https://wikikids.nl/index.php?title=Zwart_gat&feed=atom&action=historyZwart gat - Bewerkingsoverzicht2024-03-28T22:29:20ZBewerkingsoverzicht voor deze pagina op de wikiMediaWiki 1.35.13https://wikikids.nl/index.php?title=Zwart_gat&diff=808804&oldid=prevS.Perquin: /* Tijdreizen */2023-08-28T19:11:58Z<p><span dir="auto"><span class="autocomment">Tijdreizen</span></span></p>
<table class="diff diff-contentalign-left diff-editfont-monospace" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="nl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">Versie van 28 aug 2023 19:11</td>
</tr><tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 24:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 24:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Tijdreizen ==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Tijdreizen ==</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Veel mensen, zowel wetenschappers als jij en ik, zijn enorm benieuwd naar de oude vraag: is tijdreizen mogelijk? Tot dusver is er geen concreet bewijs dat je in een moment in het verleden of de toekomst kunt stappen. Wel is onder andere dankzij Einstein bewezen dat je relatief makkelijk de toekomst in kunt reizen. In de natuurkunde en astronomie wordt dit ook wel de <nowiki>''</nowiki>[[Twin-paradox]]<nowiki>''</nowiki> genoemd. Stel jij hebt een tweeling. Jij gaat met een raket naar de dichtstbijzijnde ster (op de zon na) met een zeer hoge snelheid, dan verloopt de tijd langzamer voor jou. Volgens de speciale relativiteitstheorie verloopt de tijd langzamer voor de desbetreffende waarnemer die met een zeer hoge snelheid reist of voor de waarnemer die reist in een omgeving met een zeer hoge zwaartekracht.</div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Veel mensen, zowel wetenschappers als jij en ik, zijn enorm benieuwd naar de oude vraag: is <ins class="diffchange diffchange-inline">[[</ins>tijdreizen<ins class="diffchange diffchange-inline">]]</ins> mogelijk? Tot dusver is er geen concreet bewijs dat je in een moment in het verleden of de toekomst kunt stappen. Wel is onder andere dankzij Einstein bewezen dat je relatief makkelijk de toekomst in kunt reizen. In de natuurkunde en astronomie wordt dit ook wel de <nowiki>''</nowiki>[[Twin-paradox]]<nowiki>''</nowiki> genoemd. Stel jij hebt een tweeling. Jij gaat met een raket naar de dichtstbijzijnde ster (op de zon na) met een zeer hoge snelheid, dan verloopt de tijd langzamer voor jou. Volgens de speciale relativiteitstheorie verloopt de tijd langzamer voor de desbetreffende waarnemer die met een zeer hoge snelheid reist of voor de waarnemer die reist in een omgeving met een zeer hoge zwaartekracht.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Om terug te komen op de <nowiki>''</nowiki>[[Twin-paradox]][[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']][[Twin-paradox|''<nowiki/>'<nowiki/>'']][[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']]''<nowiki/>''', als jij met een zeer hoge snelheid reist, met bijvoorbeeld 99,9% van de snelheid van het licht, dan tikt jouw klok 4,5% zo snel, dus 95,5% langzamer, dan de klok van jouw tweeling die nog op de aarde is. Tijd verloopt voor jou veel en veel langzamer. Na 5 jaar, ben jij 5 jaar ouder, maar is jouw tweeling 110 jaar ouder [https://www.youtube.com/watch?v=n2s1-RHuljo].</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Om terug te komen op de <nowiki>''</nowiki>[[Twin-paradox]][[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']][[Twin-paradox|''<nowiki/>'<nowiki/>'']][[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']]''<nowiki/>''', als jij met een zeer hoge snelheid reist, met bijvoorbeeld 99,9% van de snelheid van het licht, dan tikt jouw klok 4,5% zo snel, dus 95,5% langzamer, dan de klok van jouw tweeling die nog op de aarde is. Tijd verloopt voor jou veel en veel langzamer. Na 5 jaar, ben jij 5 jaar ouder, maar is jouw tweeling 110 jaar ouder [https://www.youtube.com/watch?v=n2s1-RHuljo].</div></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 41:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 41:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Vier jaar later, in 1974, ontdekte [[Stephan Hawking]], door het observeren van [[fotonenparen]] (licht/energiedeeltjes) nabij de waarnemingshorizon van een zwart gat, waarvan er één in het zwarte gat verdween, terwijl de ander juist verder weg werd geslingerd - dat zwarte gaten wel degelijk straling ([[de Hawkingstraling]]) uitzenden en sterker nog, een temperatuur hebben die boven het absolute nulpunt (0 [[Kelvin (eenheid)|Kelvin]] of −273,15 graden [[Celsius]] ligt. Nu hij dit kon meten, bewees hij hiermee, dat er ook sprake moet zijn van entropie ''in'' zwarte gaten. Die entropie schijnt volgens formules en berekeningen enorm hoog te zijn. </div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Vier jaar later, in 1974, ontdekte [[Stephan Hawking]], door het observeren van [[fotonenparen]] (licht/energiedeeltjes) nabij de waarnemingshorizon van een zwart gat, waarvan er één in het zwarte gat verdween, terwijl de ander juist verder weg werd geslingerd - dat zwarte gaten wel degelijk straling ([[de Hawkingstraling]]) uitzenden en sterker nog, een temperatuur hebben die boven het absolute nulpunt (0 [[Kelvin (eenheid)|Kelvin]] of −273,15 graden [[Celsius]] ligt. Nu hij dit kon meten, bewees hij hiermee, dat er ook sprake moet zijn van entropie ''in'' zwarte gaten. Die entropie schijnt volgens formules en berekeningen enorm hoog te zijn. </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Hawking kwam ook tot de conclusie dat naarmate een zwart gat minder massa heeft, het een hogere temperatuur heeft en meer straling uitzendt ([[Hawkingstraling]]).<del class="diffchange diffchange-inline"> </del></div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Hawking kwam ook tot de conclusie dat naarmate een zwart gat minder massa heeft, het een hogere temperatuur heeft en meer straling uitzendt ([[Hawkingstraling]]).</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Zie ook ==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Zie ook ==</div></td>
</tr>
</table>S.Perquinhttps://wikikids.nl/index.php?title=Zwart_gat&diff=802552&oldid=prevFreekKraak op 25 jul 2023 om 09:422023-07-25T09:42:12Z<p></p>
<table class="diff diff-contentalign-left diff-editfont-monospace" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="nl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">Versie van 25 jul 2023 09:42</td>
