Leonardo da Vinci: verschil tussen versies

Versie van 5 nov 2017 22:07

Leonardo da Vinci

Leonardo da Vinci (Vinci, (Italië), 15 april 1452 - 2 mei 1519, Amboise, Frankrijk) was een bekende kunstenaar uit de tijd van de renaissance.

In deze tijd stond de gedachte van de homo universalis centraal. Deze gedachte was letterlijk de 'universele mens'. De mens kon alles doen wat hij wilde en kon ook alles leren. Leonardo was hier een goed voorbeeld voor. Hij wordt dan wel herinnerd voor zijn schilderijen (denk aan Mona Lisa of Het Laatste Avondmaal). Maar Leonardo was nog veel meer. Naast schilder en beeldhouwer, had hij nog wel negen andere beroepen. Hij was dus een mens die alles kon doen wat hij wilde doen.

Hij was een hele nieuwsgierige man en onderzocht alles wat hij zag. Hierbij tekende hij ook veel. In zijn tijd hadden ze nog geen fotocamera’s, dus door alles te tekenen legde hij de kennis vast. Hij had dan ook altijd een notitieboek bij zich.

()

Naast schilder, beeldhouwer en architect was hij ook uitvinder, ingenieur en nog heel veel meer. Er wordt wel gezegd dat hij het beste voorbeeld uit de geschiedenis is van een homo universalis, dat betekent ongeveer: iemand die alles kan.

Hij heeft ook de eerste tank uitgevonden en die gebruiken ze nu nog in de oorlogen. Hij had ook al de eerste aantekeningen van de helikopter. Ook die gebruiken we nu, we hebben alleen een paar aanpassingen gemaakt.

Na zijn dood werd hij begraven in de kapel van het kasteel van Amboise.

()

Leonardo's leven

Leonardo's jeugd

Leonardo da Vinci is geboren in Vinci, Italië. Daar komt de 'da Vinci' in zijn naam vandaan. Hij was toen hij klein was vooral bij zijn oom, ?. Zijn vader was namelijk notaris en had weinig tijd voor Leonardo. Als klein kind ging Leonardo al kijken naar de natuur en deze tekenen.

Leonardo's werk

Leonardo's laatste jaren en dood

Zijn filosofie

Man van Vitruvius, door Leonardo da Vinci

Filosofie zijn gedachten en meningen waar mensen in geloven. Leonardo had drie grote gedachten: homo universalis, de gedachten van het humanisme en gedachten over de natuur.

Homo Universalis

Homo universalis was de gedachte dat de mens alles kon doen wat hij of zij wilde doen. Dit betekent de 'universele mens'. Mensen zouden dan ook veel moeten leren en dan zouden ze alles kunnen doen.

Leonardo is hier een perfect voorbeeld van. Hij voerde verschillende beroepen uit en deed onderzoek naar veel verschillende dingen, zoals de vlucht van een vogel of het beter beschermen van een stad tegen aanvallen. Verder was hij musicus, schilder, tekenaar en beeldhouwer. Hij was dus een man die veel geleerd had en alles kon wat hij wilde doen. Hij had wel een probleem met dingen afmaken. Hij deed veel en maakte veel, maar hij maakte zijn werk vaak niet af.

Humanisme

In de tijd dat Leonardo leefde, de tijd van de Renaissance, was er nog een gedachte die heel belangrijk was. Dit was de gedachte van het humanisme. Het humanisme leerde ons om naar de geschiedenis, vooral de Klassieke Oudheid, te kijken, om van anderen te leren. Verder stelde het de mens voorop. Dat wil zeggen dat de rechten van de mens heel belangrijk waren. Humanisten streefden er naar om goed en rechtvaardig te zijn tegenover hun medemens. Leonardo nam veel ideeën over van de bronnen uit de geschiedenis over, vooral van de Grieken en de Romeinen. Hij vond de mens heel belangrijk en zag deze overal in. Het bekendste voorbeeld hiervan is de Man van Vitruvius. Dit is een man getekend als maat voor een vierkant en een cirkel.

Natuur

Vanaf dat hij een klein kind was, was Leonardo bezig met de natuur. Hij vond alles wat hij zag om zich heen mooi. In de natuur vond hij vrijheid en schoonheid. Hij hield zo veel van dieren dat hij weigerde ze te eten. Hij was vegetariër. Hij dacht dat dieren, net als ons, ook pijn voelen.

