Zuid-Korea

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Republiek Korea 대한민국 (Daehan Minguk)
Hoofdstad	Seoel
Aantal inwoners	51.671.569 (2021)
Oppervlakte	100.210 km²
Regeringsvorm	Presidentiële republiek
President	Moon Jae-in (sinds 2017)
Premier	Kim Boo-kyum (sinds 2021)
Godsdienst	Geen religie (56,1%) Christendom (27,6%) Boeddhisme (15,5%) Overig (0,8%)
Taal	Koreaans (한국말)
Munteenheid	Zuid-Koreaanse won
Volkslied	Aegukga
Landcode	KOR

Zuid-Korea is een land in Azië met als hoofdstad Seoel. Zuid-Korea ligt op het Koreaans schiereiland en grenst alleen via land aan Noord-Korea. Via de Japanse Zee kan men Japan en Rusland bereiken en via de Gele Zee China. Het kleine stukje water tussen Zuid-Korea en Japan heet de Straat Korea. Zuid-Korea heeft zo'n 3.000 eilanden, waarvan Jeju het bekendste en grootste is. De meeste van deze eilanden liggen in het westen en zuiden.

Zuid-Korea bestaat pas sinds 1945, nadat het onafhankelijk werd van Japan. Voor de Japanse bezetting in 1910 vormde het land samen met Noord-Korea het land Korea. Na de Tweede Wereldoorlog verloor Japan haar bezittingen in Azië, maar de vraag bleef wat men met Korea wilde doen. Men koos om het op te splitsen in twee delen. Het ene deel ging naar de Sovjet-Unie en werd communistisch (Noord-Korea) en het andere deel naar de Verenigde Staten en werd kapitalistisch (Zuid-Korea). Na drie jaar werden de landen onafhankelijk, maar werden wel beïnvloed door hun bondgenoten. Hierdoor brak ook in 1950 de Koreaanse oorlog uit, die drie jaar duurde. Nog steeds zijn de twee landen formeel met elkaar oorlog, maar er bestaat een wens voor beide landen om zich te verenigen tot één Korea.

In tegenstelling tot Noord-Korea is Zuid-Korea een democratie. Zuid-Korea staat bekend als een rijk land in Azië. In de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw groeide economie in korte tijd heel snel. Samen met Singapore, Taiwan en Hongkong vormt Zuid-Korea de Aziatische Tijgers. In Zuid-Korea wordt veel technologie gemaakt (auto's, telefoons, computers, etc.), maar ook textiel en schoenen zijn belangrijk. De laatste jaren is Zuid-Korea om haar make-uptrends. Een ander exportproduct van de laatste jaren zijn films, muziek en televisieseries, die met open armen in Azië (en daar buiten) ontvangen worden. Een bekend voorbeeld daarvan is de zanger PSY.

De president van Zuid-Korea is Moon Jae-in sinds 2017.

Geschiedenis

De commissie over de toekomst van Korea.

Japanse bezetting

Zuid- en Noord-Korea vormden lange tijd een gezamenlijk land, genaamd Korea. Formeel bleef dit land tot 1953 bestaan, maar in feite stopte de zelfstandigheid al in 1910. Toen werd Korea bezet door Japan, wat voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog steeds meer gebieden in Azië veroverde. Toen Korea bevrijd was kozen de Verenigde Naties ervoor om Korea in tweeën te splitsen. Het noorden werd bestuurd door de Sovjet-Unie en het zuiden door de Verenigde Staten. Het was aanvankelijk tijdelijk; de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en China wilden op deze manier samen tot een oplossing komen en een betrouwbare regering voor het land zoeken. Echter toen Japan zich over gaf later dat jaar; kwam er een voorlopige regering die vanuit China bestuurde, terwijl Amerikaanse troepen de boel rustig hielden. In Korea was het echter zo'n grote chaos, zowel op politiek als op economisch vlak, dat dat geen zin had. Er waren verschillende pogingen over hoe het lot van Korea eruit moest zien, wat niet lukte. Uiteindelijk besloot de VN dat er verkiezingen moesten komen, maar deze werden alleen in het zuiden gehouden.

