Titus Andronicus
| Titus Andronicus | |
_-_Noel_le_Mire_-_Jean-Michel_Moreau.jpg)
| |
| Informatie | |
| Alternatieve titel | The Lamentable Tragedy of Titus Andronicus |
| Schrijver | William Shakespeare |
| Taal (origineel) | Engels |
| Land |  Engeland
|
| Genre | Tragedie |
| Datum | tussen 1588 en 1593 |
| Akte(s) | 5 |
Portaal  Theater
| |
Titus Andronicus is een tragedie van de Engelse schrijver William Shakespeare. Hij schreef het toneelstuk tussen 1588 en 1593. Titus Andronicus is waarschijnlijk Shakespeares eerste tragedie. In het toneelstuk spelen wraak en de gevolgen daarvan een grote rol. Het is een voorbeeld van een wraaktragedie die toentertijd erg populair waren.
Het toneelstuk gaat over de Romeinse generaal Titus Andronicus. Hij is net teruggekomen van zijn strijd tegen de Goten en heeft de Gotische koningin Tamora, haar drie zonen en haar geliefde Aaron gevangengenomen. Bij aankomst vermoordt Titus een van Tamoras zonen, waardoor Tamora wraak wil nemen. Saturninus is de nieuwe keizer van Rome geworden. Hij neemt Tamora tot zijn vrouw, nadat de dochter van Titus hem weigert te trouwen. Wat volgt is een serie van moorden, geweld en bloederige scenes.
Hoewel het toneelstuk in Shakespeare's tijd erg populair was, werd het in de 17e, 18e en 19e eeuw als te gewelddadig gezien. Het imago van het toneelstuk verbeterde pas in de 20e eeuw.
Verhaal
Hieronder staat de samenvatting van een verhaal. Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt! |
Nadat de Romeinse keizer overleden is, maken zijn zonen (Saturninus en Bassianus) ruzie over wie hem gaat opvolgen. Hun ruzie dreigt tot geweld uit te lopen. Hierdoor besluit Marcus Andronicus in te grijpen. Hij verklaart het volk wil dat zijn broer, Titus Andronicus, keizer van het Romeinse Rijk gaat worden. Titus komt kort daarna terug van zijn succesvolle strijd tegen de Goten. Tijdens de strijd heeft hij de koningin van de Goten (Tamora), haar drie zonen (Alarbus, Chirron en Demetrius) en haar geheime geliefde Aaron gevangengenomen. Hij biedt hen als slaven aan de Romeinse keizer aan. Bij zijn aankomst besluit hij Alarbus te vermoorden uit wraak voor de 21 Romeinse doden tijdens de oorlog. Tamora smeekt hem om dit niet te doen, maar Titus luistert niet naar haar. Tamora en haar twee andere zonen besluiten daarom om wraak te nemen op Titus en zijn familie.
Titus wil geen keizer van Rome worden, waardoor Saturninus uiteindelijk keizer wordt. Saturninus wil de dochter van Titus (Lavinia) trouwen, waar Titus akkoord mee gaat. Lavinia is echter verliefd op Bassianus en de twee zijn zelfs verloofd. Lavinia mag dit doen volgens de wet, maar Titus weigert te luisteren naar de wet. Een ruzie breekt uit en Titus vermoord zijn zoon, Mutius. Saturninus is hiervan ontdaan en besluit om Tamora te trouwen. Hierdoor kan Tamora haar plan uitvoeren. Zij vraagt Saturninus om Titus en zijn familie vergeven, wat hij doet.
De volgende dag vindt er een jacht plaats, waarbij Lavinia en Bassanus elkaar ontmoeten. Aaron geeft Demetrius en Chirron de opdracht om Bassianus te vermoorden en Lavinia te verkrachten. Vervolgens snijden ze de tong en beide handen van Lavinia af. Hierdoor kan zij niet zeggen of schrijven wie haar verkracht heeft. Aaron verstopt ondertussen een brief, waarin staat dat Martius en Quintus (de zonen van Titus) Lavinia verkracht hadden. Marcus ontdekt uiteindelijk Lavinia en Martius en Quintus worden opgepakt. Titus is hierdoor helemaal van slag.
