Italiaans
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
Het Italiaans (Italiano) is een taal. De taal Italiaans is een lid van de Romaanse taalgroep. Het Italiaans wordt gesproken door ongeveer 57 miljoen mensen in Italië, in verschillende dialecten. De huidige Italiaanse standaardtaal stamt onmiddellijk af van het Florentijns, het dialect van Florence. Sommige van de andere dialecten verschillen sterk van het standaard-Italiaans. Het aantal sprekers van het standaard-Italiaans in Italië bedraagt ongeveer 30 miljoen. Wereldwijd zijn er in totaal ongeveer 63 miljoen mensen die de taal beheersen. Het Italiaans wordt vaak verward met het Spaans, want het lijkt sterk op elkaar.
De Taal
Alfabet
Hieronder de letters van het Italiaanse alfabet met de uitspraak:
| A: aa | B: bie | C: tsjie | |
| D: die | E: ee | F: effe | |
| G: dzjie | H: acca | I: ie | |
| J: ie loenga | K: la kappa | L: elle | |
| M: emme | N: enne | O: oo | |
| P: pie | Q: koe | R: erre | |
| S: esse | T: tie | U: oe | |
| V: woe | W: doppia woe | X: ieks | |
| Y: i greeka of iepsielon | Z: la dzèta |
Je moet weten dat het Italiaanse alfabet eigenlijk uit 21 letters bestaat. De J, de K, de W, de X en de Y worden namelijk niet gebruikt in Italiaanse woorden. Toch worden ze wel gebruikt in leenwoorden uit het Grieks en het Engels, waardoor ze wel in bovenstaande lijst zijn opgenomen.
Lidwoorden
Meervoud
Dialecten en verspreiding
Het huidige Italiaans is eigenlijk het Italiaans dat men rond Florence spreekt. De Italiaanse schrijver Dante Alighieri, bekend van De Goddelijke Komedie, schreef zijn boeken is het Toscaans. Hier is later de Italiaanse standaardtaal van afgeleid. Alle Italiaanse dialecten zijn afgeleid van het Latijn. Wonderbaarlijk genoeg lijken de dialecten die op de eilanden gesproken worden ook veel op de dialecten die op het vasteland gesproken worden. Hieronder volgt een opsomming van een aantal Italiaanse dialecten:
- Bolognees
- Friulisch
- Ligurisch
- Lombardisch
- Modenees
- Napolitaans
- Piemontees
- Romanesco
- Sardijns
- Sicilicaans
- Venetiaans
Het Italiaans is niet echt een wereldtaal. De taal heeft in vier landen een officiële status. De meeste sprekers wonen in Italië zelf. In de Zwitserse kantons Ticino en Graubünden is Italiaans ook een officiële taal. Ook in het de minilandjes San Marino en Vaticaanstad wordt Italiaans gesproken. Daarnaast is Italiaans ook nog erkend als minderheidstaal in Slovenië en Kroatië. Hier spreken voornamelijk de ouderen nog Italiaans. In Frankrijk spreekt men op Corsica en rond Nice voornamelijk Italiaans, ook al is dit ook een minderheid. Net als op Malta en in Monaco. Ook in de voormalige Italiaanse koloniën is een Italiaanstalige minderheid. Veel immigranten hebben de taal ook meegenomen naar de Verenigde Staten, Canada, Australië, België, Argentinië en Duitsland.
Basis-Italiaans
Handige zinnen
Cijfers tot 10
| Cijfer | Cijfer in het Italiaans geschreven | Uitspraak |
|---|---|---|
| 1 | uno | oeno |
| 2 | due | doeë |
| 3 | tre | tre |
| 4 | quattro | kuatroo |
| 5 | cinque | tchinkuwe |
| 6 | sei | seij |
| 7 | sette | sete |
| 8 | otto | oto |
| 9 | nove | nove |
| 10 | dieci | diëtchi |
Italiaanse woorden in het Nederlands
Hieronder staat een lijstje met woorden uit het Italiaans die in het Nederlands zijn overgenomen:
|
Aragonees · Aroemeens · Arpitaans · Asturisch · Catalaans · Corsicaans · Dalmatisch · Frans · Friulisch · Galicisch · Gascoons (Aranees) · Istriotisch · Istro-Roemeens | |