Volksrepubliek China

Volksrepubliek China 中华人民共和国 Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó
Hoofdstad	Beijing (of Peking)
Aantal inwoners	1,412,600,000 (2021)
Oppervlakte	9.596.961 km²
Regeringsvorm	Socialistische volksrepubliek & eenpartijstaat
President	Xi Jinping (sinds 2013)
Premier	Li Keqiang (sinds 2013)
Godsdienst	Geen religie/volksreligies (74,5%) Boeddhisme (18,3%) Christendom (5,2%) Islam (1,6%) Overig (0,4%)
Taal	Mandarijn (Chinees) (官话 of 官話)
Munteenheid	Renminbi
Volkslied	Mars van de vrijwilligers
Nationale feestdag	Verjaardag van het ontstaan van de Volksrepubliek China (1 oktober)
Landcode	CHN
Portaal China

China (Traditioneel Chinees: 中國, Vereenvoudigd Chinees: 中国, Pinyin: Zhōngguó) of officieel de Volksrepubliek China (Traditioneel Chinees: 中華人民共和國, Vereenvoudigd Chinees: 中华人民共和国, Pinyin: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó) is één van de grootste landen in Azië. Het is het grootste land in Oost-Azië. China grenst aan Noord-Korea, Rusland, Mongolië, Vietnam, Myanmar, India, Bhutan, Nepal, Pakistan, Kirgizië, Afghanistan, Tadzjikistan, Kazachstan en Laos. Daarmee grenst China, samen met Rusland, aan de meeste landen. De belangrijkste religies (godsdiensten) zijn het boeddhisme, taoïsme en confucianisme. De officiële taal van de Volksrepubliek China is het Chinees/Mandarijn. De Volksrepubliek China heeft ongeveer 1.387.590.000 inwoners. De munteenheid is de renminbi.

China ligt in het oosten van Azië en is bijna 10 miljoen km² groot. China heeft de meeste inwoners van de hele wereld: 1,3 miljard. 1 op de 5 mensen op de wereld is Chinees. China heeft 22 provincies, vijf autonome regio's, Vier stadsprovincies en de twee zelfbesturende Speciale Bestuurlijke Regio's (Hongkong en Macau). De hoofdstad van de Volksrepubliek China is Beijing. De vlag van China is rood en heeft 5 sterren. Er is 1 grote (gele) ster en ook nog 4 kleine (gele) sterretjes. In China is rood de gelukskleur.

China is één van de grootste landen van de wereld. Tot in begin twintigste eeuw behoorden zowel Korea als Mongolië tot het Chinese Rijk. In de negentiende eeuw en eerste helft van de twintigste eeuw was China zoals vele landen in de wereld gedeeltelijk gekolonialiseerd en bezet door westerse imperialistische machten. In de chaos die ontstond door westerse invasie stortte het Chinese Qing Keizerrijk in en dreigde het land uit elkaar te vallen. Japan probeerde grote delen in Noord-China en oostelijke kustprovincies waaronder Koreaanse schiereiland te annexeren, Rusland annexeerde vele gebieden rond grens met China en sloot een deal met de toenmalige rechtse generalissimo Chiang Kai-shek om zo delen van Mongolië, een provincie van China, los te wrikken van Het Chinese Rijk in ruil voor het Russische belofte om de Chinese communisten niet te steunen. Zo werd Mongolië een de-facto satellietstaat van Sovjet-Unie en is Mongolië tot vandaag de dag sterk gerussiseerd. De Britten probeerden van Tibet, van oudsher een provincie van China, een kolonie te maken maar faalde hierin uiteindelijk. Nadat het Volksrepubliek van China in 1949 is gesticht, werd Tibet in 1950 gerepatrieerd. HongKong en Macau, respectievelijk Britse en Portugese koloniën, werden eind jaren negentig gerepatrieerd.

De hoofdstad van China is Beijing. Beijing wordt ook wel Peking genoemd. In Beijing wonen bijna net zo veel mensen als in heel Nederland, ongeveer 15 miljoen mensen. Toch is er een stad (de grootste stad van China) die meer inwoners heeft dan Nederland, namelijk Shanghai, die heeft er ongeveer 19 miljoen.

In China vind je de Chinese muur. Die is wel 6.000 kilometer lang. Het duurde 2000 jaar voordat de muur af was. Er werkten 1 miljoen mensen dag en nacht aan. Het was bedoeld om rovers tegen te houden, die China binnendrongen.

China is één van de weinige moderne landen die nog altijd de doodstraf hanteren.

Politiek

Bestand:Mao Zedong, de Grote Roerganger van China.jpg

Mao Zedong (1893-1976), één van de belangrijkste geschiedenisfiguren van China

Op 1 oktober 1949 stichtte de Voorzitter van de Chinese Communistische Partij, Mao Zedong, de Volksrepubliek China. Het land hoort bij de vijf laatste communistische staten (samen met Vietnam, Noord-Korea, Laos en Cuba). Daarmee begon een nieuw tijdperk in de Chinese geschiedenis. Het land ontwikkelde zich langs de lijnen van steeds weer nieuwe vijfjarenplannen. Dertig jaar lang stond alle planning onder streng overheidstoezicht, tot Deng Xiaoping in 1979 aan de macht kwam. Hij veranderde het beleid en gaf aanzet tot grote economische hervormingen. Al wordt het steeds minder communistisch de laatste tijd. Dat is het sinds de tijd van de Grote Roerganger, president Mao Zedong. Die was tot aan zijn dood in 1976 de baas van China en heeft grote veranderingen doorgebracht. Hij hield het land bijeen en nam ook drastische maatregelen die afwisselende uitwerkingen kenden. Onder Mao Zedong werd Tibet gerepatrieerd en werd de Tibetaanse bevolking bevrijd van theocratische slavernij, vond de Culturele Revolutie plaats en steunde China Vietnam in de oorlog tegen Amerikaanse agressie, dit tegen de advies in van zijn generaals, die vonden dat een verdeeld Vietnam beter zou zijn voor de nationale veiligheid van China.

Het land wordt geregeerd door de Communistische Partij van China (CPC). De machtigste partij van de Volksrepubliek China is de Chinese Communistische Partij (CCP). De partij telt 63 miljoen leden.

