) te komen, deze korte lijn werd de Tower Subway genoemd. Deze lijn werd later afgebroken. Een betere deep-level lijn was de City & South London Railway, later werd dit een onderdeel van de Nothern line. Deze lijn is ook bekend als de eerste metro die loopt op elektriciteit, maar het werd geen groot succes vanwege het gebrek aan ramen in deze treinen.
Er was echter nog een groot probleem, de lijnen werden in het begin beheerd door 6 verschillende bedrijven. Dit was erg lastig omdat mensen soms bovengronds moesten lopen om naar een andere lijn te gaan.
De Metropolitan Railway Company kocht echter District, Piccadilly en Bakerloo. De rest op de Waterloo & City Line werd gekocht door The Underground Group (de ondergrondse groep). Er was een hele strijd tussen alle bedrijven: nog een voorbeeld is de situatie bij het treinstation Saint Pancras. Niet alleen het metrostation daar heet King's Cross, maar ook een naastgelegen treinstation. Oftewel: twee treinstations bij elkaar. Ze bestaan beiden nu nog steeds, maar nu met vriendschap. Beide stations waren namelijk allebei van een ander bedrijf.
In 1933 werd het bedrijf het London Passenger Transport Board op gericht: deze nam alle tramlijnen over en de metro's ook, alles was dus samen behalve de Waterloo & City lijn. Die kwam in 1994 pas bij de rest. ppTransport for London]] waakt nu over al het transport in Londen, ook de metro dus.
Tussen de Wereldoorlogen werden de lijnen vooral uitgebreid.
Tweede Wereldoorlog
In de Tweede Wereldoorlog zijn de stations van londen undergroudn vaak gebruikt om in te schuilen tegen de bommen die duitsland op londen gooiden. De stations werden ook op meer manieren gebruikt tijdens de Tweede Wereldoorlog, hieronder staan er een paar:
- een afgelegen deel van de Central Line werd omgevormd tot een ondergrondse munitiefabriek;
- het gesloten station Brompton Road werd gebruikt als luchtafweercentrum;
- het gesloten station Down Street werd door Winston Churchill gebruikt tot de Cabinet War Rooms gebouwd werden, waarna het dienst deed als hoofdkwartier van het Emergency Railway Committee
Na de oorlog
Na de Tweede Wereldoorlog werd de metro steeds belangrijker, omdat de stad steeds verder groeide. De eerste nieuwe lijn na de oorlog was de Victoria Line, die lijnen met elkaar moest verbinden - zodat je op elk station wel eens over kon stappen. Deze werd geopend in 1968. De laatste, nieuwste, lijn is de Jubilee Line die in 1977 werd geopend. Dit werd vernoemd naar het jubileum van koningin Elizabeth de Tweede. Het duurde wel tot 1979 voordat de lijn open was, het speciale waren de wanddeuren (zie onder). De stations zijn allemaal door verschillende bekende architecten ontworpen en verschillen dan ook in uiterlijk: ze zijn wel allemaal ruim.
Aanslagen en rampen
In de metro van Londen werden twee aanslagen gepleegd, eenmaal op 7 juli toen werden er in drie metrostellen en een bus een aanslag gepleegt waarin 50 mensen werden gedood. De tweede aanslag was op 21 juli, dit keer mislukten alle 4 de aanslagen, een daarvan was een in een bus en de andere drie in een m etro. Er waren wel lichte explosies.
Ook was er eens een brand op station King's Cross, veroorzaakt door een sigaret in de roltrap. Ditbrak uit tot een grote brand, gelijk ook de grootste in Engeland's geschiedenis. >>
Ghost stations
In de geschiedenis van de Underground waren er veel meer stations gebouwd dan alleen maar 270. Maar deze stations zijn gesloten. Er zijn ook stations die nooit af zijn gemaakt. Dit soort stations noem je ghost stations, spookstations. Het spookt er natuurlijk niet, maar adt is enkel de naam. Een van die stations is het station British Museum. De perrons zijn er weggehaald en er staan nu spullen in de lege tunnel, die je vanuit de metro kunt zien als je langsrijdt op de Central line. Ook dit station werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikt, als militairenkantoor.
