Idaho

De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.

Idaho The Gem State The Potato State
Hoofdstad	Boise
Aantal inwoners	1.839.106 (2020)
Oppervlakte	216.632 km²
Gouverneur	Brad Little (R)
Lid van de VS sinds	1890
Portaal Verenigde Staten

Een kaart van Idaho

Idaho (spreek uit als Aai-daa-hoo) is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten. De staat ligt in het noordwesten van het land. Idaho grenst in het oosten aan Montana en Wyoming, in het zuiden aan Utah en Nevada, in het westen aan Oregon en Washington en in het noorden aan buurland Canada. De afkorting van Idaho is ID. De bijnamen zijn 'The Gem State' (de edelsteenstaat) en 'The Potatoe State' (de aardappelstaat). In Idaho worden namelijk veel edelstenen gevonden en veel aardappels verbouwd. Op de kentekens van de auto's staat zelfs Famous Potatoes!. In Idaho wonen zo'n 1,8 miljoen mensen. De hoofdstad van Idaho is Boise.

Oorspronkelijk was Idaho onderdeel van het zogeheten Oregonterritorium. In dit gebied woonden vele inheemse volkeren, maar gedurende de 19e eeuw gingen er steeds meer Amerikanen wonen. Het noorden van Idaho hoorde oorspronkelijk bij het Washingtonterritorium, maar later werd dit bij Idaho gevoegd. Hierdoor heeft Idaho zijn langgerekte vorm en grenst hierdoor aan Canada. Idaho werd officieel een staat in 1890 en trad als de 43e staat toe. De meeste inwoners wonen in het noorden en zuiden van de staat, aangezien het centrale gedeelte erg bergachtig is.

Idaho staat bekend als "rode staat", wat betekent dat de Republikeinse Partij er grote aanhang heeft. Ook is Idaho een van de meer conservatieve staten.

Geschiedenis

Inheemse geschiedenis

Idaho werd oorspronkelijk bewoond door verschillende inheemse stammen, waaronder de Nez Percé. In Idaho zijn er nog altijd vele reservaten voor inheemse stammen. Idaho was een van de laatste gebieden op het Amerikaanse continent dat verkend werd. In de 18e eeuw kwamen Franse bontjagers naar Idaho, maar het gebied werd pas tussen 1805 en 1806 goed in kaart gebracht door de expeditie van Lewis en Clark. Idaho was onderdeel van het grotere Oregonterritorium, wat alles tussen Oregon, Wyoming, Saskatchewan en Brits-Columbia bevatte. Het gebied werd door de Britten en Amerikanen gezamenlijk bestuurd en beide landen mochten er jagen, wonen en handelen. In 1809 werden eerste handelsposten in Idaho opgericht en na 1820 begonnen veel Amerikanen zich in de staat te vestigen.

In 1846 slaagde president James Knox Polk erin om het Oregonterritorium te verdelen, waarin de Amerikanen het zuidelijk deel kregen (inclusief Idaho).

Amerikaans territorium

Vier boerinnen in 1918

Dit deel werd vervolgens opnieuw ingericht en verdeeld in kleinere territoria. Het noorden van Idaho behoorde oorspronkelijk bij het Washington-territorium, terwijl het zuiden bij het Oregonterritorium behoorde. Ondertussen bleef aantal inwoners van Idaho stijgen, maar voor veel kolonisten was Idaho slechts een stopplaats. Zij wilde verder trekken naar de westkust. In 1860 werd de eerste stad van Idaho gesticht door de Mormonen. De Mormonen zijn een christelijke geloofsgemeenschap die in Utah woonden. Zij dachten nog dat ze in Utah waren toen ze de stad stichtten. In de jaren daarna zijn er veel steden in Idaho door de Mormonen gesticht.

In 1863 werd het Idahoterritorium opgericht door president Abraham Lincoln. Overigens omvatte het Idaho-territorium niet alleen Idaho zelf, maar ook Wyoming en Montana. Door de goudkoorts steeg het aantal inwoners van het territorium enorm. Dit kwam ook doordat de staat vanaf 1869 makkelijk ter bereiken was door middel van een spoorlijn. Na 1880 daalde de groei in het aantal inwoners enorm, aangezien er weinig goud werd gevonden. Toch bleven veel mensen in het territorium wonen en bleef het inwonersaantal licht groeien.

Idaho als staat

Op 3 juli 1890 werd Idaho officieel een staat toen president Benjamin Harrison de wet ondertekende, die Idaho als 43e staat toeliet tot de Verenigde Staten. In de jaren hierna daalde het aantal inwoners enorm, vooral tijdens de Grote Depressie van de jaren 1930. Pas in de jaren 1960 begon Idaho weer meer inwoners te krijgen en vanaf de jaren 1990 woonden er meer dan 1 miljoen mensen in Idaho.

Geografie

Landschap

Het Bear Lake

Het landschap van Idaho heeft een afwisselend landschap met vele grote onaangetaste natuurgebieden. Idaho ligt in de Rocky Mountains, waardoor de staat vrij heuvelachtig tot bergachtig is. In deze bergen liggen verschillende valleien, zoals de vallei van de Snake die in in het zuiden stroomt. Hier woont het grootste gedeelte van de bevolking van de staat. Hier bevinden zich ook de Shoshone Falls, grote watervallen. In het oosten van de staat ligt een stukje van Yellowstone National Park.

Andere rivieren door de staat stromen zijn de Salmon River, de Clearwater River en de Payette River. Het hoogste punt van de staat is Borah Peak met een hoogte van 3.859 meter.

