Individuele wijzigingen onderzoeken

'{{verbeteren}} {{arts vragen}} ===== Je KANKER MOEDER IS KANKER HARD GENEUKT HAHAHAHA. ===== '''Kanker''' is een ziekte waarbij je agressieve [[cel (biologie)|cellen]] in je lichaam hebt die zich steeds verder verspreiden en ook andere cellen ziek maken. Daardoor worden de mensen die kanker hebben ook ziek. Wat er bij kanker eigenlijk gebeurt, is dat de [[celdeling]] niet goed verloopt. Als er een keer zo'n groep verkeerd gedeelde cellen is ontstaan, heet dit een [[tumor]] of kankergezwel. Als een tumor niet tijdig wordt weggehaald, kunnen er cellen uit losraken die zich dan weer verspreiden naar andere plekken in het lichaam; dit heet een [[uitzaaiing]]. Soms kun je kanker doorgeven via [[DNA]], maar dat betekent niet dat als je kanker hebt of ooit gehad hebt, je het dan zeker doorgeeft aan je kinderen. Het betekent ook niet dat als je het [[gen]] voor kanker hebt gekregen van je ouders, het dan zeker is dat je ook echt kanker krijgt. Kanker is geen [[Virus (lichaam)|virus]]ziekte, het is dus ook niet besmettelijk. == Epidemiologie == In Nederland werden in 2003 volgens de [[Nederlandse kankerregistratie]] ruim 73.000 gevallen van kanker vastgesteld. In 10% van deze gevallen is reeds eerder al een vorm van kanker gediagnosticeerd. Ieder jaar sterven in Nederland zo'n 38 000 mensen aan kanker. Op dit moment wordt geschat dat ongeveer 400 000 mensen in Nederland kanker hebben. * Bij mannen komen met name de volgende typen kanker voor: [[prostaatkanker]], [[longkanker]] en [[darmkanker]]. * Bij vrouwen komen het meest voor: [[borstkanker]], darmkanker en longkanker. Kankersoorten die bij kinderen en jongeren het meeste voorkomen zijn [[leukemie]], [[Maligne lymfoom|lymfomen]] en [[hersentumoren]]. Andere soorten zijn: * [[alvleesklierkanker]] * [[baarmoederhalskanker]] * [[blaaskanker]] * [[hersentumor]] * [[Maligne lymfoom|lymfomen]] * [[leukemie|bloedkanker]] (leukemie) * [[osteosarcoom|botkanker (osteosarcoom)]] * [[huidkanker]] * [[maagkanker]] * [[keelkanker|neus- en keelkanker]] * [[nefroblastoom]] * [[niercelkanker|nierkanker]] * [[teelbalkanker]] * [[vulvakanker]] {{WPHulp}} == De ontwikkeling van gezonde cel naar zieke cel. == * Dit zijn meer dan 10 stappen en kan jaren duren . * Fout op fout stapelen zich op in DNA . * De fouten cellen zijn niet meer in staat om bij opsporing de cellen de vernietiging van fouten. * De afwijkende cellen hebben andere antigenen op hun celmembraan zitten en deze worden door de afweer op geruimd. * Men dat dit vaker gebeurd dan wij denken . * Er zijn ook verkeerd cellen die zich heel goes kunnen verstoppen en daardoor niet worden gezien door de afweer. * Een kwaadaardige tumor bestaat meestal uit meerder verschillende tumorcellen. * Kanker komt meestal voor in weefsel met veel celdeling zoals * Beenmerg * slijmwegen van de luchtwegen , darmen * bedekkende weefsel van de huid. ==Gezwellen== Om kanker op te sporen wordt vaak gekeken of de patiënt een gezwel heeft. Artsen maken onderscheid tussen goed- en kwaadaardige gezwellen. === Goedaardig gezwel === Een goedaardig gezwel noem je ook wel benigne. Bij een goedaardig gezwel gaat het niet om kanker. De kenmerken van een goedaardige gezwel zijn: * Groeit explosief zoals een ballon. * Omliggende weefsel raakt in verdrukking * Tumorcellen gaan niet zwerven. * Nieuwe cellen lijken veel op de rest van de weefsel. * Vaak een kapsel en een goede grens met omgeving. * Ze kunnen pijn veroorzaken * ze kunnen de normale functie verstoren * Ze kunnen bloedverlies geven Poliepen in de blaas, darmen en stembanden kunnen ook kwaadaardig zijn. === Kwaadaardig gezwel === Een kwaadaardige gezwel noem je ook wel maligne. Als je een kwaadaardig gezwel hebt, heb je kanker. De kenmerken hiervan zijn: * Groeit infiltratief. Dit betekent dat ze dwars door de omgeving heen groeien. Ze tasten van alles aan, van de zenuwen tot de bloedvaten. * Ze metastaseren. Daarmee wordt bedoelt dat ze makkelijk loslaten van de omgeving en door het lichaam zwerven (uitzaaiingen). * Ze kunnen stoffen