Trias politica

Liberalisme
Stromingen
Klassiek liberalisme Conservatief-liberalisme Sociaalliberalisme Nationaalliberalisme Economisch liberalisme Libertarisme
Begrippen
Trias politica Grondrechten Rechtsstaat Vrijhandel Liberale democratie Republicanisme
Sleutelfiguren
John Locke Charles Montesquieu Adam Smith Alexis de Tocqueville Johan Rudolph Thorbecke John Maynard Keynes Milton Friedman
Portaal Politiek

De trias politica is een politiek systeem dat gebruikt kan worden voor het besturen van een staat. Het betekent dat je in die staat een wetgevende, uitvoerende en een rechterlijke macht hebt. Het wordt daarom ook wel de scheiding der machten genoemd.

Geschiedenis

Het idee van de trias politica komt van de Franse filosoof Charles Montesquieu, die gebruik maakte van de ideeën van John Locke. Deze man leefde tijdens de Verlichting (de 18e eeuw). In deze periode gingen mensen heel anders denken over bijvoorbeeld politiek en wetenschap. Montesquieu vond dat de macht niet bij één persoon of een bepaalde groep moest liggen. In zijn tijd lag de macht vaak nog bij adellijken of alleen de koning. Hij vond dat er drie politieke groepen moesten zijn, die op elkaar zouden letten.

Drie machten

De Tweede Kamer is in Nederland de wetgevende macht.

• De wetgevende macht; deze macht bepaalt de wetten en regels in een land
• De uitvoerende macht; deze macht voert de wetten uit
• De rechterlijke macht; deze macht vervolgt mensen die de wetten overtreden

Om het nog iets duidelijker te maken, in Nederland gaat het als volgt:

• Het parlement (de Eerste en Tweede Kamer, oftewel de volksvertegenwoordiging) is de wetgevende macht
• De regering (ministers, minister-president en de koning) is de uitvoerende macht
• De rechtbank (rechters, het Openbaar Ministerie) is de rechterlijke macht

In België gaat het op vrijwel dezelfde manier:

• Het parlement (de Kamer van Volksvertegenwoordiging en de Senaat, oftewel de volksvertegenwoordiging) is de wetgevende macht
• De regering (ministers, premier en de koning) is de uitvoerende macht
• De rechtbank (rechters, het Openbaar Ministerie) is de rechterlijke macht

Video

• John Lock, inspirator van Montesquieu