Salzburg (stad): verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 1: Regel 1:
{{zie artikel|Dit artikel gaat over de stad Salzburg in Oostenrijk. Voor de Oostenrijkse deelstaat Salzburg, klik [[Salzburg (deelstaat)|hier]].}}
+
dit artikel gaat over de slechte stad
[[Bestand:Salzburghoog.jpg|400px|thumb|right|De binnenstad van Salzburg.]]
 
[[Afbeelding:Salzburg.png|250px|right|thumb|De locatie van Salzburg in Oostenrijk.]]
 
[[Bestand:Dom van salzburg.jpg|right|300px|thumb|De oude [[Dom van Salzburg]].]]
 
[[Bestand:Hohen.jpg|right|300px|thumb|[[Festung Hohensalzburg]] vanuit de oude binnenstad van Salzburg.]]
 
[[Bestand:Universiteitvansalzburg.jpg|right|300px|thumb|De universiteit van Salzburg met op de achtergrond [[Festung Hohensalzburg]].]]
 
'''Salzburg''' is een [[stad]] in [[Oostenrijk]]. Er staat een grote [[burcht]]: [[Festung Hohensalzburg]]. Het historische [[centrum]] van Salzburg staat op de [[werelderfgoedlijst]]. Het ligt in [[Salzburg (deelstaat)|Salzburg]], een [[deelstaat]] in [[Oostenrijk]]. Het is daar ook de hoofdstad van. Salzburg heeft een oppervlakte van 66 km² en 147.159 inwoners in 2008. De burgemeester is [[Heinz Schaden]].
 
 
 
Midden door Salzburg stroomt een rivier: De [[Salzach]]. Langs die rivier staan allemaal winkels en hotels. Er zijn verschillende bruggen over de rivier gebouwd.
 
 
 
Ten oosten van Salzburg ligt [[Salzkammergut]].
 
 
 
Ten westen van Salzburg ligt [[Luchthaven Salzburg]], het [[vliegveld]] van Salzburg.
 
 
 
Salzburg is bekend om haar Mozartkugels (vernoemd naar [[Mozart]]), een soort [[bonbon]]s gevuld met een beetje [[pistachenoten]] en [[marsepein]], daarom heen zitten wat [[amandel]]en en een beetje [[hazelnoot]]. De buitenkant is van [[chocolade]]. Ze zijn in 1890 bedacht door de [[bakker]] Paul Fürst. Ze heetten vroeger Mozartbonbons.
 
 
 
==Naam==
 
Salzburg dankt zijn naam aan de zouthandel die veel voorkwam in de stad (''salz'' betekent zout in het [[Duits]]).
 
 
 
==Geschiedenis==
 
Salzburg is ontstaan in de [[Romeinen|Romeinse]] tijd; Toen was het een nederzetting.
 
Het heette Luvavum. Het was een van de belangrijkste [[stad|steden]] ten noorden van de [[Alpen]].
 
De resten van de stad werden in 699 door de [[hertog]] van [[Beieren]] aan Rupert van Salzburg gegeven. Deze [[man]] wordt als de stichter van de stad, die in 755 voor het eerst onder de naam Salzburg in schriftelijke bronnen opduikt gezien. Het [[Bisdom Salzburg]] werd in 739 gesticht en werd in 798 verheven tot [[Aartsbisdom Salzburg|aartsbisdom]]. Het bestond uit het grootste deel van het huidige [[Oostenrijk]] en [[Beieren]].
 
Langzaam maakte Salzburg zich binnen het [[Heilige Roomse Rijk]] los van [[Beieren]]: in 1328 werd het een [[Prinsaartsbisdom Salzburg|prinsaartsbisdom]], wat het tot 1803 zou blijven. In 1611 was er een oorlog tussen Salzburg en [[Beieren]] genaamd de [[Zoutoorlog (1611)|Zoutoorlog]]. Dit werd gewonnen door Beieren. Toen [[prins-aartsbisschop]] Dietrich von Raitenau aan de macht kwam werden veel [[barok]]ke (een stijl) gebouwen gebouwd.
 
Salzburg deed niet mee met de [[Dertigjarige Oorlog]] (1618-1648). Dat kwam vooral door aartsbisschop Paris Lodron (naar hem is de universiteit van Salzburg  vernoemd). De laatste prins-aartsbisschop was Hieronymus von Colloredo-Mannsfeld, een goede vriend van [[Jozef II van het Heilige Roomse Rijk]].
 