Grote steden

Klimaat

Idaho heeft te maken verschillende klimaten. Over het algemeen ligt er een landklimaat in Idaho met koude winters en warme zomers. In bepaalde delen van de staat heerst er een Middellands Zeeklimaat tot een steppeklimaat. Hier heeft men te maken met warme zomers, maar met zachte winters. Idaho heeft voornamelijk in de winter te maken met neerslag, dat vaak in de vorm van sneeuw valt. In de zomer valt er minder regen en kan er sprake zijn van droogte. Extreem weer in Idaho komt weinig voor in de staat.

De bergen van Idaho

Bevolking

Algemeen

De Idaho Falls Temple

Idaho heeft zo'n 1,8 miljoen inwoners en het aantal inwoners van de staat is nog altijd aan het groeien. Idaho is een van de snelst groeiende staten van de Verenigde Staten en dit komt vooral doordat mensen uit andere staten naar Idaho verhuizen. Ook is immigratie een belangrijke rol. De meeste inwoners van de staat zijn blank (zo'n 91%). 0,7% is Afro-Amerikaans, 1,3% is inheems Amerikaans en 1,4% Aziatisch Amerikaans. 12,2% van de inwoners is Latino, die vaak tot allerlei groepen worden meegerekend. De belangrijkste afkomsten zijn Duits, Iers, Engels, Schots, Mexicaans en Puerto Ricaans.

Taal

De officiële taal van Idaho is het Engels. Dit is ook vastgelegd in de grondwet van de staat. De meeste inwoners van de staat spreken (alleen) Engels. Kleinere talen zijn het Spaans en allerlei inheemse talen.

Religie

67% van de bevolking van Idaho is christelijk en het aantal christenen is aan het afnemen. De belangrijke christelijke stromingen zijn de katholieke kerk, de Mormoonse Kerk en het protestantisme. 27% van de bevolking heeft geen religie of is ongelovig.

Politiek

Het parlementsgebouw van Idaho

Statelijke politiek

Het dagelijks bestuur van Idaho wordt gedaan door een gouverneur. De huidige gouverneur van Idaho is Brad Little van de Republikeinse Partij. De gouverneur wordt samen met de rest van de regering gekozen door middel van rechtstreekse verkiezingen een in de vier jaar. De gouverneur wordt geholpen door een gouverneur-luitenant; de plaatsvervanger van de gouverneur.

Het parlement van Idaho heet de Idaho Legislature en bestaat uit twee kamers:

Het Huis van Afgevaardigden, bestaande uit 70 leden.
De Senaat, bestaande uit 35 leden.

Beide kamers worden iedere twee jaar gekozen. In beide kamers heeft de Republikeinse Partij een absolute meerderheid. De rest van de zetels wordt ingenomen door de Democratische Partij.

Bestuurlijke indeling

Idaho heeft in totaal 44 county's. Dit zijn:

Een kaart met de county's van Idaho.

Federale politiek

Idaho is een "rode staat", wat betekent dat de Republikeinse Partij er grote aanhang heeft. Idaho wordt gezien als veilige rode staat, aangezien hij tijdens verkiezingen bijna altijd naar de Republikeinen gaat. De laatste keer dat Idaho voor een Democratische presidentskandidaat stemde was in 1964 voor Lyndon B. Johnson. Sindsdien heeft Idaho altijd voor de Republikeinen gestemd. 53% van de inwoners van de staat is als Republikein geregistreerd, terwijl slechts 13% als Democraat geregistreerd is.

De graanvelden in Idaho

In het Amerikaans Congres wordt Idaho vertegenwoordigd door twee afgevaardigden en twee senatoren. Deze komen alle van de Republikeinse Partij. De twee senatoren voor Idaho zijn Jim Risch en Mike Crapo.

Economie

Idaho is vooral bekend vanwege zijn aardappels. De staat produceert ongeveer een derde van alle aardappels in de Verenigde Staten. Daarnaast is een graan een belangrijk product. Hierdoor zijn er ook veel brouwerijen in Idaho. Op het gebied van industrie heeft de staat een grote industrie voor houten producten, machines, machineonderdelen en voetuigen.

	Bestuurlijke indeling van de Verenigde Staten van Amerika (lijst)
Alabama - Alaska - Arizona - Arkansas - Californië - Colorado - Connecticut - Delaware - Florida - Georgia - Hawaï - Idaho - Illinois - Indiana - Iowa - Kansas - Kentucky - Louisiana - Maine - Maryland - Massachusetts - Michigan - Minnesota - Mississippi - Missouri - Montana - Nebraska - Nevada - New Hampshire - New Jersey - New Mexico - New York - North Carolina - North Dakota - Ohio - Oklahoma - Oregon - Pennsylvania - Rhode Island - South Carolina - South Dakota - Tennessee - Texas - Utah - Vermont - Virginia - Washington - West Virginia - Wisconsin - Wyoming Niet-onafhankelijke gebieden en federaal district van de Verenigde Staten Amerikaans-Samoa - Guam - Noordelijke Marianen - Puerto Rico - Amerikaanse Maagdeneilanden - Washington D.C. - Kleine afgelegen eilanden van de Verenigde Staten

Grootste steden van Idaho
Boise Nampa		Naam	Inwoners	County	Idaho Falls Coeur d'Alene
	1.	Boise	235.684	Ada County
	2.	Meridian	117.635	Ada County
	3.	Nampa	100.200	Canyon County
	4.	Idaho Falls	64.818	Bonneville County
	5.	Caldwell	59.996	Canyon County
	6.	Pocatello	56.320	Bannock County
	7.	Coeur d'Alene	54.628	Kootenai County
	8.	Twin Falls	51.807	Twin Falls County
	9.	Rexburg	25.484	Madison County
	10.	Post Falls	27.574	Kootenai County