maken die voor koorts, voedingsopname en uitputting zorgen. * Ze zijn in staat om eigen bloedvatensysteem aan te leggen (dit kan helpen met opsporen naar tumoren door agiografie). == Belangrijke Latijnse termen == * Carcinoom : kanker van bedekkende of eptieel weefsel * Adenocarcinoom : kanker van de klierweefsel * Sarcoom: kanker van spier of bindweefsel * leukemie en lymfoom: kanker van beenmerg en lymfeweefsel == Oorzaken die van invloed kunnen zijn == * Speciale genen ontwikkingsgenen moeten na de geboorte stoppen met werken . Dit wordt door de tumor geregeld . Bij beschadiging of zwakheid in aanleg kan dit weer actief worden. Dit zorgt voor een eefelijke kwetsbaarheid voor kanker. * milieufactoren die de DNA beschadigen zoals radioactieve straling , uv licht of asbest. * Bepaalde virussen zoals hepatitis B of hiv. * Chronisch irritaties door hormonen of stoffen die hormonen actief beïnvloeden. == Metastasseren/uitzaaiingen == * Alle lymfeklieren zijn gemakkelijk toegankelijk kwaadaardigheid voor dit rond zwerven. * In de regionale lymfeklieren zijn het doelwit van lichaam als eerste. * hals , oksel , ophanging van darmen , lange aorta en Liezen * Tijdens de operatie zal de arts op zoek gaan naar lymfeklieren die direct bij tumor horen want daar verwacht he eerste uitzaaiingen * Om deze ook weg te nemen en te onderzoeken op mogelijke uitzaaiingen deze lymfeklieren heet schildwachters. * Als deze schoon zijn en geen tumoren bevatten is de prognose positief. * De kans op uitzaaiingenzijn dan klein dit wordt bij melanomem al toegepast. == Verschillende soorten metastasseren == * Via de lymfeklieren =lymfeklieren metastasseren * Via het bloed * Via pumctiekanaal of operatiewond * via lichaamsholtes of vliezen . * baalt weet 1 dan komt 2 daarom is vaak niet goed nieuws als het in lymfeklieren zit == Wie zaaide waar uit == * Buikholte tumor gaat meestal via poortader naar lever. * longkanker meestal via longader , aorta ,hart naar de hersenen , lever, botten . * Borstkanker: naar de long ,lever en dan botten. == Hoe word maligne geclassificeerd == Zoals jullie weten is een tumor een foutje in de celdeling en gaat fout op meerder fronten . * Als de celdeling niet meer stopt. * De nieuwe cellen maken het weefsel kapot =infiltractief groei. * De nieuwe cellen blijven soms hangen In onrijp tussenstadium : atypisch cellen slecht deffeserend. * De fouten cellen kunnen niet meer sterven en kunnen eindeloos door delen. * De cellen die moeten blijven zitten , gaan soms zwerven en vormen uitzaaiingen ook metastasseren genoemd. * Kwaardaardige = 1 of 2 mis gaat gepaard met 3 of 4 en leid uiteindelijk tot 5 uiteindelijk komen er abnormale stoffen vrij die het lichaam uitputten. == Alarmsignalen == De alarmsignalen van kanker zijn: * onbegrepen stoornissen in maagdarmkanaal. * Hoesten/heesheid die langere tijd aanhouden dus langer dan enkele weken. * Bloedverlies via ontlasting, urine of sputum. * Knobbeltje in borst of veranderde tepelvorm. * Onbegrepen pijnen * Gewichtsverlies onbewust afvallen. * algehele malaise moeheid,Anemie , nachtelijke zweten /koorts. == Onderverdeling van stadia == * Bij een tumor wordt er dus gekeken hoe ver het al is en wat voor schade het al heeft aangericht hoe meer stappen er gezet zijn. * T : staat voor tumor. * N ; staat voor aantal lymfeklieren met metastasseren. * M : staat voor metastasseren op afstand. * Naast de TNM verdeling wordt er ook gebruik gemaakt van de duke methode en vaak samen. == Diagnostiek == * Men zal altijd microscopisch onderzoek doen naar tumoren er wordt dan bisopie genomen. * Goed of kwaadaardige vaststellen * Type kankercel en deffeserend. * Hoe meer die op de gewone cel lijkt hoe meer de kans op goedaardige tumor. * slecht of niet deffeserend tumoren horen altijd bij agressief kanker cellen en is een dna fout bij dan spreken van hoge maligne graad. ==Behandeling== ===Hoe kun je kanker genezen?