Kenia: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 24: Regel 24:
   
 
=== Britse Rijk ===
 
=== Britse Rijk ===
[[Bestand:Jomo Kenyatta.jpg|thumb|420px|Jomo Kenyatta]]
+
[[Bestand:Jomo Kenyatta.jpg|thumb|left|420px|Jomo Kenyatta]]
 
In 1887 kreeg de [[Imperial British East Africa Company]] (de Oost-Afrikaanse Britse kolonie), 200 kilometer van de kust van Kenia, toen in handen van een Sultanaat. Ook kregen ze inclusief die 200, 16 kilometer landwaarts land. De [[regering]] van het [[Verenigd Koninkrijk]] kreeg de controle en verantwoordelijkheid voor dat gebied wegens financiële problemen. Daarmee heeft Verenigd Koninkrijk zich gesplitst met het [[Verenigd Koninkrijk]] en [[Brits-Oost-Afrika]]. In 1902 werden de gebieden van de Britten verlengd tot aan de grens met [[Oeganda]], en in 1920 was Brits-Oost-Afrika een kroonkolonie, zonder de kust. De bevolking was het niet mee eens met de plannen van de Britten. Veel Britten gingen in het gebied die Brits-Oost-Afrika verkregen wonen. De Britten hebben ook er verzorgd dat de [[trein]] intrede deed in Kenia. De eerste spoorweg in Kenia werd gebouwd in 1895. Het spoor liep van [[Mombasa]] naar [[Kisumu]]. Kisumu is de derde stad van Kenia, en ligt in het oosten. De Britse gouverneur liet steeds meer spoorwegen bouwen, van Nairobi naar Thika en van Konza naar Magadi. Omdat ze met niet genoeg mannen zijn om spoorwegen te bouwen hebben ze echt gewoon 30.000 werkers uit [[Brits-Indië]] naar Kenia gehaald. Een meerderheid van deze 30.000 bleven daar wonen.
 
In 1887 kreeg de [[Imperial British East Africa Company]] (de Oost-Afrikaanse Britse kolonie), 200 kilometer van de kust van Kenia, toen in handen van een Sultanaat. Ook kregen ze inclusief die 200, 16 kilometer landwaarts land. De [[regering]] van het [[Verenigd Koninkrijk]] kreeg de controle en verantwoordelijkheid voor dat gebied wegens financiële problemen. Daarmee heeft Verenigd Koninkrijk zich gesplitst met het [[Verenigd Koninkrijk]] en [[Brits-Oost-Afrika]]. In 1902 werden de gebieden van de Britten verlengd tot aan de grens met [[Oeganda]], en in 1920 was Brits-Oost-Afrika een kroonkolonie, zonder de kust. De bevolking was het niet mee eens met de plannen van de Britten. Veel Britten gingen in het gebied die Brits-Oost-Afrika verkregen wonen. De Britten hebben ook er verzorgd dat de [[trein]] intrede deed in Kenia. De eerste spoorweg in Kenia werd gebouwd in 1895. Het spoor liep van [[Mombasa]] naar [[Kisumu]]. Kisumu is de derde stad van Kenia, en ligt in het oosten. De Britse gouverneur liet steeds meer spoorwegen bouwen, van Nairobi naar Thika en van Konza naar Magadi. Omdat ze met niet genoeg mannen zijn om spoorwegen te bouwen hebben ze echt gewoon 30.000 werkers uit [[Brits-Indië]] naar Kenia gehaald. Een meerderheid van deze 30.000 bleven daar wonen.
   
 
De nieuwe blanke kolonisten wilden ook meer macht. Maar de gouverneur bezat de meeste macht nog steeds over het gebied. De kolonisten wilden dat Kenia verandert in een kroonkolonie, zodat zij meer macht konden krijgen. Dat is ook gebeurd in 1920. Het parlement kreeg hierdoor ook meer macht, maar die bestond alleen maar uit blanke mensen. Zwarte mensen die mochten er niet in wegens huidskleur, en dat is racisme. In 1944 mochten wel weer zwarte mensen in het parlement.
 
