Individuele wijzigingen onderzoeken

'{{Portaal beschikbaar|Christendom|Deus Christianity KL.png}} {{Infobox Christendom}} [[Bestand:Christian Cross icon.svg|thumb|100px|Het kruis waar Jezus aan stierf is het symbool van het christendom]] {{Zijbalk God}} Het '''christendom''' is een [[monotheïsme|monotheïstisch]] [[Religie|geloof]], waarin de [[Bijbel]] en [[Jezus Christus]] centraal staan. Het is een wereldreligie en tevens de grootste godsdienst ter wereld, gevolgd door de [[islam]]. Christenen geloven in één God, die toch uit [[Drie-eenheid|Drie Personen]] bestaat (de zogeheten drie-eenheid), namelijk [[God de Vader]], zijn zoon [[Jezus Christus]] en de [[Heilige Geest]]. Ze geloven ook dat God de [[Aarde (planeet)|aarde]] en de [[Hemel]] heeft geschapen ([[Schepping]]). Toen de {{wbwoord|1|zonde}} de wereld in kwam, zond hij zijn zoon Jezus Christus om de mensheid daarvan te bevrijden. Hij is als het ware de grondlegger (oprichter) van het Christendom, dat voortgekomen is uit het [[Jodendom]]. Christenen geloven dat in het [[Oude Testament]] van de [[Bijbel]] deze bevrijding al werd aangekondigd. Christenen hebben heel verschillende opvattingen over de betekenis van Jezus' dood aan het kruis en zijn verrijzenis uit de dood. Wie Jezus als Redder aanneemt, en wie hem volgt, zal volgens veel christenen uiteindelijk na de dood voor altijd [[Hemel|in de Hemel zijn]], want daar zit [[God]]. Volgen van Jezus doe je door God te zoeken en je naaste lief te hebben. In Nederland zijn er drie christelijke politieke partijen: Christen-Democratisch Appèl (CDA), Christenunie (CU) en Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP). == Inhoud == Volgens het christelijke geloof werden [[Adam en Eva|Adam]] en [[Eva]] verleid om (van de boom waar ze niet van mochten eten toch te eten) zonde te doen. Daarom mochten ze voortaan niet meer in het [[paradijs]] bij God verblijven en verloren ze hun onsterfelijkheid. Het verhaal symboliseert de verleiding waar alle mensen aan bloot staan, namelijk niet het volgen van God, maar doen waar ze zelf zin in hebben. Christenen geloven dat [[Jezus Christus]] naar de aarde kwam om de mensheid van deze straf (ook wel vloek) te verlossen (vandaar zijn naam "Messias"). Volgens het christelijk geloof is Jezus geboren in Bethlehem (wat men viert met [[Kerst]]). Jezus heeft aan het eind van Zijn leven afgerekend met de zonde en straf, door de doodstraf te ondergaan, de [[kruisiging]], die de mens eigenlijk had verdiend. Vervolgens heeft hij de [[dood]] overwonnen. Jezus werd begraven en is weer levend gemaakt door zijn Hemelse Vader. Zo heeft hij ervoor gezorgd dat de mens niet meer voor eeuwig hoeft te sterven, maar na zijn dood naar God kan gaan. Daarna is hij, volgens het Christendom, teruggegaan naar de Vader in de hemel (met [[hemelvaartsdag]]). Daarna werden de volgelingen van Jezus geïnspireerd door de [[Heilige Geest]] (met [[Pinksteren]]) en zijn begonnen met het vertellen van het [[evangelie]], ofwel het verhaal van Jezus. Vanaf het begin ondervonden de [[apostel]]en en de andere christenen veel weerstand, want ze vertelden iets geheel nieuws. Al in het jaar 64 werden de christenen met honderden tegelijk vermoord door keizer [[Nero]] na de brand van [[Rome]]. Waarschijnlijk hebben sommigen van hen Jezus zelf ontmoet. De christenen geloven dat Jezus terug zal komen op de [[Dag des Oordeels|Oordeelsdag]]. == Aantallen en groei == [[Bestand:Christianity percentage by country.png|450px|miniatuur|Verspreiding van het christendom over de wereld]] Het aantal christenen op de wereld wordt geschat op ongeveer 2,4 miljard, waarvan 50% rooms-katholiek is. Ongeveer 37% is [[Protestantisme|protestants]] of [[Anglicaanse Kerk|anglicaans]]. 