Aaron vertelt Titus dat Saturninus zijn twee zonen zal vergeven als Titus, Marcus of Lucius een van hun handen afsnijdt en naar de keizer stuurt. Aaron liegt hierover, aangezien Saturninus helemaal geen opdracht hiervoor gaf. Hoewel Marcus en Lucius hun hand willen opgeven, besluit Titus uiteindelijk zijn eigen hand af te snijden en op te sturen. Desondanks worden Martius en Quintus vermoord. Hun hoofden en Titus zijn afgehakte hand worden naar hem opgestuurd. Lavinia schrijft uiteindelijk met een stok (die ze in haar mond en armen houdt) de namen van Demetrius en Chirron in de aarde. Hierdoor wordt duidelijk dat niet Martius en Quintus, maar Demetrius en Chirron haar verkracht hadden. Matrius en Quintus zijn dus ten onrechte vermoord.
Ondertussen wordt duidelijk dat Aaron en Tamora in het geheim geliefden zijn. Zij hebben samen een baby. Aaron is echter een Moor, waardoor hij als zwarte man gezien wordt. Het kind is hierdoor gemixt, wat toentertijd als een probleem werd gezien. Tamora wil het kind vermoorden, maar Aaron weet het te redden en wil het naar de Goten brengen. Lucius heeft ondertussen een leger verzameld en neemt Aaron gevangen. Hij dreigt de baby te vermoorden, waardoor Aaron besluit het plot aan Lucius te vertellen. Hierdoor wordt Tamora's plan ook voor Titus bekend.
Titus doet alsof hij gek aan te worden is. Tamora denkt daardoor dat hij is doorgedraaid en gaat door met haar plan. Samen met Demetrius en Chirron verkleden zij zich als de geesten Wraak, Moord en Verkrachting. Zij bezoeken Titus en vertellen hem dat zij alles kunnen doen wat hij wil. Lucius moet dan wel zijn aanval op Rome uitstellen. Titus speelt het spelletje mee en stelt voor om de Saturninus en Tamora voor een etentje uit te nodigen. Tamora (verkleed als geest) gaat hiermee akkoord en vertrekt. Chirron en Demetrius blijven achter bij Titus. Hierna vermoordt Titus de twee zonen en maakt twee taarten van hun lichamen.
De volgende dag komen Saturninus en Tamora bij Titus eten, waarbij hij de twee taarten serveert. Titus stelt aan Saturninus de vraag of een vader zijn dochter moet vermoorden als zij verkracht is. Saturninus vindt van wel, waardoor Titus zijn dochter Lavinia meteen vermoordt. Titus vertelt Saturninus vervolgens dat Chirron en Demetrius haar verkracht hebben. Saturninus roept hem, waarna Titus bekendmaakt dat hij hen vermoord heeft en de taarten (die zij nu eten) van hun lichamen gemaakt zijn. Tamora heeft hierdoor haar eigen zonen gegeten, waardoor Titus zijn wraak compleet is. Titus vermoordt Tamora, waarna Saturninus Titus vermoordt. Gelijk hierna wordt Saturninus door Lucius vermoord.
Lucius wordt gekroond tot de nieuwe keizer van Rome. Hij besluit om Titus en Lavinia een eervol graf te geven. Tamora's lichaam wordt de natuur ingeworpen. Ook besluit hij dat Aaron tot zijn middel ingegraven moet worden, waardoor hij uiteindelijk zal sterven van honger en uitdroging.
Personages
Achtergrondinformatie
Ontstaan
Titus Andronicus is een van de "Romeinse toneelstukken" van Shakespeare. In tegenstelling tot Julius Caesar en Antonius en Cleopatra is het toneelstuk niet op een historisch figuur gebaseerd. Er is dus nooit een historische generaal geweest met de naam Titus Andronicus.
Shakespeare gebruikte voor het schrijven van Titus Andronicus verschillende bronnen. Enkele voorbeelden zijn het boek Gesta Romanorum en schrijvers als Matteo Bandello en William Painter. Hij haalde inspiratie uit verschillende boeken en verhalen. Ook nam hij elementen uit deze verhalen over. Zo lijkt het verhaal van Lavinia erg op een van de verhalen uit de Metamorfoses van Ovidius. Een van deze verhalen gaat over de verkrachting van Philomela. Ook haar tong wordt afgesneden en van het lichaam van haar verkrachter wordt uiteindelijk een taart gebakken.
