Filterlogboek

'{{Portaal beschikbaar|2=Flag of Canada.svg}} {{Canada}} '''Canada''' is een land in [[Noord-Amerika]]. Het is na [[Rusland]] het grootste land ter wereld, hiermee is het 242 keer groter dan [[Nederland]]. Canada heeft ook 6 tijdzones en grenst bij drie kanten aan de oceaan, dit in het noorden aan de [[Noordelijke IJszee]], in het westen de [[Stille Oceaan]] en in het oosten de [[Atlantische Oceaan]]. In het zuiden aan de [[Verenigde Staten]], en in het noordwesten aan [[Alaska]]. De hoofdstad is [[Ottawa]]. Het land telt z'n 35 miljoen inwoners op een oppervlakte van 9.984.670 km². ==Geschiedenis== Eeuwenlang werd Canada bevolkt door indianen en Inuit’s. Ze stamden af van de eerste volkeren die zich daar vestigden tijdens de ijstijd. Ze ontwikkelden een cultuur, meestal van jacht en visvangst. In 1497 bezochten de eerste Europeanen het land en in de 17de eeuw vestigden ze er [[kolonie]]s. In de 18e eeuw streden [[Frankrijk|Franse]] en [[Verenigd Koninkrijk|Britse]] legers om de controle over het hele land. De Britten wonnen, maar in [[Quebec]] bleef, nu nog altijd, een grote Franse gemeenschap. Frankrijk heeft nog een kolonie in het oosten, die heet [[Saint-Pierre en Miquelon]]. ==Talen== De officiële talen van Canada zijn [[Frans (taal)|Frans]] en [[Engels]]. Het Frans wordt vooral gesproken in de provincie [[Québec (provincie)|Québec]], in het oosten van Canada. Ook spreekt men in Canada [[Chinees]], [[Italiaans]] en indianentalen, de laatste 3 spreken slechts kleine groepen. ==Bevolking== De meeste Canadezen hebben Europese voorouders die vanuit [[Groot-Brittannië]], [[Frankrijk]], [[Duitsland]], [[Scandinavië]] en [[Italië]] naar Canada verhuisden. ==Bestuurlijke indeling== [[Bestand:Political map of Canada.png|right|400px|thumb|Bestuurlijke indeling van Canada.]] Canada is verdeeld in 10 provincies en 3 territoria. {| class="wikitable" ! Porvincie/Territorium ! Hoofdstad ! Inwonersaantal ! Oppervlakte |- | [[Brits-Columbia]] | [[Victoria (Canada)|Victoria]] | 4.327.431 | 944.735 km² |- | [[Alberta]] | [[Edmonton]] | 3.413.464 | 661.848 km² |- | [[Saskatchewan]] | [[Regina]] | 1.033.381 | 651.036 km² |- | [[Manitoba]] | [[Winnipeg]] | 1.178.491 | 647.797 km² |- | [[Ontario]] | [[Toronto]] | 13.505.900 | 1.076.395 km² |- | [[Québec (provincie)|Québec]] | [[Québec (stad)|Québec]] | 7.669.100 | 1.542.056 km² |- | [[New Brunswick]] | [[Fredericton]] | 748.439 | 72.908 km² |- | [[Nova Scotia]] | [[Halifax]] | 934.172 | 55.284 km² |- | [[Prins Edwardeiland]] | [[Charlottetown]] | 140.204 | 5660 km² |- | [[Newfoundland en Labrador]] | [[St. John's]] | 508.955 | 405.212 km² |- | [[Yukon (territorium)|Yukon Territorium]] | [[Whitehorse]] | 31.151 | 482.443 km² |- | [[Northwest Territories]] | [[Yellowknife]] | 41.929 | 1.346.106 km² |- | [[Nunavut|Nunavut Territorium]] | [[Iqaluit]] | 30.850 | 2.093.190 km² |} == Geografie == [[File:MaligneLakeBaldHills.JPG|320px|left|thumb|Een meer in de bergen van [[Alberta]].]] Canada is met een oppervlakte van 9.984.670 km² het op één na grootste land ter wereld. Van oost naar west is het wel 6500 kilometer en van noord naar zuid 4600 km! Canada eist ook nog eens een groot deel van het poolgebied, maar dit wordt door andere landen niet erkend. De noordelijkst gelegen nederzetting ter wereld ligt in Canada: [[Alert (plaats)|Alert]]. Dit kleine plaatsje had in 2001 75 inwoners. In heel Canada wonen 34.568.211 mensen. De bevolkingsdichtheid (het