Lichter

Een lichter of duwbak

Model van een Romeins vrachtschip, zoals dat gevonden is bij Zwammerdam

Een lichter is een boottype dat al stamt uit de tijd van de VOC. Een soort platte schuit. Ook de Romeinen hadden al vergelijkbare vaartuigen waarmee ze goederen konden vervoeren en ermee de rivieren afzakten (met de stroom mee). Zeer waarschijnlijk hadden deze platte schuiten ook een zeil.

Een lichter is een soort platbodem of duwbak die wordt gebruikt om goederen en passagiers van en naar afgemeerde schepen over te brengen. Lichters waren van oudsher niet aangedreven met zeilen en werden verplaatst en bestuurd met behulp van lange riemen die "vegers" worden genoemd en soms ook wel meevoeren op de aandrijfkracht van waterstromingen. Ze werden bediend door geschoolde arbeiders die ook lichters werden genoemd. Niet-aangedreven lichters in de vorm van duwbakken of duwboten worden nog steeds aangedreven door een kleime soort sleepboten, en sommige lichters hebben nu ook zelf een aandrijving. De term wordt ook gebruikt in het Lighter Aboard Ship (LASHbak)-systeem.

De lichter heeft weinig diepgang, zodat het in ondiepe wateren kan varen. Ze kunnen eventueel met luiken worden afgesloten.

Oorsprong van de naam lichter

De naam zelf is van onzekere oorsprong, maar men denkt dat het mogelijk is afgeleid van een oud Nederlands of Duits woord, lichten (optillen, of lossen, leegmaken). In het Nederlands wordt het woord lichter nog steeds gebruikt voor kleinere schepen zoals rijnaken die goederen overnemen van grotere schepen.

Uit de lichtere bak ontstond de "lichtere sleepboot", een kleine, wendbare havensleepboot. Lichtere sleepboten - of kortweg "lichters" - zijn ontworpen voor het slepen van lichtere bakken. Als zodanig zijn ze dus kleiner dan de traditionele havensleepboten en missen ze de kracht of uitrusting om grote schepen te trekken.