Reformatie

Een portret van Maarten Luther, die een belangrijke rol speelde bij de Reformatie

De Reformatie was een periode in de 16e eeuw waarin de Protestanten zich afscheidden van de Rooms-Katholieke Kerk omdat ze niet tevreden waren met veel gebruiken in de Rooms-Katholieke Kerk. De belangrijkste mensen in de Reformatie waren Maarten Luther en Johannes Calvijn, die allebei aan de basis stonden van een nieuwe kerk. Vooral Calvijn's calvinisme werd erg populair in Nederland. Deze invloed kwam via vluchtelingenkerken in Engeland en Duitsland naar Nederland toe. Van grote invloed is Erasmus uit Rotterdam geweest. Hij heeft de Bijbel opnieuw vertaald vanuit de oorspronkelijke Griekse tekst. Het zette de Latijnse vertaling ernaast. Toen bleek dat er in de eeuwen ervoor fouten waren gemaakt in de vertalingen. Omdat Erasmus de oorspronkelijke tekst en de vertaling ernaast zette, kon iedereen zien waar de fouten zaten. Het boekwerk kwam uit in 1516 en heeft veel invloed gehad op Luther.

Maarten Luther

Volgens het verhaal spijkerde Maarten Luther in 1517, na een bezoek aan Rome, 95 'stellingen' over wat hij niet goed vond aan de Katholieke kerk aan de deur van een kerk. Het is niet zeker of dit gebeurde, misschien stuurde Luther wel een brief met 95 stellingen naar iemand van de kerk. Zeker is wel dat Luther niet tevreden was. Hij had in zijn jaren als monnik geleerd dat veel dingen waar de Katholieke kerk het over heeft, niet in de Bijbel staan, bijvoorbeeld verering van heiligen, vagevuur, en de handel in aflaten. Aflaten waren brieven die je kon kopen van de kerk, waardoor een aantal van je zonden werden vergeven. Luther vond het verschrikkelijk dat de kerk de mensen zo misbruikte. Hij gaf lezingen over waar hij zo ontevreden over was, en dit vond de kerk niet fijn. Paus Leo X was niet zo bezig met de voor hem onbekende monnik, maar met de veroveringen van de Turken in de Balkan. Hoewel het niet de bedoeling van Luther was, werd hij uit de Katholieke Kerk gezet en heeft zo een eigen beweging gestart. De enige Nederlandse paus Adrianus VI heeft nog gevraagd aan Erasmus om te helpen in het geschil, maar dat deed Erasmus niet. Hij wilde een onafhankelijk geleerde blijven. Hij bleef katholiek.

Een portret van Johannes Calvijn

Het ontstaan van het Lutheranisme en het Protestantisme

Lutheranisme, zoals de leer van Luther werd genoemd, verspreidde zich over Europa. Veel mensen waren geschokt. Ze waren het met Luther eens dat de Bijbel de enige bron van het geloof kon zijn, en dat ze dus alleen hoefden te luisteren naar de Bijbel, en niet naar wat de Katholieke kerk te zeggen had. Zweden, Noorwegen, Denemarken, Engeland, Schotland, Zwitserland, en Frankrijk keerden de Katholieke kerk allemaal de rug toe. In die tijd was Johannes Calvijn zijn boeken aan het schrijven over zijn interpretatie van de Bijbel. Hij pleitte tegen de Katholieke kerk en voor een sober leven. Calvinisme verspreidde zich over Europa. Nederland en Zwitserland werden streng calvinistische landen.

Gevolgen van de Reformatie

Door de Reformatie nam de macht en invloed van de Katholieke kerk af. Er kwam een scheuring in de kerk. Naast de Rooms-Katholieke Kerk ontstonden er verschillende protestante kerk. Het was de inleiding tot een eeuw van godsdiensttwisten. Mensen werden onzeker, waardoor heksenjachten ontstonden, iets wat de kerk in de eeuwen daarvoor afdeed als een bijgeloof. Mede hierdoor werd de weg gebaand voor de Verlichting en werd meer afstand genomen van de kerkelijke dogmas. Universiteiten die in de eeuwen ervoor onafhankelijk van de koningen van de landen wetenschappelijk onderzoek konden doen dankzij de zegen van de paus, konden nu ook onafhankelijk van de paus werken.

Vandaag de dag heeft de Rooms-Katholieke Kerk ongeveer 1,2 miljard volgelingen, terwijl het Protestantisme 800 miljoen volgelingen heeft. De Katholieke kerk blijft dus iets populairder, vooral in Zuid-Europa en Zuid-Amerika.

Videoclip

• Universiteiten in Europa en hun begin
• Erasmus in de tijd van Luther

Link

• Oorzaken en samenvatting van de Reformatie