Filterlogboek

[ 0 => ''''China''' ([[Traditioneel Chinees]]: 中國, [[Vereenvoudigd Chinees]]: 中国, [[Pinyin]]: Zhōngguó) of officieel de '''Volksrepubliek China''' (Traditioneel Chinees: 中華人民共和國, Vereenvoudigd Chinees: 中华人民共和国, Pinyin: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó) is één van de grootste landen in [[Azië]]. Het is het grootste land in [[Oost-Azië]]. China grenst aan [[Noord-Korea]], [[Rusland]], [[Mongolië]], [[Vietnam]], [[Myanmar]], [[India]], [[Bhutan]], [[Nepal]], [[Pakistan]], [[Kirgizië]], [[Afghanistan]], [[Tadzjikistan]], [[Kazachstan]] en [[Laos]]. Daarmee grenst China, samen met Rusland, aan de meeste landen. De belangrijkste religies ([[godsdiensten]]) zijn het [[boeddhisme]], [[taoïsme]] en [[confucianisme]]. De officiële taal van de Volksrepubliek China is het [[Chinees]]/[[Mandarijn (taal)|Mandarijn]]. De Volksrepubliek China heeft ongeveer 1.387.590.000 inwoners. De munteenheid is de [[renminbi]].', 1 => '', 2 => 'China ligt in het oosten van [[Azië]] en is bijna 10 miljoen km² groot. China heeft de meeste inwoners van de hele wereld: 1,4 miljard. 1 op de 5 mensen op de wereld is [[Chinees]]. China heeft 22 [[provincie]]s, vijf [[autonome regio]]'s, Vier [[stadsprovincie]]s en de twee zelfbesturende [[Speciale Bestuurlijke Regio]]'s ([[Hongkong]] en [[Macau]]). De hoofdstad van de Volksrepubliek China is [[Beijing]]. De vlag van China is rood en heeft 5 sterren. Er is 1 grote (gele) ster en ook nog 4 kleine (gele) sterretjes. In China is rood de ''gelukskleur''.', 3 => '', 4 => 'De hoofdstad van China is [[Beijing]]. Beijing wordt ook wel [[Peking]] genoemd. In Beijing wonen bijna net zo veel mensen als in heel [[Nederland]], ongeveer 15 miljoen mensen. Toch is er een stad (de grootste stad van China) die meer inwoners heeft dan Nederland, namelijk [[Shanghai]], die heeft er ongeveer 19 miljoen.', 5 => '', 6 => 'In China vind je de [[Chinese muur]]. Die is wel 6.000 kilometer lang. Het duurde 2000 jaar voordat de muur af was. Er werkten 1 miljoen mensen dag en nacht aan. Het was bedoeld om rovers tegen te houden, die China binnendrongen. ', 7 => '', 8 => 'China is één van de weinige moderne landen die nog altijd de [[doodstraf]] hanteren.', 9 => '', 10 => '==Politiek==', 11 => '[[Bestand:Mao Zedong.jpg|300px|thumb|[[Mao Zedong]] (1893-1976), één van de belangrijkste geschiedenisfiguren van China]]', 12 => 'Op 1 oktober 1949 stichtte de [[Voorzitter]] van de Chinese Communistische Partij, [[Mao Zedong]], de Volksrepubliek China. Het land hoort bij de vijf laatste communistische staten (samen met [[Vietnam]], [[Noord-Korea]], [[Laos]] en [[Cuba]]). Daarmee begon een nieuw tijdperk in de Chinese geschiedenis. Het land ontwikkelde zich langs de lijnen van steeds weer nieuwe vijfjarenplannen. De leider was [[Mao Zedong]]. Hij voerde een waar terreurbeleid. Vele tientallen miljoenen Chinezen vonden de dood vanwege zijn politiek van de [[Grote Sprong Voorwaarts]] en de [[Culturele Revolutie]]. Er waren hongersnoden, vogels werden soms aangevallen omdat ze de zaden van de velden zouden eten, mogelijke tegenstanders van Mao werden vermoord en dergelijke, zorgden voor veel angst onder grote delen van de bevolking.', 13 => 'Dertig jaar lang stond alle planning onder streng overheidstoezicht, tot Deng Xiaoping in 1979 aan de macht kwam. Hij veranderde het beleid en gaf aanzet tot grote economische hervormingen. Al wordt het steeds minder communistisch de laatste tijd. Dat is het sinds de tijd van de ''Grote Roerganger'', president Mao Zedong. Die was tot aan zijn dood in 1976 de [[baas]] van China en heeft grote veranderingen doorgebracht. Hij hield het land bijeen en nam ook drastische maatregelen die afwisselende uitwerkingen kenden. Onder Mao Zedong werd [[Tibet]] gerepatrieerd. Ook steunde China Vietnam in de oorlog tegen de Amerikanen. ', 14 => '', 15 => 'Het land wordt geregeerd door de Communistische Partij van China (CPC). De machtigste partij van de Volksrepubliek China is de [[Chinese Communistische Partij]] (CCP). De partij telt 63 miljoen leden. ', 16 => '[[Bestand:China Senate House.jpg|thumb|300px|left|In de ''Grote Volkszaal'' komt de communistische partij bijeen]]', 17 => 'Aan het hoofd stond de partijvoorzitter Mao Zedong. Hij was de politieke leider van China van 1949 tot 1976. Onder Mao Zedong verdubbelde het bevolkingsaantal van China zich van 400 miljoen naar 800 miljoen, omdat hij de chinezen opdroeg veel kinderen te krijgen. Inkomensongelijkheid was nihil, maar communistische leiders hadden een goed leven. De bevolking leefde in armoede. Tijdens zijn regeerperiode bepaalde Mao Zedong de politieke koers, maar liet beleid maken en het dagelijkse regeren over aan de premier Zhou Enlai. ', 18 => '', 19 => 'De opvolger van Mao, Deng Xiaoping, pakte het heel anders aan. Hij vond dat het in kapitalistische landen als de VS en Japan economisch veel beter ging. Daarom besloot hij in 1980 om in China de politiek van het communisme te combineren met de economie van het kapitalisme, de vrijemarkteconomie. Om dat te bereiken opende hij de deuren voor bedrijven uit het westen. De economische vrijheid werd alleen toegestaan in vijf gebieden in China, de speciale economische zones (SEZ). Daarnaast kwam er een aantal 'open' steden. Onder Deng Xiaoping groeide de Chinese economie met ongeveer 10 procent per jaar, een groeicijfer dat in geen enkel ander zogenaamd minder ontwikkeld land werd gehaald. China's rol op het wereldtoneel wordt steeds groter. Het land werd in 2001 lid van de WTO (Wereldhandelsorganisatie) en de nieuwe president Hu Jintao nam in mei 2003 deel aan de G8-top, een bijeenkomst van de leiders van de acht sterkste landen van de wereld.', 20 => '', 21 => 'De buitenlandse bedrijven kregen een droompakket aangeboden: hardwerkende arbeiders, lage lonen, goedkope grond, lage belastingen en veel vrijheid om mensen aan te nemen of te ontslaan.', 22 => '', 23 => '', 24 => 'De huidige president en premier van China zijn:', 25 => '* President: [[Xi Jinping]]', 26 => '* Premier: [[Li Keqiang]]', 27 => '', 28 => 'Een paar weetjes over de verkiezingen in China:', 29 => '* China kent [[algemeen stemrecht]] sinds 1949.', 30 => '* De [[kiesleeftijd]] is 18 jaar.', 31 => '* In China zijn geen vrije verkiezingen mogelijk. Er heerst sinds 1949 een [[de facto]] [[eenpartijstelsel]].', 32 => '', 33 => 'Naast de [[Chinese Communistische Partij]] telt de Volksrepubliek China nog acht partijen: ', 34 => '* [[Revolutionaire Comité van de Guomindang/Kwomintang]]', 35 => '* [[Chinese Democratische Liga]]', 36 => '* [[Chinese Democratische Vereniging voor de Nationale Opbouw]]', 37 => '* [[Chinese Vereniging voor het Promoten van de Democratie]]', 38 => '* [[Chinese Boeren- en Arbeiderspartij]]', 39 => '* [[Chinese Zhi Gong Dang]]', 40 => '* [[Jiusan Sociëteit]]', 41 => '* [[Democratische Liga voor Taiwanees Zelfbestuur]]', 42 => '', 43 => 'De [[Chinese Democratische Partij]] is illegaal, maar wel actief.', 44 => '', 45 => 'In [[Hongkong]] zijn nog tal van andere partijen actief. Deze partijen zijn erkend door de Chinese overheid en als zodanig legaal.', 46 => '', 47 => 'Eerder had je in China [[keizer]]s. Het Chinese Keizerrijk heeft lang bestaan, van 221 voor Christus tot 