12% is [[oosters-orthodox]], terwijl 1% de leer van de [[Jehova's getuigen]] aanhangt. Het Christendom groeide tot 2015 het snelst op de wereld, vanaf 2015 haalde de [[islam]] het Christendom in, hiermee is het christendom de religie die het op een na snelst groeit. In verschillende delen van de wereld, met name in [[China]], groeit het Christendom erg snel. Er wordt verwacht dat in 2050 het Christendom daar het grootste geloof wordt met ruim 250 miljoen gelovigen. Elke dag komen er 10.000 nieuwe christenen bij in China. Op de wereld zelf komen er dagelijks bijna 100.000 nieuwe christenen bij. De mensen die het Christendom verlaten door bijvoorbeeld atheïst te worden of zich te bekeren tot een ander religie is dagelijks zo'n 1000 mensen. == Belangrijkste gewoonten== ===Bijbel=== {{zieook|Zie ook: [[Bijbel]] voor meer informatie}} De Bijbel staat centraal in het christendom, omdat zij geloven dat dit het woord van God is. De Bijbel bestaat uit twee delen: het [[Oude Testament|Oude]]- en [[Nieuwe Testament]]. In het Oude Testament staan vooral verhalen over de geschiedenis van het Joodse volk, leefregels, spreuken en liederen. Het Oude Testament is hetzelfde als de joodse [[Tenach]]. In het Nieuwe Testament staan vooral verhalen over het leven van Jezus, over zijn eerste volgelingen, en brieven uit de begintijd van het christendom. {{Navigatie Bijbelboeken}} ===Belangrijke gedenkdagen=== * [[Kerst]] - Met kerst wordt de geboorte van Jezus gevierd. * [[Palmzondag]] - de dag waarop Christus de stad [[Jeruzalem]] binnenkwam. * [[Witte Donderdag]] - het laatste avondmaal van Jezus en de twaalf discipelen. * [[Goede Vrijdag]] - de dag waarop Jezus werd [[Arrestatie|gearresteerd]] en werd [[Kruisiging|gekruisigd]]. * [[Stille Zaterdag]] - de dag waarop er werd gerouwd om Christus' dood. * [[Pasen]] - met Pasen vieren de christenen dat Jezus opstond uit de dood. * [[Hemelvaartsdag]] - op deze dag herdenken christenen dat Jezus terugging naar de Hemel. * [[Pinksteren]] - veertig dagen na Pasen. De uitstorting van de [[Heilige Geest]]. === Bidden === [[Bestand:Eickemeyer 1898 vesper bells.jpg|left|100px|miniatuur|Biddend christen]] Een andere belangrijke gewoonte van de christenen is het bidden. Bidden is in het christendom praten tot God. Dit wordt in een bepaalde houding gedaan: zij sluiten hun ogen en vouwen hun handen. Dit doen zij, zodat zij zich volledig kunnen concentreren op het gebed, maar ook omdat ze zich in deze houding compleet "overgeven" aan God. Met gesloten ogen en gevouwen handen is een mens immers zeer kwetsbaar. === Kerk === Sinds het begin van het Christendom hebben christenen de gewoonte om zondag naar de kerk te gaan. De kerk is een gebedshuis waar christenen zich verzamelen om uit de Bijbel te lezen en te zingen uit de [[Psalmen]]. Jezus [[Pasen|stond op uit de dood]] op zondag, dus daarom worden de bijeenkomsten altijd op zondag gehouden. Omdat de Bijbel op verschillende manieren wordt opgevat, zijn er verschillende groepen ontstaan, die het christendom op hun eigen manier beleven. De drie grootste groepen zijn de [[Katholicisme|katholieken]] de [[Protestantisme|protestanten]] en de Oosters-Orthodoxe kerken. Daarnaast bestaan er nog diverse andere groepen, die weer "afgesplitst" zijn van de drie grootste groepen. ==Geschiedenis== [[Bestand:Jean-Léon Gérôme - The Christian Martyrs' Last Prayer - Walters 37113.jpg|right|250px|miniatuur|In de Romeinse tijd werden christenen verscheurd door wilde beesten in grote