Kompas

Uit Wikikids
Versie door AjejeBot (overleg | bijdragen) op 10 okt 2021 om 15:26 (→‎top: replaced: |thumb| → |miniatuur|)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Kompas

Een kompas is een zeer oud navigatie-instrument, het heeft ongeveer dezelfde functie als een GPS. Je de weg wijzen, je kunt het bijna overal ter wereld gebruiken. Dicht bij de Noord- en de Zuidpool kan dat niet.

Een traditioneel kompas heeft een magneet die twee verschillende polen heeft Noorden (N) Zuiden (S). De aarde is ook een magneet, stel je voor: de aarde is een grote magneet waar de twee polen in het Noorden en het Zuiden van de wereld liggen.

De wijzer in het kompas is een kleine magneet die vrij kan draaien, het wordt aangetrokken door de aardmagneet. Die zal de wijzer richten naar zijn eigen polen. De pool die naar het Noorden wijst, is dan ook de Noordpool.

Kompas op zee

Op een kompas zit een naald die altijd naar het noorden wijst. De naald is magnetisch en wordt aangetrokken door de magnetische noordpool. Door middel van een kaart en een kompas kon de schipper bepalen welke kant ze op moesten varen. Er zijn echter twee verschillende Noorden. Het geografische noorden en het kaart noorden. Het verschil tussen het geografische noorden (dus dat van de aardbol) en het magnetische noorden (dat wat het kompas aanwijst) noemen we declinatie. Nu is het zo dat magnetische velden verschuiven, dus ook het magnetische noorden. Dit betekend dat de declinatie veranderd. Vaak gebeurd dit met slecht een halve graden per jaar. Hier moet je rekening mee houden tijdens het bereken van je route.

Geschiedenis

De Chinezen hebben eigenlijk het kompas ontdekt. Ze merkte als je een stukje ijzer op een drijvend plankje in het water legde het altijd dezelfde kant opdraaide.

Rond 1300 werd het kompas dan eindelijk ook in het Westen, bij ons gebruikt. Door de verbeteringen aan het kompas in de jaren daarna werd het steeds makkelijker om het af te lezen

Gemaakt

Het kompas is circa 2000 jaar geleden uitgevonden door de Chinese Shen Kuo.

Accessories-text-editor.svg
Dit artikel is een beginnetje. Je wordt uitgenodigd op bewerk te klikken om dit artikel aan te vullen.

Meer informatie over dit onderwerp vind je hier:
Tekst: WikipediaNPO KennisGoogle
Afbeeldingen: Wikimedia Commons (oud) • WikiKids Beeldbank
Clipjes: SchooltvBeeld & GeluidYouTube

Accessories-text-editor.svg
Dit artikel is een beginnetje.
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Kompas&oldid=689290"