Enthymeem

Een enthymeem is een term uit de retorica en logica. Het woord werd geïntroduceerd door Aristoteles. Een enthymeem bestaat uit twee delen. Het eerste deel is expliciete premisse, terwijl het tweede gedeelte een conclusie is. De twee lijken niets met elkaar te maken hebben. Een enthymeem heeft namelijk ook een verzwegen premisse. Die wordt niet gezegd, maar de spreker gaat ervanuit dat de luisteraar die begrijpt. Er wordt dus een stapje overgeslagen.

Om een voorbeeld te geven: "Jan is niet thuis. De supermarkt is namelijk open." De expliciete premisse is dat Jan niet thuis is. De conclusie is dat de supermarkt open is. Die twee feiten lijken weinig met elkaar te maken. Dat komt door de verborgen premisse. In dit geval gaat de spreker ervanuit dat de luisteraar meer weet over Jan. Jan kan bijvoorbeeld die dag in de supermarkt werken of hij is boodschappen aan het doen.

Andere voorbeeld

• "Kees neemt de telefoon niet op. Hij is niet thuis". (Als Kees wel thuis is, neemt hij de telefoon op)