In 1803 werd het een [[Keurvorstendom Salzburg|keurvorstendom]]. Het werd eerst bestuurd door [[Frederik II van Toscane]] maar later (in 1805) ging het naar [[Oostenrijk]]. In 1921 werd een referendum (een stemming) gehouden of het bij [[Duitsland]] of bij Oostenrijk wilde horen. Het volk koos voor Oostenrijk. In 1938 annexeerde (samenvoegen) Duitsland Oostenrijk en werd Salzburg dus automatisch  Duits. In de ''[[Kristallnacht]]'' (de nacht dat veel Joodse winkels enz. werden vernield) werd de [[synagoge]] van Salzburg verwoest. In 1944 en 1945 werd de stad door de [[geallieerden]] gebombardeerd waarbij de Dom en een aantal bruggen werden beschadigd. Op 5 mei (de dag dat [[Nederland]] ook werd bevrijd) namen de geallieerden Salzburg in. Tot 1955 bleef er een Amerikaanse strijdmacht achter in Salzburg.
 
 
 
==Bevolking==
 
[[Bestand:Bevölkerung Salzburg.jpg|500px|right]]
 
In [[1580]] had Salzburg ongeveer 8000 [[inwoners]]. Vanaf ongeveer [[1875]] begon de [[bevolking]] van Salzburg opeens heel hard te groeien. Vanaf [[1980]] werd dit minder, de [[bevolking]] groeit nog steeds, maar niet zo snel meer als vroeger. Uit [[Bosnië en Herzegovina]] komen 4,1% van de [[bevolking]]. Van [[Servië]] en [[Montenegro]] 4,0%. Uit [[Duitsland]] komen 3,9%, van de overige Europese landen 2,9%, 2% van de bevolking in [[Turkije]].
 
 
 
==Klimaat==
 
Het klimaat in Salzburg is gematigd. De gemiddelde jaarlijkse temperatuur in de periode 1971-2000 was 9 °C. In januari is de normale temperatuur -0,8 °C, terwijl het verhoogt tot 18,6 °C in juli. De natste maand is juli met een gemiddelde van 160 mm en de droogste maanden zijn januari, februari en maart met minder dan 70 mm. Sterke wind komt voornamelijk uit het noordwesten.
 
<center>
 
{| class="wikitable" border="1"
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080" height="17" | Maand
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[Januari]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[Februari]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[Maart]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[April]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[Mei]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[Juni]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[Juli]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[Augustus (maand)|Augustus]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[September]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[Oktober]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[November]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | [[December]]
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | '''Totale [[jaar]]'''
 
|-----
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Gemiddelde maximale temperatuur (in °C)
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 3,2
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 5,6
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 10,4
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 14,3
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 19,9
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 22,2
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 24,4
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 24,2
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 20,1
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 14,8
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 7,8
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 4,0
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | '''14,2'''
 
|-----
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Gemiddelde minimale temperatuur (in °C)
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | -4,0
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | -2,9
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 0,7
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 3,8
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 8,4
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 11,5
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 13,5
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 13,5
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 10,1
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 5,5
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | 0,6
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | -2,5
 
| style="background: #FFFF99; color:#000080;" | '''4,9'''
 
|-----
 
| style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Gemiddelde neerslag (in mm)
 
| style="background: #66CCFF;" | 59
 
| style="background: #66CCFF;" | 54
 
| style="background: #66CCFF;" | 78
 
| style="background: #66CCFF;" | 83
 
| style="background: #66CCFF;" | 114
 
| style="background: #66CCFF;" | 154
 
| style="background: #66CCFF;" | 157
 
| style="background: #66CCFF;" | 151
 
| style="background: #66CCFF;" | 101
 
| style="background: #66CCFF;" | 72
 
| style="background: #66CCFF;" | 83
 
| style="background: #66CCFF;" | 72
 
| style="background: #66CCFF;" | '''1184'''
 
|}
 
</center>
 
 
 
==Bezienswaardigheden==
 
[[Bestand:Mozartkugel.jpg|right|300px|thumb|Mozartkugels]]
 
In Salzburg zijn veel dingen dingen te doen en te zien.
 
Een paar voorbeelden hiervan zijn:
 
*[[Festung Hohensalzburg]]
 
*De [[Salzach]]
 
*De oude binnenstad
 
*De [[Dom van Salzburg]]
 
*Het geboortehuis van Mozart (staat aan de [[Getreidegasse]]).
 