De nieuwe blanke kolonisten wilden ook meer macht. Maar de gouverneur bezat de meeste macht nog steeds over het gebied. De kolonisten wilden dat Kenia verandert in een kroonkolonie, zodat zij meer macht konden krijgen. Dat is ook gebeurd in 1920. Het parlement kreeg hierdoor ook meer macht, maar die bestond alleen maar uit blanke mensen. Zwarte mensen die mochten er niet in wegens huidskleur, en dat is racisme. In 1944 mochten wel weer zwarte mensen in het parlement.
  +
 
=== 20e eeuw ===
 
=== 20e eeuw ===
 
Tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] sloten de gouverneurs van het Oost-Afrika Protectoraat en Duits-Oost-Afrika wapenstilstand omdat Duits-Oost-Afrika erg jong was, en ze wouden jonge koloniën wat langer laten leven. Later begon Duitsland een [[guerrilla]][[oorlog]]. Zo wou hij Britse troepen vasthouden, zodat ze niet in Europa konden vechten. Rond 1919 ontstonden de eerste [[Nationalisme|nationalistische]] bewegingen in Kenia. Deze ontstonden door de lage inkomen, hoge belasting en omdat er telkens veel blanke bij kwamen. In 1930 woonden er 30.000 blanken en, 1.000.000 of 1 miljoen zwarten. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] was Kenia erg belangrijk voor het [[Verenigd Koninkrijk]]. De Britten konden door Kenia naar vijandelijke gebieden in de buurt reizen. Bijna 100.000 bewoners van Kenia gingen werken in het leger.
 
Tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] sloten de gouverneurs van het Oost-Afrika Protectoraat en Duits-Oost-Afrika wapenstilstand omdat Duits-Oost-Afrika erg jong was, en ze wouden jonge koloniën wat langer laten leven. Later begon Duitsland een [[guerrilla]][[oorlog]]. Zo wou hij Britse troepen vasthouden, zodat ze niet in Europa konden vechten. Rond 1919 ontstonden de eerste [[Nationalisme|nationalistische]] bewegingen in Kenia. Deze ontstonden door de lage inkomen, hoge belasting en omdat er telkens veel blanke bij kwamen. In 1930 woonden er 30.000 blanken en, 1.000.000 of 1 miljoen zwarten. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] was Kenia erg belangrijk voor het [[Verenigd Koninkrijk]]. De Britten konden door Kenia naar vijandelijke gebieden in de buurt reizen. Bijna 100.000 bewoners van Kenia gingen werken in het leger.

Versie van 19 nov 2016 23:58

Under construction icon-red.svg Werk in uitvoering!
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Toelichting: Door Animated-Flag-Netherlands.gif Aspiringshortlot overleg?
Under construction icon-red.svg
Dit artikel is nog niet af.
Republiek Kenia
Republic of Kenya
Jamhuri ya Kenya

Flag of Kenya.svg Coat of arms of Kenya (Official).svg Kenya (orthographic projection).svg

Hoofdstad Nairobi
Aantal inwoners 47.564.296 (2019)
Oppervlakte 580.367 km²
Regeringsvorm Presidentiële republiek
President Uhuru Kenyatta (sinds 2013)
Godsdienst Christendom (85,5%)
Islam (10,9%)
Geen religie (1,6%)
Overig (2%)
Taal Engels (English)
Swahili (Kiswahili)
Munteenheid Keniaanse shilling
Volkslied Ee Mungu Nguvu Yetu
Nationale feestdag 12 december
Landcode KEN

Kenia of Kenya is een land in Oost-Afrika. De hoofdstad Nairobi. Het land is één van de oprichters van de Oost-Afrikaanse Gemeenschap (OAG). De hoofdstad en de grootste stad is Nairobi. Kenia ligt op de evenaar. Kenia grenst aan vijf landen: aan Tanzania in het zuiden, Uganda in het westen, Zuid-Soedan in het noord-westen, Ethiopië in het noorden en Somalië in het noordoosten. Verder grenst Kenia in het zuidoosten aan de Indische Oceaan en in het zuidwesten aan het Victoriameer. Kenia telt een oppervlakte van 581.309 km² en had in juli 2014 ongeveer 45 miljoen inwoners.

Kenia heeft een warm en vochtig klimaat tropisch klimaat in het westen van het land aan de kust vlakbij de Indische Oceaan. In het midden van het land bij de savanne en Nairobi is het wat kouder. Ook bij de op één na hoogste berg van Afrika, de Mount Kenya. Daar zijn de toppen bedekt met sneeuw. Bij de provincies rond het Victoriameer is het meestal warm en droog maar het kan er ook regelmatig vochtig zijn. Namelijk is het Victoriameer het grootste tropische zoetwatermeer te wereld. De regio's rond de grens met Ethiopië en Somalië zijn erg droog en warm, het is net bijna een woestijn. Kenia heeft veel nationale natuurparken en is bekend om zijn safari's. Kenia heeft ook vele stranden, bij enkele stranden worden jaarlijks yachting wedstrijden gehouden.

