Vuurgoudhaan
| Vuurgoudhaan(tje) Regulus ignicapilla | |||
|---|---|---|---|
|
| |||
| Niet bedreigd | |||
| Leefgebied | Europa en Noord-Afrika | ||
| Leefomgeving | Bosgebieden | ||
| Behoort tot de | Goudhaantjes, Zangvogels, Vogels | ||
|
broedgebied standvogels overwintering | |||
| |||
De vuurgoudhaan of het vuurgoudhaantje (Regulus ignicapilla) is een zangvogel uit de familie van de goudhaantjes.
Het broedt in het grootste deel van gematigd Europa en Noordwest-Afrika, en is gedeeltelijk migrerend (trekkend), met vogels uit Midden-Europa die overwinteren naar het zuiden en westen van hun broedgebied. Vuurgoudhaantjes op de Balearen en Noord-Afrika worden algemeen erkend als een aparte ondersoort, maar de populatie op Madeira, die voorheen ook als ondersoort werd behandeld, wordt nu behandeld als een aparte soort, de vuurgoudhaan van Madeira (Regulus madeirensis). Een fossiele voorouder van de vuurgoudhaan is geïdentificeerd aan de hand van een enkel vleugelbot.
Deze Vuurgoudhaan is groenachtig van boven en heeft een witachtige onderkant. Hij heeft twee witte vleugelstrepen, een zwarte oogstreep en een witte wenkbrauw. De kopkam, oranje bij het mannetje en geel bij het vrouwtje, wordt weergegeven tijdens het paren en geeft aanleiding tot de Engelse en wetenschappelijke namen (kinglet en regulus=kleine koning) voor de soort. Deze vogel lijkt oppervlakkig op het goudhaantje, dat grotendeels zijn Europese verspreidingsgebied deelt, maar de bronzen schouders en het sterke gezichtspatroon van het vuurgoudhaantje zijn onderscheidend. Het melodietje is een herhaling van hoge dunne noten, iets lager dan die van zijn familielid.
De vuurgoudhaan broedt in loof- of naaldbossen en tuinen en bouwt zijn compacte, drielaagse nest op een boomtak. Zeven tot twaalf eieren worden alleen door het vrouwtje uitgebroed. Beide ouders voeren de kuikens, die 22-24 dagen na het uitkomen uitvliegen . Deze koning is constant in beweging en zweeft vaak terwijl hij op zoek is naar insecten om te eten, en in de winter wordt hij vaak gevonden met zwermen mezen . Ondanks enkele mogelijke lokale achteruitgang, is de soort niet het onderwerp van grote instandhoudingsproblemen vanwege de grote Europese populatie en een uitbreiding van zijn verspreidingsgebied in de afgelopen eeuw. Er kan op worden gejaagd en gedood door roofvogels, en kunnen parasieten dragen. Het is mogelijk dat deze soort de oorspronkelijke "koning van de vogels" was in de Europese folklore.
Vuurgoudhaan is een kleine mollige vogel, 9 cm lang met een spanwijdte van 13-16 cm, en weegt 4-7 gram. Het heeft een helder olijfgroene bovenkant met een bronskleurige vlek op elke schouder en een witachtige onderkant gewassen met bruingrijs op de borst en flanken. Het heeft twee witte vleugelstrepen, een kleine zwarte puntige snavel en bruinzwarte poten. Het hoofdpatroon is opvallend, met een zwarte oogstreep, lang wit supercilium en een kuif die felgeel is bij het vrouwtje en voornamelijk oranje bij het mannetje.