In de Grote Volkszaal komt de communistische partij bijeen

Aan het hoofd stond de partijvoorzitter Mao Zedong. Hij was de politieke leider van China van 1949 tot 1976. Onder Mao Zedong verdubbelde het bevolkingsaantal van China zich van 400 miljoen naar 800 miljoen. Inkomensongelijkheid was nihil en de gemiddelde levensverwachting van Chinezen onder Mao Zedong steeg van 35 jaar in 1949 tot 67 jaar in 1978.Ter vergelijking: de levensverwachting van bevolking van India was 32 jaar in 1947 en 55 jaar in 1978. Tijdens zijn regeerperiode bepaalde Mao Zedong de politieke koers, maar liet beleid maken en het dagelijkse regeren over aan de premier Zhou Enlai.

De opvolger van Mao, Deng Xiaoping, pakte het heel anders aan. Hij vond dat het in kapitalistische landen als de VS en Japan economisch veel beter ging. Daarom besloot hij in 1980 om in China de politiek van het communisme te combineren met de economie van het kapitalisme, de vrijemarkteconomie. Om dat te bereiken opende hij de deuren voor bedrijven uit het westen. De economische vrijheid werd alleen toegestaan in vijf gebieden in China, de speciale economische zones (SEZ). Daarnaast kwam er een aantal 'open' steden. Onder Deng Xiaoping groeide de Chinese economie met ongeveer 10 procent per jaar, een groeicijfer dat in geen enkel ander zogenaamd minder ontwikkeld land werd gehaald. China's rol op het wereldtoneel wordt steeds groter. Het land werd in 2001 lid van de WTO (Wereldhandelsorganisatie) en de nieuwe president Hu Jintao nam in mei 2003 deel aan de G8-top, een bijeenkomst van de leiders van de acht sterkste landen van de wereld.

De buitenlandse bedrijven kregen een droompakket aangeboden: hardwerkende arbeiders, lage lonen, goedkope grond, lage belastingen en veel vrijheid om mensen aan te nemen of te ontslaan.

De huidige president en premier van China zijn:

• President: Xi Jinping
• Premier: Li Keqiang

Een paar weetjes over de verkiezingen in China:

• China kent algemeen stemrecht sinds 1949.
• De kiesleeftijd is 18 jaar.
• In China zijn geen vrije verkiezingen mogelijk. Er heerst sinds 1949 een de facto eenpartijstelsel.

Naast de Chinese Communistische Partij telt de Volksrepubliek China nog acht partijen:

• Revolutionaire Comité van de Guomindang/Kwomintang
• Chinese Democratische Liga
• Chinese Democratische Vereniging voor de Nationale Opbouw
• Chinese Vereniging voor het Promoten van de Democratie
• Chinese Boeren- en Arbeiderspartij
• Chinese Zhi Gong Dang
• Jiusan Sociëteit
• Democratische Liga voor Taiwanees Zelfbestuur

De Chinese Democratische Partij is illegaal, maar wel actief.

In Hongkong zijn nog tal van andere partijen actief. Deze partijen zijn erkend door de Chinese overheid en als zodanig legaal.

Eerder had je in China keizers. Het Chinese Keizerrijk heeft lang bestaan, van 221 voor Christus tot 1911. De laatste keizer van China was Pu Yi, die in 1911 afstand deed van de troon. Aan de tijd van de Keizers heeft China veel mooie gebouwen te danken. Het bekendste is natuurlijk de Grote Muur van China, die zelfs vanuit de ruimte te zien is. Ook bekend is het Chinese keizers Paleis in Peking.

Uit recentere tijden is er het enorme mausoleum voor Mao Zedong, onder het Tianmenplein.

Eenkindpolitiek

Op een bord in landelijk gebied in de Chinese provincie Sichuan staat:"Het is verboden om babymeisjes te discrimineren, te mishandelen of te verlaten."

Om de bevolkingsgroei af te remmen voerde China in 1979 de eenkindpolitiek in: ouders mochten niet meer dan één kind hebben. Wie zich daar niet aan hield, kreeg een fikse boete. Als je alleen kijkt naar de getallen was de eenkindpolitiek een succes. Er zijn sindsdien naar schatting 250 miljoen (250.000.000) kinderen minder geboren. Maar er zijn ook grote nadelen...

Dé grote kinderwens van Chinese ouders is het krijgen van een zoon. Volgens eeuwenoude tradities zorgen zonen voor hun ouders als ze oud en ziek zijn. Ook kunnen ze meewerken op het land. Meisjes zijn/waren minder gewild. Als ze trouwen trekken ze bij hun schoonfamilie in. Maar als je 'pech' hebt en het eerste kind een meisje is, dan komt er vaak toch stiekem een tweede (of derde) kind, dat ze niet aangeven. Vooral op het platteland wordt er gesjoemeld met de regels/wetten. 'Geheime' kinderen krijgen geen boete, althans dat hopen de ouders. Kort geleden is de wet/regel 'Eenkindpolitiek' versoepeld. Als het eerste kind een meisje is mochten ouders na vier jaar een tweede kind. Ook minderheidsgroeperingen (zoals de Tibetanen) mochten een tweede kind. Maar een derde of vierde kind bleef verboden. De versoepeling gold alleen voor het platteland, in de steden blijft de strenge eenkindpolitiek van kracht.

Sommigen zijn van mening dat de Chinese eenkindpolitiek het evenwicht tussen het aantal meisjes en jongens verstoort. Voor rechtse conservatieve mensen zijn meisjes minder gewenst dan jongens. Er zijn uitzonderlijke gevallen van ouderwetse ouders die zover gaan dat zij hun pasgeboren meisjesbaby weggeven. Ook zijn ouders die voor abortus kiezen als ze weten dat het ongeboren kind een meisje is.

Een nieuwe trend onder de rijken/welvarenden in de grote steden was een tweede kind. Ze betaalden graag de boete die hoort bij het overtreden van de regel 'één paar, één kind'.

Op 29 oktober 2015 werd bekend gemaakt dat de eenkindpolitiek werd afgeschaft en vervangen door een tweekindpolitiek.