Voor Leonardo waren de mensen om hem heen heel belangrijk. Hij gaf mensen altijd iets te eten of onderdak als ze dit nodig hadden. Hij was vriendelijk tegen iedereen. Ondanks dat hij zich er wel bewust van was dat hij geniaal was, schepte hij hier niet over op.

De kunst van Leonardo

Leonardo was al vroeg begonnen met het observeren (kijken naar) de natuur en alles wat hij zag, tekende hij. Zag hij een waterval, tekende hij een waterval. Zag hij een vliegende vogel, dan tekende hij een vliegende vogel. Later in zijn leven, toen hij ongeveer 14 jaar was, is hij in de leer gegaan bij een schilder. Hier leerde hij vooral schilderen, maar ook toneeldecor bouwen. Verder maakte hij later ook zijn eigen muziekinstrumenten.

Veel mensen zien Leonardo als kunstenaar. Maar in zijn tekeningen ging hij heel analytisch te werk. Deze waren altijd heel precies en gedetailleerd. Ook al zijn ze wetenschappelijk aanvechtbaar, omdat Leonardo zich veel liet lijden door de anatomie van dieren, die hij veelal ontleed. Hij tekende mensen en machines op dezelfde manier. Eerst in zijn geheel en daarna lichtte hij enkele details toe of vergrootte deze (Laurenza, 2002).

Mona Lisa

Het schilderij Mona Lisa is misschien wel het bekendste werk van Leonardo da Vinci. Hij heeft hier wel vier jaar aan gewerkt. Het was gemaakt in opdracht. Dat wil zeggen dat iemand aan hem gevraagd had om het werk te maken, in ruil voor geld. Toen Leonardo eindelijk klaar was met het werk, vond hij het zo mooi dat hij het nooit aan de opdrachtgever heeft gegeven. Op het schilderij zie je een vrouw die glimlacht. Ze kijkt je altijd in de ogen aan. Het maakt niet uit waar je staat. Dat maakt dit schilderij zo spannend. Dat en dat dit schilderij is omringt door mysteries.Ze lacht altijd, maar waarom? Wie was deze vrouw?

Het schilderij Mona Lisa trekt nog jaarlijks miljoenen bezoekers naar het Louvre in Parijs. Maar waarom is juist dit schilderij, van alle werken van Leonardo, de meest aantrekkelijke en mysterieuze werk? Leonardo heeft meer dan vier jaar aan dit meesterwerk gewerkt. Het was in opdracht gemaakt, maar hij heeft er nooit afstand van kunnen doen. Er is door kunstcritici veel gespeculeerd: de moeder Maria, iemand uit de Griekse Oudheid, uit het leven van Leonardo, etc. Veelal wordt er gespeculeerd dat Lisa Gherardini is afgebeeld (Klein, 2009).

De diepte in het schilderij is ontstaan omdat Leonardo veel optische regels heeft toegepast. Hij wist wat afstand zou veranderen aan de verhoudingen van een object en dat licht dat door de atmosfeer komt, veranderd. Je zou kunnen zeggen dat de Mona Lisa het resultaat is van alle experimenten van Leonardo (Klein, 2009).

Uitvindingen van Leonardo

Wat doet een uitvinder? Wat is een uitvinding?

Een uitvinder is een soort wetenschapper die allemaal dingen uitvindt. Hij of zij bedenkt nieuwe apparaten en machines. Dat noem je dan een uitvinding. Deze bestonden dus nog niet.

Leonardo noemde zichzelf zijn hele leven lang een uitvinder. Hij vond dat een uitvinder iemand was die iets maakte dat er nog niet was. Leonardo heeft veel nieuwe machines bedacht. Hij probeerde het leven van mensen makkelijker te maken.

Vliegen

Leonardo droomde zijn hele leven lang van vliegen.

Oorlog

Aardrijkskunde

Water

Toneel en muziek

()

Leonardo heeft veel oorlogswapens uitgevonden, waaronder de tank. Hij schetste het als een kegelvormig houten ding met 36 kanonnen. Het kon ronddraaien zodat je iedereen vanaf alle kanten kon beschieten. Er pasten zo'n 4 tot 6 mensen in. Verder heeft hij een 10 m² grote kruisboog geschetst en de voorloper van het machinegeweer. Hij heeft ook de duikersklok verbeterd omdat die het niet goed deed in Leonardo's tijd.

Ook heeft hij een robot geschetst. Het is niet een robot zoals we die nu kennen, maar een soort mens die volgens de tekening zijn kaken en armen kon bewegen en kon gaan staan en zitten. Ook kon hij zijn hoofd draaien. Het is nog onduidelijk waarom Leonardo dit heeft getekend. Hij heeft ook een mens getekend in een cirkel en een vierkant om te bewijzen dat de mens symmetrisch is.