1911. De laatste keizer van China was [[Pu Yi]], die in 1911 afstand deed van de troon. Aan de tijd van de Keizers heeft China veel mooie gebouwen te danken. Het bekendste is natuurlijk de Grote Muur van China, die zelfs vanuit de ruimte te zien is. Ook bekend is het Chinese keizers Paleis in [[Peking]].', 48 => '', 49 => 'Uit recentere tijden is er het enorme mausoleum voor Mao Zedong, onder het Tianmenplein.', 50 => '', 51 => '===Eenkindpolitiek===', 52 => '[[Bestand:PRC family planning don't abandon girls.jpg|400px|thumb|Op een bord in landelijk gebied in de Chinese provincie [[Sichuan]] staat:"Het is verboden om babymeisjes te discrimineren, te mishandelen of te verlaten."]]', 53 => 'Om de bevolkingsgroei af te remmen voerde China in 1979 de ''eenkindpolitiek'' in: ouders mochten niet meer dan één kind hebben. Wie zich daar niet aan hield, kreeg een fikse boete. Als je alleen kijkt naar de getallen was de eenkindpolitiek een succes. Er zijn sindsdien naar schatting 250 miljoen (250.000.000) kinderen minder geboren. Maar er zijn ook grote nadelen... ', 54 => '', 55 => 'Dé grote kinderwens van Chinese ouders is het krijgen van een zoon. Volgens eeuwenoude tradities zorgen zonen voor hun ouders als ze oud en ziek zijn. Ook kunnen ze meewerken op het land. Meisjes zijn/waren minder gewild. Als ze trouwen trekken ze bij hun schoonfamilie in. Maar als je 'pech' hebt en het eerste kind een meisje is, dan komt er vaak toch stiekem een tweede (of derde) kind, dat ze niet aangeven. Vooral op het platteland wordt er gesjoemeld met de regels/wetten. 'Geheime' kinderen krijgen geen boete, althans dat hopen de ouders. Kort geleden is de wet/regel 'Eenkindpolitiek' versoepeld. Als het eerste kind een meisje is mochten ouders na vier jaar een tweede kind. Ook minderheidsgroeperingen (zoals de [[Tibet]]anen) mochten een tweede kind. Maar een derde of vierde kind bleef verboden. De versoepeling gold alleen voor het platteland, in de steden blijft de strenge eenkindpolitiek van kracht.', 56 => '', 57 => 'Sommigen zijn van mening dat de Chinese eenkindpolitiek het evenwicht tussen het aantal meisjes en jongens verstoort. Voor rechtse conservatieve mensen zijn meisjes minder gewenst dan jongens. Er zijn uitzonderlijke gevallen van ouderwetse ouders die zover gaan dat zij hun pasgeboren meisjesbaby weggeven. Ook zijn ouders die voor abortus kiezen als ze weten dat het ongeboren kind een meisje is. ', 58 => '', 59 => 'Een nieuwe trend onder de rijken/welvarenden in de grote steden was een tweede kind. Ze betaalden graag de boete die hoort bij het overtreden van de regel 'één paar, één kind'.', 60 => '', 61 => 'Op 29 oktober 2015 werd bekend gemaakt dat de eenkindpolitiek werd afgeschaft en vervangen door een tweekindpolitiek.', 62 => '', 63 => '===Legale migratie===', 64 => 'In China waren meer strenge regels. Tussen 1958 en 1978 was er regulering in volkshuisvesting. Het was legaal om te verhuizen, maar wanneer iemand verhuist buiten het gebied waar men stond ingeschreven in het bevolkingsregister, kon vele sociale voorzieningen zoals ziektezorgverzekering, huizentoewijzing, (overheid en werkgevers zorgden in China voor huisvesting van de burgers), overheidssubsidies etc. niet worden meegenomen. Dit was om leegloop van het platteland en massale migratie naar de steden te ontmoedigen. Maar het hielp niet veel. Veel jonge gezinnen trokken toch illegaal naar de stad op zoek naar werk. Het platteland is daardoor sterk vergrijsd. Tegenwoordig is het officieel toegestaan om te verhuizen naar de 'open' steden in het land. Vooral de steden in de industriële kustzone zijn erg in trek. Eén kind is daar nauwelijks een onderwerp van discussie. Een klein gezin is handig, zeker als beide ouders werken.', 65 => '', 66 => '==Geografie en Klimaat==', 67 => '[[Bestand:Everest kalapatthar crop.jpg|400px|thumb|[[Mount Everest]], de hoogste berg van China en de wereld]]', 68 => '[[Bestand:NorthChinaPlain.jpg|400px|thumb|De Noord-Chinese Vlakte in de winter]]', 69 => '[[Bestand:1 jiuzhaigou valley wu hua hai 2011b.jpg|thumb|400px|Een Chinees bos in de herfst]]', 70 => '[[Bestand:Drei-Schluchten-Damm (Jangtse).jpg|400px|thumb|De [[Drieklovendam]], het grootste damcomplex van de wereld]]', 71 => '[[Bestand:Sanya Sun Photo by Dale Preston.jpg|400px|thumb|Tropisch China: het eiland [[Hainan]]]]', 72 => '===Landschap van China===', 73 => '====Hooglanden====', 74 => 'Bijna twee derde van China bestaat uit hoogvlakten en bergen. Het in het westen gelegen Hoogland van [[Tibet]] en [[Qinghai]] beslaat meer dan een kwart van het land. De gemiddelde hoogte is 4000 meter, met bergketens van de boven de 6000 meter. Van de twaalf bergen boven de 8000 meter die er op de hele wereld zijn liggen er zeven in China. Aan de noordkant van het Hoogland ligt het Kunlungebergte, en aan de zuidkant ligt het [[Himalaya]]gebergte dat de grens vormt tussen China en [[Nepal]]. De [[Mount Everest]] is met 8849 meter de hoogste berg. Op de hoge bergpieken ligt eeuwige sneeuw. De vorst en de gletsjers die er liggen maken van het hooggebergte een indrukwekkend landschap. Ook het oosten van China bestaat voor een groot deel uit hooggebergte, waar rivieren diepe dalen in hebben uitgeslepen.', 75 => '====Laaglanden====', 76 => 'Ongeveer een kwart van China ligt lager dan 500 meter. De [[Noord-Chinese Vlakte]], die voor het grootste gedeelte onder de 100 meter ligt, is het grootste laaglandgebied van het land. De vlakte is ontstaan door slibafzettingen van de [[Gele Rivier]]. ', 77 => '', 78 => 'De enige echte laagvlakten van China liggen langs de midden- en benedenloop van de [[Blauwe rivier|Jangtsekiang]] en in de delta van de veel kleinere [[Parelrivier]]. China's woestijnen liggen in het noordwesten van het land. Ze bestaan ruim 20 procent van de totale oppervlakte van China. De [[Taklimakan]] is de grootste zandwoestijn. De [[zijderoute]] loopt langs de noord- en westkant van deze woestijn. Het gebied is berucht om zijn zware zandstormen. Het gebeurde vroeger vaak dat reizigers die de zijderoute volgden verdwaalden en omkwamen.', 79 => '', 80 => '====Rivieren====', 81 => 'van de de vele rivieren die China telt zijn de [[Yangtze|Jangtsekiang]] en de [[Gele rivier]] verreweg de belangrijkste. Ze ontspringen op de Tibetaanse-Qinghai Hoogvlakte en stromen in oostelijke richting naar zee.', 82 => '', 83 => 'De [[Yangtze|Jangtsekiang]] is met zijn 6380&nbsp;km China's langste rivier. Hij stroomt langs berghellingen en stroomversnellingen door een reeks diepe ravijnen van de hoogvlakte naar beneden, en verlaat de bergen aan de oostkant van het beroemde [[Drieklovengebied]]. Het [[Drieklovendam]] ligt in het gebied en is 's werelds grootste waterkrachtcentrale en dam. De rivier wordt daar breder, meandert dan door relatief vlak gebied en vormt uiteindelijk een enorme delta die zich uitstrekt van [[Nanking|Nanjing]] tot de [[Oost-Chinese Zee]].', 84 => '', 85 => 'De [[Gele Rivier]] is met zijn 5464&nbsp;km de op één na langste rivier van China. De bovenloop voert door diepe ravijnen, en een deel van de middenloop beweegt zich met een grote bocht over het Lössplateau, grote hoeveelheden löss met zich meevoerend. Overal op het 700&nbsp;km lange traject door de [[Noord-Chinese Vlakte]] liggen dijken langs de rivier, die uitmondt in de [[Bo Hai Zee]]. Tijdens een paar grote overstromingen heeft de rivier zijn loop naar zee een aantal malen verlegd. Bij die overstromingen zijn veel mensen omgekomen door verdrinking, en later door hongersnood omdat de oogst verloren was gegaan. Om die reden wordt de Gele Rivier ook wel 'China's Verdriet' genoemd.', 86 => '', 87 => '===Klimaat van China===', 88 => '====Hevige weersomstandigheden====', 89 => 'Het weer speelt een grote rol in het leven van de [[Chinezen]]. Vooral boeren zijn van het weer afhankelijk, want gewassen doen het alleen maar goed als ze voldoende zon en regen krijgen. Maar ook in de steden speelt het weer een belangrijke rol. In [[Sjanghai|Shanghai]] bijvoorbeeld geven weerstations adviezen wanneer ze dingen die met het weer te maken hebben op voorraad moeten nemen, paraplu's bijvoorbeeld, en wanneer ze de airco aan moeten zetten.', 90 => '', 91 => 'In het oosten van China wordt het klimaat bepaald door de [[moesson]]. 