Thema's
_MET_DP870112.jpg)
Enkele thema's uit Titus Andronicus zijn:
- Wraak: Dit is het meest duidelijk thema. Het toneelstuk begint al meteen een wraakactie; Titus offert Alarbus op om wraak te nemen op de goden. Dit moment zet een serie van wraak in gang. Wraak wordt in het toneelstuk genomen door moord en gewelddadigheden. Uiteindelijk zorgt het wraak nemen alleen maar voor meer wraak nemen.
- Beschaving en barbaarsheid: De Romeinen worden als beschaaft gezien, terwijl de Goten en Moren als barbaars gezien worden. Vaak wordt dit met religie verbonden. Zo wordt gesteld dat de Goten en Aaron niet religieus zijn. Dit komt overeen met het beeld van de Romeinen. De Romeinen geloofden namelijk dat alles buiten Rome onbeschaafd was. Deze scheiding wordt gemixt tijdens het toneelstuk. Ook de beschaafde Romeinse personages doen barbaarse dingen en roepen de hulp in van het barbaarse Gotische leger.
- Politieke macht: In het Romeinse Rijk had de keizer de macht in handen. In het toneelstuk wordt deze macht geërfd van vader op zoon. Marcus Andronicus wil dit breken door zijn broer aan te stellen als keizer van Rome. Volgens hem steunt het volk Titus. Titus vindt hemzelf niet geschikt, waardoor Saturninus keizer wordt. Hierdoor verandert er weinig aan de politieke orde in Rome. Saturninus is echter enorm onpopulair en verliest de steun van het volk. Uiteindelijk volgt Lucius hem op, waardoor de order alsnog verandert.
Datum
Het is onduidelijk wanneer Titus Andronicus precies geschreven is. Het toneelstuk wordt voor het eerst genoemd op 24 januari 1594. Hierdoor is Titus Andronicus vermoedelijk geschreven tussen 1588 en 1593. Er zijn heel veel theorieën over het precieze jaartal van het toneelstuk. Hierdoor vindt je ook steeds verschillende jaartallen in verschillende versies.
De meeste onderzoekers denken echter dat het toneelstuk eerder na 1590 geschreven is, terwijl anderen juist zeggen dat het eerder is. Toch is er veel onenigheid over een preciezere datum.
Ontvangst
Titus Andronicus was een geliefd toneelstuk in de 16e eeuw. Wraaktragedies waren erg populair en toeschouwers konden er niet genoeg van krijgen. Dit veranderde in de 17e eeuw. Het toneelstuk werd toen als de bloederig en te gewelddadig te gezien. Titus Andronicus toont namelijk veel expliciet geweld, zoals afgehakte handen en verkrachting. Ook sterven 14 personages tijdens het toneelstuk. Enkel in Koning Lear en Richard III sterven er meer. Tijdens de 18e en 19e eeuw bleef de mening min of meer hetzelfde. In 1765 vroeg Samuel Johnson zich zelfs af of het toneelstuk opgevoerd kon worden.
In de 20e eeuw verbeterde het imago van het toneelstuk ietsjes. Toch blijft Titus Andronicus een stuk minder geliefd dan andere tragedies van Shakespeare. In 1927 schreef T.S. Eliot dat Titus Andronicus een van de domme en minst inspirerende toneelstukken ooit geschreven is. Harold Bloom had juist een andere mening. Volgens hem is Titus Andronicus een parodie. Shakespeare wilde juist de draak steken met Christopher Marlowe's wraaktragedies. Bloom gelooft dat het toneelstuk wordt gehaat, aangezien toeschouwers het te serieus nemen.
Over de eeuwen heen dook zelfs de vraag op of Shakespeare Titus Andronicus wel geschreven had. In 1678 werd deze vraag gesteld door Edward Ravenscroft. In de eeuwen daarna vroegen onder anderen Alexander Pope en Samuel Taylor Coleridge zich dit ook af. Zij vonden het vreemd dat Shakespeare zo'n "barbaars" toneelstuk kon schrijven. Sommigen stelden zelfs dat niet Shakespeare maar George Peele het geschreven had. Desondanks werd Titus Andronicus wel opgenomen in de First Folio. Ook geloven andere onderzoekers dat het juist wel door Shakespeare geschreven is. Er is een mogelijkheid dat Shakespeare samenwerkte met George Peele.