=== Deze ziekte is moeilijk te genezen, al zijn er wel verschillende technieken voor. Ze zijn ermee bezig om steeds betere medicijnen te maken. Er bestaan wel [[chemokuur|chemokuren]], eventueel in combinatie met bestraling ([[radiotherapie]]). Bij een chemokuur krijg je hardnekkige medicijnen en injecties. Als je een chemokuur ondergaat kunnen vervelende en soms gevaarlijke bijverschijnselen optreden zoals misselijkheid, acne en overgeven. Maar wat nog het ergst is voor veel mensen: je wordt meestal kaal van chemo. Het is dus een verschrikkelijk ingrijpende behandeling, maar helpt vaak wel een beetje. Je zult niet alleen tegen deze verschrikkelijke ziekte kunnen vechten en daarom zijn je familie en vrienden heel erg belangrijk om je te steunen. Daarom moet je hulp en steun van heel de familie en kennissen vragen. Je kunt ook naar een therapeut om hulp te vragen, en af en toe naar de dokter gaan. Bij de meeste vormen zul je geopereerd moeten worden om de tumor weg te halen. Als je eenmaal veel uitzaaiingen (zie boven) hebt, is het meestal niet meer mogelijk om nog te genezen van de kanker. Er kan dan alleen nog worden geprobeerd om de ziekte zoveel mogelijk te vertragen. * Curatief: richt zich op het volledige uitroeiing van de kanker. * Vaak de eerste stap is operatief , PA gedaan,snijvlakken en lymfeklieren moeten schoon zijn . * Heb je uitzaaiingen of moeten we eer van uit gaan dat er zijn zal er voor adjuvante Therapie bij komen . * Adjuvante therapie: aanvullende therapie doden van mogelijk achtergebleven kankercellen of reduceren van de kankercellen voor langer overleving. '''Adjuvante therapie''' * Radiotherapie , bestraling met radioactieve straling dood cellen die snel delen. * Chemotherapie : beschadigen DNA en remmen snel delende cellen. * Hormonale therapie: Als de kankercellen op celwand receptoren voor hormonale groeisignalen hebben dit geblokkeerd. * inmuunotherapie : Afweer versterkende medicatie geven . * Hyperthermie: kankercellen kunnen minder goed tegen warmte Worden verhit boven de 40 graden . * ThaLidomide: zorgt dat de tumor geen eigen bloedvaten gaat aanleggen. * Groeifactoren toedienen : Als EPO voor preventie van Anemie. ===Wat als een patiënt niet meer beter wordt?=== Het kan af en toe gebeuren dat een patiënt niet meer genezen kan worden. Zij hebben vaak dan nog een bepaalde tijd te leven. Deze tijd is afhankelijk van de soort kanker, de mate van verspreiding en de plek waar de kanker zit. Vaak leven uitbehandelde patiënten nog maar een paar maanden, maar het kan ook nog een jaar of twee duren. Voor de patiënt, de familieleden en vrienden is het erg moeilijk om te horen dat de patiënt uitbehandeld is. Veel verpleegkundigen en artsen kunnen het daarom ook moeilijk vinden om het slechte nieuw te vertellen. Ook kunnen familieleden en vrienden hier moeilijk mee omgaan en is dit voor de patiënt ook lastig om te horen. Toch is het belangrijk dat er normaal met de patiënt wordt omgegaan. Familieleden en vrienden kunnen vaak op bezoek komen. Het is dan belangrijk om niet te overdrijven en normaal te doen. Hoewel je kan praten over de ziekte, is het ook belangrijk om over andere zaken te praten. Aangezien de patiënt erg moe kan zijn, is het belangrijk om niet te lang te blijven. == Prognose/ hoe lang heeft iemand == * Hoe agressiever de tumor is hoe minder positief. * men geeft de prognose weer in percentages van 5 jaar Overleving . * Een 5 jaaroverlevingskana van 90% betekent dat 90% vande patiënten nog leven. == Scheldwoorden == Sommige mensen gebruiken kanker als een scheldwoord, maar dit wordt door veel mensen als heel erg gezien. Volgens veel mensen is schelden met kanker het allerergste scheldwoord. Dit komt doordat veel mensen de ziekte krijgen en veel mensen eraan overlijden . Hierdoor kun je mensen kwetsen, aangezien ze zelf kanker gehad kunnen hebben. Ook kunnen ze een vriend of familielid aan kanker verloren hebben. Schelden met kanker wordt daarom als erg disrespectvol gezien. Hierdoor zijn er acties om mensen te zeggen dit niet doen. == Video == {{#widget:Youtube|height=200|width=250|id=l9Di5t9seNU}} [[Categorie:Kanker| ]] [[Categorie:Woordenschat]] [[Categorie:Basiswoordenlijstgroep8]]'