Stream of consciousness

Stream of consciousness is een verhaaltechniek die de schrijver toepast om iemands gedachten, herinneringen en gevoelens weer te geven. Het verhaal wordt dus niet zozeer opgebouwd met plot, acties en dialogen, maar speelt zich grotendeels af in de geest van de personages. De benaming komt oorspronkelijk uit de psychologie.

Kenmerkend voor stream of consciousness is dat zinnen vaak niet worden afgemaakt: gedachten worden onderbroken omdat nieuwe associaties zich opdringen aan de geest van het personage. Dit leidt tot 'fragmentarisch' schrijven.

Bekende auteurs die het eerst gebruikmaakten van deze techniek, zijn Virginia Woolf (Mrs. Dalloway), Marcel Proust (A la recherche du temps perdu) en James Joyce (Ulysses). Ook in de werken van hedendaagse Nederlandstalige auteurs als Simon Vestdijk, Maarten 't Hart, Hugo Raes en Carry van Bruggen vinden we er voorbeelden van.