The Troubles: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 41: Regel 41:
 
* De [[Iers republicanisme|Ierse republikeinen]]: Zij vinden dat Noord-Ierland onderdeel zou moeten worden van Ierland. Volgens hen zou heel Ierland verenigd moeten worden onder Iers bestuur. Zij zagen zichzelf als Iers en waren in veel gevallen katholiek. De republikeinen leefden vooral op het platteland en in het westen van Noord-Ierland. Toch hadden de grote steden ook een grote Ierse bevolking.
 
* De [[Iers republicanisme|Ierse republikeinen]]: Zij vinden dat Noord-Ierland onderdeel zou moeten worden van Ierland. Volgens hen zou heel Ierland verenigd moeten worden onder Iers bestuur. Zij zagen zichzelf als Iers en waren in veel gevallen katholiek. De republikeinen leefden vooral op het platteland en in het westen van Noord-Ierland. Toch hadden de grote steden ook een grote Ierse bevolking.
 
Het [[Verenigd Koninkrijk]] en [[Ierland]] zelf vochten niet direct in de oorlog. Zij werkten vooral om de vrede in Noord-Ierland te bewaren. Toch claimden beide landen Noord-Ierland als onderdeel van hun land. Ook waren ze in een bepaalde mate betrokken bij de strijdende partijen, maar vochten niet direct.
 
Het [[Verenigd Koninkrijk]] en [[Ierland]] zelf vochten niet direct in de oorlog. Zij werkten vooral om de vrede in Noord-Ierland te bewaren. Toch claimden beide landen Noord-Ierland als onderdeel van hun land. Ook waren ze in een bepaalde mate betrokken bij de strijdende partijen, maar vochten niet direct.
  +
  +
==Verloop==
  +
===Begin van The Troubles===
  +
Hoewel er spanningen waren na 1922 in Noord-Ierland, bleef het eerst vrij rustig. Tot aan de jaren 1960 was er ook niet echt een conflict. Dit veranderde in 1966. Dat jaar herdachten veel republikeinen de Paasopstand van 1916, die toen 50 jaar geleden begon. De [[Irish Republican Army]] (IRA) zag toen een opleving. De [[Ulster Volunteer Force]] (UVF) wilde de IRA bestrijden en voerde drie moorden uit. Hoewel de daders gepakt werden, bleef de UVF bestaan.
  +
  +
The Troubles liepen pas echt uit de hand in 1968. Na de moord op de Amerikaanse mensenrechtenactivist [[Martin Luther King Jr.]] waren er grote demonstraties in Noord-Ierland. Deze verliepen vreedzaam en werden door de republikeinen georganiseerd. Zij waren geïnspireerd door King en voelden zich gediscrimineerd ten opzichte van de unionisten. De unionisten, waaronder [[Ian Paisley]], zagen deze demonstratie als een dekmantel voor de IRA. Veel unionisten wilden geen gelijkheid tussen katholieken en protestanten in Noord-Ierland. Tijdens de demonstratie braken er ook gevechten uit tussen republikeinen en unionisten. In de weken hierna braken er ook gevechten uit in [[Belfast]] en [[Derry]], waar zowel veel protestanten als katholieken woonden. Tegen 1969 was het conflict uit de hand gelopen en de Noord-Ierse regering vroeg de hulp van het Britse leger.
  +
  +
Volgens de republikeinen en de unionisten waren er andere oorzaken. De unionisten zagen de burgerrechtenbeweging als oorzaak van het conflict. Zij waren ook bang dat Ierland Noord-Ierland zou binnenvallen. De republikeinen zagen de weerstand tegen de burgerrechtenbeweging als oorzaak van het conflict. Zij vonden dat het Britse leger niet naar Noord-Ierland moest komen, aangezien ze geen vertrouwen in het leger hadden.
   