Legale migratie

In China waren meer strenge regels. Tussen 1958 en 1978 was er regulering in volkshuisvesting. Het was legaal om te verhuizen, maar wanneer iemand verhuist buiten het gebied waar men stond ingeschreven in het bevolkingsregister, kon vele sociale voorzieningen zoals ziektezorgverzekering, huizentoewijzing, (overheid en werkgevers zorgden in China voor huisvesting van de burgers), overheidssubsidies etc. niet worden meegenomen. Dit was om leegloop van het platteland en massale migratie naar de steden te ontmoedigen. Maar het hielp niet veel. Veel jonge gezinnen trokken toch illegaal naar de stad op zoek naar werk. Het platteland is daardoor sterk vergrijsd. Tegenwoordig is het officieel toegestaan om te verhuizen naar de 'open' steden in het land. Vooral de steden in de industriële kustzone zijn erg in trek. Eén kind is daar nauwelijks een onderwerp van discussie. Een klein gezin is handig, zeker als beide ouders werken.

Geografie en Klimaat

De hoogste berg van China en de wereld

De Noord-Chinese Vlakte in de winter

Een Chinees bos in de herfst

De Drieklovendam, het grootste damcomplex van de wereld

Tropisch China: het eiland Hainan

Landschap van China

Hooglanden

Bijna twee derde van China bestaat uit hoogvlakten en bergen. Het in het westen gelegen Hoogland van Tibet en Qinghai beslaat meer dan een kwart van het land. De gemiddelde hoogte is 4000 meter, met bergketens van de boven de 6000 meter. Van de twaalf bergen boven de 8000 meter die er op de hele wereld zijn liggen er zeven in China. Aan de noordkant van het Hoogland ligt het Kunlungebergte, en aan de zuidkant ligt het Himalayagebergte dat de grens vormt tussen China en Nepal. De Mount Everest is met 8849 meter de hoogste berg. Op de hoge bergpieken ligt eeuwige sneeuw. De vorst en de gletsjers die er liggen maken van het hooggebergte een indrukwekkend landschap. Ook het oosten van China bestaat voor een groot deel uit hooggebergte, waar rivieren diepe dalen in hebben uitgeslepen.

Laaglanden

Ongeveer een kwart van China ligt lager dan 500 meter. De Noord-Chinese Vlakte, die voor het grootste gedeelte onder de 100 meter ligt, is het grootste laaglandgebied van het land. De vlakte is ontstaan door slibafzettingen van de Gele Rivier.

De enige echte laagvlakten van China liggen langs de midden- en benedenloop van de Jangtsekiang en in de delta van de veel kleinere Parelrivier. China's woestijnen liggen in het noordwesten van het land. Ze bestaan ruim 20 procent van de totale oppervlakte van China. De Taklimakan is de grootste zandwoestijn. De zijderoute loopt langs de noord- en westkant van deze woestijn. Het gebied is berucht om zijn zware zandstormen. Het gebeurde vroeger vaak dat reizigers die de zijderoute volgden verdwaalden en omkwamen.

Rivieren

van de de vele rivieren die China telt zijn de Jangtsekiang en de Gele rivier verreweg de belangrijkste. Ze ontspringen op de Tibetaanse-Qinghai Hoogvlakte en stromen in oostelijke richting naar zee.

De Jangtsekiang is met zijn 6380 km China's langste rivier. Hij stroomt langs berghellingen en stroomversnellingen door een reeks diepe ravijnen van de hoogvlakte naar beneden, en verlaat de bergen aan de oostkant van het beroemde Drieklovengebied. Het Drieklovendam ligt in het gebied en is 's werelds grootste waterkrachtcentrale en dam. De rivier wordt daar breder, meandert dan door relatief vlak gebied en vormt uiteindelijk een enorme delta die zich uitstrekt van Nanjing tot de Oost-Chinese Zee.

De Gele Rivier is met zijn 5464 km de op één na langste rivier van China. De bovenloop voert door diepe ravijnen, en een deel van de middenloop beweegt zich met een grote bocht over het Lössplateau, grote hoeveelheden löss met zich meevoerend. Overal op het 700 km lange traject door de Noord-Chinese Vlakte liggen dijken langs de rivier, die uitmondt in de Bo Hai Zee. Tijdens een paar grote overstromingen heeft de rivier zijn loop naar zee een aantal malen verlegd. Bij die overstromingen zijn veel mensen omgekomen door verdrinking, en later door hongersnood omdat de oogst verloren was gegaan. Om die reden wordt de Gele Rivier ook wel 'China's Verdriet' genoemd.

Klimaat van China

Hevige weersomstandigheden

Het weer speelt een grote rol in het leven van de Chinezen. Vooral boeren zijn van het weer afhankelijk, want gewassen doen het alleen maar goed als ze voldoende zon en regen krijgen. Maar ook in de steden speelt het weer een belangrijke rol. In Shanghai bijvoorbeeld geven weerstations adviezen wanneer ze dingen die met het weer te maken hebben op voorraad moeten nemen, paraplu's bijvoorbeeld, en wanneer ze de airco aan moeten zetten.

In het oosten van China wordt het klimaat bepaald door de moesson. 's Winters koelt de lucht boven land sneller af dan boven zee. Koude winden uit het midden van het land zorgen in het noorden voor lage temperaturen en in de lente voor stofwolken in de noordelijke steden. Ten zuiden van het Qinlinggebergte, dat als het ware een barrière vormt voor deze koude wind, zijn de winters zachter naarmate men verder naar het zuiden komt.

In de meeste delen van China valt driekwart van de regen in de zomer, tussen half juni en half september. De vochtige lucht wordt aangevoerd door luchtstromen uit het zuidoosten en zorgt voor zware regenval aan de zuidoostkust. Maar de moessonregen is minder voorspelbaar, en er blijft gevaar voor droogte of overstromingen. In het zuidoosten van China valt veel regen, maar verder naar het noorden en meer landinwaarts wordt het droger. Het noordoosten van het land is heel droog gebied.

In het noorden en het zuiden is het 's zomers onaangenaam warm en vochtig. Bij warm weer (30 °C of hoger) neemt de smogvorming in Peking ernstige vormen aan en belanden veel mensen met luchtwegaandoeningen als astma in het ziekenhuis. Sommige mensen vinden dat men dit de atleten bij de Zomerspelen van 2008 niet aan kan doen en pleiten ervoor de Spelen niet eind juli maar een aantal weken later te houden. Dit werd uiteindelijk gehouden op 8 juli 2008 (08-08-'08) . In het Tibetaanse Hoogland is het daarentegen altijd heel koud en vriest het boven de 4000 meter vrijwel altijd.