Korea-oorlog

In 1948 riep het noorden de republiek uit en ging verder als het (nog altijd) communistische Noord-Korea. Als reactie hierop riep het zuiden ook de republiek uit en ging verder als Zuid-Korea. Zuid-Korea was bang voor het communistische Noord-Korea en ook voor Japan (al werd dit snel minder) en zocht daarom hulp bij de VS. De VS, ook bang voor het communisme, besloot Zuid-Korea te helpen en gaf al snel steun voor de wederopbouw. Ook maakte het land gebruik van de Amerikaanse militaire steun. Zuid-Korea wilde echter weer met Noord-Korea een land vormen, zo nodig met militair geweld. In 1950 leidde dit tot de Koreaanse Oorlog. Zuid-Korea werd tijdens de Koreaanse Oorlog gesteund door de VS en een alliantie van 16 andere landen, waaronder Nederland. Noord-Korea werd echter gesteund door China wat een enorm leger stuurde en de Zuid-Koreaanse troepen uit Noord-Korea haalde en haast de zee in dreven. In 1951 eindigde de oorlog waar het begon en men sloot een wapenstilstand en maakte een demilitaire zone bij de grens, wat betekend dat daar geen militaire activiteiten mochten plaatsvinden om de vrede te bewaken. Tot op de dag van vandaag er formeel nog steeds oorlog tussen de twee landen en laait het conflict soms op, maar een echte oorlog is er sindsdien niet meer geweest.

Zuid-Korea sindsdien

In 1960 werd Zuid-Korea een stuk democratischer. Het land werd lange tijd onderdrukt door de leider Syngman Rhee; hij pakte onder meer politici waar hij het niet mee eens was op. Nadat Rhee vertrokken was, was er ruimte voor democratie en werden duizenden ondemocratische en corrupte politici en politieagenten opgepakt. Economisch had het land het erg zwaar, alleen al de munt halverende in waarde binnen een jaar. In 1963 begon Zuid-Korea met het hervormen van de economie. Het land ging zich meer op de export richten; er kwam industrie en modernisering. In 1965 besloot Japan om te betalen voor de oorlogsschade en bood goedkope leningen aan.

De instorting van de Sampoong Department Store; een van de grootste Zuid-Koreaanse rampen.

Ondertussen greep weer een president de macht, Park Chung-hee. De Amerikaanse president Nixon was hier echter niet zo heel erg blij mee en stelde Park voor een keuze, maar Park wist toch permanent president te worden. Park bouwde het land economisch verder op, maar erg rustig was het niet in land, waardoor hij een aantal keer de noodtoestand uitriep. Uiteindelijk werd Park vermoord en 6 dagen later pleegde het leger een staatsgreep. In 1980 was er een strijd tussen het leger en de democratie, waardoor zelfs een bloedbad ontstond. Vanaf 1980 werd Zuid-Korea weer democratisch. Vanaf de jaren 80 beleefde de economie zijn hoogtepunt. Veel elektronica en auto's werden in het land gemaakt. Ondertussen werden de banden met Japan aangehaald, ging het land zich op cultureel vlak ontwikkelen en vonden de Olympische Zomerspelen zelfs in 1988 de hoofdstad Seoel plaats. Ook was er een plan om van Korea weer land te maken, maar dan met zowel een kapitalistisch als een communistisch systeem. Families werden zelfs herenigd. In de jaren 90 werd het land echter door verschillende rampen getroffen, waaronder het instorten van een warenhuis waardoor 501 mensen om het leven kwamen. In 1997 kwam het land in de crisis, maar wist hier uit te komen door middel van goud in te zamelen en buitenlande investeerders te zoeken. In 2002 werd tevens het wereldkampioenschap voetbal gehouden in Zuid-Korea, die het samen met Japan organiseerde.

Tegenwoordig heet het land een gespannen relatie met Noord-Korea. In 2018 organiseerde het land voor het eerst de Olympische Winterspelen.

Geografie

Het eiland Jeju vanuit een vliegtuig.

