Ierland
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
Dit artikel gaat over het land Ierland. Wil je informatie over het eiland Ierland, waar ook het land Noord-Ierland ligt? Klik dan hier| Ierland Éire Ireland
| |
|---|---|
| Hoofdstad | Dublin |
| Aantal inwoners | 5.011.500 (2021) |
| Oppervlakte | 69.825 km² |
| Regeringsvorm | Parlementaire republiek |
| President | Michael D. Higgins (sinds 2011) |
| Taoiseach (?) | Micheál Martin (sinds 2020) |
| Godsdienst | Christendom (85,1%) Geen religie (10,1%) Overig (4,8%) |
| Taal | Iers (Gaeilge) Engels (English) |
| Munteenheid | Euro |
| Volkslied | Amhrán na bhFiann |
| Nationale feestdag | St. Patrick's Day (17 maart) |
| Landcode | IRL |
De Republiek Ierland is een land dat op het eiland Ierland ligt, ten westen van Groot-Brittannië, waarvan het door de Ierse Zee gescheiden is. Het is ongeveer twee keer zo groot als Nederland en beslaat zo'n 80% van het eiland. De andere 20% is Noord-Ierland, dat hoort bij het Verenigd Koninkrijk.
Ierland is bekend van de groene heuvels, de klavertjes, de harpen en de leprechaunen (Groene kabouters die vaak zijn afgebeeld met een klaver, een regenboog en/of een pot goud).
Geschiedenis
Bevolking & cultuur
Taal
Volgens de Ierse grondwet is Iers de nationale taal van Ierland. Op school leert iedereen Iers. 39% van de Ieren zegt dan ook zonder moeite Iers te kunnen spreken. Maar het gebruik van het Iers blijft meestal binnen de schoolmuren. In het dagelijkse leven spreken de Ieren Engels: met vrienden, familie, collega's, in de winkel, noem maar op. Dat is niet zo gek. Het Engels is namelijk gewoon hun moedertaal. Alleen in een paar dorpen aan de ruige westkust van Ierland is het Iers nog de moedertaal van de bevolking. Deze dorpen noemt men de Gaeltacht.
Van al de 4.609.600 Ieren is het Iers maar de moedertaal van 70.000 tot maximaal 260.000 mensen. Dat betekent dat het Iers de moedertaal is van minder dan 1% van de bevolking.
De meeste verkeersborden in Ierland zijn tweetalig Engels/Iers. Ook is er een Ierstalige televisiezender en een Ierstalige radiozender. Iedere Ier heeft het recht om de overheid zowel in het Engels als in het Iers aan te spreken. Maar daar houdt het dan ook wel bij op: Kranten, boeken, radio en tv blijft voor het overgrote deel in het Engels.
Het Iers is een Keltische taal. Voor dat de Germanen Groot-Brittanië en Ierland binnenvielen werden deze overal op de eilanden gesproken. Nu zijn ze grotendeels verdrongen door de Germaanse taal Engels. Andere overgebleven Keltische talen zijn het Welsh in Wales, het Schots-Gaelisch in het noorden van Schotland en het Bretons op het Franse schiereiland Bretagne.
Godsdienst
Het overgrote deel van de Ierse bevolking is Rooms-Katholiek, maar liefs 84.2%. Ook het aantal mensen wat naar de kerk gaat is verassend hoog: 48% gaat wekelijks en 13% zelfs dagelijks. In de meeste westerse landen is dit aantal stukken lager. De patroonheilige van Ierland is Saint Patrick. Op 17 maart is het Saint Patrick's Day. Deze dag wordt niet alleen in Ierland, maar over de hele wereld gevierd. Alles wordt groen: De nationale kleur van Ierland. Het is een beetje vergelijkbaar met koningsdag in Nederland. Heel religieus is het feest dus niet meer.
6,2% van de Ieren geeft aan niet gelovig te zijn. Verder is 4,6% Protestants en 1,1% Islamitisch.
Bestuur
Politiek
Bestuurlijke indeling
Geografie
Klimaat
Ierland heeft een gematigd zeeklimaat. Er zijn zelden warme zomers en strenge winters komen er ook niet voor. Dat komt door de aanwezigheid van de warme Golfstroom. Door deze warme golfstroom is het in Ierland een stuk warmer dan in andere gebieden, die op dezelfde afstand van de Noordpool liggen, zoals Polen en Newfoundland.
Vooral aan de westkust kan het vaak hard waaien. Ook valt er in Ierland gemiddeld flink wat regen, ook weer vooral langs de westkust. Dat komt doordat de regenwolken van de Atlantische Oceaan daar botsen op de bergen. In het westen van Ierland regent het daardoor wel twee keer zo veel als in het oosten. Het gevolg is wel dat Ierland door al die regen een prachtig groen landschap heeft.
Landschap
Ierland heeft een oppervlakte van 69.825 km² en beslaat daarmee ongeveer 80% van het eiland. Het wordt begrenst door de Atlantische Oceaan in het westen, de Keltische Zee (een onderdeel van de Atlantische Oceaan) in het zuiden, de Ierse Zee in het oosten en Noord-Ierland in het noorden.
Ierland staat bekend om zijn groene landschap, vandaar dat men Ierland ook wel het "eiland van smaragd" (een smaragd is een groene edelsteen). In het midden van het land liggen veel typische groene heuvels. Aan de kust vind je veel klippen. Ook op deze klippen groeit gras. Bomen vindt je maar weinig in Ierland, laat staan bossen. De klippen vind je vooral aan de ruige, grillige westkust. Behalve klippen zijn hier ook veel baaien. Voor de westkust liggen ook veel eilanden, soms bewoond, maar meestal 100% natuur.
Er zijn ook heel wat meren en riviertjes. De langste rivier van Ierland is de Shannon.
Dieren
Als gevolg van de verschillende ijstijden zijn de meeste dieren uitgestorven; zo ontbreken bijvoorbeeld slangen en (wilde) zwijnen. Je vindt er nog wel enkele kleine roofdieren zoals vossen, dassen en otters. Verder tref je er nog edelherten en reeën aan. Op de rotsen aan de westkust nestelen veel vogels, zoals Jan-van-genten, aalscholvers, meeuwen en stormvogels. In de glasheldere Ierse meertjes en riviertjes vist men op zalm en forel, aan de kusten zwemmen onder andere makrelen, kabeljauwen, haringen, bruinvissen en zeehonden rond.
Grootste steden
De hoofdstad Dublin, aan de oostkust, is veruit de grootste stad van Ierland. Er zijn maar vijf steden met meer dan 50.000 inwoners.
| Grootste steden van Portugal | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Naam | Inwoners | Regio | ||||||||
| 1. | Dublin | 1.110.627 | Lissabon | |||||||
| 2. | Cork | 198.582 | Norte | |||||||
| 3. | Limerick | 91.454 | Norte | |||||||
| 4. | Galway | 76.778 | Lissabon | |||||||
| 5. | Waterford | 51.519 | Norte | |||||||
Economie
Transport
Nationale symbolen
Volkslied
Fotogalerij
Kaart van Ierland
Satellietfoto
.jpg)
Externe links
|
Europese Unie | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||
| Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | 
| ||
|---|---|---|---|
| Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |
|||