Droogte

Periodes van droogte vormen in toenemende mate een probleem in China. In 2001 werden zelfs de weelderig groene midden- en benedenloop van de Jangtsekiang door droogte getroffen. Met name het noorden van China werd hard getroffen. Half juni was er nog maar 50 mm regen gevallen. Op het platteland ontstond een tekort aan water om de velden te bevloeien, droogde de grond helemaal uit en zakte het water in de stuwmeren tot een ongekend laag peil. Oogsten mislukten en boeren kwamen zonder inkomsten te zitten. Zowel op het platteland als in de steden ontstond een tekort aan drinkwater.

Natuurrampen

Bepaalde delen van China worden regelmatig getroffen door overstromingen en aardbevingen, die een serieuze bedreiging vormen voor de bevolking. De Chinese regering zag zich gedwongen strategieën te ontwikkelen om de gevolgen van dit soort natuurrampen tot een minimum te beperken.

Overstromingen

Tussen juni en eind september is de kans op overstromingen het grootst. Veel rivieren treden dan buiten hun oevers, waarbij de Jangtsekiang en de Gele Rivier voor de meeste overlast zorgen.

De Jangtsekiang treedt elk jaar buiten zijn oevers, met soms rampzalige gevolgen. In de twintigste eeuw vonden er vier grote overstromingen plaats, in 1931, 1935, 1954 en 1998. De afgelopen 50 jaar zijn er heel veel bomen gekapt op de hellingen langs de bovenloop van de Jangtsekiang. Die bomen zorgden ervoor dat de grond niet wegspoelde als het regende. Maar nu komt weggespoelde grond als het regent op de bodem van de rivier terecht, waardoor die ondieper wordt en minder water kan verwerken. Met overstromingen als gevolg. Na 1949 zijn de belangrijkste dijken langs de midden- en benedenloop van de grote rivieren verhoogd en versterkt en heeft men de loop soms verlegd om de kans op overstromingen te verminderen. Maar deze maatregelen volstaan niet voor de Jangtsekiang, met name niet voor het deel bij Jingjian waar het waterpeil van de rivier vaak een ongewoon hoge stand bereikt, en zich naar men verwacht een keer in de tien jaar grote overstromingen zullen voordoen. Dta is de belangrijkste reden geweest voor de aanleg van de Drieklovendam. Elk jaar zal eind mei de waterstand in het 660 km lange stuwmeer worden teruggebracht tot een hoogte van 145 meter, zodat er ruimte komt voor de opvang van water uit de bovenloop. In oktober is er geen gevaar meer voor overstromingen en wordt het waterpeil weer verhoogd naar 175 meter.

Aardbevingen

De Panda is één van China's bekendste dieren

China wordt regelmatig getroffen door aardbevingen omdat het land op belangrijke aardbreuken ligt, op plaatsen waar platen tegen en over elkaar schuiven. Het Himalayagebergte ligt op de plek waar de in noordelijke richting bewegende Indiase plaat en de Euraziatische plaat bij elkaar komen.

Als een aardbeving plaatsvindt in een dichtbevolkt gebied kunnen er heel veel doden vallen en gewonden vallen. In 2001 werd in de stad Tangshan een herdenkingsdienst gehouden voor de slachtoffers van de grote aardbeving van 1976. De wederopbouw van de stad is onlangs voltooid, en ook economisch heeft de stad zich weer aardig hersteld.

In China wordt veel onderzoek gedaan naar aardbevingen. In de provincie Jiangsu verrichten wetenschappers boringen in een gebied waar continentale platen bij elkaar komen. Men wil zo de seismische activiteiten in de gaten houden om voorbereid te zijn op eventuele aardbevingen.

Planten en dieren van China

In China leven ongeveer 32000 hoge plantensoorten. Bossen vind je in de bergen. Er zijn zo'n 2000 boomsoorten. In het noorden vind je meer lössbodem. Vroeger was dat loofwoud. Er leven ongeveer 420 soorten zoogdieren. 1200 soorten vogels, 200 soorten amfibieën en meer dan 300 soorten reptielen. Een paar zoogdieren zijn: de reuzenpanda, de waterree, de rode panda de Zuid-Chinese tijger, de Aziatische olifant en de zoetwaterdolfijn. ook vind je er de Chinese vlagdolfijn.

Indeling van de Volksrepubliek China

De indeling van de Volksrepubliek China (Engels)

Provincies

• Anhui
• Fujian
• Gansu
• Guizhou
• Hainan
• Hebei
• Heilongjiang
• Henan
• Hubei
• Hunan
• Jiangsu
• Jiangxi
• Jilin
• Kanton
• Liaoning
• Qinghai
• Shaanxi
• Shandong
• Shanxi
• Sichuan
• Taiwan
• Yunnan
• Zhejiang

Autonome regio's

• Guangxi
• Binnen-Mongolië
• Ningxia
• Tibet
• Xinjiang

Stadsprovincies

• Beijing
• Shanghai
• Tianjin
• Chongqing

Speciale bestuurlijke regio's

• Hongkong
• Macau

Lijst met de 20 grootste steden

Lijst met de 20 grootste steden in China
Shanghai Hongkong Xi'an	Nummer	Stadsnaam	Hoort bij	Stedelijke bevolking	Bevolking metropool	Regio	Beijing Guangzhou Jinan
	1	Shanghai	Stadsprovincie Shanghai	9.495.701	18.542.200	Oost
	2	Beijing	Stadsprovincie Beijing	7.296.962	17.430.000	Noord
	3	Hongkong	Speciale Bestuurlijke Regio Hongkong	6.985.200	6.985.200	Zuid
	4	Tianjin	Stadsprovincie Tianjin	5.066.129	11.500.000	Noord
	5	Wuhan	Provincie Hubei	4.488.892	9.400.000	Centraal
	6	Guangzhou	Provincie Guangdong	4.154.808	15.000.000	Zuid
	7	Shenyang	Provincie Liaoning	3.981.023	7.500.000	Noordoost
	8	Chongqing	Stadsprovincie Chongqing	3.934.239	31.442.300	Zuidwest
	9	Nanjing	Provincie Jiangsu	2.822.117	7.100.000	Oost
	10	Harbin	Provincie Heilongjiang	2.672.069	8.499.000	Noordoost
	11	Xi'an	Provincie Shaanxi	2.588.987	10.500.000	Noordwest
	12	Chengdu	Provincie Sichuan	2.341.203	11.300.000	Zuidwest
	13	Changchun	Provincie Jilin	2.223.170	7.400.000	Noordoost
	14	Dalian	Provincie Liaoning	2.118.087	6.200.000	Noordoost
	15	Hangzhou	Provincie Zhejiang	1.932.612	7.000.000	Oost
	16	Jinan	Provincie Shandong	1.917.204	6.300.000	Oost
	17	Taiyuan	Provincie Shanxi	1.905.403	3.413.800	Noord
	18	Qingdao	Provincie Shandong	1.867.365	8.000.000	Oost
	19	Zhengzhou	Provincie Henan	1.688.681	7.243.000	Centraal
	20	Shijiazhuang	Provincie Hebei	2.270.000	9.500.000	Noord
	2008 - voorsteden en landelijk gebied uitgesloten op de stedelijke bevolking