</tr><tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 39:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 39:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>In 1970 redeneerde/bedacht [[Jacob Bekenstein]] dat zwarte gaten een zeer hoge mate van [[entropie]] (chaos, mate van waarschijnlijkheid) moesten of konden hebben. Hoe groter de chaos, hoe groter de entropie. Dit met de gedachte dat er entropie is in het gebied buiten [[Waarnemingshorizon|de waarnemingshorizon]], wanneer er materie en energie het zwarte gat wordt ingezogen. Dit idee werd verworpen/afgekeurd, omdat men dacht dat alles wat in een zwart gat belandt, voorgoed is verdwenen, en daarmee ook de entropie. </div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>In 1970 redeneerde/bedacht [[Jacob Bekenstein]] dat zwarte gaten een zeer hoge mate van [[entropie]] (chaos, mate van waarschijnlijkheid) moesten of konden hebben. Hoe groter de chaos, hoe groter de entropie. Dit met de gedachte dat er entropie is in het gebied buiten [[Waarnemingshorizon|de waarnemingshorizon]], wanneer er materie en energie het zwarte gat wordt ingezogen. Dit idee werd verworpen/afgekeurd, omdat men dacht dat alles wat in een zwart gat belandt, voorgoed is verdwenen, en daarmee ook de entropie. </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Vier jaar later, in 1974, ontdekte [[Stephan Hawking]], door het observeren van [[fotonenparen]] (licht/energiedeeltjes) nabij de waarnemingshorizon van een zwart gat, waarvan er één in het zwarte gat verdween, terwijl de ander juist verder weg werd geslingerd - dat zwarte gaten wel degelijk straling ([[de Hawkingstraling]]) uitzenden en sterker nog, een temperatuur hebben die boven het absolute nulpunt (0 [[Kelvin (eenheid)|Kelvin]] of −273,15 graden [[Celsius]] ligt. Nu hij dit kon meten, bewees hij hiermee, dat er ook sprake moet zijn van entropie in zwarte gaten. Die entropie schijnt volgens formules en berekeningen enorm hoog te zijn. </div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Vier jaar later, in 1974, ontdekte [[Stephan Hawking]], door het observeren van [[fotonenparen]] (licht/energiedeeltjes) nabij de waarnemingshorizon van een zwart gat, waarvan er één in het zwarte gat verdween, terwijl de ander juist verder weg werd geslingerd - dat zwarte gaten wel degelijk straling ([[de Hawkingstraling]]) uitzenden en sterker nog, een temperatuur hebben die boven het absolute nulpunt (0 [[Kelvin (eenheid)|Kelvin]] of −273,15 graden [[Celsius]] ligt. Nu hij dit kon meten, bewees hij hiermee, dat er ook sprake moet zijn van entropie <ins class="diffchange diffchange-inline">''</ins>in<ins class="diffchange diffchange-inline">''</ins> zwarte gaten. Die entropie schijnt volgens formules en berekeningen enorm hoog te zijn. </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Hawking kwam ook tot de conclusie dat naarmate een zwart gat minder massa heeft, het een hogere temperatuur heeft en meer straling uitzendt ([[Hawkingstraling]]). </div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Hawking kwam ook tot de conclusie dat naarmate een zwart gat minder massa heeft, het een hogere temperatuur heeft en meer straling uitzendt ([[Hawkingstraling]]). </div></td>
</tr>
</table>FreekKraakhttps://wikikids.nl/index.php?title=Zwart_gat&diff=802550&oldid=prevFreekKraak: Weer wat verder geredigeerd2023-07-25T09:37:46Z<p>Weer wat verder geredigeerd</p>
<table class="diff diff-contentalign-left diff-editfont-monospace" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="nl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">Versie van 25 jul 2023 09:37</td>
</tr><tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 37:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 37:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>=== Temperatuur en entropie ===</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>=== Temperatuur en entropie ===</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Bestand:Cup of milk coffee.png|miniatuur|Als je een scheutje melk in je koffie giet, neemt de [[entropie]] in je kopje toe wanneer de melk zich verspreidt door de koffie. Daarom gebeurt dit spontaan. De overige natuurwetten verbieden niet dat die melk zich uit de koffie weer spontaan samentrekt tot een scheutje pure melk. Maar omdat daarbij de entropie zou afnemen, zie je dit nooit gebeuren.]]</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Bestand:Cup of milk coffee.png|miniatuur|Als je een scheutje melk in je koffie giet, neemt de [[entropie]] in je kopje toe wanneer de melk zich verspreidt door de koffie. Daarom gebeurt dit spontaan. De overige natuurwetten verbieden niet dat die melk zich uit de koffie weer spontaan samentrekt tot een scheutje pure melk. Maar omdat daarbij de entropie zou afnemen, zie je dit nooit gebeuren.]]</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>In 1970 redeneerde/bedacht [[Jacob Bekenstein]] dat zwarte gaten een zeer hoge mate van [[entropie]] (chaos, mate van waarschijnlijkheid) hebben. Hoe groter de chaos, hoe groter de entropie<del class="diffchange diffchange-inline">)</del> <del class="diffchange diffchange-inline">moesten hebben of konden hebben,</del> met de gedachte dat entropie in het gebied buiten [[Waarnemingshorizon|de waarnemingshorizon]], wanneer er materie en energie<del class="diffchange diffchange-inline"> in</del> het zwarte gat wordt <del class="diffchange diffchange-inline">gezogen</del>. Dit idee werd verworpen/afgekeurd, omdat men dacht dat alles wat in een zwart gat <del class="diffchange diffchange-inline">beland</del>, voorgoed is verdwenen, en daarmee ook de entropie. <del class="diffchange diffchange-inline">Vier jaar later, in 1974, ontdekte [[Stephan Hawking]], door het observeren van [[fotonenparen]] (licht/energiedeeltjes) nabij de waarnemingshorizon van een zwart gat, waarvan er één in het zwarte gat verdween, terwijl de ander juist verder weg werd geslingerd - dat zwarte gaten wel degelijk straling ([[de Hawkingstraling]]) uitzenden en sterker nog, een temperatuur hebben die boven het absolute nulpunt (0 [[Kelvin (eenheid)|Kelvin]] of −273,15 graden [[Celsius]] ligt. Door dit te meten, moet er ook sprake zijn van entropie in zwarte gaten. Die entropie schijnt volgens formules en berekeningen enorm hoog te zijn.</del> </div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>In 1970 redeneerde/bedacht [[Jacob Bekenstein]] dat zwarte gaten een zeer hoge mate van [[entropie]] (chaos, mate van waarschijnlijkheid)<ins class="diffchange diffchange-inline"> moesten of konden</ins> hebben. Hoe groter de chaos, hoe groter de entropie<ins class="diffchange diffchange-inline">.</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">Dit</ins> met de gedachte dat<ins class="diffchange diffchange-inline"> er</ins> entropie<ins class="diffchange diffchange-inline"> is</ins> in het gebied buiten [[Waarnemingshorizon|de waarnemingshorizon]], wanneer er materie en energie het zwarte gat wordt <ins class="diffchange diffchange-inline">ingezogen</ins>. Dit idee werd verworpen/afgekeurd, omdat men dacht dat alles wat in een zwart gat <ins class="diffchange diffchange-inline">belandt</ins>, voorgoed is verdwenen, en daarmee ook de entropie. </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" class="diff-empty"> </td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Vier jaar later, in 1974, ontdekte [[Stephan Hawking]], door het observeren van [[fotonenparen]] (licht/energiedeeltjes) nabij de waarnemingshorizon van een zwart gat, waarvan er één in het zwarte gat verdween, terwijl de ander juist verder weg werd geslingerd - dat zwarte gaten wel degelijk straling ([[de Hawkingstraling]]) uitzenden en sterker nog, een temperatuur hebben die boven het absolute nulpunt (0 [[Kelvin (eenheid)|Kelvin]] of −273,15 graden [[Celsius]] ligt. Nu hij dit kon meten, bewees hij hiermee, dat er ook sprake moet zijn van entropie in zwarte gaten. Die entropie schijnt volgens formules en berekeningen enorm hoog te zijn. </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"><a class="mw-diff-movedpara-left" title="Deze alinea is verplaatst. Klik om naar de nieuwe locatie te springen." href="#movedpara_5_1_rhs">⚫</a></td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div><a name="movedpara_4_0_lhs"></a>Hawking kwam ook tot de conclusie dat naarmate een zwart gat minder massa heeft, een hogere temperatuur heeft en meer straling uitzendt<del class="diffchange diffchange-inline"> </del> ([[Hawkingstraling]]). </div></td>