Statistieken
Passagiers
Elke dag vervoert de Underground meer dan 3 miljoen mensen, op een werkdag 3 miljoen en 400.000 mensen. Daarmee is dit het op acht na drukste metrosysteem ter wereld (In Tokyo, nummer een, zijn er drie keer zoveel mensen in de metro). Op 8 december 2006 vervoerde de Underground een Undergroundrecord van 4 miljoen mensen, en voor de eerste keer in de geschiedenis van de Underground werden er in heel 2006 meer dan een miljard mensen vervoerd.
Lengte en stations
In totaal is Londen Underground 408 km lang, hiermee is het de langste metro ter wereld, daarbij heeft het ook 270 stations (ter vergelijking: Amsterdam heeft er 52) Hiermee is het nummer 4. De Metro van New York, Parijs en Seoul hebben allemaal meer stations, dat komt omdat er bij de meeste stations meerdere lijnen verbonden zijn.
Diepste en hoogste punt
De Northern Line is houder van zowel het diepte- als het hoogterecord in de Londense metro. Het diepste punt van het gehele metrostelsel ligt op de Northern Line op een diepte van 67,4 meter onder het maaiveld ter hoogte van Holly Bush Hill in Hampstead. Het hoogste punt met 18 meter boven de grond eveneens op de Northern Line en wordt gevormd door het Dollis Brook-viaduct over Dollis Road.
Het metrostation van Hampstead is met zijn ligging van 58,5 meter onder de grond het diepste station van de metro van Londen. Station Angel, ook op de Northern, heeft de langste roltrap met een lengte van 60 meter.
Bouw
Deze metro heet underground omdat het veel ondergronds is. Dat is ook de bedoeling van een metro; het grootste deel is ondergronds. De metro komt toch wel boven de grond; als de metro namelijk het centrum van Londen verlaat. Vanaf Bromley-by-Bow op de groene Districtlijn kom je namelijk tussen de flats. Ook allerlei andere lijnen komen meestal boven de grond wanneer het centrum van Londen wordt verlaten, met uitzondering van;
- de lichtblauwe Victoria Line
- de gele District Line, die niet in de buitenwijken komt
- de groenblauwe Waterloo & City Line, die nogal kort is en het centrum ook niet verlaat
Men rekent ook vaak de Docklands Light Railway en de London Overground (trams) tot delen van de Underground.
De organisatie achter de Underground, en alle andere transportmiddelen in Londen, is Transport for London.
De tunnels zijn enkelsporig. Dit betekent dat er per lijn twee tunnels zijn, elk eentje voor een richting.
Lijnen
De jongste lijn is de Jubilee line. De Metropolitan is de oudste. Oorspronkelijk waren er 12 metrolijnen, de East London Line is echter in 2009 gesloten en zal in 2011 getransformeerd zijn tot Overgroundlijn. Hieronder is een volledige lijst met lijnen:
Naam | Kleur | Geopend | Type | Lengte! | Treinstellen |
---|---|---|---|---|---|
Bakerloo Line | 1906 | Deep level | 23,2 km | Type 1972 | |
Central Line | 1900 | Deep level | 73,5 km | Type 1992 | |
Circle Line | 1884 | Sub-surface | 22,5 km | Type C | |
District Line | 1868 | Sub-surface | 64 km | Type C / Type D | |
Hammersmith & City Line | 1864 | Sub-surface | 26,5 km | Type C | |
Jubilee Line | 1979 | Deep level | 36 km | Type 1996 | |
Metropolitan Line | 1863 | Sub-surface | 67 km | Type A | |
Northern Line | 1890 | Deep level | 58 km | Type 1995 | |
Piccadilly Line | 1906 | Deep level | 71 km | Type 1973 | |
Victoria Line | 1968 | Deep level | 21 km | Type 1967 | |
Waterloo & City Line | 1898 | Deep level | 2,4 km | Type 1992 |
Sub-surface en deep-level
Er zijn twee soorten tunnels: de sub-surface (onder het oppervlak) en de deep-level (diepliggende) tunnels. Het verschil ligt in de manier hoe de tunnels zijn gemaakt. De eerste lijnen werden gebouwd door een gat van 5 meter diep te bouwen, en dan het dak bedekken met stemen en zand. Dat was de Sub-surface. Dat was niet handig, het verkeer kon er namelijk niet goed langs enz.. Nu zijn er deep-level-tunnels, die gekomen zijn met de introductie van de Northern Line in 1890. Die tunnels waren diep onder de grond en met een ronde gang, vandaar dus de bijnaam Tube/Buis.
