Malta

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Dit artikel gaat over het land Malta. Voor het eiland Malta, klik hier.

Republiek Malta Repubblika ta' Malta Republic of Malta
Hoofdstad	Valletta
Aantal inwoners	514.564 (2019)
Oppervlakte	316 km²
Regeringsvorm	Parlementaire republiek
President	George Vella (sinds 2019)
Premier	Robert Abela (sinds 2020)
Godsdienst	Christendom (90%) Geen religie (5%) Overig (5%)
Taal	Maltees (Malti) Engels (English)
Munteenheid	Euro
Volkslied	L-Innu Malti
Nationale feestdag	21 september
Landcode	MLT

De Republiek Malta (Maltees: Repubblika ta' Malta, Engels: Republic of Malta) is een land en eilandengroep. Het ligt in de Middellandse Zee, tussen Italië en Libië. Malta ligt in Europa en is lid van de Europese Unie.

Malta heeft 411.277 inwoners. De twee officiële talen zijn Maltees en Engels.

Bevolking

De inwoners van Malta worden Maltezen genoemd (man: Maltees, vrouw: Maltese). Vooral vroeger hoorde je vaak Maltezers (man: Maltezer).

Malta heeft 411.277 inwoners. Het is één van de dichtbevolkste landen ter wereld, nog dichter bevolkt dan Nederland en België.

Taal

Malta heeft twee officiële talen: Het Maltees (Malti) en het Engels (English). De meeste mensen hebben het Maltees als moedertaal, maar bijna iedereen spreekt ook goed Engels. Dat het Engels ook officieel is, komt doordat Malta vroeger een Engels kolonie was. Het Engels en het Maltees zijn beide officiële werktalen van de Europese Unie.

Het Maltees is een Semitische taal, net als het Arabisch en het Hebreeuws, maar kent ook veel leenwoorden uit het Engels en het Italiaans. Het wordt geschreven in het Latijnse alfabet, maar dan met een paar extra tekens:

Hoofdletters

A

B

Ċ

D

E

F

Ġ

G

Għ

H

Ħ

I

IE

J

K

L

M

N

O

P

Q

R

S

T

U

V

W

X

Ż

Z

Kleine letters

a

b

ċ

d

e

f

ġ

g

għ

h

ħ

i

ie

j

k

l

m

n

o

p

q

r

s

t

u

v

w

x

ż

z

De combinaties għ en ie worden als aparte letters beschouwt, net zoals de ij in het Nederlands.

Godsdienst

Maar liefst 97% van de Maltezen is Rooms-Katholiek. Hiermee is Malta één van de katholiekste landen ter wereld. 48% van de Maltezen bezoekt één van de 376 kerken van het land. Nergens in de Europese Unie is het kerkbezoek zo hoog, maar net zoals in de andere Europese landen neemt het kerkbezoek af: zo'n 1% per jaar.

Bestuur

Malta is een parlementaire republiek. De twee belangrijkste politieke partijen zijn de Partit Nazzjonalista (Nationalistische Partij) en de Malta Labour Party (Maltese Arbeiderspartij). De Arbeiderspartij is momenteel de grootste en heeft 39 van de 65 zetels in het parlement. De overige 30 zijn voor de Nationalistische Partij. De huidige minister-president is Joseph Muscat van de Arbeiderspartij. De president is sinds 2009 partijgenoot George Abela.

Sinds 1 mei 2004 is Malta lid van de Europese Unie. Vier jaar later, in 2008, verving de euro de Maltese lire als munteenheid.

Nadat Malta toetrad tot de Europese Unie, ontstond al snel een groot probleem. Mensen uit Afrika varen met gammele bootjes de Middellandse Zee over naar Europa om daar hun geluk te beproeven. Ze komen dan aan als asielzoeker of illegale immigrant op Malta of het Italiaanse eiland Lampedusa, als ze tenminste niet zijn omgekomen tijdens deze gevaarlijke tocht over zee. Mensensmokkelaars verdienen veel geld met de overtochten, terwijl de immigranten bijna nooit Europa in komen.

Districten

Districten van Malta

Malta is verdeeld in 68 districten, waarvan 54 op Malta en 14 op Gozo. De Maltese districten zijn vergelijkbaar met de gemeenten in Nederland en België.

Geografie

Het land Malta bestaat uit drie eilanden:

• Malta - Het hoofdeiland
• Gozo - Kleiner dan Malta, maar lijkt er erg op
• Comino - De kleinste, ligt tussen Malta en Gozo in en heeft maar 5 inwoners.

Verder is er nog het kleinere Manoel Island en de kleine onbewoonde eilanden Cominotto, Filfla, Fungus Rock en de Saint Paul's Islands.