<td colspan="2" class="diff-empty"> </td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" class="diff-empty"> </td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" class="diff-empty"> </td>
<td class="diff-marker"><a class="mw-diff-movedpara-right" title="Deze alinea is verplaatst. Klik om naar de oude locatie te springen." href="#movedpara_4_0_lhs">⚫</a></td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div><a name="movedpara_5_1_rhs"></a>Hawking kwam ook tot de conclusie dat naarmate een zwart gat minder massa heeft,<ins class="diffchange diffchange-inline"> het</ins> een hogere temperatuur heeft en meer straling uitzendt ([[Hawkingstraling]]). </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Zie ook ==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Zie ook ==</div></td>
</tr>
</table>FreekKraakhttps://wikikids.nl/index.php?title=Zwart_gat&diff=802549&oldid=prevFreekKraak op 25 jul 2023 om 09:232023-07-25T09:23:57Z<p></p>
<table class="diff diff-contentalign-left diff-editfont-monospace" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="nl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">Versie van 25 jul 2023 09:23</td>
</tr><tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 37:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 37:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>=== Temperatuur en entropie ===</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>=== Temperatuur en entropie ===</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Bestand:Cup of milk coffee.png|miniatuur|Als je een scheutje melk in je koffie giet, neemt de [[entropie]] in je kopje toe wanneer de melk zich verspreidt door de koffie. Daarom gebeurt dit spontaan. De overige natuurwetten verbieden niet dat die melk zich uit de koffie weer spontaan samentrekt tot een scheutje pure melk. Maar omdat daarbij de entropie zou afnemen, zie je dit nooit gebeuren.]]</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Bestand:Cup of milk coffee.png|miniatuur|Als je een scheutje melk in je koffie giet, neemt de [[entropie]] in je kopje toe wanneer de melk zich verspreidt door de koffie. Daarom gebeurt dit spontaan. De overige natuurwetten verbieden niet dat die melk zich uit de koffie weer spontaan samentrekt tot een scheutje pure melk. Maar omdat daarbij de entropie zou afnemen, zie je dit nooit gebeuren.]]</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>In 1970 redeneerde/bedacht [[Jacob Bekenstein]] dat zwarte gaten een zeer hoge mate van [[entropie]] (chaos, mate van waarschijnlijkheid. Hoe groter de chaos, hoe groter de entropie) moesten hebben of konden hebben, met de gedachte dat entropie in het gebied buiten [[Waarnemingshorizon|de waarnemingshorizon]], wanneer er materie en energie in het zwarte gat wordt gezogen. Dit idee werd verworpen/afgekeurd, omdat men dacht dat alles wat in een zwart gat beland, voorgoed is verdwenen, en daarmee ook de entropie. Vier jaar later, in 1974, ontdekte [[Stephan Hawking]], door het observeren van [[fotonenparen]] (licht/energiedeeltjes) nabij de waarnemingshorizon van een zwart gat, waarvan er één in het zwarte gat verdween, terwijl de ander juist verder weg werd geslingerd - dat zwarte gaten wel degelijk straling ([[de Hawkingstraling]]) uitzenden en sterker nog, een temperatuur hebben die boven het absolute nulpunt (0 [[Kelvin (eenheid)|Kelvin]] of −273,15 graden [[Celsius]] ligt. Door dit te meten, moet er ook sprake zijn van entropie in zwarte gaten. Die entropie schijnt volgens formules en berekeningen enorm hoog te zijn. </div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>In 1970 redeneerde/bedacht [[Jacob Bekenstein]] dat zwarte gaten een zeer hoge mate van [[entropie]] (chaos, mate van waarschijnlijkheid<ins class="diffchange diffchange-inline">) hebben</ins>. Hoe groter de chaos, hoe groter de entropie) moesten hebben of konden hebben, met de gedachte dat entropie in het gebied buiten [[Waarnemingshorizon|de waarnemingshorizon]], wanneer er materie en energie in het zwarte gat wordt gezogen. Dit idee werd verworpen/afgekeurd, omdat men dacht dat alles wat in een zwart gat beland, voorgoed is verdwenen, en daarmee ook de entropie. Vier jaar later, in 1974, ontdekte [[Stephan Hawking]], door het observeren van [[fotonenparen]] (licht/energiedeeltjes) nabij de waarnemingshorizon van een zwart gat, waarvan er één in het zwarte gat verdween, terwijl de ander juist verder weg werd geslingerd - dat zwarte gaten wel degelijk straling ([[de Hawkingstraling]]) uitzenden en sterker nog, een temperatuur hebben die boven het absolute nulpunt (0 [[Kelvin (eenheid)|Kelvin]] of −273,15 graden [[Celsius]] ligt. Door dit te meten, moet er ook sprake zijn van entropie in zwarte gaten. Die entropie schijnt volgens formules en berekeningen enorm hoog te zijn. </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Hawking kwam ook tot de conclusie dat naarmate een zwart gat minder massa heeft, een hogere temperatuur heeft en meer straling uitzendt ([[Hawkingstraling]]). </div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Hawking kwam ook tot de conclusie dat naarmate een zwart gat minder massa heeft, een hogere temperatuur heeft en meer straling uitzendt ([[Hawkingstraling]]). </div></td>
</tr>
</table>FreekKraakhttps://wikikids.nl/index.php?title=Zwart_gat&diff=802548&oldid=prevFreekKraak: Nog wat verder geredigeerd.2023-07-25T09:22:26Z<p>Nog wat verder geredigeerd.</p>
<table class="diff diff-contentalign-left diff-editfont-monospace" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="nl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">Versie van 25 jul 2023 09:22</td>
</tr><tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 13:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 13:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,002 gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze categorie zwarte gaten is tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. Wat wél bewezen is: er ontsnappen deeltjes die net buiten de aantrekkingskracht van het zwarte gat liggen. Dit is de zogeheten [[Hawkingstraling]]: vanaf een zekere afstand van een zwart gat (net buiten de horizon/grens van dat zwarte gat) kunnen die deeltjes wel ontsnappen. Daardoor verdampt het zwarte gat op den duur, of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte) ervan. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en dus niet meer bestaan. Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden ze zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. Doordat ze gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève). Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,002 gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze categorie zwarte gaten is tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. Wat wél bewezen is: er ontsnappen deeltjes die net buiten de aantrekkingskracht van het zwarte gat liggen. Dit is de zogeheten [[Hawkingstraling]]: vanaf een zekere afstand van een zwart gat (net buiten de horizon/grens van dat zwarte gat) kunnen die deeltjes wel ontsnappen. Daardoor verdampt het zwarte gat op den duur, of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte) ervan. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en<ins class="diffchange diffchange-inline"> dan</ins> dus niet meer bestaan. Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden ze zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. Doordat ze gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève). Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Superzware'' zwarte gaten: dit zijn de grootste zwarte gaten die wij tot dusver hebben kunnen waarnemen. Deze zwarte gaten hebben een massa van ongeveer vijftigduizend tot vele miljoenen [[zonmassa's]]. Door de enorme zwaartekracht van zulke zwarte gaten, zal tijd in theorie stil kunnen staan in de directe omgeving van zo'n enorm zwart gat.</div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Superzware'' zwarte gaten: dit zijn de grootste zwarte gaten die wij tot dusver hebben kunnen waarnemen. Deze zwarte gaten hebben een massa van ongeveer vijftigduizend tot vele miljoenen [[zonmassa's]]. Door de enorme zwaartekracht van zulke zwarte gaten, zal<ins class="diffchange diffchange-inline"> de</ins> tijd in theorie stil kunnen staan in de directe omgeving van zo'n enorm zwart gat.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Invloed op de ruimte ==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Invloed op de ruimte ==</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn zo enorm zwaar, dat zij een invloed hebben op de omgeving (de ruimte). Onze [[Aarde (planeet)|aarde]] heeft een bepaalde [[zwaartekracht]], een kracht die continu aan jou trekt. Zwarte gaten hebben in tegenstelling tot de aarde geen oppervlak om op te staan, maar wel een zwaartekracht die duizend maal sterker is dan waar wij mee te maken hebben. De invloed die een zwart gat uitoefent op de omgeving, de ruimte, is te vergelijken met wanneer je een bowlingbal op een <del class="diffchange diffchange-inline">ongespannen</del> tafelkleed legt. De kuil die hierdoor ontstaat is alleen <del class="diffchange diffchange-inline">met</del> een zwart gat vele malen extremer. Vanaf een bepaald punt- astronomen noemen dit ook wel de [[waarnemingshorizon]] van een zwart gat- is het zwarte gat zo stijl, dat je er niet meer uit kunt komen. Er is zo'n grote zwaartekracht aanwezig, dat je als het ware<del class="diffchange diffchange-inline"> in</del> het zwarte gat wordt <del class="diffchange diffchange-inline">gezogen</del> en er niet meer uit kunt komen. </div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn zo enorm zwaar, dat zij een invloed hebben op de omgeving (de ruimte). Onze [[Aarde (planeet)|aarde]] heeft een bepaalde [[zwaartekracht]], een kracht die continu aan jou trekt. Zwarte gaten hebben in tegenstelling tot de aarde geen oppervlak om op te staan, maar wel een zwaartekracht die duizend maal sterker is dan waar wij mee te maken hebben. De invloed die een zwart gat uitoefent op de omgeving, de ruimte, is te vergelijken met wanneer je een bowlingbal op een <ins class="diffchange diffchange-inline">onopgespannen</ins> tafelkleed legt. De kuil die hierdoor ontstaat is alleen <ins class="diffchange diffchange-inline">in</ins> een zwart gat vele malen extremer. Vanaf een bepaald punt<ins class="diffchange diffchange-inline"> </ins>- astronomen noemen dit ook wel de [[waarnemingshorizon]] van een zwart gat<ins class="diffchange diffchange-inline"> </ins>- is het zwarte gat zo stijl, dat je er niet meer uit kunt komen. Er is zo'n grote zwaartekracht aanwezig, dat je als het ware het zwarte gat wordt <ins class="diffchange diffchange-inline">ingezogen</ins> en er niet meer uit kunt komen. </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Bestand:Spacetime curvature.png|miniatuur|De kromming van de ruimtetijd door massa (de aarde in dit voorbeeld) en energie. Door de kromming van de ruimtetijd is het raster als het ware vergroot/verbreed, hierdoor verloopt tijd veel langzamer rondom zware objecten [https://www.newscientist.nl/blogs/zwaartekrachtwerking-voor-beginners/]. ]] </div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Bestand:Spacetime curvature.png|miniatuur|De kromming van de ruimtetijd door massa (de aarde in dit voorbeeld) en energie. Door de kromming van de ruimtetijd is het raster als het ware vergroot/verbreed, hierdoor verloopt tijd veel langzamer rondom zware objecten [https://www.newscientist.nl/blogs/zwaartekrachtwerking-voor-beginners/]. ]] </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Volgens [[Albert Einstein]]'s [[algemene relativiteitstheorie]] bestaat ons universum uit een soort [[vierdimensionaal]] raster <del class="diffchange diffchange-inline">wat</del> wordt beschreven als [[ruimtetijd]]. Wij<del class="diffchange diffchange-inline">,</del> <del class="diffchange diffchange-inline">de</del> mens<del class="diffchange diffchange-inline">,</del> <del class="diffchange diffchange-inline">kan</del> alleen een <del class="diffchange diffchange-inline">driedimensionaal</del> systeem zien, namelijk LxBxH (<del class="diffchange diffchange-inline">Lengte</del> x breedte x hoogte) ook wel een locatie of plaats genoemd. Er is bewezen dat er een hogere orde dimensie bestaat, namelijk een vierde dimensie: tijd. Tijd kunnen wij alleen niet zien maar wel waarnemen. De algemene relativiteitstheorie legt uit dat tijd en ruimte (de voor ons drie zichtbare, samen met de vierde dimensie: tijd) met elkaar verweven zijn in één structuur, of raster: ruimtetijd. </div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Volgens [[Albert Einstein]]'s [[algemene relativiteitstheorie]] bestaat ons universum uit een soort [[<ins class="diffchange diffchange-inline">Dimensie|</ins>vierdimensionaal]] raster <ins class="diffchange diffchange-inline">dat</ins> wordt beschreven als [[ruimtetijd]]. Wij <ins class="diffchange diffchange-inline">als</ins> mens <ins class="diffchange diffchange-inline">kunnen</ins> alleen een <ins class="diffchange diffchange-inline">''drie''dimensionaal</ins> systeem zien, namelijk LxBxH (<ins class="diffchange diffchange-inline">lengte</ins> x breedte x hoogte)<ins class="diffchange diffchange-inline">,</ins> ook wel een locatie of plaats genoemd. Er is bewezen dat er een hogere orde dimensie bestaat, namelijk een vierde dimensie: <ins class="diffchange diffchange-inline">''</ins>tijd<ins class="diffchange diffchange-inline">''</ins>. Tijd kunnen wij alleen niet zien<ins class="diffchange diffchange-inline">,</ins> maar wel waarnemen. De algemene relativiteitstheorie legt uit dat tijd en ruimte (de voor ons drie zichtbare, samen met de vierde dimensie: tijd) met elkaar verweven zijn in één structuur, of raster: <ins class="diffchange diffchange-inline">''</ins>ruimtetijd<ins class="diffchange diffchange-inline">''</ins>. </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Tijdreizen ==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Tijdreizen ==</div></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" class="diff-empty"> </td>
<td class="diff-marker"><a class="mw-diff-movedpara-right" title="Deze alinea is verplaatst. Klik om naar de oude locatie te springen." href="#movedpara_11_0_lhs">⚫</a></td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div><a name="movedpara_9_0_rhs"></a><ins class="diffchange diffchange-inline">Veel mensen, zowel wetenschappers als jij en ik, zijn enorm benieuwd naar de oude vraag: is tijdreizen mogelijk? </ins>Tot dusver is er geen concreet bewijs dat je in een moment in het verleden of de toekomst kunt stappen. Wel is onder andere dankzij Einstein bewezen dat je relatief makkelijk de toekomst in kunt reizen. In de natuurkunde en astronomie wordt dit ook wel de <nowiki>''</nowiki>[[Twin-paradox]]<nowiki>''</nowiki> genoemd. Stel jij hebt een tweeling. Jij gaat met een raket naar de dichtstbijzijnde ster (op de zon na) met een zeer hoge snelheid, dan verloopt de tijd langzamer voor jou. Volgens de speciale relativiteitstheorie verloopt de tijd langzamer voor de desbetreffende waarnemer die met een zeer hoge snelheid reist of voor de waarnemer die reist in een omgeving met een zeer hoge zwaartekracht.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Veel mensen, zowel wetenschappers als jij en ik, zijn enorm benieuwd naar de oude vraag: is tijdreizen mogelijk?</div></td>
