Mark Carney
| Mark Carney | |
|---|---|
| |
| Naam voluit | Mark Joseph Carney |
| Geboren | 16 maart 1965 |
| Geboren te | Fort Smith, Northwest Territories |
| Partij | Liberale Partij |
| Functie | 24e premier van Canada |
| Aantreden | 14 maart 2025 |
| Voorganger | Justin Trudeau |
| Functie(s) | |
| Partijleider Liberale Partij (2025-heden) Lid van het Lagerhuis (2025-heden) Gouverneur van de Bank of England (2013-2020) Gouverneur van de Bank of Canada (2008-2013) | |
Portaal  Politiek
| |
Mark Carney (Forth Smith, 16 maart 1965) is een Canadees politicus en econoom. Carney is sinds 14 maart 2025 premier van Canada. Ook is hij de huidige leider van de Liberale Partij van Canada en lid van het Canadese Lagerhuis. Voorheen was Carney gouverneur van de Bank of England en de Bank of Canada.
Carney volgde in maart 2025 Justin Trudeau op als premier van Canada. Twee maanden eerder had hij de leiderschapsverkiezingen van de Liberale Partij gewonnen. Carney kon Trudeau opvolgen zonder nieuwe parlementsverkiezingen, omdat de Canadese grondwet geen nieuwe verkiezingen vereist als een premier aftreedt.
Biografie
Jeugd en opleiding
Carney werd geboren op 16 maart 1965 in Forth Smith in de Northwest Territories. Zijn moeder was huisvrouw en zijn vader werkte als schooldirecteur. Zijn vader ook lid van de Liberale Partij en deed in 1980 mee aan de Lagerhuisverkiezingen. Toen Carney tien was, ging zijn moeder terug naar de universiteit om te studeren.
In 1983 begon Carney zijn studie aan Harvard University in de Verenigde Staten. Hier studeerde hij economie en zat in het ijshockeyteam van de universiteit. Carney studeerde vervolgens aan de Universiteit van Oxford in Engeland voor zijn master en doctoraat.
Financiële carrière
Carney werkte vervolgens 13 jaar voor de bank Goldman Sachs. Hij woonde tijdens deze periode afwisselend in Boston, Toronto, Tokio, New York City en Londen. In 2003 verliet Carney de bank voor de Bank of Canada te werken. Hij gaf tussen 2004 en 2007 advies aan het ministerie van Financiën. Tussen 2008 en 2013 was Carney gouverneur van de Bank of Canada. Hij kreeg toen te maken met de nasleep van de financiële crisis van 2008.
Tussen 2013 en 2020 was Carney gouverneur van de Bank of England. Toen kreeg hij ook te maken met de gevolgen van Brexit en de coronapandemie. In 2020 werd hij adviseur van de Canadese premier Justin Trudeau. De Canadese economie was door de pandemie in een recessie geraakt. De Canadese media speculeerden dat Carney mogelijk de nieuwe minister van Financiën werd. Carney werd al eerder in 2012 gevraagd door premier Stephen Harper (van de Conservatieve Partij) om minister van Financiën te worden. Carney wees toen dat aanbod af.
Politieke carrière
Nadat Justin Trudeau in januari 2025 aankondigde af te treden, werd Carney gekozen als de nieuwe partijleider van de Liberale Partij. Hij kreeg toen 85,9% van de stemmen. Op 14 maart 2025 volgde Carney vervolgens Trudeau op als premier van Canada. Volgens de Canadese grondwet is dat mogelijk, omdat er geen nieuwe verkiezingen nodig zijn als een premier aftreed. Carney is de eerste premier van Canada die in een territorium geboren is in plaats van een provincie.
Op 28 april 2025 werden de Canadese Lagerhuisverkiezingen 2025 gehouden. De Liberale Partij van Carney nam het toen op tegen de Conservatieve Partij van Pierre Poilievre. De Liberale Partij stond in 2024 zeer slecht in de peilingen; de Conservatieve Partij stond op een grote landelijke overwinning. Nadat Carney gekozen werd tot leider sloeg dat in ene keer om. Daarnaast speelden ook de dreigementen van de Amerikaanse president Donald Trump een rol. Trump dreigde met het invoeren van importrechten voor producten uit Canada. Ook maakte hij verschillende opmerkingen om Canada de 51e staat van de Verenigde Staten te maken. De Conservatieve Partij staat in Canada bekend als pro-Amerikaans, terwijl de Liberale Partij dat in mindere mate is. Tijdens de verkiezingen won de Liberale Partij van Carney 168 zetels, terwijl de Conservatieve Partij 144 zetels won. Carney kon daardoor aanblijven als premier, maar behaalden geen meerderheid in het parlement.
Carney werd tijdens de verkiezingen gekozen voor het district Nepean in de provincie Ontario. Anders dan Nederland en België zitten premiers en ministers in Canada vaak ook in het parlement.
Standpunten
.jpg)
Carney is een centristische politicus. Hij behoort tot het gematigde deel van de Liberale Partij. Hij is sociaalliberaal en technocratisch. Volgens Carney is economische ongelijkheid een groot probleem voor de samenleving. Hij is op het vlak van overheidsuitgaven conservatief. Hij vindt dat de inkomsten en uitgaven van de overheid in balans moeten zijn. Ook moet Canada zijn staatsschuld aflossen om die te verkleinen.
In 2016 sprak Carney zich uit tegen Brexit. Volgens hem had het Verenigd Koninkrijk baat bij het lidmaatschap van de Europese Unie (EU). Ook zou Brexit de Britse economie meer schaden dan goed doen. In 2025 beloofde Carney om het Canadese defensiebudget te verhogen naar 2% om te voldoen aan de norm van de NAVO.
Op het vlak van milieu is Carney voorstander van duurzaam beleid. Zo wil hij de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) aanpakken. In een interview met Jon Stewart gaf Carney aan dat de verandering vanuit de oliesector moest komen. Hij wil daarom de belasting op CO2-uitstoot afschaffen en groen gedrag belonen. Ook wil hij de belastingen op grote vervuilers verhogen. Daarnaast is Carney een voorstander van de bouw van meer huizen om de woonproblemen op te lossen. Volgens Carney moeten gebouwen hoger en dichter op elkaar gebouwd worden. Ook moet regels voor o.a. het minimum aantal parkeerplaatsen worden afgeschaft.
