Klimaatverandering

De aarde gezien vanuit de Apollo 17.

Er is altijd klimaatverandering geweest. Maar de laatste jaren zijn de veranderingen groter en wordt de aarde steeds meer opgewarmd. Dit heeft weer veel gevolgen voor bijvoorbeeld de natuur.

Natuurlijke oorzaken

Het klimaat kan veranderen door verschillende oorzaken. Soms komt het door de natuur zelf en soms door de mens. Zo heeft de zon invloed op het klimaat. Je zou denken dat de zon altijd even fel schijnt, maar dat is niet zo. Er zijn namelijk Zonnevlekken die er voor zorgen dat de zon feller schijnt. En hoe meer er van die vlekken zijn, hoe meer zonlicht er is. En meer zonlicht zorgt natuurlijk voor een warmere temperatuur. Een andere natuurlijke oorzaak is het uitbarsten van vulkanen. Uit vulkanen komt natuurlijk lava, maar ook een heleboel stof en gassen. Deze zijn heel licht en komen niet op de grond terecht, maar blijven in de lucht. Ze hangen dan als een soort laagje tussen de zon en de aarde in, waardoor het zonlicht moeilijker bij de grond kan komen. Hierdoor wordt het kouder. Deze oorzaken zijn natuurlijk niet altijd even sterk. De Zonnevlekken zijn om de 11 jaar op hun hoogtepunt en worden daarna weer minder. En vulkanen barsten ook niet elk jaar uit. Zo houdt de natuur zichzelf wel in balans.

De ozonlaag

De ozonlaag is een laagje dat de aarde beschermt tegen alle stralen van de zon. Hij laat maar een klein beetje van alle zonestralen op de aarde. Door uitlaatgassen van auto’s en fabrieken wordt de ozonlaag steeds dunner en wordt de aarde steeds warmer. Op sommige plekken is de ozonlaag zo dun dat er een klein gaatje in komt. Dit heeft veel gevolgen, vooral voor de natuur. De stralen van de zon bereiken de aarde zo makkelijker. Er blijft daarom ook warmte in de lucht hangen.

Oorzaken door de mens

Het klimaat kan ook veranderen door de mens. Dit zie je vooral terug in het broeikaseffect. We spreken van een natuurlijk broeikaseffect wanneer de broeikasgassen en de wolken de warmte dat van de aarde komt tegenhouden. Hierdoor is er op aarde een fijne temperatuur. Als dit er niet zou zijn, zou het gemiddeld -18 graden zijn op de aarde!

De mens heeft alleen gezorgd dat er een versterkt broeikaseffect is. Er komen steeds meer broeikasgassen in de lucht door het autoverkeer, kappen en verbranden van bossen, fabrieken en energieproductie. En hoe meer broeikasgassen er in de lucht zijn, hoe meer warmte ze vasthouden. Hierdoor warmt de aarde dus op.

De natuurlijke oorzaken en de oorzaken door de mens samen zorgen er voor dat de aarde nu heel snel opwarmt. De gemiddelde wereldtemperatuur is al met 0,8°C gestegen. En de temperatuur van Nederland is zelfs met meer dan 1,5°C gestegen. Dit heeft ook weer meerdere oorzaken, zoals de warme wind en meer zonnestraling.

De woestijn

Opwarming van de aarde heeft veel gevolgen. Bijvoorbeeld voor de woestijn. Die wordt droger en droger en droger. Bedoeïenen(woestijnnomaden) moeten steeds meer lopen om water te vinden, want de meeste beekjes zijn opgedroogd. Er komt er zelfs oorlog door! Er is niet genoeg water en voedsel voor 2 stammen, dus moeten ze ervoor knokken. Zelfs ziektes komen nu meer voor. Iedereen weet dat muggen op warmte af komen. Ook malariamuggen. Die brengen de ziekte malaria mee.