Geschiedenis

China is een van de oudste rijken van de hele wereld. Het was ook een van de meest geavanceerde rijken, want zij hadden al een kruiwagen toen wij in Europa nog maar net uit de prehistorie waren! De Chinese geschiedenis is eigenlijk opgebouwd uit verschillende dynastieën, dat wil zeggen keizerlijke famillies die toen de macht hadden.

De Chinese prehistorie en oudheid

De basis van het oude China

Het rijk van de Shang-dynastie

De eerste dynastie van China was de Mind-dynastie, daarna kwam de Gele keizer, die al snel van de troon gestoten werd door een volgende dynastie: de Xia-dynastie. Later kwam de Shang-dynastie (1570-1045 v.C.) aan de macht. Dit was eerst dynastie waarvan men geschriften heeft van teruggevonden. De hoofdstad van de Shang-dynastie was Yinxu (of Ayang) en het rijk bevond zich in het stroomgebied van de Gele Rivier. Tijdens de Shang-dynastie waren er nog vele kleinere dynastieën, die zich her en der over het huidige China verspreid lagen.

Zhou-dynastie (ca. 2000 v.C.-226 v.C.)

Het rijk van de westelijke Zhou-dynastie

Na de Shang-dynastie kwam de Zhou-dynastie. De hoofdstad van deze dynastie is Hao (of Xi'an) Deze dynastie is in twee periodes opgedeeld: de Westelijke Zhou-dynastie en de Oostelijke Zhou- dynastie. Het lijken misschien het oostelijke en het westelijke deel van de Zhou dynastie, maar dat is het niet; het zijn de periodes. De westelijke Zhou-dynastie is een vredige periode waarin de Zhou-dynastie tot bloei komt. De belangrijkste teksten uit deze periode komen uit "Het Boek der Documenten", waarin beschreven staat hoe de Zhou-dynastie de Shang-dynastie overwint. De Oostelijke Zhou-dynastie beschrijft het verval van de dynastie. In deze periode riep Feizi zichzelf uit tot de eerste keizer van de Qin-dynastie. Meerdere gebieden volgden dit voorbeeld en niet veel later was bijna de hele Zhou-dynastie versnipperd in kleine staatjes.

De Strijde Staten (453-221v.C.)

Een kaart van de latere periode van de Strijdende Staten

In deze periode van de Oostelijke Zhou-dynastie gaan de kleine staatjes die overblijven van de Zhou-dynastie in oorlog met elkaar. Deze staten zijn:

• Zhou (hoofdstad Hoa)
• Yan (hoodstad Ji)
• Zhao (hoofdstad Handan)
• Qi (hoofdstad Langya)
• Wei (hoofdstad Zoucheng)
• Qin (hoofdstad Xianyang)
• Chou (hoofdstad Wuchang)
• Song
• Han

In deze tijd waren er ook bekende filosofen zoals Confusius en Laozi. Naarmate werd de Qin-dynastie groter en won en uiteindelijk de meer dan 200 jaar durende oorlog.

De stichting van het Chinese Keizerrijk door de Qin-dynastie (221v.C.-206v.C.)

Nadat Qin Shi Huangdi de dynastieën had verenigd, voerde hij enkele belangrijke veranderingen door. Zo standaardiseerde hij het geldsysteem, het schrift, de maten en de gewichten. Xianyang werd de eerste hoofdstad van het Chinese Keizerrijk. Ook liet hij de beroemde Chinese Muur bouwen om zich te beschermen tegen de volkeren in het noorden. Dit is niet de Chinese Muur die wij vandaag de dag kennen, want de Muur werd meerdere malen verwoest en heropgebouwd. De huidige Muur komt van de 15 eeuw na Christus. Toen Qin Shi Huangdi stierf werd er voor hem nog een groot monument voor hem gemaakt: het terracotta leger, dat hem zou helpen in het hiernamaals. Na zijn dood brak er een burgeroorlog uit die eindigde dat een oude bekende weer de macht overnam: de Han-dynastie, die een van de Strijdende staten was.

De Han-dynastie (206v.C.-220 na Christus)

Het Keizerrijk tijdens de Han-dynastie

De Han-dynastie was de dynastie die het langste heeft standgehouden en wordt in China beschouwd als het ideale keizerrijk. Hun heerschappij werd kort onderbroken door de Xin-dynastie, maar dat was maar 16 jaar, van 9 tot 25 na Christus. Het rijk was 7 miljoen vierkante kilometer groot en had 59 miljoen inwoners, een derde van de wereldbevolking. In deze dynastie werd het boeddhisme de staatsreligie in China. Han is daar door ook een heel veel voorkomende familienaam in het huidige China. Door dat ze amper oorlog hadden - wat in Europa met de Romeinen niet het geval was- konden wetenschap, kunst, technologie en economie tot bloei komen en waren ze een grote sprong voor op de Europeanen en de rest van de wereld. Maar omdat het rijk zo groot werd had de centrale hoofdstad geen macht meer en werd het Keizerrijk opgedeeld in de Drie Koninkrijken.

