Sonar
Sonar (sound navigation and ranging or sonic navigation and ranging = geluidsnavigatie en bereik of sonische navigatie en bereik) is een techniek die geluidsvoortplanting gebruikt (meestal onder water, zoals bij onderzeese navigatie) om te navigeren, afstanden te meten (bereiken), te communiceren met of voorwerpen op of onder het oppervlak van het water te ontdekken, zoals andere vaartuigen. Het wordt ook wel echo-lokaliseren genoemd.
"Sonar" kan verwijzen naar een van de twee soorten technologie: passieve sonar betekent luisteren naar het geluid van schepen; actieve sonar betekent het uitzenden van geluidspulsen en het vervolgens luisteren naar echo's.
Akoestische (geluids) locatie in de lucht werd gebruikt vóór de introductie van de radar.
Het eerste geregistreerde gebruik van de techniek was door Leonardo da Vinci in 1490. Die luisterde via een buis die in het water was gestoken om vaten op het gehoor te detecteren (ontdekken). Sommige dieren (dolfijnen, vleermuizen, sommige spitsmuizen en andere) al miljoenen jaren geluid gebruiken voor communicatie en objectdetectie. Wellicht bracht hem dat op een idee.
Na de ramp met de RMS Titanic probeerde men rond 1912 aparaten te maken die ijsbergen zouden kunnen opsporen. In de duikboten van de Eerste Wereldoorlog kwam vergelijkbare apparatuur. Op schepen kwam juist een sonar om duikboten op te sporen. In Engeland was dit toen een zeer geheim project. Ook de Amerikanen zochten naar manieren om onderzeeërs op te sporen.
De techniek wordt ook gebruikt in dieptemeters.
Bij blindheid
In wezen past een blinde persoon met zijn blindenstok ook deze techniek toe, maar dan puur op het gehoor. Door de blindestok voor zich uit op de grond te tikken, hoort de blinde persoon aan de weerklank van het geluid dat er iets in de weg kan staan. De stok zelf kan natuurlijk ook obstakels als fietsen en reclameborden die op het trottoir staan raken. Op deze manier kan de blinde persoon deze obstakels ontwijken.