<td colspan="2" class="diff-empty"> </td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"><a class="mw-diff-movedpara-left" title="Deze alinea is verplaatst. Klik om naar de nieuwe locatie te springen." href="#movedpara_9_0_rhs">⚫</a></td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div><a name="movedpara_11_0_lhs"></a>Tot dusver is er geen concreet bewijs dat je in een moment in het verleden of de toekomst kunt stappen. Wel is onder andere dankzij Einstein bewezen dat je relatief makkelijk de toekomst in kunt reizen. In de natuurkunde en astronomie wordt dit ook wel de <nowiki>''</nowiki>[[Twin-paradox]]<nowiki>''</nowiki> genoemd. Stel jij hebt een tweeling. Jij gaat met een raket naar de dichtstbijzijnde ster (op de zon na) met een zeer hoge snelheid, dan verloopt de tijd langzamer voor jou. Volgens de speciale relativiteitstheorie verloopt de tijd langzamer voor de desbetreffende waarnemer die met een zeer hoge snelheid reist of voor de waarnemer die reist in een omgeving met een zeer hoge zwaartekracht.</div></td>
<td colspan="2" class="diff-empty"> </td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Om terug te komen op de <nowiki>''</nowiki>[[Twin-paradox]][[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']][[Twin-paradox|''<nowiki/>'<nowiki/>'']][[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']]''<nowiki/>''', als jij met een zeer hoge snelheid reist, met bijvoorbeeld 99,9% van de snelheid van het licht, dan tikt jouw klok 4,5% zo snel, dus 95,5% langzamer, dan de klok van jouw tweeling die nog op de aarde is. Tijd verloopt voor jou veel en veel langzamer. Na 5 jaar, ben jij 5 jaar ouder, maar is jouw tweeling 110 jaar ouder [https://www.youtube.com/watch?v=n2s1-RHuljo].</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Om terug te komen op de <nowiki>''</nowiki>[[Twin-paradox]][[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']][[Twin-paradox|''<nowiki/>'<nowiki/>'']][[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']]''<nowiki/>''', als jij met een zeer hoge snelheid reist, met bijvoorbeeld 99,9% van de snelheid van het licht, dan tikt jouw klok 4,5% zo snel, dus 95,5% langzamer, dan de klok van jouw tweeling die nog op de aarde is. Tijd verloopt voor jou veel en veel langzamer. Na 5 jaar, ben jij 5 jaar ouder, maar is jouw tweeling 110 jaar ouder [https://www.youtube.com/watch?v=n2s1-RHuljo].</div></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 31:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 30:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']]''<nowiki/>''</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']]''<nowiki/>''</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Over het terugreizen in de tijd is nogal veel onduidelijk, zo zijn er alleen theorieën over hoe en wat. Zo zeggen <del class="diffchange diffchange-inline">de ene</del> wetenschappers, dat je de kromming van de ruimtetijd rondom een [[zwart gat]]<del class="diffchange diffchange-inline">,</del> kunt gebruiken om de tijd voor de waarnemers in een cirkel te buigen. Hierdoor kun je terug in de tijd reizen [https://www.scientias.nl/wiskundig-gezien-is-tijdreizen-mogelijk/]. </div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Over het terugreizen in de tijd is nogal veel onduidelijk, zo zijn er alleen theorieën over hoe en wat. Zo zeggen <ins class="diffchange diffchange-inline">bepaalde</ins> wetenschappers, dat je de kromming van de ruimtetijd rondom een [[zwart gat]] kunt gebruiken om de tijd voor de waarnemers in een cirkel te buigen. Hierdoor kun je terug in de tijd reizen [https://www.scientias.nl/wiskundig-gezien-is-tijdreizen-mogelijk/]. </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Ook zijn er theorieën <del class="diffchange diffchange-inline">om</del> in de 4e dimensie <del class="diffchange diffchange-inline">te</del> komen. Wij kunnen alleen een 3e zien (locatie of plaats) en de 4e alleen waarnemen (tijd). Het kan dat wanneer je in een zwart gat belandt, je in die 4e dimensie kunt komen en dus volledige controle en zintuigelijke waarneming hebt van tijd. Ook is er de mogelijkheid om in een bepaalde baan rondom een zwart gat te reizen, waardoor op een moment de tijd achteruitgaat, als gevolg van de enorme zwaartekracht en buiging van de ruimtetijd. Dit is allemaal speculatie (nog nooit getest), omdat de mens nog nooit dichtbij of in een zwart gat is geweest. </div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Ook zijn er theorieën <ins class="diffchange diffchange-inline">hoe je</ins> in de 4e dimensie <ins class="diffchange diffchange-inline">kunt</ins> komen. Wij kunnen alleen een 3e zien (locatie of plaats) en de 4e alleen waarnemen (tijd). Het kan dat wanneer je in een zwart gat belandt, je in die 4e dimensie kunt komen en dus volledige controle en zintuigelijke waarneming hebt van tijd. Ook is er de mogelijkheid om in een bepaalde baan rondom een zwart gat te reizen, waardoor op een moment de tijd achteruitgaat, als gevolg van de enorme zwaartekracht en buiging van de ruimtetijd. Dit is allemaal speculatie (nog nooit getest), omdat de mens nog nooit dichtbij of in een zwart gat is geweest. </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']]''<nowiki/>''</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Twin-paradox'|''<nowiki/>'']]''<nowiki/>''</div></td>
</tr>
</table>FreekKraakhttps://wikikids.nl/index.php?title=Zwart_gat&diff=802545&oldid=prevFreekKraak: Idem2023-07-25T09:07:09Z<p>Idem</p>
<table class="diff diff-contentalign-left diff-editfont-monospace" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="nl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">Versie van 25 jul 2023 09:07</td>
</tr><tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 1:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 1:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Bestand:Zwart gat.jpg|thumb]]</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>[[Bestand:Zwart gat.jpg|thumb]]</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Een '''zwart gat''' is wat overblijft van een grote [[Ster (hemellichaam)|ster]] (die wordt een rode superreus genoemd) die sterft (waarin alle activiteit is uitgedoofd). Onder invloed van zijn eigen [[zwaartekracht]] klapt hij in elkaar. Alle massa van de ster komt dan samen op één plek. Het zwarte gat dat is ontstaan slokt alles om zich heen op<del class="diffchange diffchange-inline">,</del> zelfs [[licht]] – het allersnelste wat er is – kan niet meer ontsnappen. Alleen via de [[waarnemingshorizon]] waar licht nog net kan ontsnappen slokt het zwart gat het niet op. Daarom heet het een zwart gat. Het is niet zo dat een zwart gat oneindig kan blijven opslokken. Als een zwart gat te veel eet, spuugt het het via 2 stralen weer uit via de 2 polen van het zwarte gat.</div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Een '''zwart gat''' is wat overblijft van een grote [[Ster (hemellichaam)|ster]] (die wordt een rode superreus genoemd) die sterft (waarin alle activiteit is uitgedoofd). Onder invloed van zijn eigen [[zwaartekracht]] klapt hij in elkaar. Alle massa van de ster komt dan samen op één plek. Het zwarte gat dat<ins class="diffchange diffchange-inline"> zo</ins> is ontstaan slokt alles om zich heen op<ins class="diffchange diffchange-inline"> en</ins> zelfs [[licht]] – het allersnelste wat er is – kan niet meer ontsnappen. Alleen via de [[waarnemingshorizon]] waar licht nog net kan ontsnappen slokt het zwart gat het niet op. Daarom heet het een zwart gat. Het is niet zo dat een zwart gat oneindig kan blijven opslokken. Als een zwart gat te veel eet, spuugt het het via 2 stralen weer uit via de 2 polen van het zwarte gat.