Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2022

Gemeenteraadsverkiezingen 2022
← 2018	2026 →
Land	Nederland
Datum	16 maart 2022
Uitslag
Kiesgerechtigd	13.596.447 personen
Opgekomen	6.894.317 personen
Opkomst	50,71%
Parlement	Gemeenteraad
Te verdelen	8.236 zetels
	Lokale en provinciale partijen 2.464.843 stemmen 35,75% 3.453 zetels
	Volkspartij voor Vrijheid en Democratie 800.099 stemmen 11,61% 988 zetels
	Christen-Democratisch Appèl 772.825 stemmen 11,21% 1.105 zetels
Hierboven staan alleen de grootste partijen; de volledige resultaten staan verder in dit artikel.
Impressie
Portaal Politiek

De Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen 2022 waren de verkiezingen voor de gemeenteraad in bijna alle gemeenten in Nederland. Ze vonden plaats op 16 maart 2022 in 332 van de 345 gemeenten. In sommige gemeenten zijn er geen gemeenteraadsverkiezingen gehouden, omdat zij na de vorige gemeenteraadsverkiezingen betrokken zijn geweest bij een herindeling. Voor zo'n herindeling hebben in de betrokken gemeenten al verkiezingen plaatsgevonden voor de nieuwe gemeenteraad. Ook in de bijzondere gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba waren er geen verkiezingen. Op 15 maart 2023 vinden hier de Eilandsraadverkiezingen 2023 plaats, tegelijkertijd met de Provinciale Statenverkiezingen 2023.

Verkiezingsuitslag

Bijna 51% van de stemgerechtigden heeft gestemd tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in de eigen gemeente. Dit zijn zo'n 6,9 miljoen personen. Dit houdt ook in dat 6,7 miljoen mensen niet zijn komen opdagen, terwijl ze wel mochten stemmen. Grotere gemeenten hebben meer zetels in de gemeenteraad dan kleine gemeenten. Toch zijn sommige gemeenteraden groter in het aantal zetels dan ze eigenlijk naar verhouding zouden moeten zijn. Dit komt omdat een gemeenteraad minimaal 9 zetels moet hebben, waardoor gemeenteraden die eigenlijk kleiner zouden moeten zijn toch extra groot zijn. Het toevoegen van meer zetels aan de gemeenteraden van grotere gemeenten, zou juist leiden tot hele grote gemeenteraden in die gemeenten. Door deze verschillen in het aantal inwoners per zetel, kan het voorkomen dat een partij met minder stemmen landelijk gezien meer zetels krijgt. Dat is niet per se oneerlijk, aangezien gemeenteraden nooit allemaal bij elkaar komen om te stemmen. Kleine gemeenten hebben dus niet meer invloed dan grote gemeenten.

Doordat er deze verkiezingen meer zetels te verdelen waren dan vorige verkiezingen, kan het voorkomen dat een partij die minder stemmen gehad heeft toch meer zetels kreeg en andersom. Dit gebeurt dan omdat er meer kleinere gemeenten meedoen, waarin een lijst minder stemmen hoeft te krijgen voor een zetel dan in gemeenten met meer inwoners.

% = Percentage van het totaal aantal stemmen
◉ = Aantal zetels

Partij			2018		2022		Verschil
			%	◉	%	◉	%	◉
	lokale en provinciale partijen 1		31,55%	2.933	35,75%	3.453	+4,20%	+520
	Volkspartij voor Vrijheid en Democratie	VVD	13,50%	1.131	11,61%	1.105	-1,89%	-143
	Christen-Democratisch Appèl	CDA	13,41%	1.293	11,21%	1.293	-1,02%	-26
	Democraten 66	D66	9,18%	602	8,77%	619	-0,41%	+17
	GroenLinks	GL	8,87%	527	8,42%	537	-0,45%	+10
	Partij van de Arbeid	PvdA	7,52%	549	7,82%	558	+0,30%	+9
	ChristenUnie	CU	3,83%	303	3,90%	304	+0,07%	+1
	Socialistische Partij	SP	4,44%	285	2,79%	173	-1,65%	-112
	Staatkundig Gereformeerde Partij	SGP	1,90%	173	2,29%	229	+0,39%	+56
	Partij voor de Dieren	PvdD	1,19%	30	1,97%	63	+0,60%	+33
	Forum voor Democratie	FvD	0,29%	3	1,11%	50	+0,82%	+47
	DENK		1,04%	24	0,99%	25	-0,05%	+1
	Partij voor de Vrijheid	PVV	1,39%	75	0,91%	61	-0,48%	-14
	Volt		-	-	0,75%	20	+0,75%	+20
	50PLUS	50+	0,82%	33	0,63%	24	-0,19%	-9'
	BIJ1		0,10%	1	0,59%	8	+0,49%	+7
	Belang van Nederland	BVNL	-	-	0,31%	17	+0,31%	+17
	JA21		-	-	0,20%	2	+0,20%	+2
	overige partijen		0,98%	29	0,00%	0	-0,98%	-29
totaal			100,00%	7.991	100,00%	8.236	verschil

1.) Stemmen op lokale lijsten waarin meerdere landelijke partijen samenwerkten, zijn niet apart getabuleerd door de Kiesraad. Hierdoor zijn stemmen op progressieve lijsten, christelijke lijsten, liberale lijsten en ouderenlijsten opgeteld bij de stemmen van andere lokale politieke partijen.

De lokale partijen waren het populairste bij de verkiezingen. Bijna 36% van alle stemmen ging naar een lokale partij, goed voor 3.453 zetels. Voor de partijen Volt, Belang van Nederland en JA21 was het de eerste keer dat ze meededen aan een gemeenteraadsverkiezing.

Gemeenten zonder verkiezingen

In de een aantal gemeenten vonden geen verkiezingen plaats i.v.m. herindelingen.

Dit waren Boxtel, Eemsdelta, Oisterwijk, Vught, Purmerend, Dijk en Waard, Maashorst en Land van Cuijk. Daarnaast is de gemeente Weesp op 24 maart 2022 samengegaan met Amsterdam, waardoor inwoners van Weesp alvast hun stem konden uitbrengen voor de Amsterdamse gemeenteraad. Ten slotte zullen in Brielle, Westvoorne en Hellevoetsluis er pas in november 2022 verkiezingen zijn, omdat die gemeenten in 2023 samengaan tot de gemeente Voorne aan Zee.