gemiddeld aantal personen per km²) is 3,5/km². ===Provincies en territories=== In de tijd toen Canada ontstond waren een paar huidige provincies er nog niet. De laatste provincie die erbij is gekomen, is [[Newfoundland]] in 1949. Het huidige Canada telt tien provincies en drie territories. Nunavut is er in 1999 als laatste territory bijgekomen. De provincies mogen veel zelf beslissen en dragen zelf de verantwoordelijkheid voor het onderwijs en de gezondheidszorg. De territories vallen onder het centrale gezag van de regering in [[Ottawa]]. === Landschap === [[File:CypressHills1.JPG|320px|thumb|De Cypress Hills.]] In Canada heb je veel verschillende soorten landschappen. In het zuidoosten vind je de [[Appalachen]], een grote bergketen die zich uitstrekt van het zuiden van de [[Verenigde Staten]] tot aan het Canadese schiereiland Gaspésie. In het zuiden, in de provincies [[Ontario]] en [[Quebec (provincie)|Quebec]], heb je de [[Grote Meren]] en het laagland van St.Lawrence. In dit gebied liggen de beroemde [[Niagarawatervallen]]. Het gebied is zo'n 600 km lang. Het laagland heeft vruchtbare grond. Het [[Canadese Schild]] is het grootste landschap en grenst aan de [[Hudsonbaai]]. Hier zie je grote rotsformaties, heuvels, rivieren, kleine bergketens, moerassen en [[taiga]]'s. In het binnenland van Canada, met name in [[Alberta]] en [[Saskatchewan]], zie je grote vlaktes of prairies. Hier zie je veel landbouw. De rest van deze provincies bestaan uit met bos of gras bedekte heuvels en je ziet er grote rotsformaties. In het westen van het land zie je een deel van de [[Noord-Amerikaanse Cordillera]]. Hier liggen bergketens, waaronder de [[Coast Mountains]] en een deel van de [[Rocky Mountains]]. Daarnaast stromen er grote rivieren en er zijn zelfs gematigde regenwouden. Op de grens met [[Alaska]] ligt het St. Elias-gebergte. Hier vind je de hoogste berg van Canada: de [[Mount Logan]] met 5956 meter. In het St. Elias-gebergte heb je meer hoge bergen. Je vind er ook vele vulkanen als onderdeel van de [[Ring van Vuur]]. Als laatste heb je het Canadese Noordpoolgebied. Dit varieert van [[toendra]]'s tot ijsgebieden. === Wateren === [[File:Mackenzie River Vista with Fireweed - Inuvik - Northwest Territories - Canada.jpg|300px|left|thumb|De rivier de Mackenzie.]] Het motto van Canada luidt: "''A Mari usque ad Mare''", wat Latijn is voor "Van zee tot zee". In het westen ligt de [[Grote Oceaan]] en de [[Atlantische Oceaan]] in het oosten. In het zuiden van [[Ontario]] heb je de [[Grote Meren]] en het [[Canadees Schild]] ligt aan de [[Hudsonbaai]]. Verder bestaat Canada uit wel 8,62% water (891.163 km² water) van de totale landmassa. Het is daarom ook niet zo gek dat Canada de langste kustlijn ter wereld heeft, namelijk 202.080 km! Het [[Great Bear Lake]] in [[Northwest Territories]] is het grootste meer dat volledig in Canada ligt. Het is bijna even groot als heel [[België]]! Naast deze heb je nog veel meer grote meren, zoals het [[Great Slave Lake]], het [[Winnipegmeer]] en de meren in het zuiden van Ontario ([[Grote Meren]]). De [[Mackenzie (rivier)|Mackenzie]] is met 1738 km de langste van Canada en als je de zijrivieren meetelt kom je op 4240 km! ===Klimaat=== Het westen van Canada heeft een warm en vochtig klimaat. Van vocht verzadigde wolken worden door het gebergte omhoog gedwongen en laten hun lading regen op de westelijke hellingen vallen, waardoor het er heel vochtig is. In het zuidwesten waar het