Landschap

Qua landschap bestaat Zuid-Korea eigenlijk uit vier delen. In het oosten zijn vooral smalle kusten en hoge bergen te vinden, terwijl in het westen juist brede kusten zijn. In het zuidwesten zijn vooral veel bergen en dalen. Het zuidoosten wordt echter grotendeels beïnvloed door het stroomgebied van de rivier de Nakdong. Het land heeft daarnaast nog drieduizend eilanden; waarvan Jeju het grootste is. Ook heeft Zuid-Korea veel inpolderingen; waarvan Saemangeum het grootste is (net iets kleiner dan Zuidelijk Flevoland). Deze polder heeft een dijk die langer is dan de Nederlandse Afsluitdijk. Zuid-Korea is een land dat voor ongeveer 70% bestaat uit berglandschap. De hoogste berg is de Hallasan in de provincie Cheju-do met een top van 1950 meter. Veel steden zijn aardig gemoderniseerd en staan vol met wolkenkrabbers.

Klimaat

Zuid-Korea heeft een gematigd klimaat en een subtropisch klimaat. De temperaturen liggen tijdens de wintermaanden rond de 0 tot 5 graden en tijdens de zomermaanden rond de 30 graden. Het land heeft ook te maken met de moeson, waardoor er tussen juni en juli een kort regenseizoen is. De zomers zijn er sowieso regenachtig en de lente is hierdoor aangenamer. Echter heeft men in de lente ook te maken met stof dat de wind vanuit de Gobiwoestijn in China meevoert.

Bestuurlijke indeling

Bestuurlijke indeling van Zuid-Korea.

Zuid-Korea is verdeeld in negen provincies (eindigen op do), zes grote steden en een bijzonder stad (Seoel):

1. Seoel; bijzondere stad
2. Busan; grote stad
3. Daegu; grote stad
4. Incheon; grote stad
5. Gwangju; grote stad
6. Daejeon; grote stad
7. Ulsan; grote stad
8. Gyeonggi-do; provincie
9. Gangwon-do; provincie
10. Chungcheongbuk-do; provincie
11. Chungcheongnam-do; provincie
12. Jeollabuk-do; provincie
13. Jeollanam-do; provincie
14. Gyeongsangbuk-do; provincie
15. Gyeongsangnam-do; provincie
16. Jeju-do; provincie

Op de kaart kun je aan de hand van de nummers zien waar alles ligt.

Bevolking

Bevolkingssamenstelling

We weten niet van welk volk de Koreanen afstammen, maar waarschijnlijk zijn het de Mongolen. Deze vestigden zich in de 3e millennium v.Chr. in Korea. Tussen de Noord- en Zuid-Koreanen is over het algemeen qua volk geen verschil, hoogstens wat lokale dialecten, tradities en gebruiken. Zuid-Korea heeft een hele gelijke bevolking. De Koreanen zelf zijn met 99,8% de grootste bevolkingsgroep. De meeste buitenlanders komen uit Myanmar, Bangladesh en Sri Lanka.

De groei van de bevolking is lang erg klein gebleven. Aan het begin van de 20e eeuw begon de bevolking echter snel te groeien, doordat de hygiëne en gezondheidszorg verbeterde. Hierdoor stierven er minder mensen aan ziekten en leefden mensen bovendien langer. In de tweede helft van de 20e eeuw werd ook de levenstandaard verhoogd. Tussen 1958 en 2001 verdubbelde het aantal inwoners. Mensen leefden langer door de toegenomen welvaart. Waar in de jaren 60 een gezin nog bestond uit 6 kinderen, bestond dit in de jaren 90 uit 2 kinderen. In 2020 wordt het maximum van de Zuid-Koreaanse bevolking verwacht.

Taal

Koreaans is de officiële taal in Zuid-Korea. Koreaans is een zogeheten isolaat. Dit betekent dat de taal vrijwel geen overeenkomsten lijkt te tonen met andere talen. Voor Zuid-Koreanen is het om andere talen te leren, zoals Engels. Het Koreaans kent bijvoorbeeld geen R en geen F. Hierdoor wordt de R als een L uitgesproken en de F als een P. Het alfabet wat men in het Koreaans gebruikt heet het Hangul en lijkt een beetje op het Chinese alfabet. In tegenstelling tot het Chinees is er echter in het Koreaans niet voor elk woord een apart tekentje. De woorden zijn net als in het Nederlands uit verschillende letters opgebouwd. In totaal zijn er 24 letters. Het Chinees heeft wel invloed gehad op het Koreaans, zo komt 50% van de woordenschat uit het Chinees.

