José Ortega y Gasset
José Ortega y Gasset (Madrid, 8 mei 1883 - aldaar, 18 oktober 1955) was een belangrijke filosoof uit Spanje. Ortega y Gasset werd internationaal bekend vanwege zijn boek De opstand der horden (1930).
In zijn boek verzet Ortega y Gasset zich tegen de zogeheten massamens. Volgens hem kan de massamens niet zijn eigen baas zijn. Massamensen onderscheiden zich namelijk niet van elkaar. De "oude cultuur" was volgens hem in een crisis terecht gekomen doordat de massa (het volk) te veel macht had gekregen. In de tijd van Ortega y Gasset was de mate van democratie in Europa aan het toenemen. Door de toenemende macht van de massa was er sprake van gemakzucht en verdween het historisch besef. Volgens Ortega y Gasset was het installeren van een geestelijke aristocratie de enige manier om uit deze culturele crisis te komen.
Ortega y Gasset behoort tot het cultuurpessimisme. Hieronder vallen alle filosofen die stellen dat de moderne samenleving uiteindelijk tot een culturele achteruitgang of zelfs ondergang gaat.