's Winters koelt de lucht boven land sneller af dan boven zee. Koude winden uit het midden van het land zorgen in het noorden voor lage temperaturen en in de lente voor stofwolken in de noordelijke steden. Ten zuiden van het [[Qinlinggebergte]], dat als het ware een barrière vormt voor deze koude wind, zijn de winters zachter naarmate men verder naar het zuiden komt.', 92 => '', 93 => 'In de meeste delen van China valt driekwart van de regen in de zomer, tussen half [[juni]] en half [[september]]. De vochtige lucht wordt aangevoerd door luchtstromen uit het zuidoosten en zorgt voor zware regenval aan de zuidoostkust. Maar de moessonregen is minder voorspelbaar, en er blijft gevaar voor droogte of overstromingen. In het zuidoosten van China valt veel regen, maar verder naar het noorden en meer landinwaarts wordt het droger. Het noordoosten van het land is heel droog gebied.', 94 => '', 95 => 'In het noorden en het zuiden is het 's zomers onaangenaam warm en vochtig. Bij warm weer (30&nbsp;°C of hoger) neemt de smogvorming in [[Beijing|Peking]] ernstige vormen aan en belanden veel mensen met luchtwegaandoeningen als astma in het ziekenhuis. Sommige mensen vinden dat men dit de atleten bij de [[Olympische Zomerspelen 2008|Zomerspelen van 2008]] niet aan kan doen en pleiten ervoor de Spelen niet eind juli maar een aantal weken later te houden. Dit werd uiteindelijk gehouden op 8 [[juli]] [[2008]] (08-08-'08) . In het [[Tibet]]aanse Hoogland is het daarentegen altijd heel koud en vriest het boven de 4000 meter vrijwel altijd.', 96 => '', 97 => '====Droogte====', 98 => 'Periodes van droogte vormen in toenemende mate een probleem in China. In 2001 werden zelfs de weelderig groene midden- en benedenloop van de [[Blauwe Rivier|Jangtsekiang]] door droogte getroffen. Met name het noorden van China werd hard getroffen. Half [[juni]] was er nog maar 50&nbsp;mm regen gevallen. Op het platteland ontstond een tekort aan water om de velden te bevloeien, droogde de grond helemaal uit en zakte het water in de stuwmeren tot een ongekend laag peil. Oogsten mislukten en boeren kwamen zonder inkomsten te zitten. Zowel op het platteland als in de steden ontstond een tekort aan drinkwater.', 99 => '', 100 => '====Natuurrampen====', 101 => 'Bepaalde delen van China worden regelmatig getroffen door overstromingen en aardbevingen, die een serieuze bedreiging vormen voor de bevolking. De Chinese regering zag zich gedwongen strategieën te ontwikkelen om de gevolgen van dit soort natuurrampen tot een minimum te beperken.', 102 => '', 103 => '=====Overstromingen=====', 104 => 'Tussen juni en eind september is de kans op overstromingen het grootst. Veel rivieren treden dan buiten hun oevers, waarbij de [[Blauwe Rivier|Jangtsekiang]] en de [[Gele Rivier]] voor de meeste overlast zorgen. ', 105 => '', 106 => 'De [[Blauwe Rivier|Jangtsekiang]] treedt elk jaar buiten zijn oevers, met soms rampzalige gevolgen. In de twintigste eeuw vonden er vier grote overstromingen plaats, in [[1931]], [[1935]], [[1954]] en [[1998]]. De afgelopen 50 jaar zijn er heel veel bomen gekapt op de hellingen langs de bovenloop van de [[Blauwe Rivier|Jangtsekiang]]. Die bomen zorgden ervoor dat de grond niet wegspoelde als het regende. Maar nu komt weggespoelde grond als het regent op de bodem van de rivier terecht, waardoor die ondieper wordt en minder water kan verwerken. Met [[overstroming]]en als gevolg. Na [[1949]] zijn de belangrijkste dijken langs de midden- en benedenloop van de grote rivieren verhoogd en versterkt en heeft men de loop soms verlegd om de kans op overstromingen te verminderen. Maar deze maatregelen volstaan niet voor de [[Blauwe Rivier|Jangtsekiang]], met name niet voor het deel bij [[Jingjian]] waar het waterpeil van de rivier vaak een ongewoon hoge stand bereikt, en zich naar men verwacht een keer in de tien jaar grote overstromingen zullen voordoen. Dta is de belangrijkste reden geweest voor de aanleg van de [[Drieklovendam]]. Elk jaar zal eind mei de waterstand in het 660&nbsp;km lange stuwmeer worden teruggebracht tot een hoogte van 145 meter, zodat er ruimte komt voor de opvang van water uit de bovenloop. In [[oktober]] is er geen gevaar meer voor overstromingen en wordt het waterpeil weer verhoogd naar 175 meter.', 107 => '', 108 => '=====Aardbevingen=====', 109 => '[[Bestand:Giant Panda Tai Shan.JPG|left|thumb|300px|De [[Panda]] is één van China's bekendste dieren]]', 110 => 'China wordt regelmatig getroffen door aardbevingen omdat het land op belangrijke aardbreuken ligt, op plaatsen waar platen tegen en over elkaar schuiven. Het [[Himalaya]]gebergte ligt op de plek waar de in noordelijke richting bewegende Indiase plaat en de Euraziatische plaat bij elkaar komen. ', 111 => '', 112 => 'Als een aardbeving plaatsvindt in een dichtbevolkt gebied kunnen er heel veel doden vallen en gewonden vallen. In [[2001]] werd in de stad [[Tangshan]] een herdenkingsdienst gehouden voor de slachtoffers van de grote aardbeving van [[1976]]. De wederopbouw van de stad is onlangs voltooid, en ook economisch heeft de stad zich weer aardig hersteld.', 113 => '', 114 => 'In China wordt veel onderzoek gedaan naar aardbevingen. In de provincie [[Jiangsu]] verrichten wetenschappers boringen in een gebied waar continentale platen bij elkaar komen. Men wil zo de seismische activiteiten in de gaten houden om voorbereid te zijn op eventuele aardbevingen.', 115 => '', 116 => '===Planten en dieren van China===', 117 => 'In China leven ongeveer 32000 hoge plantensoorten. Bossen vind je in de bergen. Er zijn zo'n 2000 boomsoorten. In het noorden vind je meer lössbodem. Vroeger was dat loofwoud.', 118 => 'Er leven ongeveer 420 soorten zoogdieren. 