The Troubles
The Troubles Na Trioblóidí | ||
Datum | Jaren 1960 - 1998 | |
Locatie | Voornamelijk: Noord-Ierland Ook in: Verenigd Koninkrijk , Ierland en vasteland van Europa | |
Resultaat | Goedevrijdagakkoord | |
Strijdende partijen | ||
Unionisten | Republikeinen | Staatsmanschappen |
Ulster Volunteer Force Ulster Defence Association Red Hand Commando Gesteund door: Zuid-Afrika |
Irish Republican Army Irish People's Liberation Organisation Gesteund door: Libië |
Verenigd Koninkrijk Ierland |
Portaal Geschiedenis |
The Troubles (Engels) of Na Trioblóidí (Iers) is de naam voor het conflict in Noord-Ierland tussen de jaren 1960 tot 1998. In het Nederlands betekent de naam De Problemen, maar vaak wordt de Engelse naam gebruikt. Het conflict vond plaats tussen de unionisten (de vooral protestants zijn) en de republikeinen (de vooral katholiek zijn). De unionisten zagen zich als Brits en wilden Noord-Ierland in het Verenigd Koninkrijk houden. De republikeinen wilden juist dat Noord-Ierland onderdeel werd van Ierland. De Republikeinen vormden een eigen leger, genaamd de Irish Republican Army (IRA).
Het conflict wordt soms een burgeroorlog genoemd. Toch was er tijdens The Troubles niet een constante strijd, maar waren het eerder allerlei losse gebeurtenissen met rustige tussenperiodes. De meeste van deze gebeurtenissen vonden plaats in Noord-Ierland, maar sommige ook in het Verenigd Koninkrijk en Ierland. De bekendste gebeurtenissen waren Bloody Sunday in 1972 en de bomaanslag in Brighton in 1984. Het conflict zorgde ervoor dat katholieke en protestantse Noord-Ieren apart van elkaar leefden. In Belfast was dit zichtbaar door de vredesmuren. Het conflict werd opgelost in 1998 met het Goedevrijdagakkoord.
Ondanks dat het conflict niet meer gewelddadig is, zijn er nog steeds spanningen in Noord-Ierland. Nog altijd is er groot wantrouwen tussen de unionisten en republikeinen.
Ontstaan=
Voorgeschiedenis
Om The Troubles te begrijpen, is het belangrijk de geschiedenis van Ierland te kennen. Tot 1609 werd Ierland bewoond door bijna alleen Ieren. Dit veranderde in 1609 toen de eerste Engelse en Schotse kolonisten kwamen. Zij namen land van de Ierse bevolking in en Ierland kwam onder Engels bestuur te staan. In deze tijd was de koning van Ierland ook koning van Engeland en Schotland. Het koninkrijk Ierland was officieel een zelfstandig koninkrijk, maar werd bestuurd door de Engelsen en Schotten. Pas in 1801, toen het Verenigd Koninkrijk gesticht werd, werd Ierland een onderdeel van het land. Ierland werd voor die tijd als kolonie gezien en ook na deze tijd was Ierland technisch gezien een kolonie. Steeds meer protestantse Engelsen gingen naar Ierland toe, terwijl de katholieke Ierse bevolking verdrongen werd. Dit leidde tot veel conflicten tussen de twee groepen.
In de 19e eeuw ontstond de roep voor Home Rule (zelfbestuur). De Ieren wilden onderdeel blijven van het Verenigd Koninkrijk, maar meer dingen zelf beslissen. Het Britse parlement in Londen wilde dit niet. Tijdens de Paasopstand van 1916 kwam er meer roep voor onafhankelijkheid. Na een onafhankelijkheidsstrijd werd Ierland onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk in 1922. Toch werd besloten dat Noord-Ierland, waar veel protestanten woonden, onderdeel bleef van het Verenigd Koninkrijk. Het zuiden werd een onafhankelijke republiek. Hoewel in Noord-Ierland veel protestanten woonden, woonden er ook veel katholieken. De katholieken in Noord-Ierland wilden zich aansluiten bij Ierland en voelden zich Iers. De protestanten wilden Noord-Ierland in het Verenigd Koninkrijk houden en voelden zich Brits.
Unionisten en republikeinen
Tijdens het conflict waren er twee groepen met elkaar in strijd:
- De (Ulster) unionisten of (Ulster) loyalisten: Zij vinden dat Noord-Ierland onderdeel is van het Verenigd Koninkrijk. De unionisten zagen zichzelf als Brits. In veel gevallen waren zij ook protestants (vaak lid van de Anglicaanse Kerk). De unionisten leefden vooral in de grote steden en in het oosten van Noord-Ierland. Het woord Ulster is de naam die zij aan Noord-Ierland geven.
- De Ierse republikeinen: Zij vinden dat Noord-Ierland onderdeel zou moeten worden van Ierland. Volgens hen zou heel Ierland verenigd moeten worden onder Iers bestuur. Zij zagen zichzelf als Iers en waren in veel gevallen katholiek. De republikeinen leefden vooral op het platteland en in het westen van Noord-Ierland. Toch hadden de grote steden ook een grote Ierse bevolking.
Het Verenigd Koninkrijk en Ierland zelf vochten niet direct in de oorlog. Zij werkten vooral om de vrede in Noord-Ierland te bewaren. Toch claimden beide landen Noord-Ierland als onderdeel van hun land. Ook waren ze in een bepaalde mate betrokken bij de strijdende partijen, maar vochten niet direct.