Middeleeuwse stad

De Middeleeuwse stad

Van dorp tot stad

Steden ontstonden op verschillende manieren, bijvoorbeeld dat ze bij het water of bij belangrijke wegen lagen. Ook bij belangrijke kerken bij handelsplaatsen en bij een kasteel werden steden gebouwd. De mensen van een stad betaalde zelf de stenen waar de muren van werden gebouwd. Daar van komt ook het spreekwoord een steentje bijdragen. Als een stad stadsrechten kreeg werd de stad zelfstandig. De stad was dan niet afhankelijk van het platteland eromheen. De muur om een stad is daarvan zichtbare bewijs. De inwoners van een stad werden burgers of poorters genoemd. De rust in een dorp werd bewaard door de schout en zijn rakkers. Burgemeesters en schepenen bestuurde de stad.

Gilde

Een gilde was een vereniging van mensen die het zelfde beroep uitoefenden. Vroeger als je in de stad een beroep wilde hebben, moest je lid zijn van gilde. Je werd eerst leerling bij een gildenmeester voordat je zelf een beroep mocht uitoefenen. Na een tijdje werd je gezel. Als je je meesterstuk had gemaakt, kon je zelf meester worden. De leden van een gilde moesten zich aan veel regels houden. De regels van een gilde gingen over de plek waar je mocht wonen of werken. Maar ook over het gereedschap dat je mocht gebruiken en de tijden dat je winkel open mocht. Al het werk moest in de etalage gebeuren. Vrouwen mochten eerst geen beroep uitoefenen. Maar later mocht dat wel. Zij hielpen vaak hun mannen met het werk. Waneer de man dood ging, nam de vrouw vaak de zaak over. Ongetrouwde vrouwen waren diensters of winkeliers. Er was bijna geen beroep waar vrouwen niet in werkten. Maar ze verdiende veel minder dan mannen.

Schouten en schepenen

Schouten en schepenen bestuurde de stad. Zij verzonnen ook de staf die misdadigers kregen. Gevangenisstraffen deelde schouten en schepenen niet vaak uit, want dan moesten ze die verzorgen en dat koste geld. Lijfstraffen of zelfs de doodstraf deelden ze vaker uit. Een voorbeeldjes zijn:

1. Er werd een touw aan het been gedaan met iets zwaars eraan en in de sloot gegooid.
2. Hun armen en benen werden vast gebonden aan paarden en werden uit elkaar getrokken.
3. Ze werden op de brandstapel gegooid.

Ook werden er boetes gegeven of mochten de misdadigers niet meer in de stad komen.

Marktdag

Iedere stad had verschillende markten. Je kunt dat in oude steden nog zien aan de straatnamen. Je vind namen zoals:

1. eiermarkt.
2. botermarkt.
3. vleesmarkt.
4. vismarkt.
5. beestenmarkt.

De belangrijkste markt lag midden in de stad: de grote markt. Rond de grote markt werden gildenhuizen en de waag gebouwd. In de waag werd de handelswaren gewogen. In een blangrijke stad als Brugge stond aan de grote markt een lakehal met een toren: Het bijlfort. Een bijzondere markt was de jaarmark. Uit andere plaatsen kwamen kooplieden, artiesten, maar ook bedelaars en zakkerollers op de markt af. De schout en zijn rakkers beschermde de mensen tegen dieven. Keurmeesters gingen rond om de kwaliteit van de dingen die je kon kopen te tjekken. Kooplieden reisde in groepen naar de jaarmarkt. Dat was veiliger. Omdat ze hun geld in kisten droegen, loerden er altijd struikrovers op hen.

Weetjes

• De huizen in de middeleeuwse steden waren van houd en riete daken daardoor brak er snel brand uit.
• Doordat de huizen in de stad dicht op elkaar stonden verspreide besmettelijke ziekten snel.