Belangrijke stations
Enkele belangrijke stations:
- St. Pancras King's Cross - overstappen naar treinstations Saint Pancras en King's Cross, voor internationale treinen naar het continent, nationale treinen & groot overstappunt, met 6 perrons
- Baker Street - groot overstappunt, met 10 perrons
- Oxford Circus - voor de winkelstraat Oxford Street
- Bond Street - voor de winkelstraat Bond Street
- Victoria - voor Buckingham Palace & nationale treinen
- Canary Wharf - voor het winkelcentrum & de financiele wijk Canary Wharf en het kleinere Jubileegebouw
- Westminster - voor Westminster Abbey, Houses of Parliament en Big Ben
- North Greenwich en Bermondsey - voor The O2 Arena (ook wel Millennium Dome)
- London Bridge - voor Tower Bridge, Tower of London & nationale treinen
- Tower Hill - voor Tower Bridge en Tower of London
- Terminal 1, 2, 3 en Terminal 4 - voor London Heathrow Airport terminals
- Covent Garden - theaterwijk
- Kensington - voor Kensington Gardens
Toekomst
Er zijn verschillende plannen gemaakt voor de verbetering van de Londen Undeground. Zo wordt er geprobeerd om op de Waterloo & City line telefoons te laten werken, het is normaal namelijk niet mogelijk om in de metro om ontvangst te krijgen op de telefoon als je onder de grond zit.
Ook komt er misschien in de toekomst wel een extra lijn er bij, deze wordt de Chelsea-Hackney Line genoemd, deze zou de Underground behoorlijk uit gaan breiden, maar misschien wordt deze lijn ook wel bovengronds en gaat het horen bij Londen Overground, bovendien staat deze lijn pas gepland in 2025.
De burgemeester van Londen heeft voorgesteld om de Bakerloo line uit te gaan breiden naar Lewisham, een van de Londense districten.
Op de officiele website staan ook nog wat kleinere verbeteringen (klik hier):
- Meer treinen inzetten
- De lijnen verbeteren zodat treinen sneller gaan en minder hobbelen
- Het moderniseren (moderner maken) van stations die geen historische waarde hebben
- Meer liften zodat mensen met een rolstoel ook kunnen reizen
- Breedere poortjes.
- Betere informatie voor klanten en toeristen
Treinen
Er zijn vele soorten treinen geweest voor de Underground, over het algemeen zijn dit:
- Stoomtreinen (1868 - 1970)
- Elektrische trein (1889 - 1962)
- Dieseltreinen (1941 - 1958) (latere versies waren geen succes)
- Batterij-elektrische trein (1931 - heden)
De eerste metro's waren met stoomlocomotieven. Er was namelijk geen vervanger voor. De stoomtrein had wel zijn nadelen: je mocht niet voorin het perron staan - de stoom is schadelijk voor je gezondheid, en er moesten constant ventilatiegaten gemaakt worden waardoor enkel sub-surface lijnen mogelij kwaren (zie boven). In 1970 werd de stoomtrein uit dienst gehaald. Met de opening van de City & South London Railway, deep-level, was er een oplossing in 1889. Elektrische treinen! Maar die worden nu niet meer gebruikt.
Ook dieseltreinen werden gebruikt, maar nu worden batterij-elektrische treinen, de meest succesvolle sinds 1931. Deze rijden nu nog steeds. De stroom zit nu in de trein zelf in plaats van op het spoor.
Materieel
Het materieel wordt niet met namen aangeduid, maar met letters en jaartallen. Zo heb je als bijvoorbeeld een van ze, de 1996 Stock, die nu op de Jubilee rijden. De treinen hebben een wit uiterlijk met blauwe onderkant, rode deuren en het logo van de Underground erop gestickerd.
De omroeper
Iedereen die in de Underground is geweest kan zich de omroeper nog wel herinneren, een voorbeeld is "mind the gap (kijk uit voor het gat) waar hier ook een filmpje van is en meerdere malen is genoemd.
