Italië

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. Toelichting: Oppoetsen

Dit artikel is nog niet af.

Italiaanse Republiek Repubblica Italiana
Hoofdstad	Rome
Aantal inwoners	59.045.521 (2021)
Oppervlakte	301.339 km²
Regeringsvorm	Parlementaire republiek
President	Sergio Mattarella (sinds 2015)
Premier	Giorgia Meloni (sinds 2022)
Godsdienst	Christendom (84,4%) Geen religie (11,6%) Islam (1,0%) Overig (3%)
Taal	Italiaans (italiano)
Munteenheid	Euro
Volkslied	Il Canto degli Italiani
Nationale feestdag	Dag van de Republiek (2 juni)
Landcode	ITA
Portaal Italië

Italië, officieel de Italiaanse Republiek, is een land in het zuiden van Europa. Italië is onderdeel van de Europese Unie en is één van de zes landen die deze oprichtte. In Italië betaald men met euro en spreekt men Italiaans. Italië grenst in het noorden aan Zwitserland en Oostenrijk, in het oosten aan Slovenië en in het westen aan Frankrijk. In Italië zelf liggen nog twee kleine landjes, in het noorden het landje San Marino en in de hoofdstad Rome ligt het landje Vaticaanstad.

Italië is op de wereldkaart makkelijk te vinden door haar vorm. Het land lijkt namelijk op een laars. Het vasteland van Italië wordt daarom aan de laars van Italië genoemd. Daarnaast behoren nog een groot aantal eilanden bij Italië, waarvan Sicilië en Sardinië het grootst zijn. Het land wordt verder omringt door de Middellandse Zee, de Ionische Zee, de Adriatische Zee en de Ligurische Zee. In het midden tussen het vasteland en de grote eilanden ligt de Tyrreense Zee.

Italië heeft een lange geschiedenis, die teruggaat tot in de oudheid. Vanuit de hoofdstad Rome is toen het Romeinse Rijk ontstaan dat op het hoogtepunt het hele gebied rond de Middellandse Zee in beslag nam. Na de middeleeuwen is ook de Renaissance in Italië ontstaan. Het huidige Italië bestaat nog niet zo heel lang, pas sinds 1861. Hiervoor was het een verzameling van allerlei landjes, net als Duitsland toentertijd. Sinds 1946 is Italië een republiek.

Italië staat bekend om haar gewassen en gerechten. Zo is broccoli een typisch Italiaans product. Qua gerechten is Italië bekend vanwege haar 's, pizza's en Italiaans schepijs. Daarnaast is de koffie-cultuur van het land erg bekend en geliefd. Italië is zoals de meeste Zuid-Europese landen een echt vakantieland. Vooral het Gardameer, de Italiaanse Alpen en steden als Rome, Venetië en Napels zijn bekende vakantiebestemmingen. De stad Milaan staat bekend als modestad en verder is de scheefstaande Toren van Pisa nog bekend. Daarnaast liggen Italië nog een heleboel vulkanen, zoals de Etna en de Vesuvius, grote wijn- en boomgaarden en vele gebergten.

Geschiedenis

Voor de Romeinen

Voor de Romeinen leefden er in Italië verschillende volkeren met elk een eigen cultuur. De oudste gevonden resten komen uit 6000 v.Chr. en zijn gevonden op Sardinië. Later kwamen er grotere volkeren in Italië wonen. Tussen de Tiber en de Arno gingen de Etrusken wonen. Tussen de 7e en 5e eeuw voor Christus had deze bevolkingsgroep hun hoogtepunt. Net als de Romeinen hadden de Etrusken een hoogontwikkelde cultuur.

Vanaf 800 v.Chr. werd het zuiden van Italië gekoloniseerd door de Grieken. Je moet weten dat de Grieken eerder waren dan de Romeinen. Ze hadden vele koloniën rond de Middellandse Zee. Ze vestigden zich langs de kust. In de binnenland leefden de oorspronkelijke bewoners. Steden als Napels kregen later een belangrijke invloed op de cultuur van de Romeinen. Veel oorspronkelijke bewoners zagen de Grieken als bedreiging. De Griekse koloniën in Italië werden samen Magna Graecia genoemd.

