Kamehameha I van Hawaï

Kamehameha I, ook bekend als Kamehameha de Grote (Kohala, c. 1758 – Kailua-Kona, 8 mei 1819) was de eerste koning van Hawaï. Kamehameha I heeft tevens het koninkrijk gesticht, door de verschillende Hawaïaanse eilanden te verenigen.

Het is onduidelijk wanneer Kamehameha precies geboren is en waar dat precies was. Kamehameha kwam uit de adellijke familie die over het eiland Hawaï (het zuidelijkste en grootste eiland) regeerde. Zijn oom was koning van het eiland en Kamehameha groeide op aan het koninklijk hof van het eiland. Nadat zijn oom overleed, ging de troon over op zijn neef. Toch was Kamehameha een belangrijk persoon. Hij was de bewaarder van de Hawaïaanse god van de oorlog. De relatie tussen Kamehameha en de koning werd erg stug, nadat Kamehameha een oproep deed aan de Hawaïaanse goden. Normaal was dit de taak van de koning. Kamehameha werd uiteindelijk gezien als de echte leider van het eiland, nadat hij een bepaalde steen kon optillen. Dit was de Naha Stone. Volgens mythologie was hij daardoor uitverkoren en kreeg de steun van vijf generaals. Hierna versloeg hij de koning in de slag bij Mokuohai, waarna hijzelf koning van het eiland werd.

De mythe waarmee Kamehameha koning werd ging over een groter gebied dan Hawaï zelf. Het draaide om alle eilanden in de Grote Oceaan, waaronder Nieuw-Zeeland. Een van zijn vrouwen en zijn vader steunden Kamehameha hierin. Zij wilde net als Kamehameha dat alle Hawaïaanse eilanden verenigd werden onder één koning. Twee Britse militairen die op het eiland woonden, steunden Kamehemeha ook. Dit waren Isaac Davis en John Young, die getrouwd waren met Hawaïaanse vrouwen.

In 1795 zeilde Kamehameha naar de eilanden Maui en Oahu met zo'n 10.000 soldaten en 960 kano's. Maui en Molokai werden met gemak veroverd in de slag bij Kawela. Hierna ging hij verder naar Oahu en ging daar aan land. In de slag bij Nuunanu wist hij de leider van het eiland te verslaan en Oahu te veroveren. In de strijd werd de leider van Oahu vermoord. In 1810 wist Kamehameha een vreedzaam verdrag te sluiten met Kauai, waardoor alle Hawaïaanse eilanden verenigd waren. Kamehameha zorgde ervoor dat er één rechterlijk systeem kwam. Daarnaast hief hij belasting in producten, die hij vervolgens verhandelde met de Verenigde Staten en Europa. Mede door de adviezen van Davis en Young wist hij ervoor te zorgen dat de Europeanen en Amerikanen hem erkenden.

Zoals toentertijd gewoon was had Kamehameha verschillende vrouwen en vele kinderen. Hij overleed in 1819, waarna hij werd opgevolgd door Kamehameha II. Zijn lichaam ligt begraven op een onbekende plaats. In het Amerikaans Capitool in Washington D.C. staat een standbeeld van Kamehameha I, geschonken door Hawaï.