Kinderwetje van Van Houten
Het Kinderwetje van Van Houten (officieel De Wet houdende maatregelen tot het tegengaan van overmatigen arbeid en verwaarloozing van kinderen), is een wet, die opgesteld is door politicus Samuel van Houten.
Inhoud
Rond 1874 werden er, ook omdat het crisis was, veel kinderarbeiders ingezet. Zij moesten zwaar en veel werk verrichten. De wet van Van Houten moest hier een eind aan maken. In de wet stond dat het verboden was om nog langer kinderen tot twaalf jaar in te zetten als arbeider.
De wet werd in het gewone leven vaak genegeerd en er waren nog steeds veel kinderen actief als arbeider. Hier kwam een eind aan bij de Kinderwetten van 1901. Deze wet verplichtte kinderen naar school te gaan (leerplicht). Dit gold voor kinderen van vier tot twaalf jaar.
Hoe is het Kinderwetje van Van Houten ontstaan?
.jpg)
Wie was Samuel van Houten?
Samuel van Houten (1837-1930) is de man achter het Kinderwetje van Van Houten. Hij groeide op in Groningen. Hij was aanhanger van het liberalisme. Als volwassen man was hij een advocaat en raadslid in zijn eigen stad Groningen. Uiteindelijk werd hij een lid van de Tweede Kamer. In die tijd waren er nog geen politieke partijen, elk lid stond op zichzelf. Van Houten stond bekend als een opvallende man, die schokkende ideeën had voor die tijd. Hij vond het belangrijk om op te komen voor de arbeidsklasse. Hij wilde dat het beleid rond kinderarbeid veranderd zou worden.
Hoe was het leven van de kinderen voor het Kinderwetje van Van Houten?
In de negentiende eeuw kwam er in Nederland industriële revolutie op gang. Er heerste veel armoede en er waren grote verschillen tussen arm en rijk. Bij veel gezinnen was er niet genoeg inkomen om te overleven, daardoor werden de kinderen in het gezin ook ingezet in de fabrieken. Hierdoor groeide de kinderarbeid. In die tijd vonden mensen het belangrijk dat de kinderen aan het werk gingen, in plaats van rond te hangen en te bedelen.
De kinderen werkte onder slechte omstandigheden in de fabrieken. Er kwamen steeds meer verhalen over kinderen met bleke gezichten en ondervoede lichamen die in de fabrieken werkten. Ook waren er veel jonge kinderen aan het werk, zelfs al vanaf 5 jaar oud. Ook maakten de kinderen lange zware dagen.
Maar 50 procent van de kinderen tussen de 5-14 jaar waren ingeschreven bij een school. Hiervan moest een groot deel ook een bijdrage leveren bij het verdienen van geld. Daarom waren er veel winterkinderen, die in de zomer werkte maar in de winter naar school gingen. Ook waren er veel kinderen die alleen 's avonds naar school gingen na het werken. Dit waren maar twee uurtjes per dag.
| Leeftijd | Taken |
|---|---|
| 6 jaar | Eenvoudige taken, steeds meer verantwoordelijkheid, meewerken bij de oogst, assisteren in de werkplaats. |
| 10 jaar | Serieus meewerken, eigen taken in de fabrieken. |
| 12/14 jaar | Als leerling ambachtsbaas of als boer werken. |
| Meisjes | Vroeg ingezet worden in het huishouden. |
Waarom kwam het Kinderwetje van Van Houten?
Er waren steeds meer mensen die hoorde van de kinderarbeid. Daarom werden er bijeenkomsten gehouden om een wet te maken die hiertegen zou zijn. Samuel van Houten was hier een belangrijk persoon in.
Voor Van Houten waren vooral de economische gevolgen van kinderarbeid belangrijk voor zijn wet. Volgens hem zouden de mensen er economisch op vooruit gaan als de kinderarbeid afgeschaft zou worden. Hij wilde een minder groot verschil tussen de arme en rijke mensen. Het was voor hem mooi meegenomen dat de kinderwet ervoor zou zorgen dat kinderen naar school zouden gaan en niet meer hard hoefden te werken.
Wat hield het Kinderwetje van Van Houten in?
Na veel debatteren in de Tweede Kamer kwam er uiteindelijk een kinderwet. Hierin stond dat het verboden werd om kinderen beneden de 12 jaar in dienst te nemen, maar het sloot huiselijke en persoonlijke arbeid uit. Ook werden er geen boetes gegeven als mensen zich hier niet aan hielden en werden er geen controles gedaan. Door het Kinderwetje van Van Houten werd de kinderarbeid niet helemaal afgeschaft, maar wel minder. Mensen gingen steeds meer inzien dat kinderarbeid slecht was. De Kinderwet legde de basis voor een sociale wetgeving, wat later de Leerplicht bracht.
Bronvermelding
Het Kinderwetje van Van Houten. (z.d.). Canon van Nederland. Geraadpleegd 2-11-2020, van https://www.canonvannederland.nl/nl/kinderwetje
IsGeschiedenis. (2020). Waarom wilde Samuel van Houten kinderarbeid afschaffen? Geraadpleegd 2-1—2020 van https://isgeschiedenis.nl/nieuws/waarom-wilde-samuel-van-houten-kinderarbeid-afschaffen
Jager, R. (z.d.)., De leerplicht en het recht op onderwijs; Journal over het spanningsveld tussen de onderwijsplicht en het recht op onderwijs en het conflict tussen de belangen van de ouders en het kind. Universiteit Leiden.
Klokhuis. (2011)., Canon- Kinderarbeid. Geraadpleegd op 2-11-2020 van https://schooltv.nl/video/het-klokhuis-canon-kinderarbeid/
Postma, A. (1977)., De mislukte pogingen tussen 1874 en 1889 tot verbetering en uitbreiding van de Kinderwet-Van Houten. Deventer: Kluwer
Regt, de, A. (1990)., ‘’Het eeuwige kostgeldprobleem’’. Geraadpleegd op 2-11-2020 van https://ugp.rug.nl/ast/article/view/23423
Schenkeveld, W. (2003)., Het Kinderwetje van Van Houten; sociale wetgeving in de negentiende eeuw. Hilversum: Verloren.
Scholten, L. & Smit, C. (2019-2020)., De taak der wetgever. Liberalisme en het Kinderwetje van Van Houten. Faculty of Humanities Theses
Schooltv. (2018)., Afschaffing van kinderarbeid; Welkom in de IJzeren Eeuw. Geraadpleegd op 2-11-2020 van https://www.youtube.com/watch?v=KR_lYP71Z8I
SLO. (z.d.). Onderzoeken en ontwerpen - Onderliggende vaardigheden. Geraadpleegd 3-11-2020, van https://www.slo.nl/thema/meer/wetenschap/componenten/onderzoeken/denkwijzen-hanteren/
Willemsen, P. (2015)., De Kinderwet van Van Houten Een nauwelijks functionerende wet en het belang ervan voor navolgende sociale wetgeving in Nederland. Faculty of Humanities Theses.