Tussen de Grieken en de Etrusken in woonde in het midden van Italië een ander volk, de Romeinen.

Het Romeinse Rijk

De Romeinen leefden in de stad Rome. In het begin heersten ze alleen over deze stad en het gebied eromheen. Eerste veroverde de Romeinen de omliggende steden, daarna versloegen ze de Grieken in het zuiden en de Etrusken in het noorden. Italië was nu volledig in handen van de Romeinen, maar het Romeinse Rijk bleef groeien. Eerst was er oorlog met de stad Carthago. Nadat deze stad verslagen was, veroverden de Romeinen de koloniën van de Grieken en de Carthagers rond de Middellandse Zee.

Het Romeinse Rijk was eerst een koninkrijk, maar werd gedurende een paar eeuwen een republiek. De republiek bestond uit meerder senatoren die een dictator voor een paar jaar kozen. Echter was er in het Romeinse Rijk op een geef moment veel onrust. De generaal Julius Caesar werd uiteindelijk tot dictator gekozen. Aangezien het volgens hem een noodsituatie was, trok hij de macht naar zich toe en zorgde ervoor dat hij dictator bleef voor langere tijd. Hij wilde de monarchie herstellen, maar veel senatoren zaten hier niet op te wachten. In 44 v.Chr. zou Julius Caesar worden vermoord door de senatoren. Zijn zoon Augustus nam hierna het roer over, aangezien er weer onrust was in het Romeinse Rijk. Hij veroordeelde de senatoren en maakte van het Romeinse Rijk weer een monarchie, maar dan geen koninkrijk, maar een keizerrijk. Augustus was de eerste keizer van het Romeinse Rijk en onder hem was er een tijd van rust en vrede in het Romeinse Rijk (Pax Romana). Na een paar "gekke" keizers, zoals Nero, werd besloten dat de keizer iemand kon adopteren als zoon en die dan keizer zou worden. Vaak was dit een generaal. Onder keizer Trajanus werd bereikte het Romeinse Rijk zijn hoogtepunt. Hierna waren er geen nieuwe veroveringen of goede keizers meer.

De reden waarom het Romeinse Rijk veroverd kon worden was te danken aan de goede militaire kwaliteiten. In het Romeinse Rijk stond het leger hoog in het aanzien en was tactiek erg belangrijk. Julius Ceasar zou hebben gezegd: "Vedi, Vidi, Vici" (Ik kwam, ik zag, ik overwon) en dat bewees de kwaliteit van de Romeinen ook. Daarnaast waren de Romeinen tolerant. Veel veroverde volkeren konden ook Romeins staatsburger worden. Daarnaast mochten de veroverde volkeren hun eigen godsdienst uitoefenen, mits ze die van de Romeinen en de keizer aanbaden. Christen weigerden dit, aangezien in hun Bijbel stond dat dit niet mocht. Aanvankelijk werden zij vermoord, maar uiteindelijk zou het Romeinse Rijk christelijk worden. Ook hielpen de Romeinen de nieuwe volkeren. Zo maakten wegen en nieuwe steden. Hun cultuur werd Romeins gemaakt, dit noemen wen romanisering. De Romeinse cultuur was overigens geïnspireerd op die van de Grieken. De Romeinen vonden de Griekse cultuur zo mooi dat ze deze overnamen en uitbreidde. Dit zie vooral aan de goden, die andere namen kregen, en de gebouwen, het gebruik van zuilen.

