Spanning

Batterijen met een plus en een minkant.

Elektrische spanning is de energie die elektronen meekrijgen als ze een door een stroomkring lopen. De energie die ze meekrijgen drukken we uit in Volt. Een batterij geeft elektronen aan de pluskant bijvoorbeeld 1,5 Volt mee. De energie raken de elektronen kwijt als ze een weerstand tegenkomen. Een weerstand kan bijvoorbeeld een lampje zijn. De energie wordt omgezet in licht en warmte. In een stroomkring beginnen elektronen aan de pluskant van de batterij dus met 1,5 Volt en als de elektronen weer terug zijn bij de batterij aan de minkant hebben ze 0 Volt aan energie. In de batterij krijgen ze weer energie en nemen die mee de stroomkring in. Het stopcontact in Nederland geeft de elektronen 230 Volt aan energie mee. Dat is dus veel meer dan een batterij.

Verschillende soorten spanning

Stopcontact. Het stopcontact levert wisselspanning.

Je hebt verschillende soorten spanning: wisselspanning en gelijkspanning. Bij wisselspanning verandert de richting van de spanning. Bij gelijkspanning verandert de richting van de spanning niet. Bij het stopcontact verandert de pluskant (dus waar de elektronen hun energie meekrijgen) langzaam in de minkant en weer terug naar de pluskant. Bij een batterij blijft de pluskant altijd plus en de minkant altijd min. Bij een batterij heb je dus gelijkspanning. Het voordeel van wisselspanning is dat het beter over grotere afstanden is te vervoeren.

Adapter: zet wisselspanning om in gelijkspanning

Voorbeelden van gelijkrichters

Condensatoren: slaan elektrische ladingen op zodat een apparaat altijd genoeg stroom krijgt.

Losse dioden en een gelijkrichter

LED-lichten zijn specifieke dioden

Omdat de meeste apparaten niet tegen wisselspanning kunnen moet de wisselspanning worden omgezet in gelijkspanning. Zodat de energie steeds van één kant komt. Het omzetten van wisselspanning in gelijkspanning kan gedaan worden door een adapter (eentje die bijvoorbeeld aan een stekker zit). Het kan ook in het apparaat zelf gebeuren door het inzetten een gelijkrichter. Een gelijkrichter houdt stroom tegen als dat van de verkeerde kant komt. Als het van de goede kant komt laat de gelijkrichter de stroom wel door. Om er voor te zorgen dat een apparaat niet zonder stroom komt te zitten wordt ook nog gebruik gemaakt van een condensator. Die slaat tijdelijk stroom op zodat het apparaat altijd stroom kan krijgen. Een gelijkrichter bestaat uit dioden. Een specifieke diode is de led (bekend van het ledlicht).