 
[[Categorie:Geschiedenis van Noord-Ierland]]
 
[[Categorie:Geschiedenis van Noord-Ierland]]

Versie van 15 jun 2022 09:45

The Troubles
Na Trioblóidí

Map of Ireland's capitals.png

Datum Jaren 1960 - 1998
Locatie Voornamelijk: Vlag van Noord-Ierland Noord-Ierland
Ook in: Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk , Vlag van Ierland Ierland en vasteland van Europa
Overwinning voor
Resultaat Goedevrijdagakkoord
Strijdende partijen
Unionisten Republikeinen Staatsmanschappen
Ulster Volunteer Force
Ulster Defence Association
Red Hand Commando
Gesteund door:
Vlag van Zuid-Afrika Zuid-Afrika
Irish Republican Army
Irish People's Liberation Organisation
Gesteund door:
Vlag van Libië Libië
Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk
Vlag van Ierland Ierland
Leiders
Troepensterkte
Verliezen
Portaal Portal.svg Geschiedenis

The Troubles (Engels) of Na Trioblóidí (Iers) is de naam voor het conflict in Noord-Ierland tussen de jaren 1960 tot 1998. In het Nederlands betekent de naam De Problemen, maar vaak wordt de Engelse naam gebruikt. Het conflict vond plaats tussen de unionisten (de vooral protestants zijn) en de republikeinen (de vooral katholiek zijn). De unionisten zagen zich als Brits en wilden Noord-Ierland in het Verenigd Koninkrijk houden. De republikeinen wilden juist dat Noord-Ierland onderdeel werd van Ierland. De Republikeinen vormden een eigen leger, genaamd de Irish Republican Army (IRA).

Het conflict wordt soms een burgeroorlog genoemd. Toch was er tijdens The Troubles niet een constante strijd, maar waren het eerder allerlei losse gebeurtenissen met rustige tussenperiodes. De meeste van deze gebeurtenissen vonden plaats in Noord-Ierland, maar sommige ook in het Verenigd Koninkrijk en Ierland. De bekendste gebeurtenissen waren Bloody Sunday in 1972 en de bomaanslag in Brighton in 1984. Het conflict zorgde ervoor dat katholieke en protestantse Noord-Ieren apart van elkaar leefden. In Belfast was dit zichtbaar door de vredesmuren. Het conflict werd opgelost in 1998 met het Goedevrijdagakkoord.

Ondanks dat het conflict niet meer gewelddadig is, zijn er nog steeds spanningen in Noord-Ierland. Nog altijd is er groot wantrouwen tussen de unionisten en republikeinen.

Ontstaan

Voorgeschiedenis

Om The Troubles te begrijpen, is het belangrijk de geschiedenis van Ierland te kennen. Tot 1609 werd Ierland bewoond door bijna alleen Ieren. Dit veranderde in 1609 toen de eerste Engelse en Schotse kolonisten kwamen. Zij namen land van de Ierse bevolking in en Ierland kwam onder Engels bestuur te staan. In deze tijd was de koning van Ierland ook koning van Engeland en Schotland. Het koninkrijk Ierland was officieel een zelfstandig koninkrijk, maar werd bestuurd door de Engelsen en Schotten. Pas in 1801, toen het Verenigd Koninkrijk gesticht werd, werd Ierland een onderdeel van het land. Ierland werd voor die tijd als kolonie gezien en ook na deze tijd was Ierland technisch gezien een kolonie. Steeds meer protestantse Engelsen gingen naar Ierland toe, terwijl de katholieke Ierse bevolking verdrongen werd. Dit leidde tot veel conflicten tussen de twee groepen.