Het Romeinse Rijk was inmiddels zo groot geworden dat het niet goed te verdedigen en te besturen was. De oplossing was simpel: Het rijk werd in tweeën verdeeld; het Oost- en West-Romeinse Rijk. Na een tijdje verliet keizer Constantijn de Grote de hoofdstad Rome en ging in Constantinopel (het huidige Instanboel) wonen. Het West-Romeinse Rijk raakte in verval. Ondertussen was er een ander probleem; de Hunnen breidden hun macht uit naar Europa. Zij verdrongen andere volkeren, die weer door het de grenzen van het West-Romeinse Rijk wisten te breken. Deze volkeren veroverde dit rijk en het West-Romeinse Rijk zou vallen. Deze gebeurtenis heet de Grote Volksverhuizing.

Het Oost-Romeinse Rijk bleef nog een aantal eeuwen voortbestaan onder de naam; het Byzantijnse Rijk.

De Italiaanse Eenwording

Voor het jaar 1861 was Italië in kleine koninkrijkjes verdeeld. In het noorden was meestal de Oostenrijkse keizer de baas. Het zuiden leek meer op een groep. De koninkrijken Napels en Sicilië waren al gesticht door het noorden, dat betekent al gemaakt. In het jaar 1861 werd Italië een groot land onder leiding van koning Victor Emanuel II van Italië.

De Eerste Wereldoorlog

In de Eerste Wereldoorlog was Italië eerst neutraal. Nadat de geallieerden toestemming gaven tot gebiedsuitbreiding, verklaarde Italië in 1916 de oorlog aan Oostenrijk-Hongarije en aan het Duitse Keizerrijk. De oorlogen op zich waren niet zo'n groot succes, maar ze hielden er wel veel grondgebied aan over, zoals Zadar en Zuid-Tirol.

Bestand:Italie en kolonien.PNG

De Italiaanse koloniën vlak voor de Tweede Wereldoorlog.

Mussolini en de Tweede Wereldoorlog

In 1922 kwam Benito Mussolini aan de macht. In de jaren die volgde veranderde hij Italië tot een fascistische staat, waarvan hij de Duce (leider) was. Officieel was Victor Emanuel III van Italië nog koning maar in werkelijkheid had Mussolini de touwtjes strak in handen. In 1935 werd Ethiopië binnengevallen door Italië. Italië raakte internationaal geïsoleerder, en werd een bondgenoot van Duitsland in de Tweede Wereldoorlog. In 1940 verklaarde Italië de oorlog aan Engeland en Frankrijk. Griekenland en delen van Noord-Afrika werden in beslag genomen, al lukte dat niet zonder de steun van de Duitsers.

Het tij begon echter te keren nadat de geallieerden vanaf Sicilië langzaam Italië binnendrongen. De Italiaanse regering haalde Benito Mussolini van zijn troon af en sloot vrede met Engeland en Frankrijk. Italië verklaarde de oorlog aan Duitsland, al moesten ze in het land nog steeds vechten tegen de overgebleven nazi's en fascisten. Dit leidde nog tot zware schade op Italiaans grondgebied. Mussolini werd gevangengezet, maar later door de Duitsers bevrijd, en aan het hoofd gezet van de Italiaanse Sociale Republiek, een satellietstaat van Duitsland. Uiteindelijk werd Mussolini opnieuw gevangen in 1945 en vermoord. De Tweede Wereldoorlog kostte uiteindelijk aan zo'n 450.000 Italianen het leven.

Geografie

Grote steden

• Mooie steden: Rome, Milaan, Venetië, Murano en Burano

Klimaat in Italië

Het is vaak warm in Italië, zowel in de zomer als in de winter. Als het een keer stormt of regent dan regent of stormt het heel hard in Italië. Waarom is Italië Warmer dan Nederland? Italië licht dichter bij de evenaar en er zijn veel bergen en vulkanen. in Nederland is de luchtvochtigheid veel hoger dan in zuid - europese landen zoals Italië

Natuur

Italië heeft ook een paar eilanden, Sicilië en Sardinië. De grootste is Sicilië. Daar wonen ongeveer 2 miljoen mensen. In het noordoosten van Sicilië ligt de Etna dat is een vulkaan Deze vulkaan is 3369 meter hoog. Bij Napels ligt ook een vulkaan en die heet Vesuvius.