1200 soorten vogels, 200 soorten [[amfibieën]] en meer dan 300 soorten [[reptiel]]en. Een paar zoogdieren zijn: de [[reuzenpanda]], de [[waterree]], de [[rode panda]] de Zuid-Chinese tijger, de Aziatische olifant en de [[zoetwaterdolfijn]]. ook vind je er de [[Chinese vlagdolfijn]].', 119 => '', 120 => '===Indeling van de Volksrepubliek China===', 121 => '[[Bestand:China administrative.gif|500px|thumb|De indeling van de Volksrepubliek China (Engels)]]', 122 => '====[[Provincie]]s ====', 123 => '* [[Anhui]]', 124 => '* [[Fujian]]', 125 => '* [[Gansu]]', 126 => '* [[Guizhou]]', 127 => '* [[Hainan]]', 128 => '* [[Hebei]]', 129 => '* [[Heilongjiang (provincie)|Heilongjiang]]', 130 => '* [[Henan]]', 131 => '* [[Hubei]]', 132 => '* [[Hunan]]', 133 => '* [[Jiangsu]]', 134 => '* [[Jiangxi]]', 135 => '* [[Jilin]] ', 136 => '* [[Kanton (provincie)|Kanton]]', 137 => '* [[Liaoning]]', 138 => '* [[Qinghai]]', 139 => '* [[Shaanxi]]', 140 => '* [[Shandong]]', 141 => '* [[Shanxi]]', 142 => '* [[Sichuan]]', 143 => '* [[Taiwan]]', 144 => '* [[Yunnan]]', 145 => '* [[Zhejiang]]', 146 => '', 147 => '====Autonome regio's====', 148 => '* [[Guangxi]]', 149 => '* [[Binnen-Mongolië]]', 150 => '* [[Ningxia]]', 151 => '* [[Tibet]]', 152 => '* [[Xinjiang]]', 153 => '', 154 => '====Stadsprovincies====', 155 => '* [[Beijing]]', 156 => '* [[Shanghai]]', 157 => '* [[Tianjin]]', 158 => '* [[Chongqing]]', 159 => '', 160 => '====Speciale bestuurlijke regio's====', 161 => '* [[Hongkong]]', 162 => '* [[Macau]]', 163 => '', 164 => '===Lijst met de 20 grootste steden===', 165 => '{| class="infobox" style="text-align:center; width:97%; margin-right:10px; font-size:90%"', 166 => '! colspan="11" align="center" | Lijst met de 20 grootste steden in China', 167 => '|-', 168 => '! rowspan="23" width:150 |<br />', 169 => '[[Bestand:2012 Pudong.jpg|250px|Shanghai]]<br />[[Shanghai]]<br />', 170 => '[[Bestand:Hong Kong Skyline Restitch - Dec 2007.jpg|250px|Hongkong]]<br />[[Hongkong]]<br />', 171 => '[[Bestand:XiAn qujiang.jpg|250px|Xi'an]]<br />[[Xi'an]]<br />', 172 => '! style="background:#f5f5f5;" align="center" | Nummer', 173 => '! style="background:#f5f5f5;" align="center" | Stadsnaam', 174 => '! style="background:#f5f5f5;" align="center" | Hoort bij', 175 => '! style="background:#f5f5f5;" align="center" | Stedelijke bevolking', 176 => '! style="background:#f5f5f5;" align="center" | Bevolking metropool', 177 => '! style="background:#f5f5f5;" align="center" | Regio', 178 => '! rowspan="23" width:150 |', 179 => '[[Bestand:La cité interdite 0244.JPG|border|250px|Beijing]]<br />[[Beijing]]<br />', 180 => '[[Bestand:Guangzhou dusk 11-5-2008.png|250px|Guangzhou]]<br />[[Guangzhou]]<br />', 181 => '[[Bestand:Jinanfromqianfoshan.jpg|250px|Jinan]]<br />[[Jinan]]<br />', 182 => '|- ', 183 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 1 || align="left" | '''[[Shanghai]]''' || align="left" | [[Shanghai|Stadsprovincie Shanghai]] || 9.495.701 || 18.542.200 || align="left" | [[Oost-China|Oost]]', 184 => '|-', 185 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 2 || align="left" | '''[[Beijing]]''' || align="left" | [[Beijing|Stadsprovincie Beijing]] || 7.296.962 || 17.430.000 || align="left" | [[Noord-China|Noord]]', 186 => '|-', 187 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 3 || align="left" | '''[[Hongkong]]''' || align="left" | [[Hongkong|Speciale Bestuurlijke Regio Hongkong]] || 6.985.200 || 6.985.200 || align="left" | [[Zuid-Centraal-China|Zuid]]', 188 => '|-', 189 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 4 || align="left" | '''[[Tianjin]]''' || align="left" | [[Tianjin|Stadsprovincie Tianjin]] || 5.066.129 || 11.500.000 || align="left" | [[Noord-China|Noord]]', 190 => '|-', 191 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 5 || align="left" | '''[[Wuhan]]''' || align="left" | [[Hubei|Provincie Hubei]] || 4.488.892 || 9.400.000 || align="left" | [[Zuid-Centraal-China|Centraal]]', 192 => '|-', 193 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 6 || align="left" | '''[[Guangzhou]]''' || align="left" | [[Guangdong|Provincie Guangdong]] || 4.154.808 || 15.000.000 || align="left" | [[Zuid-Centraal-China|Zuid]]', 194 => '|-', 195 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 7 || align="left" | '''[[Shenyang]]''' || align="left" | [[Liaoning|Provincie Liaoning]] || 3.981.023 || 7.500.000 || align="left" | [[Noordoost-China|Noordoost]]', 196 => '|-', 197 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 8 || align="left" | '''[[Chongqing]]''' || align="left" | [[Chongqing|Stadsprovincie Chongqing]] || 3.934.239 || 31.442.300 || align="left" | [[Zuidwest-China|Zuidwest]]', 198 => '|-', 199 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 9 || align="left" | '''[[Nanjing]]''' || align="left" | [[Jiangsu|Provincie Jiangsu]] || 2.822.117 || 7.100.000 || align="left" | [[Oost-China|Oost]]', 200 => '|-', 201 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 10 || align="left" | '''[[Harbin]]''' || align="left" | [[Heilongjiang|Provincie Heilongjiang]] || 2.672.069 || 8.499.000 || align="left" | [[Noordoost-China|Noordoost]]', 202 => '|-', 203 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 11 || align="left" | '''[[Xi'an]]''' || align="left" | [[Shaanxi|Provincie Shaanxi]] || 2.588.987 || 10.500.000 || align="left" | [[Noordwest-China|Noordwest]]', 204 => '|-', 205 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 12 || align="left" | '''[[Chengdu]]''' || align="left" | [[Sichuan|Provincie Sichuan]] || 2.341.203 || 11.300.000 || align="left" | [[Zuidwest-China|Zuidwest]]', 206 => '|-', 207 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 13 || align="left" | '''[[Changchun]]''' || align="left" | [[Jilin|Provincie Jilin]] || 2.223.170 || 7.400.000 || align="left" | [[Noordoost-China|Noordoost]]', 208 => '|-', 209 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 14 || align="left" | '''[[Dalian]]''' || align="left" | [[Liaoning|Provincie Liaoning]] || 2.118.087 || 6.200.000 || align="left" | [[Noordoost-China|Noordoost]]', 210 => '|-', 211 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 15 || align="left" | '''[[Hangzhou]]''' || align="left" | [[Zhejiang|Provincie Zhejiang]] || 1.932.612 || 7.000.000 || align="left" | [[Oost-China|Oost]]', 212 => '|-', 213 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 16 || align="left" | '''[[Jinan]]''' || align="left" | [[Shandong|Provincie Shandong]] || 1.917.204 || 6.300.000 || align="left" | [[Oost-China|Oost]]', 214 => '|-', 215 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 17 || align="left" | '''[[Taiyuan]]''' || align="left" | [[Shanxi|Provincie Shanxi]] || 1.905.403 || 3.413.800 || align="left" | [[Noord-China|Noord]]', 216 => '|-', 217 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 18 || align="left" | '''[[Qingdao]]''' || align="left" | [[Shandong|Provincie Shandong]] || 1.867.365 || 8.000.000 || align="left" | [[Oost-China|Oost]]', 218 => '|-', 219 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 19 || align="left" | '''[[Zhengzhou]]''' || align="left" | [[Henan|Provincie Henan]] || 1.688.681 || 7.243.000 || align="left" | [[Zuid-Centraal-China|Centraal]]', 220 => '|-', 221 => '| style="background:#f0f0f0;" align="center" | 20 || align="left" | '''[[Shijiazhuang]] '''|| align="left" | [[Hebei|Provincie Hebei]] || 2.270.000 || 9.500.000 || align="left" | [[Noord-China|Noord]]', 222 => '|-', 223 => '| colspan="6" style="background:#f5f5f5;" align="center" | [[2008]] - voorsteden en [[Vasteland|landelijk]] [[gebied]] uitgesloten op de stedelijke [[bevolking]]', 224 => '|}', 225 => '', 226 => '==Geschiedenis==', 227 => '{{Zijbalk geschiedenis China}}', 228 => '{{Zie hoofdartikel|Chinese geschiedenis}}', 229 => '', 230 => 'China is een van de oudste rijken van de hele wereld. Het was ook een van de meest geavanceerde rijken, want zij hadden al een [[kruiwagen]] toen wij in [[Europa (werelddeel)|Europa]] nog maar net uit de prehistorie waren! De Chinese geschiedenis is eigenlijk opgebouwd uit verschillende [[dynastie]]ën, dat wil zeggen keizerlijke famillies die toen de macht hadden. ', 231 => '===De Chinese [[prehistorie]] en [[oudheid]]===', 232 => '====De basis van het oude China ====', 233 => 'De eerste dynastie van China was de [[Mind-dynastie]], daarna kwam de Gele keizer, die al snel van de troon gestoten werd door een volgende dynastie: de [[Xia-dynastie]]. Later kwam de [[Shang-dynastie]] (1570-1045 v.C.) aan de macht. Dit was eerst dynastie waarvan men geschriften heeft van teruggevonden. De hoofdstad van de Shang-dynastie was Yinxu (of Ayang) en het rijk bevond zich in het [[stroomgebied]] van de [[Gele Rivier]]. Tijdens de Shang-dynastie waren er nog vele kleinere dynastieën, die zich her en der over het huidige China verspreid lagen.', 234 => '', 235 => '====Zhou-dynastie (ca. 2000 v.C.-226 v.C.)====', 236 => 'Na de Shang-dynastie kwam de [[Zhou-dynastie]]. De hoofdstad van deze dynastie is Hao (of Xi'an) Deze dynastie is in twee periodes opgedeeld: de Westelijke Zhou-dynastie en de Oostelijke Zhou- dynastie. Het lijken misschien het oostelijke en het westelijke deel van de Zhou dynastie, maar dat is het niet; het zijn de periodes. De westelijke Zhou-dynastie is een vredige periode waarin de Zhou-dynastie tot bloei komt. De belangrijkste teksten uit deze periode komen uit "Het Boek der Documenten", waarin beschreven staat hoe de Zhou-dynastie de Shang-dynastie overwint. De Oostelijke Zhou-dynastie beschrijft het verval van de dynastie. In deze periode riep Feizi zichzelf uit tot de eerste keizer van de Qin-dynastie. Meerdere gebieden volgden dit voorbeeld en niet veel later was bijna de hele Zhou-dynastie versnipperd in kleine staatjes.', 237 => '====De Strijdende Staten (453-221v.C.)====', 238 => 'In deze periode van de Oostelijke Zhou-dynastie gaan de kleine staatjes die overblijven van de Zhou-dynastie in oorlog met elkaar. ', 239 => 'Deze staten zijn:', 240 => '*Zhou (hoofdstad Hoa)', 241 => '*Yan (hoofdstad Ji)', 242 => '*Zhao (hoofdstad Handan)', 243 => '*Qi (hoofdstad Langya)', 244 => '*Wei (hoofdstad Zoucheng)', 245 => '*Qin (hoofdstad Xianyang)', 246 => '*Chou (hoofdstad Wuchang)', 247 => '*Song', 248 => '*Han', 249 => '', 250 => 'In deze tijd waren er ook bekende filosofen zoals [[Confucius]] en [[Laozi]]. Naarmate werd de Qin-dynastie groter en won en uiteindelijk de meer dan 200 jaar durende oorlog.', 251 => '', 252 => '====De stichting van het [[Keizerrijk China|Chinese Keizerrijk]] door de [[Qin-dynastie]] (221v.C.-206v.C.)====', 253 => 'Nadat [[Qin Shi Huangdi]] de dynastieën had verenigd, voerde hij enkele belangrijke veranderingen door. Zo standaardiseerde hij het geldsysteem, het schrift, de maten en de gewichten. Xianyang werd de eerste hoofdstad van het Chinese Keizerrijk. Ook liet hij de beroemde [[China#Chinese Muur|Chinese Muur]] bouwen om zich te beschermen tegen de volkeren in het noorden. Dit is niet de Chinese Muur die wij vandaag de dag kennen, want de Muur werd meerdere malen verwoest en heropgebouwd. De huidige Muur komt van de 15 eeuw na Christus. Toen Qin Shi Huangdi stierf werd er voor hem nog een groot monument voor hem gemaakt: het [[China#Terracotta leger|terracotta leger]], dat hem zou helpen in het [[hiernamaals]]. Na zijn dood brak er een [[burgeroorlog]] uit die eindigde dat een oude bekende weer de macht overnam: de [[Han-dynastie]], die een van de Strijdende staten was.', 254 => '', 255 => '====De Han-dynastie (206v.C.-220 na Christus)====', 256 => 'De [[Han-dynastie]] was de dynastie die het langste heeft standgehouden en wordt in China beschouwd als het ideale keizerrijk. Hun heerschappij werd kort onderbroken door de [[Xin-dynastie]], maar dat was maar 16 jaar, van 9 tot 25 na Christus. Het rijk was 7 miljoen vierkante kilometer groot en had 59 miljoen inwoners, een derde van de wereldbevolking. In deze dynastie werd het [[boeddhisme]] de staatsreligie in China. Han is daar door ook een heel veel voorkomende familienaam in het huidige China. Door dat ze amper oorlog hadden - wat in Europa met de [[Romeinse Rijk|Romeinen]] niet het geval was- konden wetenschap, kunst, technologie en economie tot bloei komen en waren ze een grote sprong voor op de Europeanen en de rest van de wereld. Maar omdat het rijk zo groot werd had de centrale hoofdstad geen macht meer en werd het Keizerrijk opgedeeld in de Drie Koninkrijken.', 257 => '', 258 => '===De 20e eeuw===', 259 => 'Tot in begin twintigste eeuw behoorden zowel [[Korea]] als [[Mongolië]] tot het Chinese Rijk. In de negentiende eeuw en eerste helft van de twintigste eeuw was China zoals vele landen in de wereld gedeeltelijk gekolonialiseerd en bezet door westerse imperialistische machten. In de chaos die ontstond door westerse invasie stortte het Chinese Qing Keizerrijk in en dreigde het land uit elkaar te vallen. Japan probeerde grote delen in Noord-China en oostelijke kustprovincies waaronder Koreaanse schiereiland te annexeren, Rusland annexeerde vele gebieden rond grens met China en sloot een deal met de toenmalige rechtse generalissimo Chiang Kai-shek om zo delen van [[Mongolië]], een provincie van China, los te wrikken van Het Chinese Rijk in ruil voor het Russische belofte om de Chinese communisten niet te steunen. Zo werd Mongolië een de-facto satellietstaat van Sovjet-Unie en is Mongolië tot vandaag de dag sterk gerussificeerd. De Britten probeerden van Tibet, van oudsher een provincie van China, een kolonie te maken maar faalde hierin uiteindelijk. Nadat de communisten onder leiding van [[Mao Zedong|Mao]] het land veroverden met de [[Lange Mars]], volgde een jarenlange terreur van de bevolking. Deze heeft tientallen miljoenen doden gekost. Nadat Mao de Volksrepubliek van China in 1949 stichtte, werd Tibet in 1950 gerepatrieerd. [[Hong Kong]] en [[Macau]], respectievelijk Britse en Portugese koloniën, werden eind jaren negentig door de Engelsen en de Portugezen aan China teruggegeven vanwege een 100-jaar oude afspraak.', 260 => '', 261 => '<gallery>', 262 => 'Bestand:China 1.jpg|Het rijk van de Shang-dynastie', 263 => 'Bestand:China 2a.jpg|Het rijk van de westelijke Zhou-dynastie', 264 => 'Bestand:Han commanderies and kingdoms CE 2.jpg|Het Keizerrijk tijdens de Han-dynastie', 265 => 'Bestand:Strijdende Staten 2.gif|Een kaart van de latere periode van de Strijdende Staten', 266 => '</gallery>', 267 => '', 268 => '==Feestdagen==', 269 => 'Hier volgt een lijst met alle feestdagen van de Volksrepubliek China:', 270 => '{| {{prettytable}}', 271 => '!Feestdagen in het [[Nederlands]]', 272 => '!Feestdagen in het [[Vereenvoudigd Chinees]]', 273 => '!Feestdagen in het [[Traditioneel Chinees]]', 274 => '!Datum', 275 => '!Bijzonderheden', 276 => '|-', 277 => '|[[Nieuwjaar]]', 278 => '|新年（元旦）', 279 => '|新年（元旦）', 280 => '|[[1 januari]] ', 281 => '|', 282 => '|-', 283 => '|[[Chinees Nieuwjaar]]', 284 => '|旧年（春节/中国年）', 285 => '|舊年（春節/中國年）', 286 => '|[[1 januari]] van [[maankalender]]', 287 => '|tien