Ha'avara-Abkommen

De Ha'avara-afspraak, beter bekend onder de Duitse term Ha'avara-Abkommen, was een overeenkomst in nazi-Duitsland. Met deze regeling konden tussen de 50.000 en 60.000 Joden dat land ontvluchten. Buiten Duitsland was er veel kritiek op de afspraak, omdat die de Joodse boycot op nazigoederen ondermijnde.

De overeenkomst werd op 25 augustus 1933 gesloten tussen aan de ene kant het Joods Agentschap en de Zionistische Vereniging voor Duitsland, en aan de andere kant het ministerie van Economische Zaken van nazi-Duitsland. In de overeenkomst werd afgesproken hoe Joden in Duitsland die naar Palestina wilde emigreren, dat konden doen. Het belangrijkste uit de afspraak is dat ze daarbij hun vermogen (dus geld en spullen) konden meenemen.

Het Britse bestuur van het mandaatgebied Palestina had besloten dat immigranten er alleen maar naartoe konden komen als zij genoeg geld hadden. In 1931 had het eerste kabinet-Brüning vanwege de beurskrach in de Weimarrepubliek beperkingen opgelegd aan het naar het buitenland brengen van bezittingen. Toen in 1933 Adolf Hitler aan de macht kwam, veranderde Duitsland langzamerhand in een dictatuur. Ook werd het land minder veilig voor Joden. Hierdoor begonnen zionistiche organisaties te onderhandelen met het nieuwe bewind, om zo te regelen dat Joden zouden kunnen ontkomen naar Palestina.

Uiteindelijk werd afgesproken dat een emigrant een Duitse rekening moest openen bij de Ango-Palestijnse Bank, om daar minimaal duizend Britse pond op te zetten. Van dat geld werden dan Duitse producten gekocht die dan werden uitgevoerd naar het mandaatgebied Palestina. De winst werd aan de Anglo-Palestijnse Bank uitgekeerd en vervolgens gaf de bank een bedrag in Palestijnse ponden aan de emigrant.

De regeling werd in 1939 door de nazi's stopgezet. Twee jaren eerder was ze al moeilijker gemaakt.

Bronvermelding

• Attali, J.J.M. (2002). Les Juifs, le monde et l'argent : histoire économique du peuple juif (Livre de poche, no. 15580). Frankrijk, Parijs: Librairie Arthème Fayard, pp. 1663-1664 (ISBN: 978-2-253-15580-5, OCLC: 741377134). [1]
• Joods Telegrafisch Agentschap (1936). Reich Migrants to Palestine Get Back 42% of Funds in Cash. JTA. [2]
• Joods Telegrafisch Agentschap (1938). Haavara Pact Extended for Only 3 Months; Seen Losing Reich’s Support. JTA. [3]
• Krüger, C. G (2009). The English Historical Review. 124(510), Verenigd Koninkrijk, Oxford, Oxford University Press, pp. 1208-1210. [4].