Nairobi, de hoofdstad van Kenia is een erg economische stad, Kenia heeft hierdoor zelfs het hoogste bruto binnenlands product (BBP) van heel Oost- en Centraal-Afrika. Landbouw is erg belangrijk in Kenia, Kenia exporteert namelijk koffie en thee, en recent ook verse bloemen naar Europa.

Naam

Kenia of Kenya is vernoemd naar de hoogste berg van Kenia zelf de Mount Kenya. Hoe ze aan Kenya of Kenia komen is nog onduidelijk. Rond 1800 logeerde de Duitse ontdekkingsreiziger Johann Ludwig Krapf bij enkele lokale inwoners van Kenia. Hij had de berg als eerste ontdekt en vroeg aan die lokale inwoners wat de naam was van die berg. De bewoners zeiden dat het "Ki-Nyaa " of "Kĩĩma- Kiinyaa" heette, dat lijkt op Kenya of Kenia. Ze noemde het waarschijnlijk zo omdat de zwarte rotsen en de witte sneeuw op de top hen lieten denken aan de veren van een haan en een struisvogel.

Geschiedenis

Prehistorie

Kaart van Kenia uit 1911

Vroeger in de prehistorie werden er al fossielen gevonden in Kenia afkomstig van primaten die rond zwierven zo'n 20 miljoen jaar geleden. De bewoners gaven aan in de buurt van Turkanameer dat mensachtigen als Homo habilis (1,8 en 2,5 miljoen jaar geleden) en Homo erectus (1,9 miljoen tot 350.000 jaar geleden) mogelijke directe voorouders van de moderne Homo sapiens zijn en leefde in Kenia tijdens de IJstijd.

Tijdens het opgraven van het Turkanameer in 1984 ontdekte paleoanthropologist Richard Leakey de zogenaamde Turkana Boy een skelet gevonden van een Homo erectus. De fossiel is al volgens hen 1,6 miljoen jaar.

Nieuwe Steentijd

Volgens lokale bronnen waren de eerste bewoners van Kenia jagers die voedsel verzamelde. Zij kunnen worden vergeleken met de Khoisan een volk. Rond 500 voor Christus begonnen Nilo-Saharaanse-sprekers zich te migreren naar het huidige Zuid-Soedan in Kenia. Enkele voorbeelden van Nilo-Saharaanse-sprekende groepen zijn Samburu, Luo, Turkana, Maasai. Bij de eerste eeuw na Christus hadden Bantoe-sprekende boeren zich verplaatst naar de regio. De Bantoe is ontstaan in West-Afrika langs de Benue wat nu Nigeria en Kameroen is. De Bantoe heeft gezorgd doordat de Bantoe migreren voor nieuwe ontwikkelingen in de landbouw en ijzer werken in de regio.

Sultan's, Swahili en de Islam

De 1 eeuw na Christus begonnen veel steden zoals Mombasa te handelen met de Arabieren. Zo werd de groei groter in staten met veel Swahili's, een groep van islamitische Arabieren. Zo begon de verspreiding van de Islam in Kenia en natuurlijk ook voor de Swahili is dit een grote stap. Arabieren begonnen zich te invloeden op de Swahili, op de talen, cultuur etc. Mensen geloofde dat de Swahili-stadstaten werden opgericht door Arabische en Perzische handelaren, maar nu hebben ze ontdekt dat ze zijn ontstaan door de grote ontwikkeling van die jaren.

In de Middeleeuwen was er een Sultanaat: Kilwa Sultanaat, een middeleeuwse Sultanaat. Actief destijds in Tanzania. In de loop van korte tijd verspreidde de sultanaat zich tot de kust van Kenia waar de Swahili-stadstaten zijn, inclusief Kenia zelf. De stichter van het sultanaat was Ali ibn al-Hassan Shirazi, een Perzische sultan. Hij wou moskeeën en koperen munten invoeren. De Swahili hebben Mombasa verandert in een grote belangrijke havenstad voor de handel met Arabië en Perzië en ook India.