officiële vrije dagen', 288 => '|-', 289 => '|[[Lantaarnfeest]]/[[Yuanxiao Feest]]', 290 => '|元宵节', 291 => '|元宵節', 292 => '|[[15 januari]] van de maankalender', 293 => '|', 294 => '|-', 295 => '|[[Internationale Vrouwendag]]', 296 => '|国际妇女节', 297 => '|國際婦女節', 298 => '|[[8 maart]]', 299 => '|', 300 => '|-', 301 => '|[[Qingming Festival]]', 302 => '|清明节', 303 => '|清明節', 304 => '|4/5 april', 305 => '|', 306 => '|-', 307 => '|[[Dag van de arbeid]]', 308 => '|劳动节', 309 => '|勞動節', 310 => '|[[5 april]] van de maankalender', 311 => '|drie officiële vrije dagen', 312 => '|-', 313 => '|[[Jongerendag]]', 314 => '|青年节', 315 => '|青年節', 316 => '|[[4 mei]]', 317 => '|', 318 => '|-', 319 => '|[[Duanwu Feest]]/[[Drakenbootfeest]]', 320 => '|端午节', 321 => '|端午節', 322 => '|[[5 mei]] van maankalender', 323 => '|', 324 => '|-', 325 => '|[[Internationale Kinderdag]]', 326 => '|儿童节', 327 => '|兒童節', 328 => '|1 juni', 329 => '|', 330 => '|-', 331 => '|Verjaardag van [[CCP]]', 332 => '|中共诞辰纪念日', 333 => '|中共誕辰紀念日', 334 => '|1 juli ', 335 => '|', 336 => '|-', 337 => '|[[Ekster Festival]]/[[Qi Xi]]', 338 => '|七夕', 339 => '|七夕', 340 => '|[[7 juli]] van de maankalender', 341 => '|', 342 => '|-', 343 => '|[[Legerdag]]', 344 => '|军人节', 345 => '|軍人節', 346 => '|[[1 augustus]]', 347 => '|', 348 => '|-', 349 => '|[[Midherfstfestival]]', 350 => '|中秋节', 351 => '|中秋節', 352 => '|[[15 augustus]] van maankalender', 353 => '|', 354 => '|-', 355 => '|[[Chongyang Festival]]', 356 => '|重阳节', 357 => '|重阳節', 358 => '|[[9 september]] van maankalender', 359 => '|', 360 => '|-', 361 => '|[[Lerarendag]]', 362 => '|教师节', 363 => '|教師節', 364 => '|[[10 september]] ', 365 => '|', 366 => '|-', 367 => '|[[Nationale Dag]]', 368 => '|国庆节', 369 => '|國慶節', 370 => '|[[1 oktober]] ', 371 => '|Drie officiële vrije dagen', 372 => '|-', 373 => '|[[Laba Festival]]', 374 => '|腊八节', 375 => '|臘八節', 376 => '|[[8 december]] van de maankalender', 377 => '|', 378 => '|-', 379 => '|}', 380 => '', 381 => '==Vrije tijd en toerisme==', 382 => '[[Bestand:Splendid China 002.jpg|thumb|right|100px|De Chinese Muur in miniatuur in themapark ''Splendid China'' (Shenzhen)‎]]', 383 => '[[Bestand:Shenzen 077.jpg|thumb|right|100px|De Eiffeltoren in 'miniatuur' in themapark ''Window of the World'' (Shenzhen)]]', 384 => 'Voor [[1980]] bestond er nauwelijks zoiets als vrije tijd en toerisme in China. Het toerisme is echter een uitstekende manier om de economische groei te bevorderen. Daarom werden met ingang van [[2000]] twee feestdagen, namelijk de [[Dag van de Arbeid]] op 1 mei en de en de [[Nationale Feestdag van de Volksrepubliek China]] van [[1 oktober]], uitgebreid tot een week vrij voor iedereen. Ook met het [[Chinese Lentefeest]] heeft iedereen een week vrij. De meeste Chinezen hebben nu dus drie weken vakantie per jaar, de zogenaamde 'gouden weken'. Door inkomsten uit het toerisme in [[2001]] met 10,9% ten opzichte van 2000.', 385 => '', 386 => 'Door de langere vakanties kunnen Chinezen hun eigen land beter leren kennen en kennis maken met de verschillende etnische bevolkingsgroepen. Mensen die in afgelegen streken wonen komen door hun contact met toeristen meer te weten over de moderne manier van leven elders op de wereld. Bovendien vormt het toerisme voor gebieden die het moeten hebben van hun mooie natuur en bijzondere cultuur een belangrijke bron van inkomsten. China heeft veel te bieden aan natuurschoon en bijzondere cultuur. Het aantal buitenlandse toeristen neemt dan ook gestaag toe.', 387 => '', 388 => '===Themaparken===', 389 => 'In de [[jaren '90]] van de vorige eeuw werden [[themapark]]en een echte rage in China. Ze zijn nog steeds razend populair. [[Shenzhen]] hoort als hoofdstad van de themaparken tot de drie populairste toeristenbestemmingen van China. De bouw van het [[Chinese Folkloredorp]], waarin 24 dorpen zijn ondergebracht en 21 etnische groeperingen de revue passeren, heeft tien jaar geduurd. Het is een grote attractie in een stad met een bevolking die voor 98 procent afkomstig is uit andere delen van China. In het [[Schitterende Chinese Landschap]] kun je niet alleen allerlei [[Chinese landschap]]pen in miniatuuruitvoering bekijken, maar ook replica's van beroemde oude gebouwen. Ondanks de gestegen salarissen kunnen nog niet veel [[Chinezen]] zich een buitenlandse vakantie veroorloven. Maar gelukkig kunnen ze naar de [[Wereld in Miniatuur]]. In dit themapark zijn heel veel beroemde gebouwen uit de hele wereld op kleine schaal nagebouwd.', 390 => '', 391 => '===De Chinese Muur===', 392 => '[[Bestand:Great Wall of China July 2006.JPG|300px|left|thumb|De [[Chinese Muur]]]]', 393 => 'De Chinese Muur, ook wel de Grote Muur genoemd ([[Engels]]: The Great Wall (of China)), is de grootste toeristische attractie van China. Er zijn een paar plaatsen waar je een prachtig uitzicht hebt over de 21.100&nbsp;km lange Muur. Eén van de drukste bezochte plaatsen is [[Badaling]], dat 75&nbsp;km ten noordwesten van [[Beijing]] ligt. Over de speciaal aangelegde snelweg doe je er vanuit Beijing ongeveer een uur over om er te komen. In [[2001]] is er een grote parkeerplaats aangelegd voor bussen en auto's. ', 394 => '', 395 => 'Als je ziet hoe de Chinese Muur als een reuzenslang door het landschap glijdt lijkt het of de tijd heeft stil gestaan. De Chinese Muur is over een heel lange periode in gedeeltes gebouwd. Het grootste stuk werd echter aangelegd tijdens de Ming-dynastie ([[1366]]-[[1644]]). Ongeveer een derde is in de loop van de tijd verloren gegaan, en een derde is in heel slechte staat door onder meer de eeuwenlange inwerking van regen en ijs. Hoewel het deel bij Badaling nog geen 600 jaar oud is heeft men al grote stukken ervan moeten restaureren.', 396 => '', 397 => 'In het moderne China wordt de Muur extra bedreigd door voorheen onbekende fenomenen als vandalisme en massatoerisme. De Muur trekt elk jaar meer dan 10 miljoen toeristen. Om een vroegtijdig einde van de Muur te voorkomen heeft de overheid bepaald dat binnen een afstand van 500 meter van de Muur geen commerciële activiteiten mogen worden ontplooid in de vorm van bijvoorbeeld cafés, themaparken en dergelijke.', 398 => '', 399 => '===Het Terracottaleger===', 400 => '[[Bestand:Xian museum.jpg|300px|thumb|Het Teracottaleger in Xi'an museum]]', 401 => 'China's op één na populairste toeristenattractie is het Terracottaleger in [[Xi'an]]. Dat trekt jaarlijks meer dan 2 miljoen bezoekers, waarvan een kwart uit buitenlandse toeristen bestaat. Om dat massale bezoek in goede banen te leiden is een goede organisatie nodig. Het vliegveld van Xi'an heeft er onlangs een terminal voor buitenlandse vluchten bijgekregen. Voor veel buitenlanders is Xi'an één van de halteplaatsen op hun geheel verzorgde veertiendaagse vakantiereis door China. Ze bezoeken het Terracotta Museum per bus vanuit het hotel (een uurtje rijden) en reizen meestal de volgende dag weer verder. Het toerisme heeft voor meer [[welvaart]] gezorgd. ', 402 => '', 403 => 'Niet alleen voor de hotelmedewerkers en andere mensen die in de toeristenbranche werken, maar ook voor mensen die indirect van het toerisme leven, zoals leveranciers en medewerkers van de luchthaven van Xi'an. Zelfs de mensen op het platteland profiteren ervan mee. Sommigen staan buiten het museum