In Italië groeien niet overal dezelfde planten. Zo heb je in het noorden grote bossen, terwijl in het zuiden alleen bomen en planten groeien die goed tegen de hitte kunnen. In beschermde gebieden langs de kust vind je veel parasoldennen, palmbomen en eucalyptussen, enorme bommen met witgevlekte stammen. Anjers worden gekweekt in de kassen die je langs de weg ziet staan wanneer je vanuit Frankrijk Italië binnenrijdt. Maar elk dorp heeft zijn geraniums en oleanders. Op Sicilië groeien bougainvillea’s met rode, paarse of witte bloemen en jasmijn langs de muren. Er zijn ook heel veel dieren. En er zijn ook hele mooie bergen en het kan zijn dat op de hoogste bergtoppen in de zomer sneeuw te zien is. In Italië is het heel vaak watm. In Italië komen veel soorten bomen voor die je veel ziet in Zuid-Europese landen, zoals de blauwe regen.

In het Noorden van de Alpen liggen heel veel Dolomieten, dat zijn hele stijlen rotsen. Je kan ze allemaal in vele figuren vinden. Sommige lijken zelfs op kerktorens. Heel veel mensen gaan er vaak naartoe om ze te bekijken, dat vinden heel veel mensen erg interessant. Dolomieten bestaan uit stukken kalkstenen, ze noemen dat dan ook wel marmer. In Italië is marmer best wel bijzonder, marmer komt dan ook vaak alleen in Italië voor.

De Apennijnen, dat zijn hele grote bergen, die gaan helemaal door tot het eiland Sicilië. De rivier de Po gaat dwars door de Apennijnen heen, de hele Po is wel 676 km lang! tussen de Apennijnen en de Alpen "de Alpen is ook een gebergte" licht een heel vlak gebied, dus dat gebied is niet zo hoog, dat vlakke gebied heet de Po-vlakte. Deze oppervlakte begint bij Turijn en eindigt bij de Adriatische Zee. De hoogste top van de Apennijnen zijn de Abrussen. Die bergtoppen vind je in het midden, dus tussen de Apennijnen en tussen de Alpen in. In Italië zeggen ze dat daar tussen ook ravijnen en bossen zijn, maar dat weten ze nog niet zeker!

Italianen zijn niet zo vaak thuis als Nederlanders en Belgen. Ze houden ervan om zichzelf te showen, de laatste nieuwtjes uit te wisselen, en dat doen ze het liefst in de openlucht. Als je vraagt: Wat ga je vanavond doen? Is het antwoord meestal: Vado in Piazza. (Ik ga naar het plein). Het plein is een fijne plek, waar katten in de zon luieren, duiven rondtripspelen en bejaarden op bankjes zitten om wat te babbelen en de mensen voorbij te zien komen. Een paar keer per week is er een markt met kleurrijke stalletjes waar de bevolking druk pratend haar inkopen komt doen. De levendige straat van elke stad is il corso, de hoofdstraat met aan allebei de kanten staan winkels en cafés. Deze straat is vaak genoemd naar de nationale held Garibaldi. Op het strand in de zomer is het heel druk. Er zijn hokjes waar mensen hun strand spullen kunnen laten BV: zonnebrand, parasols, voetbal, zwemkleding en nog veel meer. Sommige mensen gaan als het heel heet is naar het strand en gaan ze daar gezellig eten. Maar als er heel veel mensen zijn moet je zelfs voor het strand betalen.

Cultuur

Feestdagen

Feesten Italië: Veel dansen. De Romeinen die uit Italië kwamen veroverden heel veel landen. Het gebied dat ze veroverd hadden liep van de Rijn tot in Noord-Afrika. Murano is een eilandje in Italië. Het staat bekend om zijn glaswerk. Burano is ook een eilandje in Italië. Het staat bekend om zijn gekleurde huisjes. Alle huisjes hebben een andere kleur. Op 6 januari is er een feestdag voor kinderen. La Befana komt dan langs met cadeautjes voor kinderen die lief zijn geweest. De kinderen die stout zijn geweest krijgen een stukje houtskool. Je kan dit dus vergelijken met Sinterklaas.