En verder heeft hij ook nog een vliegmachine ontworpen.

Hij overleed in het Franse Amboise, in het Clos Lucé en ligt begraven in de Kapel van St. Hubertus in het kasteel van Amboise. Clos Lucé is een kasteel in Amboise waar Leonardo da Vinci de laatste drie jaren van zijn leven woonde. Het is nu een museum over het leven en werk van Leonardo da Vinci. Het beschikt over veel voorbeelden van zijn uitvindingen.

Leonardo's geboortehuis in Anchiano

Pentekening van een landschap met bergen en rivier in een diep dal met kasteeltje.

()

Links

Biografie Leonardo da Vinci

Literatuurlijst

Alletop10lijstjes. (z.d.). Top 10 Leonardo Da Vinci Uitvindingen. Geraadpleegd op 4 november 2017, van https://www.alletop10lijstjes.nl/top-10-leonardo-da-vinci-uitvindingen/

Bruin, R. de, & Bosua, M. (2004). Geschiedenis geven : Praktische vakdidactiek voor het basisonderwijs (3^de herziene editie). Assen: Koninklijke Van Gorcum.

Capra, F. (2007). The science of Leonardo. New York: Doubleday. Vertaling: Louwerse, A. (2008). De wetenschap van Leonardo da Vinci : Het grote genie van de Renaissance. Uitrecht: Spectrum.

IsGeschiedenis. (z.d.). De geschiedenis van de onderzeeër: van roeiboot naar u-boot. Geraadpleegd op 4 november 2017, van https://isgeschiedenis.nl/nieuws/de-geschiedenis-van-de-onderzeeer-van-roeiboot-naar-u-boot (a)

IsGeschiedenis. (z.d.). Leonardo da Vinci: Homo Universalis. Geraadpleegd op 4 november 2017, van https://isgeschiedenis.nl/nieuws/leonardo-da-vinci-homo-universalis (b)

IsGeschiedenis. (z.d.). Uitvindingen van Leonardo da Vinci. Geraadpleegd op 4 november 2017, van https://isgeschiedenis.nl/nieuws/uitvindingen-van-leonardo-da-vinci (c)

IsGeschiedenis. (z.d.). VAN PYTHAGORAS TOT TESLA: 5 BEROEMDE VEGETARIËRS UIT DE GESCHIEDENIS. Geraadpleegd op 5 november 2017, van https://isgeschiedenis.nl/nieuws/van-pythagoras-tot-tesla-5-beroemde-vegetariers-uit-de-geschiedenis (d)

Klein, S. (2009). De erfenis van Da Vinci : Wereld en wetenschap van Leonardo. Amsterdam: Ambo. Vertaling: Vlaming, A.

Landrus, M. (2006). De geheimen van Leonardo da Vinci. Utrecht: Kosmos-Z&K Uitgevers B.V.

Laurenza, D. (2002). Leonardo da Vinci : Artiste et scientifique. Paris: Pour la Science. Vertaling: Elst, A. van der. (2006). Leonardo da Vinci : Homo universalis. Amsterdam: Natuurwetenschap & Techniek, onderdeel van Veen Magazines.

Laurenza, D. (2005). Da Vinci’s Machines : Alle visionaire ontwerpen eindelijk ontrafeld.

Müller, F. S. (z.d.). Renaisance 14e – 16e eeuw : De oudheid herboren. Geraadpleegd op 4 november 2017, van http://humanistischecanon.nl/venster/renaissance/

Pescio, C. (red.), Antoccia, L., et al. (2004). Leonardo : Kunst en wetenschap. Firenze: Giunti. Vertaling: Benschop-Plokker, J. (2004). Leonardo : Kunst en wetenschap. Kampen: Kok.

Statenvertaling online. (z.d.). Bijbelse kunst : Leonardo da Vinci 1452 – 1519 Het laatste avondmaal (1). Geraadpleegd op 4 november 2017, van https://www.statenvertaling.net/kunst/grootbeeld/150.html

Wit, E. (z.d.). Leonardo da Vinci : 1452 – 1519. Geraadpleegd op 4 november 2017, van http://humanistischecanon.nl/venster/renaissance/leonardo-da-vinci/