arena's. De Romeinen gingen daar vaak naar toe en zagen het als een gezellig uitje voor het hele gezin.]] ===De eerste eeuwen van het christendom=== {{zieook|Zie ook [[Christenvervolging]]}} De christenen zijn in het heden en verleden vaak het slachtoffer van [[christenvervolging]] geweest. In de eerste eeuwen werden christenen vervolgd door de [[Romeinse Rijk|Romeinse overheid]], die toen een uitgestrekt [[Romeins Rijk|rijk]] hadden. De Romeinse overheid eiste van de christenen de Romeinse afgoden te aanbidden. Deden ze dat niet, dan werden ze gemarteld en gedood. De man die tot de grootste vervolgers wordt gerekend is de Romeinse keizer [[Nero]]. Maar het christendom groeide toch heel snel. In de derde eeuw na Christus had het al zo'n 300.000 volgelingen. Toen [[Constantijn de Grote|keizer Constantijn]] aan de macht kwam en het Romeinse Rijk veroverde, kon het christendom zich verspreiden omdat hij positief dacht over het christendom. Aan het einde van zijn leven liet hij zichzelf [[dopen]] als christen. In 380 na Christus verhief een van zijn opvolgers het christendom tot staatsgodsdienst en nam het aantal christenen verder toe. === Het christendom in het Romeinse Rijk === [[Bestand:Jean Markant - Kruisiging.jpg|miniatuur|220x220px|In het Romeinse Rijk was een straf voor de christenen dat zij werden gekruisigd. |alt=]] '''Het begin''' Het christendom was één van de vele godsdiensten in het Romeinse Rijk, maar wel een nieuwe. De Romeinen hadden hun eigen geloof. Zij geloofden in meerdere goden ([[polytheïsme]]) en vereerden deze. Zij vonden het ook belangrijk om hun keizer te vereren; deze stond dan ook gelijk aan de goden. Bij het christendom was dit heel anders: christenen geloofden in één god ([[monotheïsme]]) en vereerden ook alleen deze god. De Romeinen waren tolerant voor andere godsdiensten. Zij vonden het alleen niet goed dat de christenen maar één god vereerden en dat ze weigerden om de keizer als god te vereren. Dit heeft ervoor gezorgd dat de christenen een aantal keer vervolgd zouden worden in het Romeinse Rijk. De christenen waren niet geliefd in het Romeinse Rijk. Toen in het jaar 14 na Christus [[Tiberius]] de keizer werd van het Romeinse Rijk, stelde hij niet lang daarna [[Pontius Pilatus]] aan als procurator van de de Israëlische landen. Hij heeft Jezus laten kruisigen. Daarna kwam er geen makkelijke periode voor de christenen. De Romeinen begonnen met het vervolgen van christenen. [[Bestand:Simple Labarum2.svg|miniatuur|198x198px|Hier is het labarum te zien. Dat is het teken van Christus, dat keizer Constantijn gebruikte bij zijn gewonnen slag.]] In het jaar 65 na Christus kwam keizer [[Nero]] aan de macht. Er was in het jaar 64 een heftige brand in Rome. Er werd gedacht dat keizer Nero dit zelf had gedaan, maar hij gaf de schuld aan de christenen. Hij liet hen hiervoor vervolgen. In het jaar 303 vond een van de heftigste uitbarstingen tegen de christenen plaats. Keizer Diocletianus gaf de opdracht om alle gebouwen van christenen af te breken. Het werd verboden om christelijke erediensten te houden en de christelijke boeken werden verboden. In 311 stopten de Romeinen met de vervolgingen. Zij kwamen erachter dat dit geen effect had. De christenen gingen zich steeds heftiger verzetten. '''De groei van het christendom''' Het christendom is gaan groeien in het Romeinse Rijk en dit heeft meerdere oorzaken. Een reden waarom het christendom groeide is dat er veel respect kwam voor de christenen. Zij bleven na alle vervolgingen en martelingen hun geloof trouw en waren zelfs bereid om te sterven voor hun geloof. Ook werd er gedacht