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Omdat de [[speciale relativiteitstheorie]] zegt dat naarmate er ergens meer [[massa]] is, de [[tijd]] steeds langzamer verstrijkt, zou de tijd in theorie helemaal stilstaan als je je in de nabijheid van een zwart gat <del class="diffchange diffchange-inline">bevond</del>.</div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Omdat de [[speciale relativiteitstheorie]] zegt dat naarmate er ergens meer [[massa]] is, de [[tijd]] steeds langzamer verstrijkt, zou de tijd in theorie helemaal stilstaan als je je in de nabijheid van een zwart gat <ins class="diffchange diffchange-inline">bevindt</ins>.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Astronomen vermoeden dat vele [[melkwegstelsel|sterrenstelsel]]s extreem zware zwarte gaten herbergen in hun kernen. Deze zwarte gaten hebben een [[massa]] van meer dan een miljoen zonnen.</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Astronomen vermoeden dat vele [[melkwegstelsel|sterrenstelsel]]s extreem zware zwarte gaten herbergen in hun kernen. Deze zwarte gaten hebben een [[massa]] van meer dan een miljoen zonnen.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Onderzoek==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Onderzoek==</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Voor zover bekend zijn er in het heelal alleen zwarte gaten die zijn ontstaan uit ingestorte sterren, maar misschien bestaan er ook wel zwarte gaten zo groot als [[atoom|atomen]] of nog kleiner of <del class="diffchange diffchange-inline">hebben</del> <del class="diffchange diffchange-inline">die</del> ooit bestaan, bijvoorbeeld vlak na de [[oerknal]]. Die zouden dan nog steeds behoorlijk zwaar zijn, als je bedenkt dat een zwart gat van slechts een of een paar [[centimeter]] al evenveel zou wegen als de hele [[Aarde (planeet)|Aarde]]! In de [[Large Hadron Collider ]] in [[Zwitserland]] wordt onder andere gekeken of zulke zwarte gaten echt kunnen ontstaan als [[kwantum]]deeltjes op elkaar botsen. Zulke kleine zwarte gaten zouden vrijwel meteen verdampen door de [[hawkingstraling]].</div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Voor zover bekend zijn er in het heelal alleen zwarte gaten die zijn ontstaan uit ingestorte sterren, maar misschien bestaan er ook wel zwarte gaten zo groot als [[atoom|atomen]] of nog kleiner<ins class="diffchange diffchange-inline">;</ins> of <ins class="diffchange diffchange-inline">ze</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">hebben</ins> ooit bestaan, bijvoorbeeld vlak na de [[oerknal]]. Die zouden dan nog steeds behoorlijk zwaar zijn, als je bedenkt dat een zwart gat van slechts een of een paar [[centimeter]] al evenveel zou wegen als de hele [[Aarde (planeet)|Aarde]]! In de [[Large Hadron Collider ]] in [[Zwitserland]] wordt onder andere gekeken of zulke zwarte gaten echt kunnen ontstaan als [[kwantum]]deeltjes op elkaar botsen. Zulke kleine zwarte gaten zouden vrijwel meteen verdampen door de [[hawkingstraling]].</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Er is onderzoek gedaan naar waar alle materie en energie die wordt opgezogen door een zwart gat, naartoe gaat. Het schijnt dat het zwarte gat één dieptepunt heeft waar alles zich ophoopt. Dit wordt een [[singulariteit]] genoemd. </div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Er is onderzoek gedaan naar waar alle materie en energie die wordt opgezogen door een zwart gat, naartoe gaat. Het schijnt dat het zwarte gat één dieptepunt heeft waar alles zich ophoopt. Dit wordt een [[singulariteit]] genoemd. </div></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 13:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 13:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,002 gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze categorie zwarte gaten is tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. <del class="diffchange diffchange-inline">Er</del> ontsnappen deeltjes die net buiten de aantrekkingskracht van het zwarte gat liggen. Dit is de zogeheten [[Hawkingstraling]]: vanaf een zekere afstand van een zwart gat (net buiten de horizon/grens van dat zwarte gat) kunnen die deeltjes wel ontsnappen. Daardoor verdampt het zwarte gat op den duur, of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte) ervan. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en dus niet meer bestaan. Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden ze zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. Doordat ze gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève). Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,002 gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze categorie zwarte gaten is tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. <ins class="diffchange diffchange-inline">Wat wél bewezen is: er</ins> ontsnappen deeltjes die net buiten de aantrekkingskracht van het zwarte gat liggen. Dit is de zogeheten [[Hawkingstraling]]: vanaf een zekere afstand van een zwart gat (net buiten de horizon/grens van dat zwarte gat) kunnen die deeltjes wel ontsnappen. Daardoor verdampt het zwarte gat op den duur, of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte) ervan. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en dus niet meer bestaan. Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden ze zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. Doordat ze gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève). Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
</tr>
</table>FreekKraakhttps://wikikids.nl/index.php?title=Zwart_gat&diff=802543&oldid=prevFreekKraak: Verbeterd: 0,02 milligram is 0,002 gram2023-07-25T08:56:21Z<p>Verbeterd: 0,02 milligram is 0,002 gram</p>
<table class="diff diff-contentalign-left diff-editfont-monospace" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="nl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">Versie van 25 jul 2023 08:56</td>
</tr><tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 13:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 13:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,<del class="diffchange diffchange-inline">00002</del> gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze categorie zwarte gaten is tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. Er ontsnappen deeltjes die net buiten de aantrekkingskracht van het zwarte gat liggen. Dit is de zogeheten [[Hawkingstraling]]: vanaf een zekere afstand van een zwart gat (net buiten de horizon/grens van dat zwarte gat) kunnen die deeltjes wel ontsnappen. Daardoor verdampt het zwarte gat op den duur, of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte) ervan. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en dus niet meer bestaan. Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden ze zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. Doordat ze gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève). Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,<ins class="diffchange diffchange-inline">002</ins> gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze categorie zwarte gaten is tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. Er ontsnappen deeltjes die net buiten de aantrekkingskracht van het zwarte gat liggen. Dit is de zogeheten [[Hawkingstraling]]: vanaf een zekere afstand van een zwart gat (net buiten de horizon/grens van dat zwarte gat) kunnen die deeltjes wel ontsnappen. Daardoor verdampt het zwarte gat op den duur, of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte) ervan. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en dus niet meer bestaan. Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden ze zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. Doordat ze gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève). Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