De Italiaanse keuken

De Italiaanse keuken is een van de beroemdste ter wereld. De gerechten worden over het algemeen als lekker en toegankelijk beschouwd. Waar in de Franse keuken de bereidingswijze van belang is, gaat het in de Italiaanse keuken vooral om de ingrediënten. Bij een ontbijt in Italië wordt niet zo heel veel gegeten. In zowel de middag als de avond wordt warm gegeven.

Een diner in Italië begint met de eerst gang; antipasto. De naam zegt het al, het bestaat uit verschillende kleine gerechten, maar geen pasta. Een typisch gerecht is een salade mozzarella, tomaat en pesto, maar ook carpaccio is er één. Hierna volgt het hoofdgerecht, meestal pasta. Er zijn verschillende soorten pasta, zoals farfalle, fusilli, spaghetti en macaroni. De pasta wordt altijd met een saus geserveerd, meestal met groente, vlees en/of vis daarin. Er zijn tal van (authentieke) pastasauzen. Meestal wordt de pasta op smaak gemaakt met Parmezaanse kaas en kruiden als basilicum, rozemarijn, tijm, oregano en laurier. De kruiden worden meestal meegekookt, maar basilicum wordt meestal achteraf toegevoegd. Qua groenten worden vaak tomaat, courgette, aubergine, broccoli en paprika gebruikt. In de gerechten zijn meestal de kleuren van de Italiaanse vlag te zien, het groen van de groenten, het rood van de tomatensaus en het wit van het bord (of eventueel de saus). Een bekend nagerecht is tiramisu, net als Italiaans ijs.

Tussen de verschillende regio's van Italië bestaan verschillende op het gebied van eten, vooral tussen het noorden en zuiden. In het noorden is bijvoorbeeld risotto een populair gerecht, maar in het zuiden wordt dit niet als gerecht gezien. Italianen zijn trots op hun koffiecultuur. Overal over de wereld worden Italiaanse koffies gedronken, zoals de espresso, de cappuccino en de latte macchiato. Ook worden de wijnen die in Italië gemaakt worden populair. Merken als Grand d'Italia en Bertolli spelen handig in op de populariteit van de Italiaanse keuken.

Bevolking

Algemeen

De oppervlakte Italië is 301,225 km2, dat is ongeveer 4x zo groot als Nederland en België samen. De bevolking is 55.7 miljoen inwoners; Nederland telt 16 miljoen inwoners en België maar 10, dat is een groot verschil. In Italië leven veel illegale asielzoekers, op zoek naar een beter leven. Ook veel Zigeuners leven in Italië, vaak zijn ze arm. Er is in Italië een vrij grote kloof tussen arm en rijk. Vaak zegt men in Italië: voor Roma, en daaronder.
Voor Rome is rijk, daaronder (Sicilië, laars van Italië) is erg arm en kent veel criminaliteit.

Godsdienst

Veel Italianen geloven in God, 90% is katholiek. Midden in Italië ligt het Vaticaan, daar woont de paus. Het is de hoofdstad van het Katholieke geloof.

Economie & Politiek

Economie

Vroeger was de munteenheid in Italië de Lire. Nu gebruiken ze de euro. Kauwgom kostte vroeger 100 lire, nu kost dat 5 cent.

Fotogalerij

• 

  Kaart van Italië

• 

  Vlag van Italië

• Vlag Italië 1861-1946.png

  Vlag van Koninkrijk Italië (1861-1946)

• Italië sateliet.jpg

  Satelietfoto

Volkslied

• Volkslied van Italië

Externe links

• (en) CIA worldfactbook
• Webje Italië
• Weetjes voor je spreekbeurt over Italië