Akte (toneel)
Een akte of bedrijf is de naam voor de deel van een opera of toneelstuk. Toneelstukken kun je vaak in één of meerdere aktes indelen. Je kunt een akte vergelijken met een hoofdstuk van een boek. Soms is er een kleine pauze tussen twee aktes. Het publiek kan dan even opstaan, naar het toilet gaan of iets te drinken halen. Deze pauze wordt entr'acte genoemd en wordt soms opgevuld met een korte act, muziek of een dansstuk.
Aktes kun je weer onderverdelen in scènes. Oorspronkelijk bestonden toneelstukken altijd uit vijf aktes, zoals de toneelstukken van William Shakespeare. Deze hadden een specifieke functie:
- Expositie; de opening, de situatie wordt duidelijk en de personages worden geïntroduceerd.
- Intrige; er ontstaat een probleem.
- Climax; het probleem wordt groter en bereikt zijn hoogtepunt.
- Catastrofe; het probleem leidt tot een ramp of heeft andere consequenties.
- Peripetie; de afsluiting van het toneelstuk.
Tegenwoordig kunnen toneelstukken meer of minder dan vijf aktes hebben. Er zijn ook toneelstukken met slechts één akte. Deze toneelstukken worden ook wel een eenakter genoemd.