Er kan echter ook een vrouwelijke omroepster zijn. De omroeper of omroepster roepen bijna altijd wel iets anders om op hun eigen manier. Maar bekende zijn:
- mind the gap, natuurlijk
- mind the closing doors (kijk uit voor de sluitende deuren)
- <stationsnaam>. Change for <overstappen voor>
- The next station is <stationsnaam> (het volgende station is)
In de Trein
In de trein zelf zijn enkele zitplaatsen maar vooral veel stangen voor de mensen die staan, op de stoelen mag iedereen gaan zitten maar als iemand slecht ter been is hoor je hem/haar een plek te geven. Overal in de trein staat dit ook aangegeven. In de trein zijn overal wel kaarten aangeven, zowel van de lijn waar je in als een totaalmap. Er is ook veel reclame die aan de zijkanten hangen. Een groot probleem is als het heel druk is, dan worden mensen gedwongen om bij de deuren te staan, maar als iedereen er dan in en uit willen staan zij in de weg. De mensen op het perron mogen pas in de trein als de mensen die uit de trein willen er uit zijn.
Cultuur
In de stations van de Underground kan je veel cultuur vinden.
Muziek
In de grote stations zijn veel straatmuzikanten, zij spellen op speciale plekken en hebben toestemming gekregen er te spelen. Deze muzikanten leven van wat mensen geven, het is daarom ook niet raar om wat te geven. Sommigen slapen er zelfs.
Kunst
Er is veel kunst te vinden in de stations, zo zijn er bij sommige roltrappen aan de zijkanten vaak schilderijen te zien. Soms zijn de authentieke tegeltjes ook zo neer gezet dat het een schilderij voor moet stellen. Tegen de wanden van het perron zijn vaak ook schilderijen of graffiti, maar vaak is dat reclame.
Veiligheid en problemen
Veiligheid
<youtube width="250" height="200">wY-OI1WjdwU</youtube>
De metro van Londen is steeds veiliger geworden. Op de nieuwste lijn, de Jubilee, heeft men namelijk op het perron glazen wanden naast het spoor geplaatst met deuren. Als de metro aankomt moet hij precies voor de deuren van de wand stoppen, dan gaan ook de deuren van de metro lopen. Waar is dat voor nodig?
- Er kunnen geen bommen op het spoor gegooid worden
- Het gat tussen de trein en het perron is weg
- Er kan geen zelfmoord gepleegd worden
- De zuigkracht van de metro is niet voelbaar (de metro rijdt in een tunnel waar weinig zuurstof is, als hij dan een station binnenrijdt komt er een enorme wind waardoor je meegesleurd kan worden)
- Je voet komt per ongeluk niet tussen perron en trein (kan nog wel tussen de deuren)
- Door de zuigkracht nemen de treinen allemaal giftige gassen mee, als er glas voor staat is er geen probleem
- Vallen en duwen op het spoor is niet meer mogelijk
Toch slagen mensen erin, elk jaar ongeveer 50, om zelfmoord in de Underground te plegen. Enkel de nieuwste Jubileestations hebben namelijk zo een glazen wand, maar men wil ze ook bouwen op de oudere lijnen.
En nog steeds zijn er ook gewonden, door de poortjes en deuren bij de ingang. De poortjes gaan namelijk om het station in te kunnen gaan erg snel dicht. Als je je kaart erin doet gaat ie open, maar als je nou iets langzamer bent, of even omkijkt, is hij alweer dicht. Er is ook wel een brede doorgang voor kinderen die gratis mogen met een volwassene en mensen met koffers, maar dat is niet op elk station aanwezig.
De metrodeuren hebben in 2008 127 mensen verwond. Deze gaan namelijk ook erg snel dicht.
Problemen
Sommige lijnen zijn al bij 150 jaar oud en dat levert problemen op, sommige stations zijn te klein en moeten op maximale capaciteit werken, dit houd in dat er constant treinen komen.
Een ander probleem is de hitte, omdat er niet altijd goeie luchtverfrisser en luchtverversers zijn kan het heel heet in diep gelegen stations worden, in 2006 was het zelfs een keer 47 graden. Hierdoor zijn er ook vele stations (zoals Camden Town en Covent Garden) maar een bepaalde tijd per dag open.