dat christenen konden rekenen op een goed leven na de dood, dit kwam doordat er één god was en de verlosser Jezus Christus. In het Romeinse Rijk was er weinig aandacht voor de arme en zwakke mensen. In het christendom was het in die tijd al belangrijk om voor zwakkere mensen te zorgen. Doordat zij voor de zwakkere mensen gingen zorgen kwamen er ook steeds meer aanhangers. In het jaar 313 na Christus kwam keizer Constantijn aan de macht. Dit gebeurde nadat hij zijn laatste tegenstander had verslagen. De avond voor de gewonnen slag kreeg keizer Constantijn een visioen. Hierin werd door de christelijke god verteld dat hij het teken van Christus op de schilden van zijn soldaten moest schilderen, Dit waren de letters CHI (X) en RHO (P). Als hij dit zou doen, zou hem dat de overwinning opleveren. Hij schafte de vrijheid van godsdienst af. Later schafte hij ook nog de vervolging op christenen af en liet kerken bouwen op belangrijke plaatsen. In het jaar 390 werd het christendom pas de staatsgodsdienst in het Romeinse Rijk; dit werd gedaan door keizer Theodosius. Het werd voor de Romeinen verboden om hun eigen goden te vereren. ===De middeleeuwen=== [[Bestand:Willibrord (Paris, BN Lat. 10510).jpg|200px|left|miniatuur|Willibrord]] De verspreiding van het christendom in het grootste deel van [[Europa (werelddeel)|Europa]] kwam pas echt op gang door het werk van meerdere monniken. Bekende namen zijn [[Bonifatius]] en [[Willibrordus]]. Vele volkeren werden bekeerd tot het christendom. Het zorgde voor wat meer rust in Europa. De volkeren die na de val van het West-Romeinse Rijk in Europa woonden, waren vaak analfabeet en barbaars. Vanaf de [[vroege middeleeuwen]] ontstonden er veel christelijke [[kloosters]], die heel belangrijk waren voor een land. Ook kwamen er in steden steeds meer [[Kathedraal|kathedralen]]. De kloosters en de kathedralen vormden het begin van de [[universiteit]]en in Europa. De [[middeleeuwen]] waren dus duidelijk een tijd waarin het christendom veel groter werd. Een van de grootste leiders van de Middeleeuwen was [[Karel de Grote]]. Hij heeft de eenheid van Europa gestimuleerd omdat hij één [[alfabet]] liet ontwerpen. Ook zorgde hij voor één munteenheid. In zijn tijd werd het [[Frankische Rijk]] goed verdedigd tegen de aanvallen van de [[Vikingen]]. Er werden in de kloosters veel geschriften overgeschreven, waardoor we nu veel meer weten over de tijd van voor Karel de Grote, dan in andere continenten. In de 11e eeuw vond binnen het christendom de eerste grote scheuring plaats, toen de [[Oosters-Orthodoxe Kerk]] zich afscheidde. De scheiding verliep met het sturen van een brief. Er kwam geen oorlog aan te pas. Pas jaren later, in 2016, zouden de rooms-katholieke Paus en de Oosters-orthodoxe patriarch elkaar de hand weer schudden. Toen aan het eind van de middeleeuwen de Europese [[kolonisatie]] op gang kwam werd het christendom ook verspreid naar andere werelddelen, zoals [[Afrika]], [[Amerika (continent)|Amerika]] en het [[Verre Oosten]]. Juist toen bleek dat West-Europa van een achtergebleven gebied een vooraanstaande cultuur was geworden. ===Protestantisme en afsplitsing=== In de [[16e eeuw]] ontstond er door toedoen van onder anderen [[Maarten Luther]] en [[Johannes Calvijn]] een nieuwe grote substroming binnen het christendom, het [[protestantisme]], dat zich afscheidde van het [[Rooms-Katholieke Kerk|rooms-katholicisme]]. Dit verschil tussen de protestanten en de traditionele katholieken is tot stand gekomen omdat ze allebei de Bijbel anders opvatten (anders denken over de inhoud). Protestanten vonden ook dat de Rooms-Katholieke