Klimaat

Malta heeft een mediterraan klimaat. Dat betekent dat Malta lange, droge zomers en zachte winters heeft. 's Zomers is het er gemiddeld zo'n 26°C. Ook wil de [sirocco]] Dan nog wel eens waaien. Dat is een wind die vanuit het zuiden komt. Vanuit de Sahara waait hij dan over de Middellandse Zee naar Malta. Hij brengt (woestijn)stof en tempraturen van wel 40°C met zich mee, maar veroorzaakt ook stormen.

Ook 's winters is het op Malta niet koud. Het is dan gemiddeld zo'n 12°C. Dit is ook de periode waarin het regent. Gemiddeld valt er jaarlijks zo'n 500 mm neerslag op Malta. Ter vergelijking: In Nederland is dat zo'n 832,5 mm.

Economie

Malta heeft een goede economie. Belangrijk voor het land is de industrie, de scheepsbouw en het toerisme. Hoewel Malta een eilandnatie is, is de visserij niet belangrijk. Het land telt maar zo'n duizend vissers. Er is wel een grote haven, de Malta Freeport, maar die is vooral bedoeld voor containers. Het is de op negen na grootste haven van Europa. Ook de landbouw is maar beperkt. Malta produceert maar 20% van zijn voedsel zelf, dus moet veel voedsel importeren.

Malta is een geliefde vestigingsplaats voor (internet-)gokbedrijven en callcenters. Dit zorgt voor veel banen. Voor callcenters is Malta ideaal. De Maltezen zijn goedkoper (hoeven minder salaris) dan de Engelsen, maar spreken toch perfect Engels.

De munteenheid van Malta is de euro. Deze verving op 1 januari 2008 de Maltese lira.

Transport

Hoewel Malta een klein land is, zijn er ontzettend veel auto's. In tegenstelling tot Nederland en België, rijdt men in Malta aan de linkerkant van de weg, net zoals in het Verenigd Koninkrijk. In totaal telt Malta 2254 km aan wegen, waarvan 87,5% verhard is. De overige 12,5% bestaat uit zandweggetjes.

De belangrijkste vorm van openbaar vervoer is veerweg de bus (xarabank of karozza tal-linja in het Maltees). Er zijn veel buslijnen, waarvan twee stadsbussen voor de hoofdstad Valetta en omgeving. Je kan de bus niet alleen overdag, maar ook 's nachts gebruiken.

Malta kent vijf havens, waarvan drie natuurlijke havens zijn. De grootste is de Malta Freeport (zie kopje economie). Andere havens zijn de Grand Harbour en de Marsamxett Harbour bij Valetta, de Ċirkewwa Harbour en de Mġarr Harbour. Tussen die laatste twee vaart een ferry, die het eiland Malta met het eiland Gozo verbindt.

De internationale luchthaven van Malta is Malta International Airport (Ajruport Internazzjonali ta' Malta). Dit is ook meteen het enige vliegveld. Het is de thuisbasis van de nationale luchtvaartmaatschappij Air Malta, maar ook basis voor Ryanair. Vanuit de Malta wordt er gevlogen naar veel Europese bestemmingen, waaronder Amsterdam, Eindhoven en Brussel.

Volkslied

Het volkslied van Malta is het L-Innu Malti. De tekst van het lied werd geschreven door Dun Karm Psaila. Het was oorspronkelijk bedoeld als een schoolliedje, maar werd officieel aangenomen als het volkslied van Malta in 1945.

Originele tekst		Nederlandse vertaling
Lil din l-art ħelwa, l-Omm li tatna isimha, Ħares, Mulej, kif dejjem Int ħarist: Ftakar li lilha bl-oħla dawl libbist. Agħti, kbir Alla, id-dehen lil min jaħkimha, Rodd il-ħniena lis-sid, saħħa 'l-ħaddiem: Seddaq il-għaqda fil-Maltin u s-sliem.		Bewaak haar oh heer, zoals u altijd heeft bewaakt. Dit Moederland hebben wij lief wiens naam wij dragen. Blijf er aan denken, wie u zo eerlijk heeft gemaakt. Hij Die Beslist, wat als wijsheid wordt beschouwd. In hoofd genade, sterkte in mensenverhoging Bevestigt ons allen, in eenheid en vrede.

Fotogalerij

• Malta lokatie.png

  Locatie in Europa

• Flag of Malta.png

  Vlag van Malta

• Malta wapen.gif

  Wapen van Malta

Externe link

• CIA worldfactbook

	Europese Unie
Lidstaten: België · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Griekenland · Hongarije · Ierland · Italië · Kroatië · Letland · Litouwen · Luxemburg · Malta · Nederland · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Zweden Ultraperifere gebieden: Frankrijk: Frans-Guyana · Guadeloupe · Martinique · Mayotte · Réunion · Saint-Martin Portugal: Azoren · Madeira Spanje: Canarische Eilanden Kandidaat-lidstaten: Albanië · Bosnië en Herzegovina · Moldavië · Montenegro · Noord-Macedonië · Oekraïne · Servië · Turkije

	Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa
Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen Niet-erkende staten: Donetsk · Kosovo · Loegansk · Transnistrië · Tsjetsjenië