Wachttijd
Volgens het Freedom of Information Act is de totale vertraging in de Metropolitan line 3 dagen, 10 uur en 25 minuten in het hele jaar 2006. Toch valt het vaak mee met de vertraging, meestal hoef je nooit meer dan 7 minuten te wachten op een trein. Je kunt ook precies op elektronische broden zien hoe lang het duurt voor de volgende trein aankomt.
Onderhoud
Londen Underground draait niet 24 uur per dag, 's nachts moeten de lijnen namelijk na gekeken worden. Alleen op feestdagen rijdt de metro de hele dag. Anders is de hele metro gesloten tussen 1 uur en half 6, maar het kan ook dat lijnen het hele weekend dicht worden gegooid om groot onderhoud te plegen.
Koeling
Omdat de hitte zo een groot probleem is, moet de koeling in de Underground heel goed zijn, de grootste bronnen van deze hitte zijn de treinen. Maar ook andere machines en zelfs mensen zijn de oorzaak van de hitte. Dit is een verdeling:
- 80% komt van de treinen.
- 15% komt van andere apparaten.
- 5% komt van mensen zelf.
Omdat de treinen door een smalle tunnel rijden nemen ze lucht mee. Als hij aankomt komt er een enorme wind, die het station een beetje afkoelt, maar je kan ook weer meegesleurd worden met de wind (aantrekkingskracht) en in de wind zijn giftige stoffen.
Een oplossing is nog steeds niet gevonden, na een wedstrijd georganiseerd door de Londense burgemeester. Momenteel wordt er getest in victoria station met koelers die met grondwater werken en gewoon airconditioning in de trein.
Overstromingen
Overstromingen zijn een groot probleem voor de londen Underground, vooral sinds de jaren zestig is het een probleem. In de jaren 60 werden namelijk vel bedrijven gesloten die veel grondwater gebruikte zoals brouwerijen en papiermolens. Daarom zijn er pompen geïnstalleerd, in het midden van 2001 pompte londen underground 30.000 kubieke meter water weg, dat zijn 12 olympische zwembaden vol. Ook moest er iets gedaan worden om te zorgen dat er geen water van de theems(rivier in londen) in de tunnels komt, vroeger waren er hekken om delen van Londen underground af te sluiten.
Kaart
Op elke station is wel een kaart te vinden, de zijn helemaal gratis, met de kaarten kun je vrij gemakkelijk overal komen. Elke lijn heeft weer een andere kleur en elk streepje staat voor een station, waar een naam bij staat. Het logo van de nationale spoorwegen van Engeland zit bij sommige stations met de tekst Change for National Rail Services, een treinstation dus. Op veel stations kun je overstappen. Een van de drukste overstapstations is St. Pancras King's Cross.
Vervoersbewijs
Om te kunnen reizen met de Underground moet iedereen boven de twaalf jaar een kaartje kopen, vroeger ging dat via enkeltjes en retourtjes. Tegenwoordig is het ook mogelijk om een dagkaart te kopen, dan kun je overal heen. Londen Underground is echter verdeeld in 6 zones, je kunt kaarten kopen waarin je alleen in zone 1&2 kunt komen (deze kan je wel opwaarderen naar meerdere zones) maar ook een voor alle 6 zones. Zone 1 en 2 zijn namelijk de grootste zones. Een station in de Tube, Watford Junction, ligt buiten de zones die door Transport for London zijn aangesteld; hier gelden andere tarieven. De zones gelden ook voor de Docklands Light Railway.
Om dit te kunnen controleren zijn zowel bij de ingang als uitgang poortjes die open gaan als iemand zijn kaartje met magneetstrip in een gleuf doet. Voor volwassenen met kinderen is er een wijdere poort. Er zijn echter wel soms problemen met de poorten, zie boven.
Mensen die in Londen wonen en vaak met het openbaar vervoer gaan kunnen ook een Oysterkaart kopen, deze kaart lijkt een beetje op de Nederlandse OV-chipkaart. Voor de bus en tram is er een standaard tarief maar in de metro zijn er verschillende, hoe verder je gaat hoe duurder. De Oysterkaart moet steeds weer opgewaardeerd worden.
Kinderen mogen met een volwassene mee.
Gallerij
Externe links en bronnen
- Officiële website van de Londense metro (Engels)
- Het artikel op de Nederlandse wikipedia (Nederlands)
- Het artikel op de Engelse wikipedia (Engels)
- Het artikel op de Duitse Wikipedia (Duits)