*Het [[Mozarteum]].
 
 
 
==Sport==
 
[[Bestand:Redbullsalzburg.jpg|right|330px|thumb|Het stadion van Red Bull Salzburg]]
 
Er is een voetbalclub in Salzburg: Red Bull Salzburg, die speelt in het EM-Stadion Wals-Siezenheim waar in 2008 wedstrijden voor het EK voetbal 2008 werden gespeeld. In de stad Salzburg zijn 59 gymzalen en sporthallen en 39 voetbalvelden.  Ook zijn er  22 tennisbanen, 68 buiten en 18 binnenbanen. Vijf buitenzwembaden en het meer Liefering zijn om in te zwemmen in de zomer. Elf vloer tracks, drie squash planten, een ijs-arena, drie mini-golfbanen en zeven sport schietbanen maken het aanbod compleet. Een grote sporthal, die wordt gebruikt voor vele verschillende sporten.
 
 
 
--[[Gebruiker:Ikhouvangeschidenis|Ikhouvangeschidenis]] ([[Overleg gebruiker:Ikhouvangeschidenis|overleg]]) 10 jul 2015 12:01 (CEST)==Geboren in Salzburg== de belrangrijkste mensen
 
*[[Maria Anna Mozart]] zus van Mozart
 
*[[Wolfgang Amadeus Mozart]] wereldberoemde componist van [[klassieke muziek]]
 
*[[Felix Baumgartner]],(20 april 1969), skydiver
 
*[[Joseph Wölfl]] (24 december 1773), pianist en componist
 
*[[Joseph Mohr]] (11 december 1792-1848), priester en dichter, auteur van Stille Nacht
 
*[[Christian Doppler]] (29 november 1803), wis- en natuurkundige
 
*[[Otto I van Griekenland]] (1 juni 1815), eerste koning van Griekenland
 
*[[Hans Makart]] (1840-1884), schilder
 
*[[Louise van Toscane]] (2 september 1870), kroonprinses van Saksen
 
*[[Georg Trakl]] (3 februari 1887-1914), apotheker en dichter
 
*[[Herbert von Karajan]] (5 april 1908-1989), dirigent
 
*[[Wilhelm Holzbauer]] (3 september 1930), architect
 
*[[Benita Ferrero-Waldner]] (5 september 1948), Europees commissaris voor externe relaties
 
*[[Roland Ratzenberger]] (4 juli 1960), autocoureur
 
*[[Gerrit Glomser]] (1 april 1975), wielrenner
 
*[[Alex Manninger]] (4 juni 1977), voetballer
 
*[[Philipp Schörghofer]] (20 januari 1983), alpineskiër
 
*[[Roman Kienast]] (29 maart 1984), voetballer
 
*[[Anna Fenninger]] (18 juni 1989), alpineskiester
 
 
 
==Kerken in Salzburg==
 
[[Bestand:Kerkinsalzburg.jpg|right|300px|thumb|De Markuskirche]]
 
*[[Dom van Salzburg]], 1614–1628, eerste barokkerk in de Alpen
 
*Stift Sankt Peter
 
*Benediktinen-Frauenstift Nonnberg
 
*Kollegienkirche van de architect Fischer von Erlach
 
*Dreifaltigkeitskirche
 
*Markuskirche
 
*Johannsspitalkirche in Mülln
 
*Franziskanerkirche
 
*Michaelskirche
 
*Bürgerspitalkirche St. Blasius
 
**Kajetanerkirche
 
*Erhardkirche in Nonntal
 
*Pfarrkirche Mülln
 
*Sebastianskirche
 
*Imbergkirche
 
 
 
==Kastelen in en rondom Salzburg==
 
{{SalzburgWerelderfgoed}}
 
[[Bestand:Mirabell.jpg|right|300px|thumb|Een foto van Schloss Mirabell]]
 
*[[Festung Hohensalzburg]]
 
*Schloss Mirabell
 
*Schloss Aigen
 
*Schloss Leopoldskron
 
*Johannesschlössl, Marketenderschlössl, Schloss Mönchstein bij de Mönchsberg
 
*Franziskischlössl bij de Kapuzinerberg
 
*Schloss Arenberg, Schloss Elsenheim, Schloss Fürberg bij de Kapuzinerberg
 
*Schloss Neuhaus bij Kühberg
 
*Schloss Freisaal
 
*Kayserburg
 
*Schloss Fronburg
 
*Schloss Herrnau
 
*Lasserhof (Rupertihof, „Gwandhaus“)
 
