Wiskunde

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Wiskunde is een zogeheten exacte (precieze) wetenschap. Dat kun je al aan het woord horen: "wis" is een ander woord voor zeker. Er is ook een uitdrukking: "Wis en zeker". Dat zegt iemand als hij ervan overtuigd is, dat iets 100 procent klopt. En in de wiskunde is dat ook het geval. Die is opgebouwd uit stellingen (beweringen), die bewezen moeten worden. En al die stellingen bij elkaar vormen zo een logisch bouwwerk, dat we wiskunde (of met een duur woord mathematica of mathesis) noemen. Ruwweg bestaat wiskunde uit getallen en combinaties daarvan en figuren, die daarvan eigenlijk een illustratie zijn. In grote lijnen: algebra en meetkunde.

Wat is wiskunde?

Bij wiskunde denken mensen bijna altijd direct aan cijfers. Dat er in de wiskunde cijfers worden gebruikt klopt, maar wiskunde bestaat uit meer dan dat. In de wiskunde komen ook letters (zoals bij algebra), afstanden, eenheden, grafieken en tabellen voor. Daarom is het erg onoverzichtelijk waar wiskunde precies omgaat. Dit probleem bestond al in de tijd van de Oude Grieken. Aristoteles noemde wiskunde de "wetenschap van de hoeveelheid". Deze omschrijving bleef men tot in de 18e eeuw aanhouden. Een eeuw later begon men wiskunde als een groter geheel te zien. Allerlei andere onderwerpen werden onderzocht. Zij hadden niets met hoeveelheid te maken. Momenteel is er nog geen verklaring wat wiskunde precies is. Zelfs wiskundigen zelf weten niet hoe je het zou kunnen omschrijven. Sommigen mensen noemen het zelfs een kunstvorm in plaats van wetenschap. Als dat zou is, dan zou wiskunde een veelgebruikte kunstvorm wezen. Toch houden de meeste wetenschappers het erop; "wiskunde is wat wiskundigen doen".

Wat eigenlijk bij elk onderdeel van de wiskunde overeenkomt, is logica en inzicht. Voor wie dit heeft zal wiskunde dan ook minder moeilijk zijn, dan voor wie dit niet heeft.

Wiskunde door de eeuwen heen

In de prehistorie begon men met tellen. Al gauw begon men wiskundige figuren te tekenen. Er zijn wiskundige figuren gevonden op 70.000 jaar oude okerstenen in Zuid-Afrika. De Babyloniërs waren de eerste die echte getallen gingen gebruiken. In hun systeem werd vooral het getal 60 gebruikt.

In de middeleeuwen begon de wiskunde zich snel te ontwikkelen. Dat kwam omdat de Arabieren het getal nul vanuit India naar Europa brachten. Ook begon men teksten vanuit het Grieks te vertalen.

De wiskunde, zoals die tot halverwege de jaren 60 van de vorige eeuw werd gedoceerd, is van Griekse oorsprong en is zelfs terug te voeren tot één man, de Griekse geleerde Euclides (spreek uit ui-klie-des, klemtoon uit klie). Die leefde begin 3de eeuw voor Christus in de Egyptische stad Alexandrië. Hij schreef de zogenaamde Elementen, een werk dat de gehele toenmalige wiskunde behandelde en dat uit dertien "boeken" of hoofdstukken bestond. De vlakke en ruimtelijke meetkunde worden erin behandeld en er zijn hoofdstukken gewijd aan de getallenleer (rekenen). Allerlei zaken, die je nu nog op school moet leren, zoals worteltrekken en de stelling van Pythagoras staan er ook in. Toen al!

Natuurlijk heeft wiskunde zich steeds verder ontwikkeld. Vooral in de 17de, 18de en 19de eeuw was die ontwikkeling stormachtig te noemen. Maar ook nu nog staat de wiskunde niet stil!.

Wiskunde tegenover andere wetenschappen

De wetenschap bestaat uit vele takken. Om deze takken in te delen, maakte men ruwweg twee groepen. Dit zijn de exacte wetenschappen en de toegepaste wetenschappen. Wiskunde is een exacte wetenschappen. Exacte wetenschappen worden gebruikt in toepaste wetenschappen. Voor techniek is immers natuurkunde en wiskunde nodig. Wiskunde is zo belangrijk dat zelfs de andere exacte wetenschappen ze gebruiken.

Exacte wetenschappen

Wiskunde is één van de exacte wetenschappen die je leert op school, samen met natuurkunde, scheikunde (of als combinatievak Nask) en biologie. Wiskunde wordt vooral gebruikt in de natuurkunde en scheikunde. Biologie gebruikt wiskunde in mindere mate, vaak alleen voor simpele sommen. Wiskunde is belangrijk voor de schei- en natuurkunde omdat er formules in voorkomen. Een formule is som bestaande uit woorden. Zo weet je wat je waar kunt invullen en wat je aan het berekenen bent. Formules snappen leer je onder andere tijdens wiskunde. Ook leer je er een bepaald soort nadenken en bepaalde vaardigheden. Zo leer je hoe je formules kunt combineren en anders opschrijven.

De biologie gebruikt wiskunde vooral voor het maken van tabellen, grafieken en simpele sommen.

Toegepaste wetenschappen

Wiskunde wordt ook in vele andere toegepaste wetenschappen gebruikt. Een bekend voorbeeld is techniek. Bij het maken van bouwtekeningen is wiskunde nodig, net als voor het uitrekenen hoeveel materiaal er nodig en hoe lang het duurt om iets te (ver)bouwen. Zelfs in de economie wordt wiskunde gebruikt. Een bedrijf rekent de kosten en de winst uit, je ouders hoeveel geld ze aan het einde van de maand overhoud en de belastingdienst hoeveel belasting iedereen zou moeten betalen. Zonder wiskunde zouden economie en techniek niet bestaan.