Matres

Drie godinnen of Matres. Klein Romeins reliëf, Corinium Museum Cirencester, Engeland

Matres, Matrons of Matronae (Latijnse matrona "familiemoeder, edele dame" afgeleid van "mater", moeder), zijn moedergodinnen van de Romeinse, Germaanse en Keltische mythologie. Matres (meervoud van "mater", ook Deae Matres) of Matrae vormen slechts de meerderheid, voornamelijk in drieën. Ze zijn alleen bekend via inscripties (teksten gehakt in steen) en afbeeldingen. Oude geschreven bronnen over hen ontbreken.

Ze worden vaak afgebeeld in de vorm van een zittende groep van drie op votiefstenen en altaren, vooral in de noordwestelijke en noordoostelijke provincies van het Romeinse rijk, maar ook in Gallië, Noord-Spanje en Noord-Italië.

Alleen al in het zuidelijke Rijnland zijn er al meer dan 800 votiefstenen van deze godinnen gevonden, veelal met hun Latijnse namen. Bij sommigen lees je de Romeinse namen. De oudste gevonden inscriptie dateert uit Andernach tussen 70 en 89 na Christus, de laatste uit het jaar 240. De Germaanse volkeren lijken de Keltische namen te hebben overgenomen van de Kelten in het Rijngebied.

De godinnenstenen werden zeer waarschijnlijk geschonken om bescherming te vragen voor het gezin, vruchtbaarheid of professioneel succes, of als dank voor verlossing van gevaar of ziekte.

Wijdingsstenen met figuratieve reliëfs in de provincie Neder-Germaan stellen de matrones vrijwel uitsluitend voor als een drie-eenheid ( Trinity ): in het midden een jongere vrouw met los, schouderlang haar, links en rechts twee oudere vrouwen met opvallende kappen als hoofd dekkingen (zoals de gehuwde en weduwe Ubians in en rond Keulen). Deze doen denken aan de zogeheten halo's die je later bij Christelijke heiligen ziet. De afgebeelde vrouwen dragen kleine manden met fruit, bloemen, korenaren of doosjes met wierook. Dat laatste is ook een van de geschenken van de Drie Koningen in de Christelijke godsdienst.

Omdat ze vrijwel altijd met z'n drieën worden afgebeeld, spreekt men van een Drie-eenheid.