Britse Rijk

Jomo Kenyatta

In 1887 kreeg de Imperial British East Africa Company (de Oost-Afrikaanse Britse kolonie), 200 kilometer van de kust van Kenia, toen in handen van een Sultanaat. Ook kregen ze inclusief die 200, 16 kilometer landwaarts land. De regering van het Verenigd Koninkrijk kreeg de controle en verantwoordelijkheid voor dat gebied wegens financiële problemen. Daarmee heeft Verenigd Koninkrijk zich gesplitst met het Verenigd Koninkrijk en Brits-Oost-Afrika. In 1902 werden de gebieden van de Britten verlengd tot aan de grens met Oeganda, en in 1920 was Brits-Oost-Afrika een kroonkolonie, zonder de kust. De bevolking was het niet mee eens met de plannen van de Britten. Veel Britten gingen in het gebied die Brits-Oost-Afrika verkregen wonen. De Britten hebben ook er verzorgd dat de trein intrede deed in Kenia. De eerste spoorweg in Kenia werd gebouwd in 1895. Het spoor liep van Mombasa naar Kisumu. Kisumu is de derde stad van Kenia, en ligt in het oosten. De Britse gouverneur liet steeds meer spoorwegen bouwen, van Nairobi naar Thika en van Konza naar Magadi. Omdat ze met niet genoeg mannen zijn om spoorwegen te bouwen hebben ze echt gewoon 30.000 werkers uit Brits-Indië naar Kenia gehaald. Een meerderheid van deze 30.000 bleven daar wonen.

De nieuwe blanke kolonisten wilden ook meer macht. Maar de gouverneur bezat de meeste macht nog steeds over het gebied. De kolonisten wilden dat Kenia verandert in een kroonkolonie, zodat zij meer macht konden krijgen. Dat is ook gebeurd in 1920. Het parlement kreeg hierdoor ook meer macht, maar die bestond alleen maar uit blanke mensen. Zwarte mensen die mochten er niet in wegens huidskleur, en dat is racisme. In 1944 mochten wel weer zwarte mensen in het parlement.

20e eeuw

Tijdens de Eerste Wereldoorlog sloten de gouverneurs van het Oost-Afrika Protectoraat en Duits-Oost-Afrika wapenstilstand omdat Duits-Oost-Afrika erg jong was, en ze wouden jonge koloniën wat langer laten leven. Later begon Duitsland een guerrillaoorlog. Zo wou hij Britse troepen vasthouden, zodat ze niet in Europa konden vechten. Rond 1919 ontstonden de eerste nationalistische bewegingen in Kenia. Deze ontstonden door de lage inkomen, hoge belasting en omdat er telkens veel blanke bij kwamen. In 1930 woonden er 30.000 blanken en, 1.000.000 of 1 miljoen zwarten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Kenia erg belangrijk voor het Verenigd Koninkrijk. De Britten konden door Kenia naar vijandelijke gebieden in de buurt reizen. Bijna 100.000 bewoners van Kenia gingen werken in het leger.

Onafhankelijkheid

Van 1952 tot en met 1956 begon de Mau Mau-opstand, Mau Mau is een guerrillabeweging. Deze waren tegen de bezetting van de Britse koloniën. De Britten hebben al 400 aanhangers van de beweging gedood. De nationalisten riep steeds meer op voor verkiezingen en luidde: "een man een stem". Europese en Aziatische inwoners van Kenia die maar een paar procent van de bevolking telt wou geen verkiezingen. In 1960 werd toch een akkoord gesloten en kwamen er verkiezingen. In aanloop naar de verkiezingen werd onder leiderschap van James S. Gichuru en vakbondsleider Tom Mboya de Kenia African National Union (KANU) gevormd. Een scheuring binnen de partij leidde tot de vorming van de Kenia African Democratic Union (KADU) met aan het hoofd R. Ngala en M. Muliro. KANU won uiteindelijk, de nationalisten dus. Onder leiding van KANU konden succesvolle studenten naar de VS om daar aan de universiteit te studeren. Omdat er geen was op dat moment in Kenia. Maar John F. Kennedy wou financieren zodat Kenia toch uiteindelijk een universiteit kon hebben. Iemand die ook mee deed aan het project was de eerste Afrikaanse vrouw die de Nobelprijs voor Vrede heeft gewonnen, Wangari Maathai, ze kwam ook uit Kenia. In mei 1964 werden er opnieuw verkiezingen gehouden, die het KANU ook gewonnen en won de regering. Op 12 december 1963 werd Kenia onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk. In 1964 werd Kenia een republiek. Kenyatta werd premier, maar in 1964 de eerste president van Republiek Kenia. De meeste (blanke) kolonisten verlieten het land en werden uitgekocht aan de Britten. Ook een Indische meerderheid die 120.000 van 176.000 man telt verliet het land, de meeste hadden een Brits paspoort.