Zöllner, F. (2005). Leonardo da Vinci : 1452-1519. Köln: Taschen. Vertaling: Wal, E. van der, & Doelman, E. (red.). (2005). Leonardo da Vinci : 1452-1519. Kerkdriel: Librero.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 {{Pabo|Pabo={{Pabo}}}}
-[[Bestand:Leonardo da Vinci (ur Svenska Familj-Journalen).png|right|350px|thumb]]
+[[Bestand:Leonardo da Vinci (ur Svenska Familj-Journalen).png|350px|thumb|Leonardo da Vinci]]
 '''Leonardo da Vinci'''  ([[Vinci]], ([[Italië]]), 15 [[april]] 1452 -  2 [[mei]] 1519, [[Amboise]], [[Frankrijk]]) was een bekende kunstenaar uit de tijd van de [[renaissance]].
@@ Regel 28: / Regel 28: @@
 ==Zijn filosofie==
+[[Bestand:Leonardo da Vinci- Vitruvian Man.JPG|links|miniatuur|337x337px|Man van Vitruvius, door Leonardo da Vinci]]
-Filosofie zijn gedachten en meningen waar mensen in geloven. Leonardo had drie grote gedachten: ''homo universalis'', de gedachten van het humanisme en gedachten over de natuur.
+[[Filosofie]] zijn gedachten en meningen waar mensen in geloven. Leonardo had drie grote gedachten: ''homo universalis'', de gedachten van het humanisme en gedachten over de natuur.
 ===Homo Universalis===
+''[[Homo universalis]]'' was de gedachte dat de mens alles kon doen wat hij of zij wilde doen. Dit betekent de 'universele mens'. Mensen zouden dan ook veel moeten leren en dan zouden ze alles kunnen doen.
-De filosofie die tijdens de Renaissance en de tijd van Leonardo hoogtij vierde, was homo universalis. Dit is letterlijk de ‘universele mens’. De mens zou namelijk alles kunnen doen wat hij wilde. Hierbij werden mensen ook breed geschoold. Leonardo is hier een perfect voorbeeld van. Hij voerde verschillende beroepen uit en deed onderzoek naar veel verschillende wetenschappen, zoals natuurkunde, bouwkunde, meetkunde en dynamica. Verder was hij musicus, schilder, tekenaar en beeldhouwer. Hij was dus een man die breed geschoold was en alles kon wat hij wilde doen. Dit heeft misschien wel een verband met het feit dat hij weinig zijn opdrachten afmaakte (Wit, z.d.).
+Leonardo is hier een perfect voorbeeld van. Hij voerde verschillende beroepen uit en deed onderzoek naar veel verschillende dingen, zoals de vlucht van een vogel of het beter beschermen van een stad tegen aanvallen. Verder was hij [[musicus]], schilder, tekenaar en beeldhouwer. Hij was dus een man die veel geleerd had en alles kon wat hij wilde doen. Hij had wel een probleem met dingen afmaken. Hij deed veel en maakte veel, maar hij maakte zijn werk vaak niet af.
 ===Humanisme===
-Leonardo wordt ook in verband gebracht met een levensbeschouwelijke stroming uit de Renaissance, namelijk het humanisme. Tijdens de Renaissance had het humanisme twee betekenissen: het studeren van de bronnen uit de Klassieke Oudheid en de visie op de mens (Müller, z.d.). Leonardo deed veel onderzoek vanuit bronnen uit de Klassieke Oudheid. Hij nam daar veel visies van over, die niet altijd juist waren (Laurenza, 2002). Verder nam hij de mens als maat voor alles. Het bekendste voorbeeld hiervan is de ''Vitruviusman. ''
+In de tijd dat Leonardo leefde, de tijd van de Renaissance, was er nog een gedachte die heel belangrijk was. Dit was de gedachte van het [[humanisme]]. Het humanisme leerde ons om naar de geschiedenis, vooral de [[Oudheid|Klassieke Oudheid]], te kijken, om van anderen te leren. Verder stelde het de mens voorop. Dat wil zeggen dat de rechten van de mens heel belangrijk waren. Humanisten streefden er naar om goed en rechtvaardig te zijn tegenover hun medemens. Leonardo nam veel ideeën over van de bronnen uit de geschiedenis over, vooral van de Grieken en de Romeinen. Hij vond de mens heel belangrijk en zag deze overal in. Het bekendste voorbeeld hiervan is de ''[[Man van Vitruvius]].'' Dit is een man getekend als maat voor een vierkant en een cirkel.
 ===Natuur===
-Leonardo werd van jongs af aan de waarde en schoonheid van de natuur bijgebracht. Dit kwam in al zijn werk tot uiting. Hij observeerde de natuur en hield zoveel van dieren dat hij weigerde ze te eten (Capra, 2008).
