Brontekst bekijken van Assendelft

'''Assendelft''' is een [[lintdorp]] van acht km in de [[Nederlandse provincies|provincie]] [[Noord-Holland]]. Assendelft loopt van [[Krommenie]] tot aan het [[Noordzeekanaal]]. Het was tot [[1974]] een zelfstandige gemeente en was qua oppervlakte de grootste gemeente in de [[Zaanstreek]] (daarna [[Zaandam]]). In 1974 is Assendelft opgegaan in de [[gemeente (bestuur)|gemeente]] [[Zaanstad]].

Assendelft heeft na [[Oostzaan]] en [[Westzaan]] de oudste geschiedenis van de Zaanstreek. De eerste bewoning in Assendelft ontstond ongeveer 500 v.Chr. Opgravingen die enkele jaren terug zijn uitgevoerd hebben woonplaatsen van de eerste Assendelvers boven gebracht. Het Assendelft van vandaag de dag ligt enkele honderden meters meer naar het oosten. 

Het oudst bekende voorkomen van de naam Assendelft, maar dan geschreven als "Ascmannedilf", is van 1063. "Askimanna dilbja" betekent in het Germaans: gegraven/gedolven door de askimanna (zeerovers). 

De bijnaam van de Assendelvers is ''Spanjolen''. Deze bijnaam kregen ze vanwege hun pro-Spaanse houding tijdens de [[Tachtigjarige Oorlog|Tachtigjarige oorlog]]. De overige Zaanse plaatsen, zoals Oostzaan en Westzaan, alsmede Oostzaandam en Westzaandam waren Oranjegezind en dus voor de [[Geuzen (geschiedenis)|Geuzen]].

[[Saendelft]] is een [[Vinex|Vinex-wijk]] van Assendelft, hier wordt [[winkelcentrum]] ''De Saen'' gebouwd dat eind 2009 klaar moet zijn. Er komen onder andere twee supermarkten en filialen van [[Hema]], [[Bart Smit]] en [[Blokker]], en een grand café.

==Oud-burgemeesters==
* [[Willem (W.) Smit]] (eerst heette de functie Maire in 1811 en daarna schout in 1814) 1811-1844
* [[Klaas de Boer Czn.]] 1879-1918

==Watertoren==
{{zie ook|[[Toren van Assendelft]]}}
De [[watertoren]] van Assendelft dateert uit [[1885]]. Dit is de oudste nog bestaande watertoren in Noord-Holland, al wordt hij niet meer als watertoren gebruikt. Een van de kenmerken van dit type watertoren is het rechte kokervormige lichaam met in de bovenkant een gietijzeren reservoir. In [[1922]] is op de toenmalige watertoren een waterreservoir geplaatst van beton, met aan de buitenzijde een aangepast uiterlijk. De watertoren is particulier bezit en wordt volledig gerestaureerd en verbouwd tot kantoorruimte.

==Sport==
Assendelft heeft twee voetbalclub's
* SVA
* VVA

==Bijnamen van Assendelvers==
* Gortzakken
* Spanjolen

==De vlag van Assendelft==
Alhoewel de vlag niet officieel staat geregistreerd, wordt er al voor 1501 melding van gemaakt in een der Nederlandse Incunabelen. Dit boekje was geschreven door de [[kanunnik]] [[Willem Herman van Gouda]]. Hieruit bleek dat Assendelft het recht had een eigen vlag te voeren. Historisch bleek het "steigerend witte paard op een rode doek" ook de enig juiste. Sinds begin 2000 is deze vlag dan ook weer voor het publiek beschikbaar. Vlag en wapen komen redelijk overeen.
Het wapen dat de heren van Assendelft voerden – een paard van zilver, stappend op een rood veld, ging na het verdwijnen van de feodale structuur in het jaar 1795 over op de burgerlijke gemeente Assendelft.
Op veel plekken in Assendelft is dit paard, soms wat denigrerend het hinkend vool genaamd, terug te vinden.
Zo is een afbeelding te vinden in de voorgevel van het voormalige gemeentehuis in het Centrum van Assendelft.
In de raadszaal van dit gemeentehuis hing een banier met daarop ook het hinkend vool afgebeeld. Dit ligt nu in de archieven van het Zaans Museum.
De oorsprong van dit wapen is terug te voeren op een wapenlegende van Guilelmus Hermanus Goudamus:
“Wie (nl te Assendelft) een mens vermoordt en te paard stijgt, is veilig of gered. Paarden zijn er namelijk niet. De Assendelvers voeren als teken in hun schild een paard om deze oorzaak. Een trekpaard (caballus) was naar hun oevers gezwommen; de hele streek wapende zich en heeft eindelijk met veel moeite het onbekende dier gedood. Voor deze, hun overwinning en strijd kregen zij een trekpaard in hun vaan (vexillum).”

==Afkomstig uit Assendelft==
* [[Pieter Jansz. Saenredam]] (1597), schilder.
* [[Adam van Vliet]] (1901-1992). Compagnon en ontwerper van de bekende landhuizen architect [[Jan Rebel]] uit Laren (NH).
* [[Ton Baltus]] - Nederlands Kampioen 800m Atletiek.

==Station==
Het station van Assendelft heet [[Station Krommenie-Assendelft]] en is gelegen in de gemeente [[Zaanstad]], aan de spoorlijn van [[Amsterdam]] naar [[Uitgeest]] en [[Alkmaar]]. Het station wordt bediend door [[NS]].
In oktober 2006 is men begonnen aan de verplaatsing van station Krommenie-Assendelft in noordelijke richting, boven de onderdoorgang met de Saendelverlaan. Dit heeft te maken met de bouw van [[Vinex]]-locatie "[[Saendelft]]". Het oude station had geen uitgang aan de Assendelftse kant en kon aan deze zijde ook moeilijk worden ontsloten. Het nieuwe station ligt gunstiger ten opzichte van Saendelft en Krommenie-West, maar daardoor wel verder van de oudere gedeeltes van [[Krommenie]] en Assendelft. Het nieuwe station is per 14 december 2008 in gebruik genomen.

==Externe link==
*[http://www.ngw.nl/a/assendel.htm Het gemeentewapen van Assendelft]

{{Navigatie gemeente Zaanstad}}

[[Categorie:Plaats in Noord-Holland]]
[[Categorie:Voormalige gemeente in Noord-Holland]]
[[Categorie:Zaanstad]]

[[en:Assendelft]]
[[fr:Assendelft]]