</tr>
</table>FreekKraakhttps://wikikids.nl/index.php?title=Zwart_gat&diff=802542&oldid=prevFreekKraak: Minuscule gaten verder bewerkt, maar nog niet klaar!2023-07-25T08:27:25Z<p>Minuscule gaten verder bewerkt, maar nog niet klaar!</p>
<table class="diff diff-contentalign-left diff-editfont-monospace" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="nl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">Versie van 25 jul 2023 08:27</td>
</tr><tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 9:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 9:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Voor zover bekend zijn er in het heelal alleen zwarte gaten die zijn ontstaan uit ingestorte sterren, maar misschien bestaan er ook wel zwarte gaten zo groot als [[atoom|atomen]] of nog kleiner of hebben die ooit bestaan, bijvoorbeeld vlak na de [[oerknal]]. Die zouden dan nog steeds behoorlijk zwaar zijn, als je bedenkt dat een zwart gat van slechts een of een paar [[centimeter]] al evenveel zou wegen als de hele [[Aarde (planeet)|Aarde]]! In de [[Large Hadron Collider ]] in [[Zwitserland]] wordt onder andere gekeken of zulke zwarte gaten echt kunnen ontstaan als [[kwantum]]deeltjes op elkaar botsen. Zulke kleine zwarte gaten zouden vrijwel meteen verdampen door de [[hawkingstraling]].</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Voor zover bekend zijn er in het heelal alleen zwarte gaten die zijn ontstaan uit ingestorte sterren, maar misschien bestaan er ook wel zwarte gaten zo groot als [[atoom|atomen]] of nog kleiner of hebben die ooit bestaan, bijvoorbeeld vlak na de [[oerknal]]. Die zouden dan nog steeds behoorlijk zwaar zijn, als je bedenkt dat een zwart gat van slechts een of een paar [[centimeter]] al evenveel zou wegen als de hele [[Aarde (planeet)|Aarde]]! In de [[Large Hadron Collider ]] in [[Zwitserland]] wordt onder andere gekeken of zulke zwarte gaten echt kunnen ontstaan als [[kwantum]]deeltjes op elkaar botsen. Zulke kleine zwarte gaten zouden vrijwel meteen verdampen door de [[hawkingstraling]].</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Er is onderzoek gedaan naar waar alle materie en energie <del class="diffchange diffchange-inline">dat</del> wordt opgezogen door een zwart gat, naartoe gaat. Het schijnt dat het zwarte gat één dieptepunt heeft waar alles zich ophoopt<del class="diffchange diffchange-inline">,</del> <del class="diffchange diffchange-inline">dit</del> wordt een [[singulariteit]] genoemd. </div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Er is onderzoek gedaan naar waar alle materie en energie <ins class="diffchange diffchange-inline">die</ins> wordt opgezogen door een zwart gat, naartoe gaat. Het schijnt dat het zwarte gat één dieptepunt heeft waar alles zich ophoopt<ins class="diffchange diffchange-inline">.</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">Dit</ins> wordt een [[singulariteit]] genoemd. </div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,00002 gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze zwarte gaten <del class="diffchange diffchange-inline">zijn</del> tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. <del class="diffchange diffchange-inline">Door</del> de <del class="diffchange diffchange-inline">zogeheten</del> <del class="diffchange diffchange-inline">[[Hawkingstraling]]</del> <del class="diffchange diffchange-inline">(</del>het<del class="diffchange diffchange-inline"> fenomeen dat</del> zwarte <del class="diffchange diffchange-inline">gaten</del> <del class="diffchange diffchange-inline">bepaalde</del> <del class="diffchange diffchange-inline">temperaturen</del> <del class="diffchange diffchange-inline">en</del> <del class="diffchange diffchange-inline">straling</del> <del class="diffchange diffchange-inline">(deeltjes)</del> <del class="diffchange diffchange-inline">uitzenden</del> vanaf een zekere afstand (net buiten de horizon/grens van <del class="diffchange diffchange-inline">het</del> zwarte gat) <del class="diffchange diffchange-inline">ontsnappen</del> <del class="diffchange diffchange-inline">er</del> deeltjes <del class="diffchange diffchange-inline">(die</del> <del class="diffchange diffchange-inline">net buiten de aantrekkingskracht van het gat liggen) van het zwarte gat</del>. Daardoor verdampt het zwarte gat <del class="diffchange diffchange-inline">erg</del> <del class="diffchange diffchange-inline">langzaam</del>, of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte)<del class="diffchange diffchange-inline">, omdat het energie en dus uiteindelijk grootte</del> <del class="diffchange diffchange-inline">verliest</del>. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en dus niet meer bestaan. Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden ze zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. Doordat ze gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève). Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,00002 gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze<ins class="diffchange diffchange-inline"> categorie</ins> zwarte gaten <ins class="diffchange diffchange-inline">is</ins> tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. <ins class="diffchange diffchange-inline">Er ontsnappen deeltjes die net buiten</ins> de <ins class="diffchange diffchange-inline">aantrekkingskracht</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">van</ins> het zwarte <ins class="diffchange diffchange-inline">gat</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">liggen.</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">Dit</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">is</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">de</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">zogeheten</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">[[Hawkingstraling]]:</ins> vanaf een zekere afstand<ins class="diffchange diffchange-inline"> van een zwart gat</ins> (net buiten de horizon/grens van <ins class="diffchange diffchange-inline">dat</ins> zwarte gat) <ins class="diffchange diffchange-inline">kunnen</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">die</ins> deeltjes <ins class="diffchange diffchange-inline">wel</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">ontsnappen</ins>. Daardoor verdampt het zwarte gat <ins class="diffchange diffchange-inline">op den</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">duur</ins>, of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte) <ins class="diffchange diffchange-inline">ervan</ins>. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en dus niet meer bestaan. Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden ze zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. Doordat ze gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève). Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
