Brontekst bekijken van Gemaal

[[Bestand:Dieselgemaal_Gouda_maart_2004.JPG|right|300px|miniatuur|Gemaal bij [[Gouda]].]]
Een '''gemaal''' is een [[gebouw]] dat gebruikt om de stand van het water te regelen in een bepaald gebied. Dat gebied noemen we een ''peilgebied''. Bij een hoge waterstand zal een gemaal zorgen dat het water wordt afgevoerd naar een ander gebied, waar het geen kwaad kan. Hierdoor hebben lopen huizen, akkers en straten niet onder. Maar een gemaal kan ook water aanvoeren, om zo te voorkomen dat bijvoorbeeld de landbouwgewassen te weinig water krijgen. 

Gemalen draaien tegenwoordig op elektriciteit of diesel. Vroeger had je ook [[Stoomgemaal|stoomgemalen]]. Daarvoor gebruikte men een [[Molen|molengang]] om een [[droogmakerij]] of [[polder]] leeg te malen. 

==Soorten gemalen==
Er zijn een hoop soorten gemaal. Je kan ze indelen naar functie, maar ook naar het gebied waarin ze liggen. Zo zijn er polder- en boezemgemalen. Nederland bestaat voor een groot deel uit polders. Het land ligt vaak lager dan het water. Om te voorkomen dat de polders volstromen gebruikt men poldergemalen. Deze voeren het water af naar de zogeheten [[boezem]] buiten de polder. In deze boezem liggen de boezemgemalen, die ervoor zorgen dat de boezem niet te vol zit met water. 

Ook zijn er aan- en afvoergemalen. Elk gemaal gebruikt weer een andere manier om het water op te pompen. De bekendste manier is door middel van de schroef van [[Archimedes]]. Dit is een diagonaal geplaatste koker met een soort van trap erin. Door aan de bovenkant te draaien komt het water steeds in kleine hoeveelheden omhoog. 

== Bekende gemalen ==
* [[Ir. D.F. Wouda-gemaal]]
* [[Gemaal van Blocq van Kuffeler]]
* [[Cruquius]] gemaal [[Haarlemmermeer]]
[[Categorie:Waterbouwkunde]]
[[Categorie:Kerndoel48]]