Feestdagen

Hier volgt een lijst met alle feestdagen van de Volksrepubliek China:

Feestdagen in het Nederlands	Feestdagen in het Vereenvoudigd Chinees	Feestdagen in het Traditioneel Chinees	Datum	Bijzonderheden
Nieuwjaar	新年（元旦）	新年（元旦）	1 januari
Chinees Nieuwjaar	旧年（春节/中国年）	舊年（春節/中國年）	1 januari van maankalender	tien officiële vrije dagen
Lantaarnfeest/Yuanxiao Feest	元宵节	元宵節	15 januari van de maankalender
Internationale Vrouwendag	国际妇女节	國際婦女節	8 maart
Qingming Festival	清明节	清明節	4/5 april
Dag van de arbeid	劳动节	勞動節	5 april van de maankalender	drie officiële vrije dagen
Jongerendag	青年节	青年節	4 mei
Duanwu Feest/Drakenbootfeest	端午节	端午節	5 mei van maankalender
Internationale Kinderdag	儿童节	兒童節	1 juni
Verjaardag van CCP	中共诞辰纪念日	中共誕辰紀念日	1 juli
Ekster Festival/Qi Xi	七夕	七夕	7 juli van de maankalender
Legerdag	军人节	軍人節	1 augustus
Midherfstfestival	中秋节	中秋節	15 augustus van maankalender
Chongyang Festival	重阳节	重阳節	9 september van maankalender
Lerarendag	教师节	教師節	10 september
Nationale Dag	国庆节	國慶節	1 oktober	Drie officiële vrije dagen
Laba Festival	腊八节	臘八節	8 december van de maankalender

Vrije tijd en toerisme

De Chinese Muur in miniatuur in themapark Splendid China (Shenzhen)‎

De Eiffeltoren in 'miniatuur' in themapark Window of the World (Shenzhen)

Voor 1980 bestond er nauwelijks zoiets als vrije tijd en toerisme in China. Het toerisme is echter een uitstekende manier om de economische groei te bevorderen. Daarom werden met ingang van 2000 twee feestdagen, namelijk de Dag van de Arbeid op 1 mei en de en de Nationale Feestdag van de Volksrepubliek China van 1 oktober, uitgebreid tot een week vrij voor iedereen. Ook met het Chinese Lentefeest heeft iedereen een week vrij. De meeste Chinezen hebben nu dus drie weken vakantie per jaar, de zogenaamde 'gouden weken'. Door inkomsten uit het toerisme in 2001 met 10,9% ten opzichte van 2000.

Door de langere vakanties kunnen Chinezen hun eigen land beter leren kennen en kennis maken met de verschillende etnische bevolkingsgroepen. Mensen die in afgelegen streken wonen komen door hun contact met toeristen meer te weten over de moderne manier van leven elders op de wereld. Bovendien vormt het toerisme voor gebieden die het moeten hebben van hun mooie natuur en bijzondere cultuur een belangrijke bron van inkomsten. China heeft veel te bieden aan natuurschoon en bijzondere cultuur. Het aantal buitenlandse toeristen neemt dan ook gestaag toe.

Themaparken

In de jaren '90 van de vorige eeuw werden themaparken een echte rage in China. Ze zijn nog steeds razend populair. Shenzhen hoort als hoofdstad van de themaparken tot de drie populairste toeristenbestemmingen van China. De bouw van het Chinese Folkloredorp, waarin 24 dorpen zijn ondergebracht en 21 etnische groeperingen de revue passeren, heeft tien jaar geduurd. Het is een grote attractie in een stad met een bevolking die voor 98 procent afkomstig is uit andere delen van China. In het Schitterende Chinese Landschap kun je niet alleen allerlei Chinese landschappen in miniatuuruitvoering bekijken, maar ook replica's van beroemde oude gebouwen. Ondanks de gestegen salarissen kunnen nog niet veel Chinezen zich een buitenlandse vakantie veroorloven. Maar gelukkig kunnen ze naar de Wereld in Miniatuur. In dit themapark zijn heel veel beroemde gebouwen uit de hele wereld op kleine schaal nagebouwd.

De Chinese Muur

De Chinese Muur

De Chinese Muur, ook wel de Grote Muur genoemd (Engels: The Great Wall (of China)), is de grootste toeristische attractie van China. Er zijn een paar plaatsen waar je een prachtig uitzicht hebt over de 8.850 km lange Muur. Eén van de drukste bezochte plaatsen is Badaling, dat 75 km ten noordwesten van Beijing ligt. Over de speciaal aangelegde snelweg doe je er vanuit Beijing ongeveer een uur over om er te komen. In 2001 is er een grote parkeerplaats aangelegd voor bussen en auto's.

Als je ziet hoe de Chinese Muur als een reuzenslang door het landschap glijdt lijkt het of de tijd heeft stil gestaan. De Chinese Muur is over een heel lange periode in gedeeltes gebouwd. Het grootste stuk werd echter aangelegd tijdens de Ming-dynastie (1366-1644). Ongeveer een derde is in de loop van de tijd verloren gegaan, en een derde is in heel slechte staat door onder meer de eeuwenlange inwerking van regen en ijs. Hoewel het deel bij Badaling nog geen 600 jaar oud is heeft men al grote stukken ervan moeten restaureren.

In het moderne China wordt de Muur extra bedreigd door voorheen onbekende fenomenen als vandalisme en massatoerisme. De Muur trekt elk jaar meer dan 10 miljoen toeristen. Om een vroegtijdig einde van de Muur te voorkomen heeft de overheid bepaald dat binnen een afstand van 500 meter van de Muur geen commerciële activiteiten mogen worden ontplooid in de vorm van bijvoorbeeld cafés, themaparken en dergelijke.

Het Terracottaleger

Het Teracottaleger in Xi'an museum

China's op één na populairste toeristenattractie is het Terracottaleger in Xi'an. Dat trekt jaarlijks meer dan 2 miljoen bezoekers, waarvan een kwart uit buitenlandse toeristen bestaat. Om dat massale bezoek in goede banen te leiden is een goede organisatie nodig. Het vliegveld van Xi'an heeft er onlangs een terminal voor buitenlandse vluchten bijgekregen. Voor veel buitenlanders is Xi'an één van de halteplaatsen op hun geheel verzorgde veertiendaagse vakantiereis door China. Ze bezoeken het Terracotta Museum per bus vanuit het hotel (een uurtje rijden) en reizen meestal de volgende dag weer verder. Het toerisme heeft voor meer welvaart gezorgd.

Niet alleen voor de hotelmedewerkers en andere mensen die in de toeristenbranche werken, maar ook voor mensen die indirect van het toerisme leven, zoals leveranciers en medewerkers van de luchthaven van Xi'an. Zelfs de mensen op het platteland profiteren ervan mee. Sommigen staan buiten het museum in stalletjes etenswaren en souvenirs te verkopen, anderen hebben in het museum werk gevonden als suppoost of als gids, of werken in de museumwinkel of het restaurant. Zelfs de boer die het Terracottaleger heeft ontdekt verdient er nog elke dag aan: hij zet tegen een kleine vergoeding zijn handtekening in de catalogus die mensen in het museum hebben gekocht.