Terrorisme

De Amerikaanse ambassade in Nairobi na een aanslag

Kenia neemt deel aan de strijd tegen terreurgroep Al-Shabaab en Al-Qaida. Sindsdien zijn er al in loop van korte tijd grote aanslagen gepleegd door beide terreurgroepen. Een klein overzichtje van de aanslagen:

  • 31 december 1980; pro-Palestijnse militairen blazen zich op bij het Norfolk hotel als wraak voor een militaire rol bij de oorlog tussen Palestina en Israël. Er vallen 20 doden en meer dan 80 gewonden. De doden komen uit verschillende landen.
  • 7 augustus 1998; bij zelfmoordaanslagen op de Amerikaanse ambassades in Nairobi en Dar es Salaam vallen veel doden. Vrachtwagens beladen met explosieven ontploffen bij de ambassades. In Nairobi vielen 213 doden en in Dar es Salaam 13. Naar schatting vielen er 4000 gewonden in Nairobi(!) en 85 gewonden in Dar es Salaam. De grote aanslagen zijn gepleegd door al-Qaida.
  • 21 september 2013; bij een aanslag in het Westgate winkelcentrum vallen 67 doden. De schutters stormden het winkelcentrum binnen met geweren. Er waren minstens 4 aanvallers. Onder de doden was er in Nederlandse dode. De aanslag is opgeëist door Al-Shabaab.
  • april 2015; gewapende mannen bestormen de universiteit van Garissa. Er vallen bijna 150 doden, en enkele gewonden. Ze lieten moslims in gijzeling en doodde alle christenen. De aanslag is ook opgeëist door Al-Shabaab]].

Geografie

Bevolking en taal

Kenia heeft ongeveer 38.000.000 inwoners. De grootste steden in Kenia zijn:

Een paar volken:

  • Turkana
  • Masaï

In Kenia spreken ze heel veel talen, Maar de officiële talen zijn Engels en Swahili.

Oppervlakte

Kenia heeft een oppervlakte van 582.646 km². De hoogste berg van Kenia en de op één na hoogste berg van Afrika is de Mount Kenya (5199 meter). De Mount Kenya is zeer belangrijk voor de landbouw in Kenia omdat het vruchtbaar is.

Economie

Kenia haar economie is erg hoog. De meeste inkomsten van de economie komt van koffie en thee. Ook toerisme kent een hoge orde, doordat veel toeristen nationale parken etc. bezoeken. De economie stijgt niet de laatste tijden. In de jaren 90 daalde de economie zelfs. Vroeger begin 20e eeuw ging het juist goed met de economie. De economie van Kenia is toch veel moderner dan andere landen in Afrika. 75 procent van de beroepsbevolking werkt in de landbouw. Landbouw is dus een belangrijke investering van Kenia. Een belangrijk probleem in de economie van Kenia is werkloosheid. Zo'n 40 procent van de bevolking is werkloos en verdient dus niets. Een ander probleem is de economische groei, slechts 2 procent (geschat) van de economie stijgt per jaar. Dus als de economie van Kenia op 2 procent lag, duurde het nog 50 jaar tot dat het 100 procent is.

Industrie

Er is middelmatig veel industrie in Kenia. 40 procent van de industrie bestaan uit voedingsmiddelen. Verder is er chemische, metaal, papier enzovoort industrie. Veel buitenlandse bedrijven vinden zich plaats in Kenia, hierdoor is het aantal buitenlandse ondernemers gestegen, de afgelopen jaren. Rond de hoofdstad Nairobi en de stad Mombasa bevindt zich het meeste industrieterrein.

Handel

Als je de statistieken van handel bekijkt is het negatief. In 2013 werd er voor 6,6 miljard dollar geëxporteerd en voor 15,9 miljard dollar geïmporteerd. Maar de inkomsten van handel kom je dan nog steeds te kort. De belangrijkste handelspartners met ijzer, staal, motorrijtuigen enzovoort zijn India, China, Verenigde Arabische Emiraten, Verenigde Staten, Japan, Duitsland en India. De belangrijkste exportpartners zijn Uganda, Groot-Brittannië, Tanzania, Nederland, Egypte en Duitsland.

Toerisme

Toerisme heeft één van de grootste inkomsten in Kenia. Sinds 1987 is Kenia een grote vakantiebestemming. Vooral met nationale parken enzovoort.

Natuur

In Kenia is veel natuur. Grootste wateren:

En er zijn veel natuurreservaten, zoals Tsavo en Amboseli.

Fotogalerij


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Kenia&oldid=464927"