het warmst is, is het klimaat ideaal voor gematigde regenwouden. De provincies in het oosten hebben ook relatief warme zomers. Het subarctisch klimaat en het poolklimaat heerst voor een groot deel over Canada en zorgt voor korte zomers en lange, donkere winters. De temperatuur is er maar een tot vier maanden boven nul en dan ontdooit alleen maar het dunne bovenste laagje van de grond. In het noorden komt de zon 's winters maar net boven de horizon uit, en in de zomer gaan hij nooit helemaal onder. Door dit strenge klimaat is een groot deel van Canada ongeschikt voor permanente bewoning, hoewel er een volk is, de Eskimo's, dat er al eeuwenlang woont en goed bestand is tegen de winterse kou. ===Steden=== [[File:Toronto Night.jpg|400px|thumb|[[Toronto]]]] De grootste steden van het land zijn (met inwoneraantal): {| |- | 1. [[Toronto]] - 2.503.281 <br> 2. [[Montreal]] - 1.637.563 <br> 3. [[Calgary]] - 1.019.942 <br> 4. [[Ottawa]] (hoofdstad) - 812.129 <br> 5. [[Edmonton]] - 730.372 <br> 6. [[Mississauga]] - 706.000 <br> 7. [[Winnipeg]] - 633.451 <br> 8. [[Vancouver]] - 578.041 <br> 9. [[Hamilton]] - 504.559 <br> 10.[[Quebec]] - 491.542 <br> |} ===Dieren=== Canada heeft een hele rijke ''fauna''. Dat betekent dat er veel verschillende soorten dieren leven. In de vele wateren in en rond Canada leven veel vissoorten, maar de bekendste en meest voorkomende is de [[zalm]]. Als je meer naar het noorden gaat, kun je ook orka's en walvissen tegenkomen. Ook ijsberen, zwarte beren en grizzlyberen komen veel voor. Andere veelvoorkomende landdieren zijn de eland, poolvos, sneeuwhaas, muskusos, lemming, grijze wolf, eekhoorn en de lynx. ==Toerisme== ===eTA Canada=== Om naar Canada te mogen reizen is een eTA of een visum benodigd voor mensen uit Nederland en België. Een eTA is een electronic Travel Authorization, een reistoestemming om Canada te mogen inreizen. Een [https://mijneta.nl/aanvragen eTA Canada] kan online worden aangevraagd terwijl een visum middels een afspraak bij de ambassade dient te worden aangevraagd. Als je geen visum of eTA hebt voordat je naar Canada reist, mag je ook het vliegtuig niet in doordat deze aan het paspoort worden gekoppeld. Een eTA Canada is na afgifte 5 jaar geldig waarbij je bij elk verblijf in Canada 6 maanden mag verblijven. ==Industrie== Het centrum van de Canadese industrie bevindt zich op de westelijke oever van [[Lake Ontario]], een gebied dat bekendstaat als ''het Gouden Hoefijzer''. Canadese bedrijven verwerken voedsel, [[auto]]'s, [[staal]], chemische producten en papier. De dienstensector kent een grote bloei. ===Mijnbouw=== [[Mineraal|Mineralen]] hebben een grote rol gespeeld in de groei van de Canadese economie. Canada is de grootste producent ter wereld van zinkerts en uranium, en de op één na grootste van nikkel en asbest. ===Houtindustrie=== De overvloed aan bossen heeft van Canada het tweede grootste exportland gemaakt van [[houtpulp]] en [[zachthout]]. Tien procent van de Canadese actieve bevolking (= volwassenen, zonder bejaarden) werkt in de houtverwerkende industrie. Brits-Columbia, Québec en Ontario zijn de belangrijkste houtproducerende provincies. ==Fotogalerij== <gallery> Afbeelding:Canada.png|Locatie Canada Afbeelding:Canadian_Red_Ensign_1921-1957.svg|Canadese vlag 1921-1957 </gallery> {{Navigatie landen Noord-Amerika}} {{Navigatie Gemenebest van Naties}} [[Categorie:Landen]] [[Categorie:Landen van Noord-Amerika]] [[Categorie:Gemenebest van Naties]]'