in stalletjes etenswaren en souvenirs te verkopen, anderen hebben in het museum werk gevonden als suppoost of als gids, of werken in de museumwinkel of het restaurant. Zelfs de boer die het Terracottaleger heeft ontdekt verdient er nog elke dag aan: hij zet tegen een kleine vergoeding zijn handtekening in de catalogus die mensen in het museum hebben gekocht.', 404 => '', 405 => 'De schaduwzijde van dit mooie verhaal is dat de beelden waar het om gaat beschadigd raken. Ze hebben hun aanvankelijke glans verloren doordat ze te lang zijn blootgesteld aan het licht. En wat erger is, ze worden aangetast door schimmels die zich kunnen ontwikkelen door de adem en lichaamswarmte van al die bezoekers die dagelijks langs de beelden trekken.', 406 => '', 407 => '==Landbouw==', 408 => '{{wrapper}}', 409 => '|[[Bestand:LongjiTerraces.jpg|350px|thumb|Rijstterassen in Longji, [[Guangxi]]]]', 410 => '|-', 411 => '|[[Bestand:Longsheng pano.jpg|350px|thumb|right|Rijstterrassen in Longji, [[Guangxi]]]]', 412 => '|-', 413 => '|[[Bestand:Bundesarchiv Bild 137-004023, China, Reisfelder bei Peking.jpg|350px|thumb|right|Rijstvelden rond Beijing, 1920]]', 414 => '|}', 415 => 'De [[landbouw]] speelt van oudsher een belangrijke rol in het Chinese leven. Boeren hebben altijd hard moeten werken, en ook nu nog wordt een groot deel van het land met de hand bewerkt. Slechts ongeveer tien procent van de grond is geschikt voor de verbouw van gewassen. Bijna overal bewerken boeren kleine stukjes grond die allemaal ongeveer even groot zijn. Moet je je voorstellen, een boerderij met maar een kwart hectare grond, ofwel een kwart voetbalveld. Het is dan ook niet niks, 22 procent van de wereldbevolking (1,3 miljard) van voedsel voorzien terwijl je als land maar over 7 procent van de totale hoeveelheid landbouwgrond van de werld beschikt. Welke gewassen er in bepaalde gebieden verbouwd kunnen worden hangt voornamelijk af van het klimaat dat er heerst. Over het algemeen wordt de grond in het noorden van China gebruikt voor de verbouw van tarwe (daar wordt grotendeels mie van gemaakt), kaoliang (daar wordt kaoliang wijn van gemaakt), maïs en katoen. En over het algemeen wordt de grond in het zuiden van China gebruikt voor de verbouw van rijst(plantjes), thee(blaadjes) en moerbeiteelt (zijderups).', 416 => '', 417 => '===De belangrijkste landbouwgebieden===', 418 => 'De Noord-Chinese Vlakte is het grootste vlakke gebied met vruchtbare grond van China. Grote delen ervan worden tegenwoordig bevloeid omdat er 's zomers te weinig regen valt.', 419 => '', 420 => 'De vlaktes langs het middengedeelte en de benedenloop van de [[Blauwe Rivier|Jangtsekiang]] en in de Pareldelta worden intensief bebouwd. Omdat de winters er vrij mild kan er altijd twee keer per jaar geoogst worden. De zomers zijn er warm en vochtig. Rijst is er dan ook het belangrijkste gewas. 's Winters wordt er in het [[Yangtze-gebied]] [[tarwe]], [[gerst]] en [[koolzaad]] verbouwd. Verder naar het zuiden is het 's winters warm genoeg om twee keer per jaar rijst te kunnen oogsten.', 421 => '', 422 => 'Een ander belangrijk landbouwgebied is de vruchtbare [[Chengdu]]-vlakte, waar een 2200 jaar oud irrigatiesysteem intensieve landbouw mogelijk maakt.', 423 => '', 424 => '===Veranderingen in de landbouw===', 425 => 'De laatste jaren is er in de landbouw veel veranderd. De opbrengsten zijn groter geworden door beter zaaigoed, gebruik van kunstmest en irrigatiekanalen, en omdat de boeren beter voorgelicht zijn en betere technieken zijn gaan gebruiken. Een nieuwe rijsthybride (op 25% van het bouwland staat rijst) heeft gezorgd voor betere rijstoogsten. Maar terwijl de opbrengsten groter worden gaat steeds meer landbouwgrond verloren door stedelijke uitbreiding en de aanleg van stuwmeren. Het zijn juist weer die stuwmeren die vaak voor water voor irrigatie zorgen.', 426 => '', 427 => 'De economische hervormingen hebben ervoor gezorgd dat boeren naast de verplichte hoeveelheid graan die ze aan de overheid moeten leveren, ook [[fruit]] en [[groente]]n konden gaan verbouwen voor verkoop op de markt. Door de veranderde levensstijl in met name de grote steden zijn ook de eetgewoonten veranderd. Rijke stedelingen zijn behalve eenvoudig voedsel als [[rijst]] ook steeds meer duurder eten gaan kopen als mager vlees. Met als gevolg dat boeren in de buurt van de steden hoogwaardiger gewassen zijn gaan verbouwen. ook het kweken van vis is populairder geworden. vaak wordt er in de ondergelopen [[rijstveld]]en ook vis gekweekt.', 428 => '', 429 => 'Er wordt steeds meer gebruikgemaakt van [[biotechniek]] en [[IT]] om de voedselproductie in China op een hoger pijl te brengen. Een derde van het district Pudong is bestemd voor landbouwbedrijven die werken met hightech methodes die China zo graag verder ontwikkeld wil zien. In de op puur zakelijke basis gerunde landbouwbedrijven worden de nieuwste technologieën gebruikt. Je moet hierbij denken aan computergestuurde kassen waar groenten en bloemen worden geteeld, en het gemechaniseerd oogsten van grote rijstvelden. Dat is wel wat anders dan de traditionele landbouwmethoden die heel arbeidsintensief waren, en waarbij kleine stukjes land bebouwd werden die net voldoende opbrachten om de boer en zijn gezin van voedsel te voorzien.', 430 => '', 431 => '===Plattelandsgebieden===', 432 => 'In de Chinese steden is de [[welvaart]] de laatste jaren sterk gestegen, maar op het platteland veel minder. Het welvaartsverschil tussen de stad en het platteland is alleen maar groter geworden. De lonen liggen er gemiddeld 65 procent lager dan de lonen in de stad en hoewel het aantal armen is gedaald zijn er op het platteland nog steeds heel veel mensen die in grote armoede leven. Onder president Xi worden mensen in het platteland wel steeds rijker en rijker. Dat is door mensen in armere plaatsen nieuwe trucjes en vaardigheden aan te leren zodat ze zelf meer geld kunnen verdienen.', 433 => '', 434 => 'De landbouw bevindt zich in een crisis: er zijn veel te veel boeren voor veel te weinig land. Het land levert vaak ook biet veel op. Het kost heel veel moeite om de steile berghellingen, en daar zijn er veel van in China, te bewerken. Hoger in de bergen zijn de opbrengsten bovendien laag vanwege het koude vochtige klimaat en de arme grond. Waar op steile hellingen gewassen verbouwd spoelt de grond weg als het hard regent. Bovendien is er altijd het gevaar van overstromingen, droogte of ziektes. Als je daarbij optelt dat de boeren weinig betaald krijgen voor hun graan kun je je voorstellen hoe moeilijk ze het hebben.', 435 => '', 436 => 'Om hun inkomsten aan te vullen gaan sommige boeren een deel van het jaar ergens anders werken, in een fabriek of in een ander bedrijf in de buurt. Daar verdienen ze vaak meer dan op hun eigen boerderij.', 437 => '', 438 => 'Een groot probleem dat zich tegenwoordig voordoet is de trek van de boeren naar de stad. Omdat er op het platteland niet genoeg werk is voor iedereen trekken veel boeren naar de stad om werk te zoeken. Ondanks het feit dat er ongeveer 4 miljoen boeren wegtrekken - en dat worden er elk jaar meer - neemt de bevolking op het platteland nog steeds toe.', 439 => '', 440 => '==De cultuur van China==', 441 => '[[Bestand:Quanjude