Overigens zijn er verschillende dialecten in het Koreaans.

Religie

Zuid-Korea is één van meest atheïstische landen ter wereld. Zo'n 46% zegt geen religie aan te hangen of niet in een specifieke religie te geloven. Hieronder vallen zowel mensen die het idee van geloof helemaal verweren als mensen in "iets" geloven. De twee grootste religieuze groepen zijn de christen (29%) en boeddhisten (23%). Het christendom bestaat sinds 1780 in Zuid-Korea en werd naar Zuid-Korea gebracht door Europese handelaren. De meeste christenen in Zuid-Korea zijn protestants of katholiek.

Er is daarnaast nog een kleine gemeenschap die overige religies, zoals de islam en het confucianisme, aanhangt.

De Koreaanse cultuur

Jimin, BTS.

Moderne cultuur

Aan het einde van de vorige eeuw vond de zogeheten Korean Wave plaats. Dit was een grote populariteit van de Koreaanse cultuur in veel landen, voornamelijk in Azië. Het begon allemaal met Koreaanse soapseries, waardoor veel Zuid-Koreaanse sterren in het buitenland bekend werden.

Nog steeds is de cultuur van Zuid-Korea bekend. Een goed voorbeeld is zanger PSY, die een wereldhit kreeg in 2012 met het nummer Gangnam Style. Hij is een goed voorbeeld van de zogeheten K-pop, die de laatste jaren opkomt. Dit is muziek uit Zuid-Korea, wat een combinatie is van verschillende genres in de muziek, zoals hiphop, r&b, pop en rock. Vooral veel boybands doen aan K-pop, zoals BTS, maar ook meidengroepen, zoals Girls' Generation.

Werelderfgoed

Het Changdeokgung, een groot paleizencomplex

De volgende Zuid-Koreaanse monumenten en plaatsen staan op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO:

• Seokguramgrot en Bulguksatempel
• Haeinsatempel Janggyeong Panjeon
• Jongmyo-heiligdom
• Changdeokgung
• Hwaseong-vesting
• Hunebedplaatsen Gochang, Hwasun en Ganghwa
• Historische gebieden van Gyeongju
• Vulkanisch eiland Jeju met lavagrotten
• Koninklijke tombes van de Joseondynastie
• Hahoe en Yangdong
• Namhansanseong
• Historische gebieden van Paekche

Economie

Een traditionele wijze om knoflook te laten drogen.

Zuid-Korea is lange tijd een agrarisch land geweest. Dit betekent dat Zuid-Korea lange tijd van de landbouw en visserij afhankelijk is geweest. In de jaren 60 moest Zuid-Korea na de oorlog weer worden opgebouwd. In een hoog tempo kwamen er industriële centra. Veel mensen verhuisden toen naar de grote steden en ook ontstond er een grote dienstensector. In de jaren 80 en 90 was Zuid-Korea zelfs een van de grootste economieën ter wereld! Echter voor de eeuwwisseling kwam dit tot een eind. Toch blijft Zuid-Korea een belangrijke economie en speelt op wereldniveau nog altijd een belangrijke rol. Tegenwoordig werkt 8% van de bevolking in de landbouw. Sojabonen, gerst, watermeloenen, knoflook en ui zijn hierin bekende producten. Op het gebied van fruit worden perziken, appelen, sinaasappelen en dadelpruimen veel geteeld. Ook katoen, zijde en hennep komen er van het land. Weekdieren en tonijn zijn belangrijke soorten uit de visserij en geiten, runderen en varkens uit de veeteelt. Ook het gebied van mijnbouw is kalksteen het belangrijkst.

Op het gebied van industrie produceert Zuid-Korea veel telecommunicatieapparatuur (telefoons, computers, etc.) en vervoermiddelen. Van alle is de scheepsbouw het belangrijkst, maar ook het maken van textiel, levensmiddelen en chemische producten zijn belangrijk. In Zuid-Korea betaald men met de Zuid-Koreaanse won; 1000 won is gelijk aan 73 eurocent.