In de 19e eeuw ontstond de roep voor Home Rule (zelfbestuur). De Ieren wilden onderdeel blijven van het Verenigd Koninkrijk, maar meer dingen zelf beslissen. Het Britse parlement in Londen wilde dit niet. Tijdens de Paasopstand van 1916 kwam er meer roep voor onafhankelijkheid. Na een onafhankelijkheidsstrijd werd Ierland onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk in 1922. Toch werd besloten dat Noord-Ierland, waar veel protestanten woonden, onderdeel bleef van het Verenigd Koninkrijk. Het zuiden werd een onafhankelijke republiek. Hoewel in Noord-Ierland veel protestanten woonden, woonden er ook veel katholieken. De katholieken in Noord-Ierland wilden zich aansluiten bij Ierland en voelden zich Iers. De protestanten wilden Noord-Ierland in het Verenigd Koninkrijk houden en voelden zich Brits.

Unionisten en republikeinen

Tijdens het conflict waren er twee groepen met elkaar in strijd:

  • De (Ulster) unionisten of (Ulster) loyalisten: Zij vinden dat Noord-Ierland onderdeel is van het Verenigd Koninkrijk. De unionisten zagen zichzelf als Brits. In veel gevallen waren zij ook protestants (vaak lid van de Anglicaanse Kerk). De unionisten leefden vooral in de grote steden en in het oosten van Noord-Ierland. Het woord Ulster is de naam die zij aan Noord-Ierland geven.
  • De Ierse republikeinen: Zij vinden dat Noord-Ierland onderdeel zou moeten worden van Ierland. Volgens hen zou heel Ierland verenigd moeten worden onder Iers bestuur. Zij zagen zichzelf als Iers en waren in veel gevallen katholiek. De republikeinen leefden vooral op het platteland en in het westen van Noord-Ierland. Toch hadden de grote steden ook een grote Ierse bevolking.

Het Verenigd Koninkrijk en Ierland zelf vochten niet direct in de oorlog. Zij werkten vooral om de vrede in Noord-Ierland te bewaren. Toch claimden beide landen Noord-Ierland als onderdeel van hun land. Ook waren ze in een bepaalde mate betrokken bij de strijdende partijen, maar vochten niet direct.

Verloop

Begin van The Troubles

Hoewel er spanningen waren na 1922 in Noord-Ierland, bleef het eerst vrij rustig. Tot aan de jaren 1960 was er ook niet echt een conflict. Dit veranderde in 1966. Dat jaar herdachten veel republikeinen de Paasopstand van 1916, die toen 50 jaar geleden begon. De Irish Republican Army (IRA) zag toen een opleving. De Ulster Volunteer Force (UVF) wilde de IRA bestrijden en voerde drie moorden uit. Hoewel de daders gepakt werden, bleef de UVF bestaan.

The Troubles liepen pas echt uit de hand in 1968. Na de moord op de Amerikaanse mensenrechtenactivist Martin Luther King Jr. waren er grote demonstraties in Noord-Ierland. Deze verliepen vreedzaam en werden door de republikeinen georganiseerd. Zij waren geïnspireerd door King en voelden zich gediscrimineerd ten opzichte van de unionisten. De unionisten, waaronder Ian Paisley, zagen deze demonstratie als een dekmantel voor de IRA. Veel unionisten wilden geen gelijkheid tussen katholieken en protestanten in Noord-Ierland. Tijdens de demonstratie braken er ook gevechten uit tussen republikeinen en unionisten. In de weken hierna braken er ook gevechten uit in Belfast en Derry, waar zowel veel protestanten als katholieken woonden. Tegen 1969 was het conflict uit de hand gelopen en de Noord-Ierse regering vroeg de hulp van het Britse leger.

Volgens de republikeinen en de unionisten waren er andere oorzaken. De unionisten zagen de burgerrechtenbeweging als oorzaak van het conflict. Zij waren ook bang dat Ierland Noord-Ierland zou binnenvallen. De republikeinen zagen de weerstand tegen de burgerrechtenbeweging als oorzaak van het conflict. Zij vonden dat het Britse leger niet naar Noord-Ierland moest komen, aangezien ze geen vertrouwen in het leger hadden.

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=The_Troubles&oldid=719382"