*Schloss Emsburg
 
*Schloss Emslieb
 
*Schloss Hellbrunn (met het Wasserspiele Hellbrunn, Monatsschlössl en het Steintheater)
 
[[Bestand:Schloss Anif (1).jpg|right|300px|thumb|Schloss Anif]]
 
*Schloss Anif
 
*Schloss Klessheim
 
*Schloss Glanegg
 
 
 
==Verkeer en vervoer==
 
Salzburg is verbonden met de hoofdstad van Oostenrijk Wenen door de [[West Autobahn|A1]]. Ook is het door de [[Tauern Autobahn|A10]] verbonden met de kleinere stad [[Villach]] die in het zuiden van het land ligt.
 
==Partnersteden==
 
{| class="wikitable"
 
|- valign="top"
 
|
 
* [[Bestand:Flag of France.svg|20px]]  [[Reims]] - Frankrijk - sinds 1964
 
* [[Bestand:Flag of the United States (Pantone).svg|20px]] [[Atlanta]] - Verenigde Staten - sinds 1967
 
* [[Bestand:Flag of Italy.png|20px]] [[Verona]] - [[Italië]] - sinds 1973
 
* [[Bestand:Flag of Nicaragua.png|20px]] [[León (Nicaragua)|León]] - [[Nicaragua]] - sinds 1984
 
||
 
* [[Bestand:Flag of Lithuania.png|20px]] [[Vilnius]] - [[Litouwen]] - sinds - 1989
 
* [[Bestand:Flag of Germany.svg|20px]] [[Dresden]] - Duitsland - sinds 1991
 
* [[Bestand:Flag of Japan.png|20px]] [[Kawasaki]] - Japan - sinds 1992
 
||
 
* [[Bestand:Flag of Italy.png|20px]]  [[Merano]] - Italië - sinds 2000
 
* [[Bestand:Flag of the People's Republic of China.svg|20px]] [[Sjanghai]] - China - sinds 2004
 
* [[Bestand:Flag of Switzerland.png|20px]] [[Bern]] - [[Zwitserland]] - sinds 2006
 
* [[Bestand:Flag of Portugal.png|20px]]  [[São João da Madeira]] - Portugal - sinds 2007
 
|}
 
 
 
==Wapen==
 
Op het wapen staan zilveren muren, en achter de stadsmuur, een zilveren toren met een gouden daken.
 
De oudste afbeelding van het stadswapen Salzburg, komt uit 1249. Het wapen dat ze nu gebruiken is een verdere ontwikkeling van het wapen.
 
<gallery>
 
Bestand:Wapensalzburg.png|Het wapen van Salzburg
 
</gallery>
 
 
 
==Galerij==
 
<gallery>
 
Bestand:Untersberg (16).JPG|Salzburg vanuit een vliegtuig, het vliegveld is duidelijk te zien.
 
Bestand:Salzburg vom Mönchsberg aus.jpg|Een ansichtkaart van Salzburg uit 1914.
 
</gallery>
 
 
 
==Externe link==
 
[[Bestand:Panoramasalzburg.jpg|right|500px|thumb|Een panorama van Salzburg met linksonder de [[Dom van Salzburg]]. De rivier die je ziet is de [[Salzach]].]]
 
 
 
* [http://www.salzburg-burgen.at/ De website van Salzburg met plaatjes van Salzburg]
 
* [http://www.salzburg.at/ De website van de stad Salzburg]
 
* [http://www.salzburg-burgen.at/de/hohensalzburg/ De website van Festung Hohensalzburg]
 
 
 
==Bronnen==
 
*Bezoek aan Salzburg
 
*[http://nl.wikipedia.org/wiki/Salzburg_(stad)  Wikipedia]
 
 
 
==Zie ook==
 
*[[Salzburg (deelstaat)|De deelstaat Salzburg]]
 
*[[Portaal:Oostenrijk|Het portaal over Oostenrijk]]
 
{{Navigatie deelstaat Salzburg}}
 
{{Grote Oostenrijkse steden}}
 
[[Categorie:Plaats in Oostenrijk]]
 
[[Categorie:Salzburg| ]]
 
[[Categorie:Werelderfgoed]]
 
 
 
[[en:Salzburg]]
 

Versie van 10 jul 2015 12:03

dit artikel gaat over de slechte stad

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Salzburg_(stad)&oldid=410208"