De Noordpool

Iglo’s op de Noordpool smelten steeds sneller. Een stuk of 1, 2 jaar geleden smolten iglo’s in juli. Nu al in juni! Zo ook de ijsschotsen. En dit brengt grote gevolgen met zich mee; De ijsbeer sterft langzaam uit, volgens Wereld Natuur Fons al de volgende eeuw. IJsberen springen van ijsschots naar ijsschots op zoek naar zeehonden om te eten. Omdat er steeds minder ijsschotsen zijn, wordt jagen naar zeehonden steeds moeilijker. En als ze niks eten, hongeren ze uit.

Zeespiegel

Door de opwarming stijgt het water in de zee. Dat komt doordat warmer water meer ruimte nodig heeft dan koud water. Smeltend ijs zorgt ook voor meer water in de zee. IJstongen op land smelten en dat water komt in de zee. Drijvend ijs dat smelt maakt voor de zeespiegel niet meteen uit. Maar al dat smeltende ijs betekent wel dat de Noordpool steeds minder wit wordt. Daardoor weerkaatst het minder licht en warmte en warmt het nog verder op.

Eilanden

Steeds meer eilanden verdwijnen onder water. Dat gaat dan weer het land op. Steeds meer, totdat er niks meer van het eiland te zien is. Niet alleen de aarde warmt op, ook de oceanen! En het koraalrif kan daar niet tegen, dus het verdwijnt.

Het Nederlands klimaat

Ook voor Nederland gaan er dingen veranderen. Nederland heeft altijd een klimaat gehad met kleine verschillen tussen de zomers en de winters. We merken wel dat het ene seizoen warmer of kouder is dan de andere, maar echt grote temperatuurverschillen zijn er niet. Ook hebben we een klimaat waarbij er het hele jaar regen valt. Maar doordat de hele aarde opwarmt, verwacht het KNMI dat de klimaten die er op aarde zijn naar het noorden toe op gaan schuiven. Dat betekent dat er in Nederland een meer Mediterraan klimaat komt, dat vind je nu rond de Middellandse Zee. Er zullen dus warmere zomers en zachte winters (met weinig dagen waarop het vriest) komen. De winters worden wel natter, er kan dus meer regen vallen. En als het in de zomer regent, zullen het vaker extreme regenbuien zijn (met veel onweer). Verder zal het in de zomer ook heel droog kunnen worden.

Planten in Nederland

Kransmuur

Bezemkruiskruid

Veenbes

Als het klimaat in Nederland gaat veranderen, zal dit ook gevolgen hebben voor de planten die hier groeien. Sommige planten houden meer van de warmte en andere hebben zich beter aangepast aan de kou. Veel planten en bomen die je nu in Nederland ziet, zullen gewoon blijven. Maar er zullen ook planten bij komen of weggaan. Als Nederland warmer wordt, gaan planten die van de kou houden het hier moeilijker krijgen. Zij trekken dan liever naar het noorden, waar het kouder is. Zo zal bijvoorbeeld de Veenbes langzaam aan verdwijnen. Maar planten die het hier eerst te koud vonden, kunnen hier nu beter gaan groeien als het warmer wordt. Nu al zie je in Nederland het Bezemkruiskruid, dat uit Zuid-Afrika komt, en Kransmuur (uit Spanje). En daar komen door de klimaatverandering nog veel meer soorten bij! Er komen gelukkig zelfs meer soorten bij, dan dat er verdwijnen.

De toekomst

De toekomst ziet er alleen maar slechter uit. Maar dat kunnen wij veranderen. Want het komt vooral door de mens. Daar zijn de meeste mensen over eens. Alleen een kleine groep denkt dat het door de natuur komt. Jij kan helpen. Door bijvoorbeeld meer met de fiets te gaan dan met de auto, niet te lang te douchen, de koelkast zoveel mogelijk dicht te laten en overbodige lampen uit te doen. Maar vooral is het heel belangrijk om minder vlees en andere producten van dieren (zoals melk, ei, kaas en boter) te eten, en minder vaak met het vliegtuig te reizen. Want als we zo doorgaan, zou het deze eeuw wel van 1,1 tot 6,4 graden warmer kunnen worden!

Videoclip

• Klimaatverandering als gevolg van de overconsumptie en overbevolking