De schaduwzijde van dit mooie verhaal is dat de beelden waar het om gaat beschadigd raken. Ze hebben hun aanvankelijke glans verloren doordat ze te lang zijn blootgesteld aan het licht. En wat erger is, ze worden aangetast door schimmels die zich kunnen ontwikkelen door de adem en lichaamswarmte van al die bezoekers die dagelijks langs de beelden trekken.

Landbouw

Rijstterassen in Longji, Guangxi

Rijstterrassen in Longji, Guangxi

Rijstvelden rond Beijing, 1920

De landbouw speelt van oudsher een belangrijke rol in het Chinese leven. Boeren hebben altijd hard moeten werken, en ook nu nog wordt een groot deel van het land met de hand bewerkt. Slechts ongeveer tien procent van de grond is geschikt voor de verbouw van gewassen. Bijna overal bewerken boeren kleine stukjes grond die allemaal ongeveer even groot zijn. Moet je je voorstellen, een boerderij met maar een kwart hectare grond, ofwel een kwart voetbalveld. Het is dan ook niet niks, 22 procent van de wereldbevolking (1,3 miljard) van voedsel voorzien terwijl je als land maar over 7 procent van de totale hoeveelheid landbouwgrond van de werld beschikt. Welke gewassen er in bepaalde gebieden verbouwd kunnen worden hangt voornamelijk af van het klimaat dat er heerst. Over het algemeen wordt de grond in het noorden van China gebruikt voor de verbouw van tarwe (daar wordt grotendeels mie van gemaakt), kaoliang (daar wordt kaoliang wijn van gemaakt), maïs en katoen. En over het algemeen wordt de grond in het zuiden van China gebruikt voor de verbouw van rijst(plantjes), thee(blaadjes) en moerbeiteelt (zijderups).

De belangrijkste landbouwgebieden

De Noord-Chinese Vlakte is het grootste vlakke gebied met vruchtbare grond van China. Grote delen ervan worden tegenwoordig bevloeid omdat er 's zomers te weinig regen valt.

De vlaktes langs het middengedeelte en de benedenloop van de Jangtsekiang en in de Pareldelta worden intensief bebouwd. Omdat de winters er vrij mild kan er altijd twee keer per jaar geoogst worden. De zomers zijn er warm en vochtig. Rijst is er dan ook het belangrijkste gewas. 's Winters wordt er in het Yangtze-gebied tarwe, gerst en koolzaad verbouwd. Verder naar het zuiden is het 's winters warm genoeg om twee keer per jaar rijst te kunnen oogsten.

Een ander belangrijk landbouwgebied is de vruchtbare Chengdu-vlakte, waar een 2200 jaar oud irrigatiesysteem intensieve landbouw mogelijk maakt.

Veranderingen in de landbouw

De laatste jaren is er in de landbouw veel veranderd. De opbrengsten zijn groter geworden door beter zaaigoed, gebruik van kunstmest en irrigatiekanalen, en omdat de boeren beter voorgelicht zijn en betere technieken zijn gaan gebruiken. Een nieuwe rijsthybride (op 25% van het bouwland staat rijst) heeft gezorgd voor betere rijstoogsten. Maar terwijl de opbrengsten groter worden gaat steeds meer landbouwgrond verloren door stedelijke uitbreiding en de aanleg van stuwmeren. Het zijn juist weer die stuwmeren die vaak voor water voor irrigatie zorgen.

De economische hervormingen hebben ervoor gezorgd dat boeren naast de verplichte hoeveelheid graan die ze aan de overheid moeten leveren, ook fruit en groenten konden gaan verbouwen voor verkoop op de markt. Door de veranderde levensstijl in met name de grote steden zijn ook de eetgewoonten veranderd. Rijke stedelingen zijn behalve eenvoudig voedsel als rijst ook steeds meer duurder eten gaan kopen als mager vlees. Met als gevolg dat boeren in de buurt van de steden hoogwaardiger gewassen zijn gaan verbouwen. ook het kweken van vis is populairder geworden. vaak wordt er in de ondergelopen rijstvelden ook vis gekweekt.

Er wordt steeds meer gebruikgemaakt van biotechniek en IT om de voedselproductie in China op een hoger pijl te brengen. Een derde van het district Pudong is bestemd voor landbouwbedrijven die werken met hightech methodes die China zo graag verder ontwikkeld wil zien. In de op puur zakelijke basis gerunde landbouwbedrijven worden de nieuwste technologieën gebruikt. Je moet hierbij denken aan computergestuurde kassen waar groenten en bloemen worden geteeld, en het gemechaniseerd oogsten van grote rijstvelden. Dat is wel wat anders dan de traditionele landbouwmethoden die heel arbeidsintensief waren, en waarbij kleine stukjes land bebouwd werden die net voldoende opbrachten om de boer en zijn gezin van voedsel te voorzien.

Plattelandsgebieden

In de Chinese steden is de welvaart de laatste jaren sterk gestegen, maar op het platteland veel minder. Het welvaartsverschil tussen de stad en het platteland is alleen maar groter geworden. De lonen liggen er gemiddeld 65 procent lager dan de lonen in de stad en hoewel het aantal armen is gedaald zijn er op het platteland nog steeds heel veel mensen die in grote armoede leven. Onder president Xi worden mensen in het platteland wel steeds rijker en rijker. Dat is door mensen in armere plaatsen nieuwe trucjes en vaardigheden aan te leren zodat ze zelf meer geld kunnen verdienen.

De landbouw bevindt zich in een crisis: er zijn veel te veel boeren voor veel te weinig land. Het land levert vaak ook biet veel op. Het kost heel veel moeite om de steile berghellingen, en daar zijn er veel van in China, te bewerken. Hoger in de bergen zijn de opbrengsten bovendien laag vanwege het koude vochtige klimaat en de arme grond. Waar op steile hellingen gewassen verbouwd spoelt de grond weg als het hard regent. Bovendien is er altijd het gevaar van overstromingen, droogte of ziektes. Als je daarbij optelt dat de boeren weinig betaald krijgen voor hun graan kun je je voorstellen hoe moeilijk ze het hebben.

Om hun inkomsten aan te vullen gaan sommige boeren een deel van het jaar ergens anders werken, in een fabriek of in een ander bedrijf in de buurt. Daar verdienen ze vaak meer dan op hun eigen boerderij.