+Vanaf dat hij een klein kind was, was Leonardo bezig met de natuur. Hij vond alles wat hij zag om zich heen mooi. In de natuur vond hij vrijheid en schoonheid. Hij hield zo veel van dieren dat hij weigerde ze te eten. Hij was [[Vegetarisme|vegetariër]]. Hij dacht dat dieren, net als ons, ook pijn voelen.
-Voor Leonardo waren de mensen om hem heen heel belangrijk. Hij gaf mensen altijd iets te eten of onderdak als ze dit nodig hadden. Hij was zachtmoedig en charmant. Ondanks dat hij zich er wel bewust van was dat hij geniaal was, schepte hij hier niet over op. Hij hield van de natuur en al het leven. Dit was ook de reden dat hij weigerde om dieren te eten. Want, zo dacht hij, dieren kunnen ook pijn voelen (Capra, 2008).
+Voor Leonardo waren de mensen om hem heen heel belangrijk. Hij gaf mensen altijd iets te eten of onderdak als ze dit nodig hadden. Hij was vriendelijk tegen iedereen. Ondanks dat hij zich er wel bewust van was dat hij geniaal was, schepte hij hier niet over op.
 ==De kunst van Leonardo==
-Leonardo was al vroeg begonnen met het observeren (kijken naar) de natuur en alles wat hij zag, tekende hij. Zag hij een waterval, tekende hij een waterval. Zag hij een vliegende vogel, dan tekende hij een vliegende vogel. Later in zijn leven, toen hij ongeveer 14 jaar was, is hij in de leer gegaan bij een schilder. Hier leerde hij vooral schilderen, maar ook toneeldecor bouwen.
+Leonardo was al vroeg begonnen met het observeren (kijken naar) de natuur en alles wat hij zag, tekende hij. Zag hij een waterval, tekende hij een waterval. Zag hij een vliegende vogel, dan tekende hij een vliegende vogel. Later in zijn leven, toen hij ongeveer 14 jaar was, is hij in de leer gegaan bij een schilder. Hier leerde hij vooral schilderen, maar ook toneeldecor bouwen. Verder maakte hij later ook zijn eigen muziekinstrumenten.
+Veel mensen zien Leonardo als kunstenaar. Maar in zijn tekeningen ging hij heel analytisch te werk. Deze waren altijd heel precies en gedetailleerd. Ook al zijn ze wetenschappelijk aanvechtbaar, omdat Leonardo zich veel liet lijden door de anatomie van dieren, die hij veelal ontleed. Hij tekende mensen en machines op dezelfde manier. Eerst in zijn geheel en daarna lichtte hij enkele details toe of vergrootte deze (Laurenza, 2002).
 ===Mona Lisa===
+Het schilderij ''Mona Lisa'' is misschien wel het bekendste werk van Leonardo da Vinci. Hij heeft hier wel vier jaar aan gewerkt. Het was gemaakt in opdracht. Dat wil zeggen dat iemand aan hem gevraagd had om het werk te maken, in ruil voor geld. Toen Leonardo eindelijk klaar was met het werk, vond hij het zo mooi dat hij het nooit aan de opdrachtgever heeft gegeven. Op het schilderij zie je een vrouw die glimlacht. Ze kijkt je altijd in de ogen aan. Het maakt niet uit waar je staat. Dat maakt dit schilderij zo spannend. Dat en dat dit schilderij is omringt door mysteries.Ze lacht altijd, maar waarom? Wie was deze vrouw?
+Het schilderij ''Mona Lisa'' trekt nog jaarlijks miljoenen bezoekers naar het Louvre in Parijs. Maar waarom is juist dit schilderij, van alle werken van Leonardo, de meest aantrekkelijke en mysterieuze werk? Leonardo heeft meer dan vier jaar aan dit meesterwerk gewerkt. Het was in opdracht gemaakt, maar hij heeft er nooit afstand van kunnen doen.  Er is door kunstcritici veel gespeculeerd: de moeder Maria, iemand uit de Griekse Oudheid, uit het leven van Leonardo, etc. Veelal wordt er gespeculeerd dat Lisa Gherardini is afgebeeld (Klein, 2009).
+De diepte in het schilderij is ontstaan omdat Leonardo veel optische regels heeft toegepast. Hij wist wat afstand zou veranderen aan de verhoudingen van een object en dat licht dat door de atmosfeer komt, veranderd. Je zou kunnen zeggen dat de Mona Lisa het resultaat is van alle experimenten van Leonardo (Klein, 2009).
 ==Uitvindingen van Leonardo==