roastduck.JPG|thumb|300px|Een chef bereidt [[Pekingeend]], een bekend Chinees (Pekinees) gerecht]]', 442 => '===Het eten en drinken===', 443 => 'In China eten ze best andere dingen dan wij. Wij eten groenten met aardappels en vlees. Wij eten met mes en vork, maar in China eten ze met stokjes. Chinese eetstokjes zijn meestal van bamboe gemaakt en er staat een spreuk op, maar er bestaan ook stokjes die van hout zijn gemaakt en stokjes die geen spreuk hebben opstaan. Chinezen leren er al heel vroeg mee eten. nu eten ze in de moderne restaurants van China ook met mes en vork. Maar soms eten ze ook gewoon met blote handen.', 444 => '', 445 => '===Religie===', 446 => 'Je zou denken dat het [[boeddhisme]] het meest wordt geloofd in China, maar dat is niet zo. Het belangrijkste geloof van China is de [[Chinese volksreligie]]. Dit geloof heeft maar liefst zo'n 360 miljoen aanhangers! Je hebt ook het boeddhisme. De aanhangers daarvan geloven in [[Boeddha]]. Tenslotte heb je ook nog het [[taoïsme]].', 447 => '', 448 => '===School===', 449 => 'Op het platteland gaan kinderen van 6 tot 11 jaar naar de lagere school. Er zijn heel weinig middelbare scholen dus kan niet iedereen ernaartoe. De kans dat je er heen gaat is 1 op de 3. Op de Chinese scholen zijn ze wel streng. Je mag niet schelden en je moet er, net als in [[Nederland]], de leerkrachten respecteren en netjes aanspreken. Naar school gaan is wel duur en er is veel competitie tussen kinderen. Vaak heb je veel huiswerk en werk je langere dagen om goed te kunnen leren. Als je sommetjes of opdrachten niet snapt, dan neem je vaak extra lessen om het beter te snappen. Vooral in bergachtige gebieden zijn er weinig basisscholen. Kinderen moeten dan zelf lange wegen afleggen om les te krijgen. Gelukkig houden ze veel van leren!', 450 => '', 451 => '===Taal===', 452 => '[[Bestand:Biáng (regular script).svg|thumb|left|200px|Het karakter voor [[Biangbiangnoedels]] is het grootste en moeilijkste Chinese karakter]]', 453 => 'De belangrijkste taal in China is het [[Chinees]]. Het Chinees bestaat uit veel verschillende dialecten, die eigenlijk eerder aparte talen zijn. De standaardtaal, die in de hoofdstad Peking (Beijing) wordt gesproken, is het [[Mandarijn (taal)|Mandarijn]].', 454 => '', 455 => 'Het Chinees is een toontaal. Dat betekent dat een woord verschillende betekenissen kan hebben, afhankelijk van met welke toon je het uitspreekt. Het woord ''ma'' kan bijvoorbeeld moeder, paard, hennep of uitschelden betekenen. Het heeft in totaal vier vaak voorkomende tonen.', 456 => '', 457 => 'Het schrift is van alle talen wel hetzelfde. Dat zijn namelijk de Chinese karakters. In plaats van letters gebruiken ze een soort tekens. Ze zien eruit als wat strepen over elkaar en de Chinezen maken ze heel zorgvuldig. Ieder teken betekent iets anders. Er is dus geen alfabet, elk woord heeft z'n eigen plaatje. Het systeem om de Chinese karakters om te zetten in ons [[alfabet]] heet het [[Hanyu Pinyin]].', 458 => '', 459 => '===De Chinese draak=== ', 460 => 'Er zijn veel verschillen tussen onze draak en de Chinese draak. De Chinese draak spuwt geen vuur en heeft geen vleugels. Hij kan vliegen met magie. De Chinese draak is net zo oud als de aarde en is niet gemeen. De draak staat als symbool voor macht en wijsheid. In China is het om de 12 jaar het jaar van de draak. Veel aanstaande ouders hopen dat ze een kind krijgen in het jaar van de draak.', 461 => '', 462 => '===Made in China===', 463 => '[[Bestand:Product of the People's Republic of China.jpg|thumb|right|200px|''Product of the People's Republic of China'']]Made in China ([[Traditioneel Chinees]]: 中國製造, [[Vereenvoudigd Chinees]]: 中国制造, [[Pinyin]]: zhōngguó zhìzào) is een bekend afdruk op producten/spullen die in de Volksrepubliek China (specifiek het Chinese vasteland) worden gemaakt. Terwijl [[Hongkong]] en [[Macau]] Speciale Administratieve Regio's van China zijn, en dus niet deel uitmaken van het Chinese vasteland. Daardoor hebben de meeste producten die daar geproduceerd worden, worden gelabeld met de tekst(en): "Made in Hong Kong" en "Made in Macau". Uit eindelijk heb je ook labels met "Product of ...", "Assembled in ..." of "Produced in ...".', 464 => '', 465 => 'Hoewel de naam "China" wordt gebruikt door zowel de Volksrepubliek China en de Republiek China, wordt het label "Made in China" in het algemeen aangebracht op producten die uit de Volksrepubliek komen. Producten die in de provincie Taiwan geproduceerd worden maken vaak geen gebruik van de "Made in China"-label, gebruiken in dat geval "Made in Taiwan" of "Made in ROC". De laatste mogelijkheid wordt het meest gebruikt voor producten uit [[Taiwan]]. Momenteel is het label "Made in P.R.C." bijna op iedere product te zien.', 466 => '', 467 => '=== Muziekinstrumenten ===', 468 => 'China kent [[muziekinstrumenten]] die vergelijkbaar zijn met westerse instrumenten, maar ze zijn toch heel verschillend in bouw, klank en gebruik. ', 469 => '* Strijkinstrumenten: [[Banhu]], [[Erhu]] of Nanhu, [[Gaohu]] en de [[Zhonghu|Zhongh]]. [[Huqin]]; familie van strijkinstrumenten waar de [[Jinghu]] er ook een van is', 470 => '* Allerlei soorten [[Gong]]s', 471 => '* Tokkelinstrumenten: de [[Guqin]], de [[Qinqin]], de [[Ruan]], de [[Guzheng]], de [[Konghou]], de [[Pipa]] en de [[Liuqin]]', 472 => '* Gehamerd snaarinstrument: [[Yangqin]]', 473 => '* Slaginstrument: [[Mokugyo]]', 474 => '* Snaarinstrumenten: [[Sanxian]], de [[Yueqin]] en de [[Se]]', 475 => '* Blaasinstrument: [[Sheng]]', 476 => '', 477 => '==Olympische Zomerspelen 2008==', 478 => '[[Bestand:2008 Summer Olympics flame at Beijing National Stadium 1.jpg|thumb|400px|Olympisch stadion Vogelnest in Beijing]]', 479 => 'In augustus 2008 vonden de Olympische Zomerspelen in [[Peking]], China plaats. Het was de 26e editie van de Olympische Zomerspelen. Die duurde van 8 augustus 2008 tot en met 24 augustus 2008. Er deden 204 landen mee. De Olympische Zomerspelen van 2008 werden gehouden in het Nationale Stadion van Peking (bijnaam: Vogelnest). ', 480 => '', 481 => 'De openingsceremonie werd gehouden op 8 augustus 2008 (ofwel 08/08/2008). Dat is bijzonder omdat het woord 8 in het Chinees qua klank heel veel lijkt op het woord geluk (发). Tijdens deze openingscereonie liet China haar beste kanten zien op het gebied van cultuur, dans en geschiedenis. Verder was een enorm hoog aantal belangrijke leiders aanwezig tijdens de openingsceremonie. Nog nooit kwamen zoveel staatshoofden bijeen om zo een spektakel mee te maken. ', 482 => '', 483 => 'Ook na de Olympische Spelen wordt het Vogelnest stadium tot heden dag gebruikt. Er worden vooral festivals en sportevenementen georganiseerd. ', 484 => '', 485 => '==Fotogalerij==', 486 => '<gallery>', 487 => 'File:Location China.svg|Locatie China', 488 => 'File:China 100.78713E 35.63718N.jpg|Satellietfoto van China (en [[Tibet]])', 489 => '</gallery>', 490 => '', 491 => '==Zie ook==', 492 => '* [[Chinese keuken]]', 493 => '* [[Chinese thee]]', 494 => '* [[Olympische Spelen 2008]]', 495 => '', 496 => '==Video==', 497 => '* [https://www.youtube.com/watch?v=FWysTxdnV1M&list=PLi_srCikhtggb0XZKcFfRUFK8Zew21W5y&index=41/ Horror van het communisme]', 498 => '', 499 => '', 500 => '{{Navigatie landen Azië}}' ]