Een groot probleem dat zich tegenwoordig voordoet is de trek van de boeren naar de stad. Omdat er op het platteland niet genoeg werk is voor iedereen trekken veel boeren naar de stad om werk te zoeken. Ondanks het feit dat er ongeveer 4 miljoen boeren wegtrekken - en dat worden er elk jaar meer - neemt de bevolking op het platteland nog steeds toe.

De cultuur van China

Een chef bereidt Pekingeend, een bekend Chinees (Pekinees) gerecht

Het eten en drinken

In China eten ze best andere dingen dan wij. Wij eten groenten met aardappels en vlees. Soms eten ze wel eens vis of ei in China, maar dat gebeurt niet vaak. Wij eten met mes en vork, maar in China eten ze met stokjes. Chinese eetstokjes zijn meestal van bamboe gemaakt en er staat een spreuk op, maar er bestaan ook stokjes die van hout zijn gemaakt en stokjes die geen spreuk hebben opstaan. Chinezen leren er al heel vroeg mee eten. nu eten ze in de moderne restaurants van China ook met mes en vork.

Religie

Je zou denken dat het boeddhisme het meest wordt geloofd in China, maar dat is niet zo. Het belangrijkste geloof van China is de Chinese volksreligie. Dit geloof heeft maar liefst zo'n 360 miljoen aanhangers! Je hebt ook het boeddhisme. De aanhangers daarvan geloven in Boeddha. Tenslotte heb je ook nog het taoïsme.

School

Op het platteland gaan kinderen van 6 tot 11 jaar naar de lagere school. Er zijn heel weinig middelbare scholen dus kan niet iedereen ernaartoe. De kans dat je er heen gaat is 1 op de 3. Op de Chinese scholen zijn ze wel streng. Je mag niet schelden en je moet er, net als in Nederland, de leerkrachten respecteren en netjes aanspreken. Naar school gaan is wel duur en er is veel competitie tussen kinderen. Vaak heb je veel huiswerk en werk je langere dagen om goed te kunnen leren. Als je sommetjes of opdrachten niet snapt, dan neem je vaak extra lessen om het beter te snappen. Vooral in bergachtige gebieden zijn er weinig basisscholen. Kinderen moeten dan zelf lange wegen afleggen om les te krijgen. Gelukkig houden ze veel van leren!

Taal

Het karakter voor Biangbiangnoedels is het grootste en moeilijkste Chinese karakter

De belangrijkste taal in China is het Chinees. Het Chinees bestaat uit veel verschillende dialecten, die eigenlijk eerder aparte talen zijn. De standaardtaal, die in de hoofdstad Peking wordt gesproken, is het Mandarijn.

Het Chinees is een toontaal. Dat betekent dat een woord verschillende betekenissen kan hebben, afhankelijk van met welke toon je hebt uitspreekt. Het woord ma kan bijvoorbeeld moeder, paard, hennep of uitschelden betekenen. Het heeft in totaal vier vaak voorkomende tonen.

Het schrift is van alle talen wel hetzelfde. Dat zijn namelijk de Chinese karakters. In plaats van letters gebruiken ze een soort tekens. Ze zien eruit als wat strepen over elkaar en de Chinezen maken ze heel zorgvuldig. Ieder teken betekent iets anders. Er is dus geen alfabet, elk woord heeft z'n eigen plaatje. Het systeem om de Chinese karakters om te zetten in ons alfabet heet het Hanyu Pinyin.

De Chinese draak

Er zijn veel verschillen tussen onze draak en de Chinese draak. De Chinese draak spuwt geen vuur en heeft geen vleugels. Hij kan vliegen met magie. De Chinese draak is net zo oud als de aarde en is niet gemeen. De draak staat als symbool voor macht en wijsheid. In China is het om de 12 jaar het jaar van de draak. Veel aanstaande ouders hopen dat ze een kind krijgen in het jaar van de draak.

Made in China

Made in China (Traditioneel Chinees: 中國製造, Vereenvoudigd Chinees: 中国制造, Pinyin: zhōngguó zhìzào) is een bekend afdruk op producten/spullen die in de Volksrepubliek China (specifiek het Chinese vasteland) worden gemaakt. Terwijl Hongkong en Macau Speciale Administratieve Regio's van China zijn, en dus niet deel uitmaken van het Chinese vasteland. Daardoor hebben de meeste producten die daar geproduceerd worden, worden gelabeld met de tekst(en): "Made in Hong Kong" en "Made in Macau". Uit eindelijk heb je ook labels met "Product of ...", "Assembled in ..." of "Produced in ...".

Product of the People's Republic of China

Hoewel de naam "China" wordt gebruikt door zowel de Volksrepubliek China en de Republiek China, wordt het label "Made in China" in het algemeen aangebracht op producten die uit de Volksrepubliek komen. Producten die in de provincie Taiwan geproduceerd worden maken vaak geen gebruik van de "Made in China"-label, gebruiken in dat geval "Made in Taiwan" of "Made in ROC". De laatste mogelijkheid wordt het meest gebruikt voor producten uit Taiwan. Momenteel is het label "Made in P.R.C." bijna op iedere product te zien.

Olympische Zomerspelen 2008

Olympisch stadion Vogelnest in Beijing

In augustus 2008 vonden de Olympische Zomerspelen in Peking, China plaats. Het was de 26e editie van de Olympische Zomerspelen. Die duurde van 8 augustus 2008 tot en met 24 augustus 2008. Er deden 204 landen mee. De Olympische Zomerspelen van 2008 werden gehouden in het Nationale Stadion van Peking (bijnaam: Vogelnest).

De openingsceremonie werd gehouden op 8 augustus 2008 (ofwel 08/08/2008). Dat is bijzonder omdat het woord 8 in het Chinees qua klank heel veel lijkt op het woord geluk (发). Tijdens deze openingscereonie liet China haar beste kanten zien op het gebied van cultuur, dans en geschiedenis. Verder was een enorm hoog aantal belangrijke leiders aanwezig tijdens de openingsceremonie. Nog nooit kwamen zoveel staatshoofden bijeen om zo een spektakel mee te maken.

Ook na de Olympische Spelen wordt het Vogelnest stadium tot heden dag gebruikt. Er worden vooral festivals en sportevenementen georganiseerd.

Fotogalerij

• 

  Locatie China

• 

  Satelietfoto van China (en Tibet)

Zie ook

• Chinese keuken
• Chinese thee
• Olympische Spelen 2008

Externe links

• Filmpje YouTube