</tr>
</table>FreekKraakhttps://wikikids.nl/index.php?title=Zwart_gat&diff=802541&oldid=prevFreekKraak op 25 jul 2023 om 07:502023-07-25T07:50:40Z<p></p>
<table class="diff diff-contentalign-left diff-editfont-monospace" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="nl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">Versie van 25 jul 2023 07:50</td>
</tr><tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 13:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 13:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,00002 gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze zwarte gaten zijn tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. Door de zogeheten [[Hawkingstraling]] (het fenomeen dat zwarte gaten bepaalde temperaturen en straling (deeltjes) uitzenden vanaf een zekere afstand (net buiten de horizon/grens van het zwarte gat) ontsnappen er deeltjes (die net buiten de aantrekkingskracht van het gat liggen) van het zwarte gat. Daardoor verdampt het zwarte gat erg langzaam,<del class="diffchange diffchange-inline"> of</del> of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte), omdat het energie en dus uiteindelijk grootte verliest. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en dus niet meer bestaan. Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden ze zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. Doordat ze gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève)<del class="diffchange diffchange-inline">,</del> Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,00002 gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze zwarte gaten zijn tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. Door de zogeheten [[Hawkingstraling]] (het fenomeen dat zwarte gaten bepaalde temperaturen en straling (deeltjes) uitzenden vanaf een zekere afstand (net buiten de horizon/grens van het zwarte gat) ontsnappen er deeltjes (die net buiten de aantrekkingskracht van het gat liggen) van het zwarte gat. Daardoor verdampt het zwarte gat erg langzaam, of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte), omdat het energie en dus uiteindelijk grootte verliest. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en dus niet meer bestaan. Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden ze zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. Doordat ze gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève)<ins class="diffchange diffchange-inline">.</ins> Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
</tr>
</table>FreekKraakhttps://wikikids.nl/index.php?title=Zwart_gat&diff=802500&oldid=prevFreekKraak: Nog wat geredigeerd.2023-07-24T18:05:03Z<p>Nog wat geredigeerd.</p>
<table class="diff diff-contentalign-left diff-editfont-monospace" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="nl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">← Oudere versie</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #202122; text-align: center;">Versie van 24 jul 2023 18:05</td>
</tr><tr>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 13:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Regel 13:</td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>== Classificering (Indeling naar type) ==</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zwarte gaten zijn tot dusver te verdelen in vier categorieën:</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker">−</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,00002 gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze zwarte gaten zijn tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. Door de zogeheten [[Hawkingstraling]] (het fenomeen dat zwarte gaten bepaalde temperaturen en straling (deeltjes) uitzenden vanaf een zekere afstand (net buiten de horizon/grens van het zwarte gat) ontsnappen er deeltjes (die net buiten de aantrekkingskracht van het gat liggen) van het zwarte gat. Daardoor verdampt het zwarte gat erg langzaam, of of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte), omdat het energie en dus uiteindelijk grootte verliest. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en dus niet meer bestaan. Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden <del class="diffchange diffchange-inline">zulke minuscule zwarte gaten</del> zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. <del class="diffchange diffchange-inline">Doordat</del> <del class="diffchange diffchange-inline">minuscule</del> <del class="diffchange diffchange-inline">zwarte gaten</del> <del class="diffchange diffchange-inline">mogelijk</del> gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève), Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
<td class="diff-marker">+</td>
<td style="color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''[[Minuscuul|Minuscule]]'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die een gewicht (massa) hebben van grofweg 0,02 milligram (0,00002 gram), tot die van ongeveer onze maan (73.500.000.000.000.000.000.000 kilogram). Deze zwarte gaten zijn tot dusver volledig [[theoretisch]]: er is een vermoeden dat ze bestaan, maar er is nog geen bewijs gevonden dat dat ook zo is. Door de zogeheten [[Hawkingstraling]] (het fenomeen dat zwarte gaten bepaalde temperaturen en straling (deeltjes) uitzenden vanaf een zekere afstand (net buiten de horizon/grens van het zwarte gat) ontsnappen er deeltjes (die net buiten de aantrekkingskracht van het gat liggen) van het zwarte gat. Daardoor verdampt het zwarte gat erg langzaam, of of lost het op, afhankelijk van de omvang (grootte), omdat het energie en dus uiteindelijk grootte verliest. Dit betekent dat zulke kleine/minuscule zwarte gaten binnen enkele seconden, of zelfs nog sneller, verdampen en dus niet meer bestaan.<ins class="diffchange diffchange-inline"> </ins> Een theorie, of denkwijze, over het ontstaan van zulke zwarte gaten is, dat aan het begin van ons universum, kort na de [[Oerknal (big bang)|oerknal]], er een enorme externe druk (druk van buitenaf, alsof je een pakje drinken samenperst) aanwezig was. Daardoor konden <ins class="diffchange diffchange-inline">ze</ins> zijn ontstaan en vermoedelijk ook zeer snel weer zijn verdampt/verdwenen. <ins class="diffchange diffchange-inline">Doordat</ins> <ins class="diffchange diffchange-inline">ze</ins> gecreëerd zijn door externe druk (druk van buitenaf), is het in theorie mogelijk zulke minuscule zwarte gaten zelf te produceren. Dit zou dan kunnen via de [[Large Hadron Collider]] (een ondergrondse [[deeltjesversneller]] op de grens van Frankrijk en Zwitserland bij Genève), Deze vuurt namelijk minuscule deeltjes op elkaar af, waardoor die ontploffen en er (nog) kleinere deeltjes ontstaan. Er ontstaat ook enorm veel druk hierdoor, waardoor zo'n minuscuul zwart gat zou kunnen ontstaan.</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Stellaire'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten die ontstaan zijn uit een [[supernova]]. Dit soort zwarte gaten heeft een massa (gewicht) van ongeveer 5 tot 100 [[zonmassa's]] [https://www.kuuke.nl/de-massa-van-de-zon-hoeveel-is-dat-nu-eigenlijk/].</div></td>
</tr>
<tr>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
<td class="diff-marker"> </td>
<td style="background-color: #f8f9fa; color: #202122; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>* ''Middelgrote'' zwarte gaten: dit zijn zwarte gaten met een massa van ongeveer 500 tot 1000 [[zonmassa's]]. Over dit soort zwarte gaten is niet veel bekend. Dit is namelijk een tussenklasse.</div></td>
</tr>
</table>FreekKraak