Kerk te veel macht had in de wereld. Volgens protestanten mag je ook geen beelden maken van Jezus en is iemand heilig verklaren verboden. In protestantse kerken zul je dus geen beelden zien. Toen in 1566 de protestantse christenen de kerken wilden zuiveren en ervoor wilden zorgen dat de kerk niet meer zoveel rijkdom had, leidde dit tot een [[beeldenstorm]]. Het interieur in honderden katholieke kerken werden door protestanten vernietigd. Dit kwam hen op een dodelijke afstraffing te staan van de katholieke koning [[Filips II van Spanje|Filips II]]. ===Humanisme/renaissance=== Als in de 14e eeuw het [[humanisme]] langzaam opkomt en de [[Renaissance (periode)|renaissance]] begint, gaan mensen minder geloven in de kracht van de kerk. Is het allemaal wel waar? Mensen gaan twijfelen of God wel echt bestaat. Er ontstaat een conflict tussen de kerk en de wetenschap, dat er nu eigenlijk nog steeds is. In de eeuwen daarna waren er steeds nieuwe ontwikkelingen waardoor de christelijke kerk steeds iets van haar macht inleverde. Door de [[Franse Revolutie]] werden veel eigendommen van de kerk afgenomen en aan de staat gegeven. Nu is het belangrijkste stukje "kerkelijk rijk" dat nog over is [[Vaticaanstad]]. === De laatste eeuwen === Ook tegenwoordig worden christenen nog steeds vervolgd. Christenen zijn sinds het begin van de 21e eeuw Syrië en Irak al ontvlucht, omdat zij bang zijn voor [[Terrorisme|terroristen]], die een extreme versie van de islam aanhangen. Maar ook door de overheid worden christenen nog steeds vervolgd, zoals in [[Noord-Korea]]. In sommige landen van het Midden-Oosten mogen christenen zelfs geen bijbel hebben omdat daar de [[islam]] volgens hen het echte geloof is. Soms worden christenen in islamitische landen vermoord omdat ze bijvoorbeeld een kruis dragen of in het openbaar bidden. ==Galerij== <gallery> Afbeelding:Jezus.jpg|Schilderij van Jezus File:Jesus and the doctors of the Faith dsc01783.jpg|Jezus als jongen van twaalf Afbeelding:Christhealingthesick.jpg|Jezus maakt de zieken beter File:David-goliath28.jpg|[[Koning David|David]] verslaat [[Goliath]] Afbeelding:Cranach calvary.jpg|Jezus hangt aan het Kruis File:David_von_Michelangelo.jpg|Het beeld van David door Michelangelo </gallery> ==Videoclips== * [https://www.youtube.com/watch?v=-9HjB0NyOKg/ Videoclip over de vraag of Jezus heeft bestaan (de historische Jezus)] * [https://www.youtube.com/watch?v=VyZSyNJ_jTw/ Jezus over geluk, zegen en bidden] * [https://www.youtube.com/watch?v=ofoydZSdowQ/ De heilige boeken in het jodendom, het christendom en de islam] * [https://www.youtube.com/watch?v=43n6Jbpj3yE&list=PLi_srCikhtghrNa6Ti1d4aSyPQzQ3JI63&index=7/ Keizer Nero en de vervolging van de eerste christenen] * [https://www.youtube.com/watch?v=Pmx1gKr4RPo&t=64s/ christenvervolging in onze tijd] ==Externe links== * [https://www.schooltv.nl/index.php?id=6&tx_ntrmedia_pi1%5BmediaObject%5D=4352&cHash=49f61abdf722fdd15cd488ae2e9691b3 Tien geboden] * [https://www.schooltv.nl/index.php?id=6&tx_ntrmedia_pi1%5BmediaObject%5D=4357&cHash=8ca70d2e86d32871654606e038b4dcc2 Protestantse kerk] * [https://www.schooltv.nl/index.php?id=6&tx_ntrmedia_pi1%5BmediaObject%5D=4353&cHash=a9c72b7127fd87bad87ca7557f5954c8 Bidden] * [https://christendom.webkwestie.nl/ Webkwestie Christendom] == Bronnen == * Bruin, R., & Bosua, M. (2017). ''Geschiedenis geven'' (4de editie). Koninklijke Van Gorcum. * Het Nederlandstalige/Engelstalige Wikipedia-artikel *De [[Bijbel]] {{wbbetekenis|1|Dingen die tegen Gods wil ingaan}} {{Wereldreligies}} [[Categorie:Woordenschat]] [[Categorie:Christendom]] [[Categorie:Religie]]'